بسیاری آرسن ونگر را یکی از عوامل اصلی انقلاب در فوتبال انگلیس میدانند. ونگر اکتبر ۱۹۹۶ به آرسنال ملحق شد و ۲۲ سال سرمربی این تیم بود. او سه بار قهرمان لیگ برتر شد و همین طور با هفت قهرمانی رکورددار قهرمانی در جام حذفی. ونگر همچنین یک رکورد منحصر به فرد نیز در اختیار دارد: تیم او در فصل ۴-۲۰۰۳ بدون حتی یک شکست قهرمان لیگ برتر فوتبال انگلیس شد.
به گزارش بیبیسی، پس از ترک آرسنال، این مربی فرانسوی در فدراسیون جهانی فوتبال مشغول به کار شده است و به گسترش فوتبال در جهان کمک میکند.
این مصاحبه آرسن ونگر با بخش ورزشی بیبیسی به مناسبت انتشار زندگینامهاش، "زندگی من در سرخ و سفید" است. او در این گفتگو از گذشته، حال و آینده میگوید.
گذشته
آرسنال برای شما چه معنایی دارد؟
عشق زندگی. ۲۲ سال از زندگیم را به این باشگاه دادم. من مرکز تمرین و ورزشگاه امارات را ساختم. برای پس دادن پول ورزشگاه واقعا عرق ریختم تا فضا و شالودهای ساخته شود که به باشگاه اجازه عملکردی خوب و سرمایهگذاری برای آینده را بدهد.
من کمی شبیه مردی هستم که رابطهاش فروپاشیده و دیگر اجازه دیدن بچههایش را ندارد، اما کماکان عاشق آنهاست.
یک بانک قبول کرد به آرسنال ۲۶۰ میلیون پوند وام دهد تا ورزشگاه امارات را بسازد، اما بندی را وارد توافق کرد که طبق آن ونگر باید ۵ سال در باشگاه باقی بماند
در نگاهی به گذشته، فکر میکنید توافق برای گرفتن وام ساختن ورزشگاه امارات اشتباه بود؟
به این دلیل چنین چیزی را قبول کردم که یک چالش بود. در ۱۰ سال اول ما برای قهرمانی تلاش کردیم، اما من میدانستم که ۱۰ سال بعد سختتر خواهد بود. به نظرم ما فوتبال فوقالعادهای بازی میکردیم، در جایگاهی بودیم که گاهی میتوانستیم قهرمان لیگ شویم، ولی ما در مجموع (به عنوان یک تیم) خیلی جوانتر بودیم.
میتوانم بگویم که من در ده سال دوم به نسبت ده سال اول بیشتر به خودم افتخار میکنم، چون بخش اول آسانتر بود. بخش دوم سختتر بود و من در آن انعطاف خودم را امتحان کردم. افتخار میکنم که در چنین دوره مطبوعی در این باشگاه کار کردم.
شما از مه ۲۰۱۸ که شغل خود را از دست دادید به ورزشگاه امارات برنگشتهاید...
تصمیم گرفتم که به طور کامل فاصلهام را حفظ کنم. البته این فاصله اصلا حسی نیست و تنها فاصله فیزیکی است. مهم است که مردم شما را به چشم سایه نگاه نکنند. ممکن است به نظر برسد که شما هنوز میخواهید روی چیزهای مختلف تاثیر بگذارید و روش خودتان را داشته باشید. من احساس کردم که بهترین کار، قطع کردن رابطه است.
اواخر دوران حضورتان در آرسنال با اعتراضها و مخالفتهایی روبرو بودید؛ اذیت نشدید؟
به نظرم شما نباید به آن چیزی که یک تماشاگر در یک لحظه میگوید، خیلی اهمیت بدهید. هوادار بر اساس آن لحظه و کاملا احساسی حرفی را میزند. امروز به نظر میرسد که یک اقلیت میتواند دیکتاتوری بزرگی ایجاد کند. آنها حرف خود را دیکته میکنند، بنابراین اگر شما ۵۰ نفر در شبکههای اجتماعی با عقیدهای منفی داشته باشید، این به نوعی میتواند توجه ۶۰ هزار نفر را در ورزشگاه جلب کند.
