رئیس سابق مجلس و نامزد انتخابات ۱۴۰۰ در مصاحبه با شبکه المیادین گفت: آمریکاییها دوباره سر یک انتخاب قرار گرفتند اگر در این انتخاب باز اشتباه کنند، نه دیگر هیچ امیدی به این نیست. اما اگر درست تصمیم بگیرند به نظر من زمینه برای همکاریهای دیگر وجود دارد.
بخشهایی از گفتگوی علی لاریجانی کاندیدای انتخابات ۱۴۰۰ و مشاور رهبر انقلاب با المیادین را بخوانید.
لاریجانی در ابتدای این گفتگو با پیروزی مردم مبارز فلسطین بر رژیم غاصب، گفت:من لازم میدانم به مردم شجاع و غیور فلسطین تبریک بگویم این پیروزی بزرگ را واقعا حادثهای که در این ۲۴ ساعت اخیر رخ داد یک حادثهای است که بعدها نتایجش باید مورد تحقیق عمیقتر قرار بگیرد. اما فعلا در این حد نشان میدهد که در واقع ظرفیت مردم فلسطین در احقاق حق خودشان خیلی حرکت پویایی پیدا کرده اگر توجه کنید در یکی دو دهه اخیر از انتفاضه سنگ که انتفاضه نخست بود به انتفاضه کلاشینکف رسید و یک مرحله پیشرفت داشتند و امروز رسیدند به انتفاضه موشک. این حرکت تکاملی مردم مظلوم فلسطین را نشان میدهد.
در یکی دو سال اخیر تحرکات رژیم صهیونیستی حالت بادکنکی پیدا کرده. این رژیم اُبُهتی بادکنکی برای خودش به وجود آورده و این با حمایت غرب بود. مهمترین کاری که در این حرکت عمیق و بسیار سرنوشتساز مردم فلسطین رخ داد این بود که یک سوزن به این بادکنک هیمنه اسرائیل زد و، چون اسرائیل با کمک آمریکا و غرب نیروی خطشکن قلمداد میشد، [با پیروزی مقاومت]ضربه جدی به شرایط روحی آن وارد شد. فکر میکنم مدتها باید به دنبال بازسازی وضعیت روحیه خودشان باشند.»
لاریجانی توضیح داد: اینجا اقتضاء میکند که توجهات نیروهای مقاومت، کشورهای عربی و همه جهان به چند موضوع معطوف بشود؛ اولاً موضوع فلسطین مظلومیت مردم فلسطین یک حیثیت انسانی دارد، یک حیثیت عربی دارد، یک حیثیت اقدامی دارد و یک حیثیت جهانی دارد. شما در این حادثه هم ملاحظه میکنید در سطح جهان هم نسبت به مظلومیت فلسطین واکنش داشتند. ما ایرانیها از چند جهت باید به این موضوع توجه کنیم. هم از جهت انسانی و هم از نظر اسلامی، مظلومیت فلسطین یک وظیفهای بر عهده ما میگذارد، به همین دلیل انقلاب اسلامی همیشه از مردم فلسطین حمایت کرده است.
وی افزود: نکته مهم دیگر این است که روشنفکران جهان عرب باید با مسئولان و دولتها بحثهای جدی داشته باشند. ممکن هست یک لغزشهایی نسبت به روابط با اسرائیل رخ داده باشد، اما امروز این حادثه اقتضاء میکند که آنها به سهم خودشان در روابطشان تجدید نظر بکنند و به داد مظلوم مردم فلسطین برسند، چون در غیر این صورت در تاریخ آنها گناهکار شمرده میشوند. از طرفی حضور مردم فلسطین در صحنه و تقویت بنیه خودشان همین بنیه که امروز پیروزی را به وجود آورد میتواند بخشی از تداوم این پیروزی محسوب بشود.
از لاریجانی درباره حمایت ایران از گروههای مقاومت فلسطین پرسیده شد و اینکه آیا با تغییر دولتها در ایران این حمایت ادامه پیدا میکند، که او گفت: پشتیبانی از مردم فلسطین به نظرم در آینده بیشتر خواهد شد به خاطر اینکه یک امیدواری در بین مسلمانان ایجاد کرد. یعنی این مقاومت فلسطین در این بیست سال اخیر نشانگر رشد بوده؛ بنابراین انگیزهها را در مردم مسلمان برخواهد انگیخت و ملت ما هم ملتی است که همیشه دفاع از مظلوم میکند و وظیفه خود میداند. فکر میکنم در معادلات منطقهای این پیروزی فلسطینیان تأثیر مهمی گذاشته و باید به فکر نتایج آن در آینده باشیم.
