انتظار آسیایی‌ها از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا

امروز سه شنبه (به وقت واشنگتن) انتخابات ریاست جمهوری آمریکا که برخی معتقدند مهم‌ترین انتخابات تاریخ آن کشور است، در حالی برگزار می‌شود که علاوه بر آمریکایی‌ها، برای مردم و رهبران بسیاری از کشور‌های آسیایی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا آن‌ها بجا و یا نابجا معتقدند نتیجه این انتخابات می‌تواند بسیاری از معادلات آسیایی را نیز تغییر دهد.

به گزارش ایرنا، شاید آمریکا تنها کشوری باشد که انتخابات ریاست جمهوری آن برای سایر کشور‌ها حائز اهمیت است و نتیجه آن می‌تواند بر بسیاری از معادلات سیاسی و اقتصادی جهان تاثیرگذار باشد. دونالد ترامپ رئیس جمهوری کنونی آمریکا که برای ماندن در کاخ سفید برای یک دوره ۴ ساله دیگر مبارزه می‌کند، در دوره اول ریاست جمهوری خود تغییرات زیادی در حوزه سیاست خارجی و روابط تجاری با دیگر کشور‌ها ایجاد کرد که در بسیاری از موارد برای آسیایی‌ها بسیار فاجعه بار بود.

وی که پیش از پیروزی در انتخابات گذشته ریاست جمهوی این کشور به عضویت آمریکا در برخی نهاد‌های بین المللی معترض بود، پس از پیروزی اقدام به خروج از این نهاد‌ها کرد که از جمله آن‌ها خروج از توافق هسته‌ای شش قدرت جهانی با ایران (برجام) بود که ۲۳ تیر ۱۳۹۴ در وین اتریش و پس از یک دهه مذاکرات دیپلماتیک حاصل شد و این یکی از تصمیم‌های جنجال‌برانگیز او محسوب می‌شود.

در مجموع رئیس جمهوری آمریکا در دوران ریاست جمهوری خود از ۲۲ سازمان و توافقنامه بین المللی یا دو جانبه خارج شد که به ادعای وی حضور آمریکا در این نهاد‌ها به نفع واشنگتن نیست و در حقیقت به نفع دشمنان واشنگتن است.

ازجمله این سازمان‌ها و توافقنامه‌ها می‌توان به سازمان یونسکو و توافق بین المللی اقلیمی پاریس درباره آب و هوا اشاره کرد و آخرین سازمانی که ترامپ از آن خارج شد، سازمان بهداشت جهانی است که وی پس از وارد کردن اتهاماتی به آن مبنی بر عملکرد نادرست در قبال کرونا، مراتب خروج آمریکا از این سازمان را اعلام کرد.

«مارین های» پژوهشگر روابط بین الملل هفته گذشته در مصاحبه با خبرنگار اسکای نیوز گفت، سیاست بین المللی ترامپ بر مبنای روابط دو جانبه و نه چند جانبه است و همین مسئله تاثیر منفی بر برخی همپیمانان واشنگتن داشته است، اما تاثیر آن برای برخی همپیمانان آمریکا نظیر رژیم صهیونیستی مثبت بوده است.

ترامپ همچنین تصمیم به خروج از شورای حقوق بشر ژنو و خودداری از ارائه کمک به سازمان امداد رسانی و کاریابی برای آوارگان فلسطینی (آنروا) گرفت.

آمریکا در سال ۲۰۱۷ تصمیم به خروج از توافق بین المللی اقلیمی پاریس گرفت، زیرا این توافق به مجازات واشنگتن پرداخته بود.

ترامپ همچنین خروج کشورش را از معاهده پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان بُرد با روسیه، معاهده بین المللی تجارت سلاح‌های متعارف و همچنین پیمان تجارت آزاد میان کشور‌های حاشیه اقیانوس آرام اعلام کرد.

در هر حال هرچند اکثر نظرسنجی‌ها از پیشتازی جو بایدن در این رای گیری حکایت می‌کند، اما بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان سیاسی آمریکا پیروزی احتمالی دونالد ترامپ را نیز نامحتمل نمی‌دانند و یادآوری می‌کنند که در انتخابات پیشین نیز نظرسنجی‌ها بر پیروزی هیلاری کلینتون دلالت می‌کرد.

