فراروـ رسانههای اجتماعی به شکل باورنکردنی خوب و شگفتانگیز هستند. این سیستم عاملها به هر فردی امکان میدهد تا در گوشه و کنار جهان با دوستان، آشنایان و سایر افراد ارتباط برقرار کنند. تنها کافی است یک دکمه را فشار بدهیم و جهان را ببینیم، بدون اینکه حتی از خانه خود خارج شویم. اما رسانههای اجتماعی با وجود تمام این ویژگیها یک جنبه منفی و تاریک دارند: حواس پرتی ناشی شبکههای اجتماعی. بر اساس تحقیقات یک کاربر به طور متوسط تقریباً ۲.۵ ساعت در روز را صرف مشاهده آخرین به روزرسانیها، تصاویر و سایر مطالب دیگر در رسانههای اجتماعی میکند.
به گزارش فرارو، حواس پرتی شبکههای اجتماعی میتواند زندگی شخصی شما را مختل کند، بهره وری و بازدهی کار را پایین بیاورد و زمانی را که میتوانید صرف سرگرمیها یا پیشرفت خود کنید، از بین ببرد. با این حال لازم نیست که رسانههای اجتماعی برای همیشه از زندگی روزمرهتان حذف شوند؛ بلکه باید مهار شوند. مانند هر چیز دیگری در زندگی همه چیز باید در اعتدال باشد.
چگونه اعتیاد به شبکههای اجتماعی را رها میکنید؟ این ۱۲ روش را برای مقابله با حواس پرتی ناشی از رسانههای اجتماعی امتحان کنید:
۱. یک هدف تعیین کنید
با محدود کردن عوامل حواس پرتی در شبکههای اجتماعی میخواهید به چه نتیجهای برسید؟ پاسخ به این سوال در برنامه شما تأثیر میگذارد. شاید بخواهید تا دیروقت بیدار بمانید و در شبکههای اجتماعی جستجو کنید. شاید یک شبکه اجتماعی خاص شما را در فضای بدی قرار بدهد و یا شاید لازم است که بررسی رسانههای اجتماعی در محل کار را متوقف کنید.
زمانی که برای دستیابی به هدفی تصمیم گرفتید، آن را در جایی که میتوانید ببینید، یادداشت کنید. اگر مسئله بررسی رسانههای اجتماعی در دفتر کار است، یک یادداشت روی رایانه کار خود بچسبانید. اگر در استفاده قبل از خواب مشکلی دارید، یادداشت را در کنار صندلی راحتی خود قرار بدهید. اطمینان حاصل کنید که در هر کجا مشکلی دارید، این یادداشت قابل مشاهده است.
۲. الگوها را انتخاب کنید
معمولاً عوامل حواس پرتی شبکههای اجتماعی با نشانه خاصی شروع میشوند. چه احساساتی شما را وادار میکند تا پلت فرم مورد علاقه خود را کشف کنید؟ چه زمانی این موارد به طور معمول رخ میدهد؟ احتمالاً الگوی رفتاری پیدا میکنید که میتوانید روی آن کار کنید. شناسایی این الگو به فرد امکان میدهد تلاش خود را متمرکز کند. تلاش برای حل یکباره تمام برنامه میتواند طاقتفرسا باشد؛ بنابراین با نقاط دردسرساز شروع کنید.
۳. تنظیمات اعلان را تغییر دهید
به احتمال زیاد هنگام باز شدن یک اعلان دستگاه خود را بررسی میکنید. هرچه اعلان بیشتری دریافت کنید، حواس پرتی بیشتری ایجاد خواهد شد. خبر خوب این است که میتوانید تنظیمات اعلان خود را شخصیسازی کنید. میتوانید اعلانهای گاه به گاه را انتخاب کنید یا آنها را کاملاً قطع کنید و اگر واقعاً باید بدانید که دوستان و آشنایان چه تصاویری را در صفحات مجازی به اشتراک میگذارند، همیشه میتوانید بعداً اعلانها را دوباره بررسی کنید.
همچنین میتوانید نحوه نمایش پیغامهای دستگاه خود را در طول روز تغییر بدهید. برای مثال در صورت کار در حالت سکوت روشن شدن صفحه را متوقف کنید و توجهتان را به کار جلب کنید. اگر دستگاه شما روی حالت «مزاحم نشوید» تنظیم باشد، در صورت تمایل آن را فعال کنید.