وی گفت: از طرفی حضور مردم فلسطین در صحنه و تقویت بنیه خودشان همین بنیه که امروز پیروزی را به وجود آورد میتواند بخشی از تداوم این پیروزی محسوب شود. یعنی ما از این ظرفیت پیروزی باید خلق امکانات و ظرفیتهای جدید بکنیم که امیدواریم در آینده شاهد موفقیت مردم فلسطین و برگشت آنها به خانههای خودشان باشند.
لاریجانی در پاسخ به این سؤال که رژیم صهیونیستی شاید اقدام به حمله به تأسیسات هستهای ایران کند، گفت: خیلی بعید است چنین چیزی. فکر میکنم ظرفیت کوچک نیروهای فلسطین این وضعیت را برای اسرائیل به وجود آورد که مستأصلشان کرد و به حیثیت آنها در سطح جهانی لطمه وارد کرد. آنها هیچ وقت خودشان را در مصاف با قدرت بزرگ منطقهای مثل ایران قرار نمیدهند که دهها برابر این ظرفیت امکانات دارد و میتواند شرایط اسرائیل را در درون به هم بزند. خیلی بعید میدانم؛ مختصر عقلی حتماً دارند که چنین ریسکی نکنند.
لاریجانی در ادامه این گفتگو به سوالاتی درباره حضورش در انتخابات پاسخ داد. او گفت: من چند دلیل فکر کردم ضرورت دارد در انتخابات حضور پیدا کنم؛ اول این که صحنه انتخابات آرایشی پیدا کرد که آدم در آن رقابتی جدی مشاهده نمیکرد. در چنین شرایطی حضور مردم میتوانست کم رنگ بشود و این به منافع ملت و سرنوشتشان میتوانست لطمه بزند حتی از جهت امنیت ملی. هرچند دیر هنگام بود احساس کردم در این شرایط ورود کنم.
وی گفت: نکته دوم مسائل ایران امروز یک پیچیدگیهایی دارد؛ هم از نظر مسائل منطقهای و هم از نظر بینالمللی و همین موضوع هستهای در سطح منطقه هم که مناقشات را ملاحظه میکنید، خودتان بهتر در رسانهتان [شبکه المیادین]منعکس کردید، حالا یک نمونهاش مسئله فلسطین است. در حوادث مختلف در منطقه ما همچنان پر حرارت مطرح هست و مهمتر مسائل اقتصادی کشور هست؛ گرچه ما سه سال در مقابل تحریمهای آمریکا مقاومت کردیم و عملا هم ایده آنها را کلا به شکست کشاندیم، تصور میکردند که با تحریمها روی اراده ملت ایران تاثیر بگذارند و هم یک ظرفیتهایی در داخل ایران از نظر خودکفایی به وجود آورد که این هم یک سرمایه مهم هست. لکن وضعیت اقتصادی ما آن شتابی که باید داشته باشد برای حل مشکلات مخصوصا جوانان، حل بیکاری آنها، آن شتاب را نداشت و طبیعی بود در شرایط تحریمی نمیتوانست آن شتاب را داشته باشد و این میتواند لطمه بزند به بنیه و توان اقتصاد ایران و این موضوعی است که حلش با توجه به چالشهای متنوعی که دارد احتیاج دارد با یک نگاه عمیقتر و اراده قویتری این مسائل به هم پیچیده را حل کند.
لاریجانی تاکید کرد: به این دو دلیل من علیرغم این که در گذشته گفته بودم من علاقهای به آمدن به صحنه انتخابات ندارم احساس کردم وظیفهای است و باید کمکی کنم منافع ملت حفظ بشود و شرایط تکاملی زندگیشان حفظ بشود. یکی از نقایصی که ما الان در کشور داریم وضعیت اقتصادی است. امیدواریم در آینده این هم توان ملی ما به مدد برساند.