این به معنای آن نیست که همه باید به حرف آنها گوش دهند. اگر شما سه فصل آخر ما را در نظر بگیرید، میبینید که سال ۲۰۱۶ نایب قهرمان لیگ شدیم. خب ما پشت لستر سیتی قرار گرفتیم، اما همه باشگاهها پشت لستر بودند، چون آنها فقط سه بار باختند. سال ۲۰۱۷ هم اولین باری بود که از سال ۱۹۹۷ به این سو نتوانستیم به لیگ قهرمانان فوتبال اروپا برسیم.
خب، بله، ای کاش که ما آن رکورد را حفظ میکردیم، اما فکر کنم امسال شانس خوبی برای برگشتن به جمع چهار تیم برتر لیگ داریم.
ونگر، مورینیو و فرگوسن
شما رقابت بیامانی با الکس فرگوسن در منچستر یونایتد و ژوزه مورینیو در چلسی داشتید؛ هنوز با آنها در تماس هستید؟
خیلی کم در تماس هستم، به این دلیل که بیشتر مواقع خارج از کشور هستم. برایشان احترام قائلم. وقتی در رقابت هستید مسئله این است که یا شما باید باشید یا آنها و در نتیجه همیشه کمی تهاجمی خواهید بود. اما بعد که خارج از رقابت این افراد را ملاقات میکنید، اوضاع به آن شکل نمیماند.
هر دوی شما صدمه دیدهاید. هر دور شما مشکلاتی با تیمهایتان داشتهاید، اما وقتی آنجا هستید باید به هر قیمتی در تیمتان دفاع کنید و برای همین هم اوضاع گاهی یک مقدار از کنترل خارج میشود. اما در مجموع همیشه احترام متقابل وجود دارد.
به عنوان سرمربی آرسنال شما پیشنهاد رئال مادرید (دو بار)، بایرن مونیخ، یوونتوس، پاریسنژرمن، فرانسه، انگلیس و منچستر یونایتد را رد کردید. کدامیک از این پیشنهادها به بسته شدن قرارداد نزدیکتر بود؟
بدون شک رئال مادرید. چون افراد زیادی را نمیشناسید که دو بار دست رد به سینه آنها زده باشند؛ و این که در تیمی بمانید که منابع لازم برای قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا را نداشت. اما من به خودم گفتم چالش مربیگری در آرسنال را پذیرفتهام و تا آخر راه خواهم رفت.
مربیان مدلهای مختلفی دارند. من بیشترین دوران حضور یک مربی در موناکو را داشتم و طولانیترین حضور یک مربی در آرسنال. در نتیجه این بخشی از شخصیت من بود.
سختترین تیم یا بازیکنی که مقابلتان ایستاد، کدام بود؟
تیم: ویمبلدون، وقتی برای اولین بار به انگلیس آمده بودم. بازیکن: روی کین و آلف-اینگه هالند (بازیکن ناتنیگهام فارست و لیدز و پدر ارلینگ هالند)، بازی کردن مقابل این دو نفر همیشه سخت بود.
با توجه به کارنامه پرافتخار شما، بعید است افسوسهای زیادی داشته باشید. اما همیشه شایعاتی در مورد پیوستن بازیکنان بزرگ به آرسنال شنیده میشد. تا به حال شده با خودتان بگوید، چه میشد اگر؟
معلوم است که با خودم نشستهام و گفتهام، چه میشد؟ برای مثال اگر کریستیانو رونالدو با تیری آنری، (روبرت) پیرس، (سیلوین) ویلتورد و دنیس برگکمپ بازی میکرد؟ شاید ما در یک فصل ۲۰۰ گل میزدیم.
گاهی افسوس میخورید که این اشتباه شما بوده که به اندازه کافی سریع تصمیم نگرفتهاید یا گاهی از نظر مالی میتوانستید زودتر موافقتتان را اعلام کنید، ولی اگر شما به منچستر یونایتد، چلسی و یا لیورپول هم بروید، متوجه میشوید که هر باشگاهی سرشار از این داستانهاست.
زلاتان
دوست داشتید بجای این که از زلاتان ابراهیموویچ بخواهید تست بدهد، با او قرارداد امضا میکردید؟
راستش نه. چون او آن موقع ۱۷ ساله بود و برای مالمو در دسته دوم سوئد بازی میکرد. هیچکس او را نمیشناخت. ما از بازیکنان ۱۷ ساله زیادی برای تست دادن، دعوت کردیم؛ این کاملا طبیعی بود که قبل از تصمیمگیری از او تست بگیریم.
