فرارو- حدود یک هفته مانده به انتخابات آمریکا، بازارها در ایران تحت تاثیر این رویداد سیاسی قرار دارند. نتیجه این انتخابات میتواند ریل سیاست و اقتصاد را در ایران تغییر دهد. اگر جو بایدن نامزد دوکراتها که معاون اول باراک اوباما بوده است پیروز انتخابات شود، احتمال بازگشت ایالات متحده به توافق برجام افزایش چشمگیری مییابد. با بازگشت آمریکا به برجام تحریمها علیه ایران لغو میشود، به ویژه تحریمهای نفتی که از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و میتواند درآمد ارزی ایران را به نحو چشمگیری افزایش دهد.
از سوی دیگر اگر ترامپ پیروز انتخابات شود احتمالا کمربند تحریمها را محکمتر میکند و یا حداقل روند فعلی را ادامه میدهد. بعید به نظر میرسد ایران، آنگونه که ترامپ میگوید پس از پیروزی او به سرعت پای میز مذاکره برود.
این معادلات باعث شده که بازارها در ایران به شدت چشم انتظار نتیجه انتخابات آمریکا باشند. به نحوی که با افزایش شانس پیروزی بایدن در نظر سنجیها طی روزهای اخیر قیمت دلار نیز کمی تعدیل شده و به زیر ۳۰ هزار تومان رسیده است.
دلار در معاملات ابتدایی روز دوشنبه به کانال ۲۸ هزار تومان بازگشت و با نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان در بازار آزاد فروخته شد. نرخ فروش یورو نیز به ۳۳ هزار و ۷۲۵ تومان رسید. همچنین در بازار آزاد دلار و یورو به ترتیب با قیمت ۲۸ هزار و ۴۰۰ تومان و ۳۳ هزار و ۵۷۵ تومان خریداری میشوند.
بخوانید ...
جدیدترین نظرسنجیهای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا
میثم رادپور تحلیلگر بازار ارز درباره تاثیر انتخابات آمریکا و سناریوهای نرخ ارز پس از این انتخابات
به فرارو گفت: «به طور مختصر دو عامل اصل نه تنها بازار ارز بلکه دیگر بازارها را هم تحت تاثیر قرار داده است. عامل اول تضعیف شدید عرضه ارز در بازار است. پیش از بحران کرونا به خاطر کاهش درآمدهای نفتی عرضه دلار به بازار تضعیف شده بود و بعد از بحران کرونا درآمدهای ارزی غیر نفتی هم کاهش یافت و بر عرضه تاثیر مستقیم گذاشت. در نیمه اول سال جاری صادرات ایران نسبت به سال قبل ۳۵ درصد کاهش داشت. در سمت عرضه فقط کاهش درآمد مشکل ساز نشد بلکه برخی از درآمدهای ارزی نیز به کشور بازنگشت. در واقع حالا سوال اصلی این نیست که ما چقدر صادرات داشتیم مهم این است که چقدر ارز به کشور بازگشته است. آنطور که آقای همتی میگوید بیش از ۵۰ درصد درآمدهای ارزی غیر نفتی به کشور برنگشته است.»
او افزود: «در سمت تقاضا هم نقدینگی بیش از سال گذشته با افزایش روبهرو شد. دلیل اصلی آن هم کسری بودجه دولت است که تامین مالی بخشی از این کسری بودجه از محل پایه پولی صورت گرفته است. امسال ۱۵ درصد نقدینگی نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.»
اوافزود: «تا زمانی که چالش کسری بودجه حل نشود، بحران تورم و بحران نظام پولی کشور ادامه خواهد داشت.»
رادپور درباره نقش انتخابات آمریکا در وضعیت نرخ ارز در کشور گفت: «تنها یک سناریو در انتخابات آمریکا میتواند به بهبود این وضعیت کمک کند، آن هم این است که اتفاقاتی رخ دهد تا فروش نفت ایران افزایش یابد. با افزایش فروش نفت درآمدهای دولت افزایش مییابد و کسری بودجه پوشش داده میشود. در غیر اینصورت بحران کسری بودجه محیط اقتصاد ایران را همچنان ملتهب نگه خواهد داشت.»
این کارشناس بازار ارز درباره اینکه اگر بایدن پیروز انتخابات شود چه شرایطی پیش میآید گفت: «در اینصورت بازار انتظارات سابق خود را تعدیل میکند، تحت ریاست جمهوری بایدن احتمال ایجاد سناریوهای مطلوبتر برای جمهوری اسلامی بیشتر است. مطلوبترین حالت هم افزایش چشمگیر فروش نفت است. ایران اگر ۱۰ میلیارد دلار به درآمدهای نفتی خود بیافزاید میتواند کل کسری بودجه سال ۹۹ را جبران کند.»
او درباره اینکه اگر با پیروزی بایدن آمریکا به برجام باز گردد، چه اتفاقی رخ میدهد گفت: «این به معنای رفع یا کاهش تحریمها و افزایش فروش نفت خواهد بود. اگر با پیروزی بایدن فروش نفت افزایش چشمگیر داشته باشد بخش مهمی از مسئله حل میشود. مسئله این است که بازار انتظاراتش را بر مبنای اینکه چه کسی رییس جمهور آمریکا میشود تعدیل میکند.»
او با بیان اینکه اگر ایران بتواند نفت بفروشد، تورم کشور ممکن است به ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش یابد، افزود: «قیمت ارز نیز تا حدودی کاهش مییابد، اما در ایران دیگر امکان پیاده کردن رژیم ارزی پیشین وجود ندارد. رژیم قبلی ارزی ایران قبلتر "تثبیت – جهش" بود یعنی دولت تا جایی که میتوانست نرخ ارز را تثبیت میکرد و زمانی هم که نمیتوانست قیمت ارز جهش پیدا میکرد. این رژیم مال زمانی بود که ایران ذخایر ارزی داشت و دولت در دوران تثبیت از ذخایر ارزی برای کنترل بازار استفاده میکرد، اما آن دوران تمام شد؛ بنابراین هر چه تورم بالا برود روی بازار ارز اثر خواهد گذاشت، چون ذخیرهای برای کنترل بازار وجود ندارد. با این حال با فروش نفت انتظارات تعدیل میشود.»
رادپور تاکید کرد: «فروش نفت میتواند ما را از بحران کسری بودجه رهایی بخشد. از طرف دیگر تداوم این بحران میتواند ما را به فروپاشی نظام پولی برساند.»
این تحلیلگر بازار ارز درباره اینکه گفته میشود اگر بایدن پیروز انتخابات شود نرخ دلار به حدود ۲۰ هزار تومان میرسد، گفت: «ممکن است این اتفاق بیافتد. اگر نتیجه انتخابات چشم انداز مثبتی پیش روی ایران بگذارد روی کاغذ و با برخی مفروضات میتوان گفت قیمت دلار به حدود ۲۳ هزار تومان برسد. اگر پس از انتخابات اخبار خوبی هم برسد ممکن است قیمت بیشتر هم کاهش یابد.»
او درباره اینکه اگر ترامپ پیروز شود چه اتفاقی رخ خواهد داد، گفت: «همین مسیر ادامه پیدا خواهد کرد.»