وی گفت: مهمترین مسئله قوه مجریه است. قوا در ایران مستقل از هم هستند. مثلاً قوه قضائیه کار خودش را میکند و قوه مقننه قوانین را تصویب میکند. قوه مجریه عامل اجرای تغییر است؛ بنابراین تغییر در قوه مجریه میتواند تأثیرگذار در زندگی مردم باشد. همه ارکان کشور تلاش میکردند برای حل مسائل، اما چیزی که مهم هست بخش اجرایی کشور است که الان موقع تغییرش هست. فرصتی است که شرایط بهتری پیدا کند و بتواند گامهای قویتری برای حل مشکلات مردم بردارد. من باز تأکید میکنم، در مقابل این تحریمها ایران مقاومت خوبی از خودش نشان داد و عملاً آمریکاییها را به صحنهای کشاند که بروند به سمت روش دیگری، اما دو بحث هست یکی اینکه مقاومت ما خوب بوده، اما شتاب ما برای حل مسائل در ایران کاهش پیدا کرده که باید به این موضوع توجه کرد.
مشاور رهبر انقلاب گفت: مدیریت قویتری باید به وجود بیاید. یعنی من امیدوارم این مذاکرات [کنونی در وین]یک مقدار سرانجام درستی پیدا کند و این هم کمک کند. حتماً باید از نیروهای خلاق و جوانتر استفاده کرد. امروز نیروهای خیلی فعالی در صحنه کشور در زمینههای مختلف فنی، اقتصادی، فرهنگی و علمی وجود دارند و باید با مکانیزمهایی اینها به صحنه بیایند و سطوح مختلف اجرا را به عهده بگیرند تا کارآمدی سیستم بالا برود و مشکلات مردم بهتر حل بشود.»
مجری المیادین از لاریجانی پرسید که او خود را به کدام جریان نزدیکتر میداند، اصولگرایی یا اصلاحطلبی یا شاید میانه مستقل که لاریجانی گفت: ما نظرات خودمان را مطرح میکنیم من توضیح دادم که فکر من این هست که باید محور تحول و تغییر در ایران براساس توسعه و پیشرفت اقتصادی باشد. این کانون تحول خواهد بود و طبعا بقیه بخش ها، بخش دیپلماسی، بخش علمی و دانش و آموزش و پرورش، فرهنگ و امور اجتماعی همه اینها باید کمک کننده به این بخش باشند. ملاحظه کنید اگر شما چند هدف موازی بگیرید معلوم نیست انرژی شما موفق بشود یک جهشی ایجاد کند ما امروز واقعا احتیاج به یک جهش در حوزه پیشرفتهای اقتصادی داریم تا توان ملی ما را افزایش بدهد و مشکلات داخلی ما را حل کند. در هر بخشی نگاه کنید ما مشکلاتی داریم، در بخش کشاورزی، صنعتی، معدن و بخشهای اداری؛ بنابراین احتمامی میخواهد که مشکل را اول بشناسیم و بعد راه حل متناسب بگیریم. مشکل اصلی این هست که جهش اقتصادی ما جهش متناسب با نیازها نیست و این را باید با کمک همه امکانات در بخشهای دیگر سامان بدهیم که انشاءا... این راه دنبال خواهد شد.
وی گفت: ما راه سومی را دنبال میکنیم. فکر میکنیم ظرفیتهای مردم ایران خلاصه در این جریان مشهور نمیشود و بسیاری از مردم و مسئولان و نخبگان کشور، چه در دانشگاهها و چه در بخشهای خصوصی و اقتصادی در این چارچوبهای حزبی قرار نمیگیرند. البته افراد کارشناسی در این گروههای اصولگرا و اصلاحطلب هم هستند، منتها آن چیزی که من فکر میکنم یک تحولی در گردش نیروهای خدوم به انقلاب باید به وجود بیاید دایره این امر باید بسط پیدا کند و نیروهای خلاق، جوانتر به کار گرفته شوند. البته از افراد با تجربه در جناحهای مختلف باید استفاده شود.