شواهد ثابت می‌کند که دونالد ترامپ یک رئیس‌جمهور آمریکایی با حمایت گسترده بین‌المللی نیست. به گزارش برخی منابع خبری غربی، ترامپ با پیگیری علنی سیاست "اول آمریکا" به نیمی از مردم جهان توهین کرده است. در این سیاست ترامپ رهبران اروپا را ضعیف خواند و مکزیکی‌ها را متجاوز. او حتی در مواقعی کل قاره آفریقا را نادیده گرفت و نفی کرد.

برجسته‌ترین دیدگاه‌ها در آسیا در این خصوص به شرح ذیل است:

افغانستان

مردم و سیاست‌مداران افغانستان‎ طی چند روز اخیر در اغلب تجمعات خود به بحث و تبادل نظر در باره انتخابات آتی ریاست جمهوری آمریکا پرداختند، اما همگی بر این باور هستند که نتیجه انتخابات هر چه باشد، تاثیری بر صلح و ثبات مردم افغانستان نخواهد گذاشت و برندگان فقط به منافع خود خواهند اندیشید.

هر چند دولت افغانستان به صورت واضح در باره انتخابات ریاست جمهوری آمریکا ابراز نظر نکرده است، اما آگاهان سیاسی معتقدند که کابل در انتظار پیروزی «جو بایدن» از حزب دمکرات است تا پس از آن بتوانند با وی و دولت تازه آمریکا درباره صلح و جنگ این کشور به نتایجی دست یابد.

محمد اشرف غنی رییس جمهوری افغانستان پس از امضای توافقنامه صلح آمریکا و طالبان بار‌ها در باره زندانیان و نحوه صلح و گفتگو با طالبان خطوط قرمزی تعیین کرد که با فشار مقامات کاخ سفید مجبور شد از آن عبور کند و تحت فشار، ۵ هزار زندانی طالبان را آزاد کرد.

یک کارشناس مسائل سیاسی و حقوقدان در افغانستان، در این رابطه به خبرنگار ایرنا گفت که با وجود موضع‌گیری‌های ناپایدار و غیرمترقبه دونالد ترامپ در قبال افغانستان بویژه در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آن کشور، دولت مردان افغانستان امیدوار هستند که در این دور نامزد حزب دمکرات برنده شود تا آن‌ها را در یک موقعیت بهتر در برابر طالبان قرار دهد.

وی گفت که حزب دمکرات طرفدار برتری طالبان در مذاکرات صلح و تشکیل دولت آینده افغانستان نیست و از طرف دیگر آن‌ها اجازه نمی‌دهند که طالبان با موضع گیری کنونی و ادامه جنگ قدرت را تصاحب کنند.

این کارشناس سیاسی افغانستان گفت که معتقد است اگر دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو پیروز هم شود، موضع گیری وی در قبال افغانستان و طالبان تغییر خواهد کرد، اما از اینکه وی مانند ابر بهاری هر لحظه در حال تغییر است، اعتماد به وی مشکل است.

اما آن طرف میز مذاکرات و بر اساس اظهارات سخنگویان طالبان، چنین معلوم می‌شود که آنان خواهان پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری هستند، زیرا باور دارند که با امضای توافقنامه کنونی صلح با آمریکا نه تنها در عرصه داخلی بلکه در سطح کشور‌های منطقه و جهان نیز اعتبار بدست خواهد آورد.

بر اساس گزارش ها، هنگامی که ترامپ به کرونا مبتلا شده بود «ذبیح الله مجاهد» سخنگوی گروه طالبان گفته بود که نگران سلامتی وی هستند و طالبان برای سلامتی ترامپ دعا می‌کنند و حتی یکبار ابراز امیدواری کرده بود که ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری پیش رو پیروز شود.

یک مقام بلند پایه دیگر طالبان به شبکه «سی بی اس» آمریکا گفته بود: زمانی که شنیدیم آزمایش کرونای ترامپ مثبت شده است، درباره وضعیت سلامت وی نگران شدیم".

