شرکت داروسازی فایزر قادر خواهد بود تا پایان سال جاری میلادی، ۵۰ میلیون دوز واکسن و تا پایان سال ۲۰۲۱ یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دوز واکسن را در اختیار مردم در سراسر جهان بگذارد. تا پایان سال ۲۰۲۰ بریتانیا ۱۰ میلیون دوز واکسن دریافت خواهد کرد و این کشور هم اکنون ۳۰ میلیون دوز دیگر را سفارش داده.
در طی دو هفته گذشته شرکت‌های فایزر و بیوانتک و مدرنا اعلام کردند که آزمایش واکسن‌های ضد کرونای آنان بسیار موفقیت آمیز بوده است.
به گزارش بی‌بی‌سی، واکسن‌های دیگری هم در مرحله تولید است و سومین آزمایش مهم - توسط کارخانه بلژیکی جّنسِن، در بریتانیا صورت می‌گیرد.
دلیل احتیاج به واکسن
برای این که زندگی به روال عادی گذشته بازگردد، به واکسن احتیاج داریم. حتی در حال حاضر اکثریت قابل توجه مردم هنوز در برابر عفونت ویروس کرونا، آسیب پذیرند و تنها محدودیت‌هایی که اعمال می‌شود سبب شده از مرگ عده بیشتری جلوگیری شود.
ولی واکسن به بدن ما یاد می‌دهد که با عفونت بجنگد. واکسن نه تنها مانع از مبتلا شدن به ویروس می‌شود، سبب می‌شود که شمار کمتری از مردم در اثر ویروس کرونا جان خود را از دست بدهند.
دستیابی به یک واکسن همراه با معالجه بهتر، در حقیقت استراتژی مقابله با ویروس کرونا است.
کدام واکسن‌ها ممکن است جواب بدهد؟
شرکت داروسازی فایزر و بیوانتک، اولین شرکت داروسازی است که اطلاعاتش در باره مراحل اولیه آزمایش واکسن را منتشر کرد.
این داده‌ها نشان می‌دهد که واکسن مورد بحث می‌تواند بیش از ۹۰ درصد مردم را از ابتلا به ویروس کووید-۱۹ مصون نگه دارد.
این واکسن روی ۴۳ هزار نفر آزمایش شد و باعث نگرانی از لحاظ سلامت و ایمنی نشد.
شرکت داروسازی مدرنا، آزمایش واکسن را روی ۳۰ هزار نفر در آمریکا شروع کرد. در این آزمایش به نیمی از شرکت کنندگان به جای واکسن حقیقی، دارونما تزریق شده بود.
به گفته این شرکت، واکسن هایش به ۹۴ و نیم درصد مردم مصونیت می‌دهد. تنها پنج نفر از ۹۵ نفری که در اولین آزمایش شرکت کرده بودند و واکسن واقعی به آنان تزریق شده بود، به ویروس کرونا مبتلا شده بودند.
گروهی هم که روی واکسن کرونا در دانشگاه آکسفورد کار می‌کند، اعلام کرده که واکسن ساخت این دانشگاه واکنش ایمنی امیدوارکننده‌ای را در افراد مسن ایجاد کرده است.
در همین حال اطلاعات امیدوارکننده‌ای هم در باره یک واکسن ساخت روسیه به نام اسپوتنیک وی، انتشار یافته.
پژوهشگران روسیه گزارش داده اند که بر اساس نتایج موقت مرحله سوم یک آزمایش، در مرحله‌ای که شرکت فایزر به نتیجه رسیده بود، آزمایش آنان نیز ۹۲ درصد موفقیت آمیز بوده.
چه واکسن‌های دیگری در حال تولید است؟
انتظار می‌رود در طی هفته‌ها و ماه‌های آینده نتایج تحقیقات گروه‌های دیگری هم که در مرحله پیشرفته آزمایش واکسن هستند، اعلام شود.
برنامه انتخاب ۶ هزار نفر از سراسر بریتانیا برای شرکت در آزمایش شرکت داروسازی بلژیکی جَنسِن، شروع شده. سایر کشور‌ها هم به تلاش‌هایی که برای رساندن شمار داوطلبان به ۳۰ هزار نفر صورت می‌گیرد، خواهند پیوست.
شرکت جنسن، هم اکنون یک برنامه واکسن آزمایشی خود در ابعاد وسیع را انجام داده که در آن داوطلبان یک دُوز تزریق واکسن را داشته اند. این آزمایش نشان خواهد داد که آیا دو نوبت تزریق مصونیت قوی‌تر و طولانی تری می‌دهد یا نه.