المیادین درباره شعار «نه کلید! نه چکش!» لاریجانی پرسید و او پاسخ داد: «من این را توضیح دادم در کلابهاوس... که مقصود ما از این، این بود که حوزه اقتصاد که محور توسعه ما هست و باید به آن توجه کانونی داشته باشیم منطق خاص خودش را دارد؛ یعنی در حوزه اقتصاد باید مردم مشارکت داشته باشند و مردم رقابت کنند و عرصه و تقاضا هست، علم خاص خودش را دارد. این نمیتواند آن منطقی که در نیروهای مسلح هست یا در قوه قضائیه هست یا در جاهای دیگر هست را اینجا پیاده کند. هر کدام منطق خودشان را دارند و همه هم محترم هستند، ما هم نیروی مسلح عزیزی داریم و هم قضات عزیزی داریم، اما منطق کاری آنها متفاوت هست تا عرصه اقتصاد؛ بنابراین ما میخواهیم تفاوت قائل بشوند همه، اگر بخواهیم اقتصاد کشور پویا باشد و رشد جهشی داشته باشد باید همه صیانت کنیم از روابط طبیعی در اقتصاد.
وی گفت:دخالت دولت و بخشهای حکومتی در اقتصاد باید به شدت کاهش پیدا کند. بنگاهداری در بخشهای حکومتی باید کاهش پیدا کند. در حوزه اقتصاد نمیشود دستوری عمل کرد روابط علمی خاص خودش را دارد. مقصود ما از آن این بود که سایه سیاستزدگی بر اقتصاد باید برداشته شود. قبول کنیم که اقتصاد علم هست و روابط خاص خودش را دارد و بنابراین بخشهای دیگر باید اجازه بدهند اقتصاد نفس بکشد و الا یک جوانی که مثلا یک شرکت دانشبنیان به وجود میآورد چه کسی میتواند با یک بنگاه بزرگ حکومتی رقابت کند. چون آنها بنگاه بزرگ حکومتی هستند از رانت اطلاعاتی برخوردار هستند، بنابراین بخش خصوصی کوچک نمیتواند با اینها رقابت کند. این که گفتیم منطق خاص خودش را دارد این یعنی دخالت دولت و حکومت چه در بخشهای قضایی و چه نیروهای مسلح و چه سایر بخشهای حکومتی در حوزه اقتصاد باید از بین برود و حوزه آنها کمک کننده باشند به اقتصاد و رشد اقتصادی؛ لذا بنگاهداری در حوزه حکومتی باید نقش خودش را به هدایت و نظارت تبدیل کند.
لاریجانی درباره سوابق نظامی خودش گفت: «بله من تجربیات مختلفی داشتم. زمان جنگ در سپاه بودم و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شدم. ده سال در صدا و سیما بودیم، بعد دبیر شورای عالی امنیت ملی شدم در حوزه مسائل امنیتی تجربه دارم و بعد هم دوازده سال در مجلس بودم. تجربیات مختلفی دارم. مجموعه این تجربیات به من میگوید که حوزه اقتصاد از یک منطق خاص برای رشد برخوردار هست. شما از هر اقتصاددانی بپرسید یا کسانی که علم توسعه را تبحر دارند متوجه میشوید آنها میگویند اقتصاد روش خاص خودش را دارد و امروز نشان داده شده هرچه ما دخالت هایمان در حوزه اقتصادی از نظر حکومت بیشتر باشد بخش خصوصی رغبت کمتری دارد برای حضور در عرصه اقتصادی. اقتصاد باید به دوش مردم باشد و مردم خودشان کار کنند..
مشاور رهبری گفت: در کشاورزی تقریبا کارها دست مردم هست، بیش از ۹۷، ۹۸ درصد بخش کشاورزی ما دست مردم هست و به نسبت به بخشهای دیگر سرزندهتر هست با این که ما مشکل خشکسالی داریم و یک عقب افتادگی از نظر تکنولوژی جدید در کشاورزی داریم، ولی مردم با علاقه کار کشاورزی خودشان را انجام میدهند. ان چیزی که از دولت میخواهند این هست که شما امکانات صادراتی، یا امکان صنایع جانبی و یا امکان صنایع تبدیلی را فراهم کنید که ما ارزش افزوده بیشتری پیدا کنیم. اما هیچ کشاورزی نمیگوید که دولت خواهش میکنم بیا زمین ما را بگیر و کاشت کن، چون خودش انگیزه دارد برای این کار و سود ازش میگیرد. این فکر در حوزه صنعت ما مشکل پیدا کرده ما صنایع زیادیمان یا دولتی هستند یا حکومتیاند یعنی غیرخصوصی هستند و این در بهرهوری او تاثیر میگذارد.