۴- یک روال صبحگاهی برای خود در نظر بگیرید
آیا مطالب و پستهای گجت شما اولین چیزی است که هر روز صبح بررسی میکنید؟ شاید لازم باشد سری به ایمیلهایتان بزنید؛ اما بررسی آن به محض بیدار شدن میتواند به یک جستجوی صبحگاهی در شبکههای اجتماعی با بازدهی کمتر منجر شود.
سعی کنید تا آنجا که ممکن است صبحها از دستگاههای خود دور شوید. این قانون را فقط برای موارد اضطراری یا قرارهای ملاقات مانند تعیین زمان ویزیت دندانپزشکی صبح نقض کنید. باقیمانده صبح خود را با ورزش، تهیه صبحانه مقوی یا یک فعالیت بدون مشاهده صفحه نمایش سپری کنید که به شما انرژی میبخشد.
برای سهولت کار استفاده از ساعت زنگدار واقعی را به جای آلارم تلفن در نظر بگیرید. وقتی ساعت گجت شما هر روز از خواب بیدارتان میکند، راحتتر میتوانید با استفاده نکردن از برنامههای اضافی که وقت شما را هدر میدهند، نظر خود را به هدف اصلی جلب کنید.
۵. استفاده از اپلیکیشنها را محدود کنید
میتوانید در تلفن هوشمند یا رایانه خود میزان استفاده از برنامه خود را کنترل کنید تا دقیقاً ببینید چه مدتی را در رسانههای اجتماعی میگذرانید. از این کار به عنوان معیار اصلی استفاده کنید تا دنبال پیشرفت باشید. حتی بعضی از دستگاهها به شما اجازه میدهند محدودیتهای زمانی را تعیین کنید تا هرگز از تقسیم کار روزانه خود نگذرید.
رویکرد دیگر حذف کامل برنامههای رسانههای اجتماعی از تبلت و گوشی است. هر زمان که میخواهید اپلیکیشنهای شبکههای اجتماعی خود را بررسی کنید، خود را به دردسر راهاندازی و روشن کردن کامپیوتر بیاندازید. این کار در جلوگیری از حواسپرتی ناشی از شبکههای اجتماعی موثر است. اگر آماده این کار نیستید، اپلیکیشنهای خود را در یک پوشه مخفی قرار بدهید و آنها را از چشم و ذهن خود دور نگه دارید. وقتی از تلفن خود برای موارد دیگری استفاده میکنید، جذب شدن در شبکههای اجتماعی دشوارتر خواهد شد.
۶. از مسدود کنندههای اینترنتی (Web Blocker) استفاده کنید
امکانات اینترنت ممکن است بعضی روزها بسیار وسوسه انگیز باشند. یک لغزش کوچک در کار همان چند دقیقه هدر رفتن زمان در رسانههای اجتماعی است. چرا در وهله اول دسترسی خود را به رسانههای اجتماعی مسدود نمیکنید؟
مسدود کنندههای وب از رفتن به سایتهای خاصی که باعث از دست رفتن زمان شما میشوند، جلوگیری میکنند. میتوانید این ویژگی را در ساعات کار فعال کنید تا وقتی ذهنتان مشغول به کار میشود، حواستان به شبکههای اجتماعی پرت نشود. این خط دفاعی نهایی در صورت نیاز موثر است.
۷. مناطق بدون فناوری و تکنولوژی را ایجاد کنید
شما میتوانید مناطق خاصی را در خانه یا فضای کار خود تعیین کنید که در آن فناوری مجاز نیست یا مجاز نیست. اگر دستگاه خود را از مکانهایی که باید در آنها تمرکز کنید دور نگه ندارید، احتمالاً حواس شما را در شبکههای اجتماعی پرت خواهد کرد. اتاق خواب، حمام، میز شام و دفتر خانه همگی نمونههایی از مکانهایی هستند که ممکن است رسانههای اجتماعی بیش از حد باعث حواسپرتی شود. فقط به استفاده از دستگاه خود در اتاقهای دیگر محدود شوید و زمان پیمایش در این اپلیکیشنها را کاهش دهید.
۸. برنامه پاداش دهی برای مقابله با حواس پرتی
اگر نمیتوانید در هر مرحله از روزتان از رسانههای اجتماعی دور شوید، وقت آن است که خودتان زمان بررسی رسانههای اجتماعی خود را در دست بگیرید. یک روش تشویقی کلاسیک این است که لیستی از وظایفتان را تهیه کنید تا آنها را قبل از انجام فعالیتهای کمتر مولد انجام بدهید. این موارد میتواند شامل وظایف شغلی، کارهای منزل یا کارهای مثبت بیشتر مانند بیرون رفتن از خانه یا پرروش مهارتها و استعدادها باشد.