افزون بر دولت و طالبان، محافل مردم عادی نیز تحت تأثیر انتخابات آمریکا قرار گرفته و مردم با مشاهده عدم پیشرفت مذاکرات صلح دوحه و تشدید جنگ و افزایش کشتار غیرنظامیان، به انتخابات آمریکا چشم دوخته اند تا با پایان آن تغییری در میز گفتگو و میدان جنگ پدید آید تا آن‌ها بتوانند نفس آرامتری بکشند.

جمهوری خلق چین

در یکی از گزارش‌های روز پنجشنبه خبرگزاری آسوشیتدپرس آمریکا آمده بود که رهبران چین می‌خواهند واشنگتن رویکرد ملایم‌تری در برابر پکن داشته باشد و امیدوار هستند جو بایدن بتواند دونالد ترامپ را که در دولت او روابط آمریکا و چین به شدت پرتنش شده است، شکست دهد.

آن‌ها معتقدند دونالد ترامپ توافق‌های پیشین تجاری آمریکا با چین را غیرمنصفانه دانسته و تعرفه‌هایی را نیز بر برخی کالا‌های وارداتی از چین اعمال کرده است.

در زمانی که روابط هند و چین از زمان جنگ ۱۹۶۲ به پایین‌ترین حد خود رسید، ترامپ بار‌ها با پکن درگیر شد و یک جنگ تجاری درازمدت را در دوره ریاست جمهوری خود به راه انداخت و در آخرین مصاحبه خود از چین به عنوان «بزرگترین خصم» نام برد.

البته چین هم تاکنون بار‌ها نگرانی خود را از محکم‌تر شدن روابط هند و آمریکا به وضوح نشان داده و در جریان سفر هفته گذشته مایک پومپئو و مارک اسپر وزیران خارجه و دفاع آمریکا به آسیا از جمله به هند، در چند نوبت اظهار نارضایتی کرده است به گونه‌ای که وانگ ون بین، سخنگوی وزارت خارجه چین، آمریکا را به اتخاذ یک استراتژی آسیایی-اقیانوسیه‌ای متهم کرده که بر «تفکر جنگ سرد» استوار است و برای «حفظ نقش استبدادی آمریکا و نظام سلطه‌اش» طراحی شده است.

دکتر بی‌آر دیپاک، استاد مطالعات چین در مرکز مطالعات چین و آسیای جنوب شرقی دانشگاه جواهرلعل نهرو نیز می‌گوید دولت بایدن «ممکن است به اندازه تیم ترامپ در مقابل چین بی‌پرده نباشد؛ هرچند هر دو در جریان انتخابات چین را مورد حمله قرر می‌دهند». او می‌گوید: «بایدن در صورت پیروزی ممکن است پس از انتخابات یک سیاست متوازن رودررو با چین اتخاذ کند.»

حتی "بادرا کومار" که پیشتر سفیر هند در ترکیه و ازبکستان بوده است هم می‌گوید در صورت برنده شدن دمکرات‌ها در انتخابات ممکن است سیاست خارجی آمریکا «بازآرایی» شود.

به گفته وی، این امر حکم خواهد کرد که آمریکا «یک سیاست مشارکت با چین را به رغم تمام اختلافات، در پیش بگیرد. چنین سیاستی به علت تجارت پویا و پیوند‌های اقتصادی با چین، ترجیح شرکای اروپایی آمریکا نظیر آلمان یا ایتالیا نیز هست.»

هند

تکلیف دولت هند نیز در برابر این دوره انتخابات آمریکا مشخص است. هفته گذشته بود که دهلی نو در همراهی با دولت فعلی آمریکا علیه چین میزبان دو مقام ارشد آن کشور یعنی وزیران خارجه و دفاع آمریکا بود. بنابر این فارغ از اینکه چه کسی برنده انتخابات در روز سه‌شنبه در آمریکا باشد، روابط هند با ایالات متحده در طول چهار سال ریاست جمهوری دونالد ترامپ به طرز بی‌برگشتی تغییر کرده است.