عضو مجمع تشخیص ادامه داد: من معتقدم همه بخشهای حکومت باید یک تحولی پیدا کنند از نظر واگذاری به بخش خصوصی حتی در کارهای فرهنگی. باید تا انجا که ممکن هست کار را بدهیم به مردم. در تولید کارهای تلویزیونی، در کارهای وزارت ارشاد همه اینها به هنرمندان و کسانی که میتوانند کار کنند ما سرویس بدهیم، ولی خودشان تولید کنند. صاحب اقتصاد فرهنگی بشوند. این تحول تا رخ ندهد هزینه جاری کشور سنگین هست هرچی شما نفت بفروشید باز هم باید خرج اینها بکنید. اگر ما میخوهیم اقتصادمان از اقتصاد نفتی جدا بشود و این بیماریهایی که متعاقب اقتصاد نفتی دامنگیر کشور شده رهایی پیدا کنیم، باید بودجه جاری کشور کم بشود یعنی دستگاههای اجرایی کوچک بشوند نقش اداره کننده نداشته باشند، نقش هدایت و نظارت داشته باشند و مردم خودشان کارها را انجام بدهند.
وی گفت: من با تجربهای که در بخشهای اجرایی دارم اکثر غریب به اتفاق کارهایی که دولت انجام میدهد اگر به بخش خصوصی واگذار بشود، به مردم واگذار بشود هم ارزانتر صورت میگیرد و هم بهتر و هم در مدت کوتاهتری صورت میگیرد. کارهای تولیدی چه کارخانه باشد و چه کارهای تجاری باشد به وسیله صورت کارمندی شکل نمیگیرد باید منفعت اون فرد را با کارش گره زد تا شبانهروز وقت بگذارد این با واگذاری به مردمی رخ میدهد. این تحول باید درست صورت بگیرد، قانون اصل ۴۴ که در مجلس تصویب شد اگر درست اجرا میشد وضع اقتصاد کشور امروز این نبود قانون اصل ۴۴ درست اجرا نشد. یعنی باز آمدن بابت بدهی به دستگاههای دولتی این شرکتها که بنا بود بدهند به مردم دادن به دستگاههای دولتی، در نتیجه مثلا اگر قبلا نیروگاههای مختلف در وزارت نیرو جمع بود، حالا پراکنده شد. ۴ تا نیروگاه دادن به این وزارتخانه و ۵ تا دادن به اون وزارتخانه، اگر دست خود همان وزارت نیرو بود که متخصص هم بود که بهتر بود.
لاریجانی در پاسخ به سوالی درباره اینکه سیاست خارجی ایران چطور باید باشد گفت، «اولین نکتهای که در سیاست خارجی هست این هست که باید دیپلماسی ما در خدمت توسعه اقتصادی کشور قرار بگیرد، یعنی یک تحولی در این بخش باید انجام بشود و همه ظرفیت دیپلماتیک ما یک جهتگیری روشنی داشته باشد. نکته دوم این هست که اولویت ما در این سهگانه هست، اول یک همکاری گسترده و برادران با کشورهای همسایه هست... در بخشی از همسایگان سوء تفاهمهایی هست که باید مرتفع بشود و این انرژی که در منطقه هست تا آنجا که ممکن هست همگراتر بشود. نکته دوم در حوزه آسیا هست، باید قبول کرد که در آینده آسیا یک قطب درخشان در تعاملات بینالمللی است و باید این کشورها همکاریهای نزدیک داشت ما جزو آسیا هستیم... همین کاری که با چین انجام شده برنامه درازمدت برای آنها تدارک دیده شد؛ با خیلی از کشورهای دیگر در آسیا میشود این کار را انجام داد با روسیه با کشورهای دیگر. نکته سوم تعامل هوشمندانه با غرب هست، ما نمیخواهیم یکوجهی کار کنیم. دیپلماسی همیشه باید فقط درگیر منافع کشور باشد... بنابراین در این سه شاخه ما کار را دنبال خواهیم کرد.
لاریجانی درباره عربستان سعودی و اختلافات با این کشور نیز گفت، «گفتگوهایی که با عربستان در جریان هست، رو به جلو هست و من امیدوارم ما با عربستان به یک توافق خوب برسیم، کشور عربستان زمانی که من دبیرخانه شورای امنیت بودم سفرهای مکرری به عربستان داشتم میشناسم افراد آنجا را و تفکراتشان را و فکر میکنم همکاری و حل مسائل ایران و عربستان میتواند تحول مهم در منطقه ایجاد کند».