با پایان دادن به هر فعالیتی با چک کردن رسانههای اجتماعی به خود جایزه بدهید. برای مثال پس از جاروبرقی کشیدن اتاقتان میتوانید پنج دقیقه را در شبکههای اجتماعی بگذرانید. تا زمان تکمیل وظیفه به خودتان اجازه ندهید رسانههای اجتماعی را بررسی کنید. در غیر این صورت سیستم پاداشدهی تاثیر مورد نظر را نخواهد داشت.
۹. تایم باکسینگ (Timeboxing) را امتحان کنید
تایم باکسینگ یک روش مدیریت زمان است که در آن شما میتوانید بخشهایی از زمان را برای اختصاص دادن به فعالیتهای جداگانه مسدود کنید. برای نمونه میتوانید ساعت اول کار را برای پاسخ دادن به ایمیلها محدود کنید. به محض تمام شدن آن ساعت ایمیل خود را ببندید و به بخش بعدی بروید.
با استفاده از این روش میتوانید بخشهایی از زمان را که میتوانید و نمیخواهید از رسانههای اجتماعی استفاده کنید، محدود نمایید. به کادرهای زمانی خود پایبند باشید و به خود بیاموزید که فقط در صورت درخواست رسانههای اجتماعی را بررسی کنید. در این صورت هر محدودیت دیگر را به یک فعالیت متفاوت برای پیشگیری از حواسپرتی اختصاص خواهید داد.
۱۰. یک سرگرمی انتخاب کنید
اگر میتوانید چیزی ارزشمند برای پر کردن وقت خود پیدا کنید، دیگر نیازی به مراجعه مرتب به رسانههای اجتماعی نخواهید داشت. مشغول شدن به یک سرگرمی ذهن شما را در مورد کاری که میکنید، پرورش میدهد که نیمی از جنگ است. سرگرمیها میتوانند بهسادگی مطالعه کتاب یا پیچیدگی کار با چوب باشند. هرکاری که دوست دارید انجام بدهید و وقت خود را با فعالیتهای مثمر ثمر پر کنید که میتوانید به جای شبکههای اجتماعی به آنها رجوع کنید.
۱۱. محدودیت استفاده از رسانه اجتماعی در بازه زمانی طولانی
بعضی اوقات مشکلات جدی نیازمند اقدامات جدی هستند. اگر واقعاً برای جلوگیری از حواسپرتی در شبکههای اجتماعی نیاز به تنظیم دوباره افکارتان دارید، یک هفته کامل سمزدایی از شبکههای اجتماعی را امتحان کنید. این کار دشوار خواهد بود؛ اما به شما کمک میکند تا ببینید که برای داشتن یک زندگی پربار به رسانههای اجتماعی هیچ احتیاجی ندارید.
هفتهای که تمام شد باید چه کار کنید؟ به یاد بیاورید زمانهایی را که مرتب توییتها و پستهای فیسبوک را بررسی نمیکردید، چه احساسی داشتید. اگر نگران هستید که فراموش کنید، یک ماه یا سه ماه محدودیت استفاده از رسانههای اجتماعی در بازه زمانی طولانی را برنامهریزی کنید تا به خودتان یادآوری کرده باشید.
۱۲. کاهش تعداد دفعات پست گذاری در رسانههای اجتماعی
بسیاری از افراد از شبکههای اجتماعی برای ثبت زندگی و دستآوردهای خود استفاده میکنند. اگرچه این یک روش عالی برای درگیر کردن عزیزانتان در زندگی است که در نقاط گوناگون زندگی میکنند، فرصتی برای ایجاد حواسپرتی است تا راه خود را پیدا کنند. کار خود را با محدود کردن هر روز به یک پست در هر سیستم عامل شروع کنید. به این ترتیب میتوانید بدون اینکه فرصتهای زیادی برای حواسپرتی ایجاد کنید، اهداف خود را پیش ببرید.
کلام آخر
تسلط بر عادتهای خود در شبکههای اجتماعی مدتی طول میکشد. اگر هرچند وقت یکبار حواس تان را پرت میکند، ناامید نشوید. در صورت تردید به اهداف زندگی خود نگاهی بیاندازید. دستیابی به آنها بسیار بهتر از صرف ساعات اضافی خود برای پیمایش در شبکههای اجتماعی خواهد بود.