هند که چند دهه است بین قدرت‌های بزرگ جهانی توازن خودمختاری راهبردی خود را به خوبی حفظ کرده، حالا بیش از هر زمان دیگری پس از استقلال به وضوح به آمریکا متمایل شده است.

رسیدن به چنین رابطه‌ای، بسیار عمیق‌تر از صرفا «عشق برادرانه» بین ترامپ و نارندرا مودی نخست وزیر هند است. نزدیکی این دو ریشه در نیاز طرفین به مواجهه با تهدید رو به رشد و جسارت‌آمیزی به نام چین دارد.

دهلی نو و واشنگتن در ماه‌های اخیر نقش فعالی در شکل‌گیری «چهار ضلعی ملل» (آمریکا، ژاپن، استرالیا و هند) نیز داشته‌اند که همگی در یک موضوع مشترک که اختلاف با چین باشد، با یکدیگر اتفاق نظر دارند.

گرچه فرآیند نزدیکی نظامی میان دو کشور در دوره ترامپ شتاب بیشتری گرفت، اما ژنرال "نیرمال چاندر ویج" رئیس سابق ارتش هند به تازگی به روزنامه "ایندیپندنت" انگلیس گفت: "سال‌ها بود که با «صرف زمان زیاد برای تجزیه و تحلیل و برآورد عوارض نزدیکی هند با آمریکا» توسط هند در حال شکل‌گیری بود و در دوره ترامپ تکمیل و نهایی شد.

وی گفت: «در طول این دوره ما دریافتیم که منافع هند و منافع آمریکا در جهتی یکسان و با هدفی یکسان در حرکت است و به همین دلیل هند گامی به پیش برداشته و توافقات نظامی بنیادینی با آمریکا امضا کرده است.»

کارشناسان توافق دارند که گرچه روند نزدیکی روابط هند و آمریکا طی چهار سال گذشته قابل برگشت نیست، اما قدم بعدی بستگی زیادی به این دارد که چه کسی بر کرسی ریاست جمهوری آمریکا تکیه زند. به همین دلیل هم دهلی نو انتظار دارد همچنان دونالد ترامپ بر مسند قدرت بماند.

شبه جزیره کره

اگرچه کیم جونگ اون رهبر کره شمالی همچنان به نتیجه مذاکرات صلح نادر خود با دونالد ترامپ رئیس جمهوری فعلی آمریکا می‌اندیشد، اما امروزه در مقایسه با زمان روی کار آمدن او و مجهز بودن به اهرم‌های فشار بیشتری در دیپلماسی هسته ای، منتظر اعلام برنده انتخابات ریاست جمهوری آمریکاست تا موضع جدیدی در برابر آمریکا اتخاذ کند.

به گفته مقامات و تحلیلگران کره جنوبی، در حالی که دونالد ترامپ به خود می‌بالد که جلوی جنگ در شرق آسیا را گرفته و "نامه‌های زیبا" با کیم رد و بدل کرده است، اما حتی نتوانسته کره شمالی را به دادن یک تعهد قابل توجه برای دست کشیدن از برنامه سلاح‌های کشتار جمعی متعهد سازد.

به گفته این مقامات، جو بایدن برای کیم، بیشتر یک شریک مذاکره کننده چالش بر انگیز است. اما ترامپ نخستین رئیس جمهوری آمریکا بود که به طور مستقیم با رهبر کره شمالی در نشست سنگاپور در سال ۲۰۱۸ وارد مذاکره شد.

با این وجود جو بایدن نیز دیدار با کیم را غیر محتمل ندانسته است، ولو اینکه او رهبر کره شمالی را "اراذل و اوباش" نامیده و گفته است تنها زمانی امکان برگزاری نشست با رهبر کره شمالی وجود دارد که پیونگ یانک از توانمندی هسته‌ای خود دست بکشد.

اما نامزد حزب دمکرات همچین گفت که چنانچه به ریاست کاخ سفید برسد اتحاد آمریکا با کره جنوبی را نیز تحکیم خواهد کرد.