لاریجانی در پاسخ سوالی درباره عادیسازی برخی کشورها با رژیم صهیونیستی گفت، «ما امیدواریم دوستان ما در منطقه، در کاری که شروع کردند در سال اخیر با رژیم صهیونیستی تجدید نظر کنند به نفع خودشان نیست و همسایگانی مثل ایران همیشه میتوانند در کنارشان باشند و کمک شان کنند، نیازی نیست کشوری که دشمن مسلمانان هست سراغ آنها بروند، به حیثیت خودشان لطمه میزند. از این جهت آرزومندیم که اینطوری بشود و ما در جهت گسترش روابطمان با کشورهای منطقه شرط نمیخواهیم بگذاریم، ولی امیدواریم اصلاح بشود».
لاریجانی درباره توافق با چین نیز گفت، من فکر میکنم گامی که کشور ما برداشت با گفتگوهای خیلی جدی با چین داشتیم در ظرف چند سال اخیر که منجر شد به توافق همکاریهای دراز مدت یک کار بسیار مهم، راهبردی، تاثیرگذار در منطقه و در صحنه بینالمللی بود، هوشمندانه بود و به موقع، هم تاثیر تاکتیکی داشت در نگاه غرب و هم تاثیر راهبردی داشت در صحنه منطقه و بینالمللی باید قبول کرد ایران و چین دو قدرت مهم در منطقه آسیا هستند. هر کدام ظرفیت خاص خودشان را دارند. چین هم از نظر اقتصادی کشور پیشرفتهای است و ظرفیت اقتصادی بالایی دارد؛ یک نظریه یک کمربند یک راه دارد که خیلی از کشورها در مسیرش قرار میگیرند و یکی از کشورهای مهم ایران هست. ما ظرفیتهای مکمل میتوانیم تلقی بشویم و هم به نفع چینیها هست و هم به نفع ایران. فکر میکنم کار درستی صورت گرفت، از حدود دو سال و خوردهای پیش که رهبری معظم انقلاب هم و رئیس جمهور محترم نظرشان این بوده که این موضوع را من دنبال بکنم، جلسات متعددی با دوستان چینی داشتیم و نهایتا به این نتیجه رسیدیم که در قالب یک همکاریهای دراز مدت همکاری را شکل بدهیم این همکاری ابعاد مختلف خواهد داشت در زمینههای مختلف. یک نقشه راه هست و ذیل اون انشاءالله قراردادهای مختلفی میتواند صورت بگیرد که هم برای توسعه ایران که باید جهش اقتصادی داشته باشد مفید باشد و هم برای ثبات و امنیت منطقه میتواند موثر باشد.
المیادین از تاثیر توافق با چین در تغییر موضع آمریکا در قبال ایران پرسید و لاریجانی گفت: بیتاثیر نیست و نمیشود این را نفی کرد شاید یک تاثیر مهم دیگر نوع مقاومت مردم ایران بود که در مقابل این فشار حداکثری اقتصادی ترامپ فکر میکرد روی اراده ملت ایران اثر بگذارد این پشیمانشان کرد. مقاومت سه ساله ایرانیان خیلی عزتمند بود برای آینده ایران. البته عرض کردم از نظر تاکتیکی اینگونه تلاشهای دیپلماتیک میتواند روی آنها اثر گذاشته باشد و بدانند که ایران راههای دیگری برای پیشرفت اقتصادی دارد.