چندین واکسن دیگر هم در مرحله آزمایش نهایی هستند از جمله آزمایش انستیتوی تولیدات بیولوژیکی و سینو فارم، در چین و انستیتوی تحقیقاتی گامالیا در روسیه.
ولی آزمایشی که در برزیل برای دارویی که شرکت چینی سینواک تولید کرده بود، انجام می‌گرفت پس از آنچه «یک حادثه ناگوار شدید» توصیف شد - که احتمال می‌رود مرگ یک داوطلب باشد - به حالت تعلیق درآمد.
واکسن‌های در دست تولید تا چه اندازه متفاوتند؟
هدف واکسن این است که قسمت‌هایی از یک ویروس را بدون زیان به سیستم ایمنی بدن برساند تا سیستم این ویروس را شناسایی کرده و یاد بگیرد چطور با آن بجنگد. در روش آزمایشی، برای آموزش سیستم مصونیت، بخشی از کُد ژنتیک ویروس را وارد بدن می‌کنند.
ولی واکسن جنسن، در عوض از یک ویروس معمولی سرماخوردگی استفاده می‌کند که به طور ژنتیک تغییر داده شده تا زیان بخش نبوده و در سطح مولکولی بیشتر شبیه ویروس کرونا باشد. به این ترتیب سیستم ایمنی بدن یاد می‌گیرد که ویروس کرونا را شناخته و با آن بجنگد.
واکسن‌های آکسفورد و روسیه هم به طور مشابه، ویروس بدون ضرری را که شمپانزه‌ها را دچار عفونت می‌کند، گرفته و از نظر ژنتیک آن را تغییر می‌دهند تا به ویروس کرونا شباهت پیدا کند.
در دو نوع واکسن ساخت چین از ویروس اصلی که دستکاری و ناتوان شده، تا موجب عفونت نشود، استفاده می‌شود.
دانستن این که کدام روش بهترین نتیجه را خواهد داشت، حیاتی است. ممکن است به چالش کشیدن آزمایش‌هایی که در جریان آن اشخاص را عمدا آلوده می‌کنند، جوابگوی این پرسش باشد.
چه موقعی واکسن در دسترس مردم خواهد بود؟
شرکت داروسازی فایزر قادر خواهد بود تا پایان سال جاری میلادی، ۵۰ میلیون دوز واکسن و تا پایان سال ۲۰۲۱ یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دوز واکسن را در اختیار مردم در سراسر جهان بگذارد.
تا پایان سال ۲۰۲۰ بریتانیا ۱۰ میلیون دوز واکسن دریافت خواهد کرد و این کشور هم اکنون ۳۰ میلیون دوز دیگر را سفارش داده.
آسترا زنکا/ آکسفورد، موافقت کرده در صورتی که موفقیت واکسن ثابت شود، ۱۰۰ میلیون دوز واکسن خود را در اختیار بریتانیا بگذارد و احتمالا دو میلیارد دوز دیگر را به سراسر جهان بفرستد.
مت هنکاک، وزیر بهداشت بریتانیا گفته است بریتانیا برای خرید ۵ میلیون دوز از واکسن مدرنا، که بهار آینده تحویل داده می‌شود به یک "توافق مقدماتی" رسیده است.
حق تقدم برای دریافت واکسن با چه کسانی است؟
حق تقدم بستگی دارد به این که وقتی واکسن فراهم می‌شود، ویروس کرونا در کجا در حال گسترش است و واکسن روی چه گروهی موثرتر است.
ساکنان خانه‌های سالمندان و کارکنان این مراکز در رأس فهرست قرار دارند و پس از آن نوبت به کارمندان بخش بهداشت مانند کارکنان بیمارستان‌ها و نیز افراد بالای ۸۰ سال می‌رسد.
بالاترین عامل خطر برای کووید-۱۹ سن است.
چه اقداماتی باید صورت گیرد؟
آیا واکسن به تمام افراد مصونیت می‌دهد؟
واکنش اشخاص نسبت به مصونیت متفاوت است.
تجربه نشان می‌دهد که هر نوع واکسنی در افراد سالخورده کمتر موثر است، زیرا همانطور که در واکسن سرماخوردگی سالانه مشاهده می‌شود سیستم مصونیت سالمندان به خوبی جوانان پاسخ نمی‌دهد.
ممکن است با دادن چند دوز یا همراه کردن واکسن با یک ماده شیمیایی که سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند، بتوان این مشکل را برطرف کرد.