رژیم صهیونیستی

خبرگزاری آسوشیتدپرس روز پنجشنبه در گزارشی بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی را یکی از راضی‌ترین رهبران جهان از ریاست جمهوری دونالد ترامپ معرفی کرد که طبیعتا امیدوار است او در انتخابات پیش رو در آمریکا به پیروزی برسد و برای یک دوره ۴ ساله دیگر در کاخ سفید بماند.

هرچند روابط آمریکا و رژیم صهیونیستی راهبردی بوده و واشنگتن همواره به حمایت از تل آویو متعهد است، اما در دولت باراک اوباما به دلیل اختلاف بر سر مسائل، از جمله شهرک‌سازی‌های اسرائیل در اراضی اشغالی فلسطینی، روابط دو متحد تیره شد.

با روی کار آمدن دولت ترامپ، این تیرگی به سرعت برطرف شد و حمایت واشنگتن از هم‌پیمان کلیدی خود در خاورمیانه بیش از پیش سرعت گرفت. انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به بیت المقدس، یکی از اقدامات مهم ترامپ در حمایت از رژیم اشغالگر قدس بود.

خروج آمریکا در دوره ترامپ از برجام و بازگرداندن تحریم‌های ظالمانه علیه مردم ایران و تشدید آن با هدف قلدری بیشتر، دلیل دیگر رضایت نتانیاهو از ترامپ است. در واقع تل آویو در سایه حاکمیت ترامپ بود که توانست در ماه‌های اخیر سه توافق خیانتکارانه عادی‌سازی روابط با برخی کشور‌های مرتجع عربی را امضاء کند.

دولت‌های عربی (حاشیه خلیج فارس)

سیاست‌های دولت دونالد ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری او که برخی پیش بینی می‌کنند به دور دوم نیز نرسد، موجب شد کشور‌های عرب حوزه خلیج فارس از تغییر سیاست آمریکا در خاورمیانه با پیروزی بایدن شدیدا ابراز نگرانی کنند.

به ویژه اینکه برخی از این کشور‌ها به تازگی قرارداد‌های ننگینی را هم با همپیمان اصلی ترامپ یعنی رژیم صهیونیستی در آسیا امضاء کرده اند. به همین دلیل مسؤولان سیاسی در امارات متحده عربی و پادشاهی بحرین آرزو می‌کنند دونالد ترامپ، رئیس جمهوری فعلی آمریکا دوباره در انتخابات ریاست جمهوری آن کشور انتخاب شود و این مهم را با تشویق اقلیت‌های مسلمان در آمریکا برای رای دادن به ترامپ عملی کرده و می‌کنند.

روزنامه راستگرای صهیونیستی "یسرائیل هیوم" حامی ترامپ نیز به تازگی در گزارشی به نقل از یک دیپلمات اماراتی که او را دیپلمات ارشد توصیف کرده، نوشت: "نگاه‌های ما به سمت انتخابات در آمریکاست. آرزو می‌کنیم ترامپ برنده شود، اما برای امکان ورود رئیس جمهوری جدید به کاخ سفید هم خودمان را آماده می‌کنیم".

وی گفت: "تاکنون کمپین انتخاباتی ترامپ میلیون‌ها دلار از طرفداران مسلمان ترامپ و سیاست او در خاورمیانه دریافت کرده است".

این روزنامه به نقل از یک کارمند ارشد بحرینی در منامه هم که او را فرد نزدیک به محافل حاکم در عربستان سعودی و امارات متحده عربی توصیف کرد، نوشت: در محور کشور‌های عربی میانه رو این ترس وجود دارد که ترامپ شکست بخورد و پیروزی جو بایدن، نامزد دمکرات‌ها به تغییر سیاست آمریکا در خاورمیانه منجر شود.

وی با اشاره به روند جدید عادی سازی روابط از سوی برخی کشور‌های عربی با رژیم صهیونیستی گفت: "فکر نمی‌کنم تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا توافقنامه‌های دیگری در خصوص عادی سازی روابط با دیگر کشور‌های عربی امضا شود، اما رایزنی‌ها با کشور‌های عربی دیگر ادامه دارد و اگر این مذاکرات به توافقی منجر شود پس از انتخابات آمریکا و مطابق با خصوصیات فرد برنده وارد مرحله اجرایی می‌شود".