وی گفت: فکر میکنم مذاکرات هستهای که در پیش هست و شما سوال کردید، گامهای خوبی در این زمینه برداشته شده باید اینبار در واقع برای ایران کاملا مسجل بشود که اشتباهات گذشته را آمریکاییها مرتکب نمیشوند. تا آنجا که من اطلاع دارم بحث هایشان تا حد خوبی جلو رفته و امیدواریم به نتیجه برسد
المیادین با اشاره به سخنان رهبری درباره عدم اعتماد به آمریکا پرسید که آیا میشود به آمریکا اعتماد کرد؟ همه میدانند که رهبر ایران بارها اعلام کرده که میان دو کشور اعتمادی وجود ندارد. آیا این بار به دولت بایدن اعتماد هست که حقوق ایران را کامل بدهد نه به شکل تدریجی؟ و لاریجانی پاسخ داد، «باید آزمود، من فکر میکنم این الان یک پاسخ یک خطی ندارد. این پروسه عمل او را آزمود. فرمایشی که رهبری فرمودند فرمایش درستی است، یعنی آمریکاییها نشان دادند که بعد از توافق به راحتی آن را از بین میبرند، مثل توافق هستهای که انجام شد. کشوری که عملا زیر میز زد آمریکاییها بودند و این برای وجهه خودشان بد بود، حالا آقای بایدن گفته که میخواهد همه آن اشتباهات را جبران کند، خُب باید منطقی را دنبال کرد و یک پایههایی را بهش رسید که دوباره آن اشتباه رخ ندهد.... من فکر میکنم آمریکاییها در یک آزمون خیلی مهم هستند، اگر همکاریشان صادقانه باشد و به تعهدی که میگویند کلکی در اون وجود نداشته باشد میتواند تاثیر بگذارد در روابط آتی ایران و آمریکا. اما اگر همان اشتباه گذشته و رفتارهای سادهاندیشانه که فکر میکنند یک بهرههای تاکتیکی کوتاه مدت که جنبه ایزایی دارد برای یک ابرقدرت مفید هست، خُب بروند و اون وقت هیچ امیدی نخواهند داشت روی همکاری ایران. اینجا یک محل دوراهی هست برای اونها میتوانند از این راه بروند و رفتارشان را اصلاح کنند و بنابراین نتایجش این خواهد بود که در آینده ایران و آمریکا میتوانند گام دیگری هم داشته باشند و، اما اگر راه غلط بروند اون هم نتایج خاص خودش را دارد.
لاریجانی درباره تأثیر موضع و حمایتش از توافق هستهای (برجام) بر وضعیتش در انتخابات پیش رو گفت: «من فکر نمیکنم [تأثیرگذار باشد]، چون مواضع کاندیداها در موضوع هستهای و برجام از قبل روشن هست، بنابراین بعید هست خیلی تاثیر مهمی داشته باشد. ما هم نباید برای انتخابات خیلی تعجیلی داشته باشیم و طرف مقابل از این سوء استفاده کند. من خودم موافق با توافق هستهای بودم و الان هم موافق هستم این کار صورت بگیرد و عقب هم نیفتد، ولی موافق با تعجیل نیستم که یک وقتی منافع کشور هدر برود. امیدواریم وزارتخارجه با دقت نظر این کار را دنبال کند و همه بخشهای حکومت هم کمک بکنند به تعبیری که رهبری معظم هم گفتند حتی یک ساعت زودتر هم این توافق صورت بگیرد به نفع مردم هست.
المیادین از امکان مذاکره مستقیم بین ایران و آمریکا پرسید و لاریجانی گفت، «بستگی دارد به نحوه انتخاب آمریکا در این دوراهی که قرار دارد. اگر در این مذاکرات هستهای [در وین]نشان بدهد که رفتار قبلیاش را اصلاح کرده و میخواهد با ایران مسیر جدیدی دنبال کند، میتواند این تاثیر بگذارد روی روابط ایران و آمریکا در آینده».
المیادین پرسید بر روابط تأثیر میگذارد یا فضایی برای مذاکره باز میکند و لاریجانی توضیح داد: اگر به خاطر داشته باشید، [درباره]برجام... رهبری معظم انقلاب در مشهد یک سخنرانی داشتند، آنجا گفتند اگر آمریکاییها در اینجا صداقت نشان بدهند و درست عمل کنند در روابط بین ما تاثیر میگذارد و کارهای دیگری هم میشود تعریف کرد. این همان مطلبی هست که بنده هم عرض میکنم. البته آمریکاییها از آن فرصت استفاده نکردند و فکر میکردند سختگیری اقتصادی به ایران بشود نتایجی برایشان دارد، این که باطل شد. اما الان دوباره سر یک انتخاب قرار گرفتند اگر در این انتخاب باز اشتباه کنند، نه دیگر هیچ امیدی به این نیست. اما اگر درست تصمیم بگیرند به نظر من زمینه برای همکاریهای دیگر وجود دارد.