دوست دارید چه میراثی از شما باقی بماند؟
آدمی که با تمام وجود، تعهد کامل و صداقت به باشگاهش خدمت کرد و عاشق آن باشگاه بود. من بهترین سالهای زندگیام را به آرسنال دادم. شرایط تغییر میکرد، اما حس من به باشگاه همیشه یکسان بود.
زمان حال
درست است که هنوز هم وقتی از خواب بیدار میشوید همان برنامه روزانه دوران مربیگری را دنبال میکنید؛ از جمله دو ساعت تمرین کردن در باشگاه بدنسازی؟
درست است، حتی در تعطیلات آخر هفته. ورزش کردن مانند مسواک زدن دندانهایتان است. اگر یک بار در هفته انجام دهید، تاثیر چندانی ندارد، اما اگر هر روز ورزش کنید بسیار تاثیرگذار است.
حالا چقدر فوتبال نگاه میکنید؟
فقط فوتبال نگاه میکنم. صبحها مسابقاتی را نگاه میکنم که دیشب برگزار شدهاند. این عشق من است. وقتی به دنیا میآیید، اولین چیزی که دارید غریزه بقا است. بعد شما موضوعی را پیدا میکنید که به زندگیتان معنا میدهد. زندگی من فوتبال است.
من در یک میکده کوچک بزرگ شدم، جایی که جلسات هیئت مدیره تیم محلی در آن تشکیل میشد. من از چهار یا پنج سالگی صدای افرادی را شنیدم که فقط در مورد فوتبال حرف میزدند. به همین دلیل هم در ذهنم جای گرفت که تنها مسئله مهم زندگی همین است.
ونگر و آرتتا
با حضور میکل آرتتا، آرسنال در دستان مطمئنی قرار گرفته است؟
بله، او عوامل لازم برای تبدیل شدن به یک مربی درجه یک را دارد؛ ولی تعداد زیادی از بازیکنان سابق من چنین عواملی را دارند. باید به آنها زمان بدهیم و بگذاریم کارشان را به شیوهای که میخواهند، انجام دهند.
او باهوش است. انگیزه زیاد و شخصیت مقتدری دارد. ضمن این که میدانم اطرافش را با آدمهای درست و حسابی پر کرده است.
شما مسعود اوزیل را با ۴۲ میلیون پوند به خدمت گرفتید که رکورد نقل و انتقالات باشگاه شکسته شد. به نظر شما الان جایگاه حرفهای او چگونه است؟
به نظرم دارد خودش را تلف میکند.
اول از همه به این دلیل که او در سنی قرار دارد که بازیکنی با استعداد او میتواند بیشترین بازدهی را داشته باشد. ضمن این که برای باشگاه هم اتلاف به حساب میآید، چون او بازیکنی فوقالعاده مستعد و خلاق است که در یکسوم جلوی زمین میتواند پاسهای مرگبار بدهد.
فوتبال امروز دنیا بر اساس پرس سریع و تغییر فاز سریع بازی است و این موجب میشود که بازیکنانی مانند اوزیل بیرون انداخته شوند. البته نباید فراموش کنیم که این پسر چه کسی است: یک قهرمان جهان که برای رئال مادرید بازی کرده.
او رکورددار پاس گل است و برای همین باید راهی پیدا کنید تا او دوباره وارد برنامههای تاکتیکی شود.
اوزیل از ماه ژوئن که مسابقات فوتبال دوباره آغاز شده است برای آرسنال بازی نکرده
شما یکی از هواداران جدی بازبینی ویدئویی هستید، اما میتوانید سرخوردگی دیگران در این زمینه را نیز درک کنید؟
اجازه بدهید اول از خودمان بپرسیم: بازبینی ویدئویی مفید بوده است؟ وقتی به آمار و ارقام نگاه میکنید، متوجه میشوید که میزان تصمیمهای درست از ۸۴ درصد به ۹۵ درصد رسیده است.
نکته دیگر مبارزه با فساد است، برای این که یک نفر به تنهایی نمیتواند تصمیم بگیرد. برای من این مسئلهای مهم است هرچند که خیلی وقتها مورد توجه قرار نمیگیرد. بله درست است که گاهی سرعت بازی را میگیرد، اما به نظر من اگر ما آن را کنار بگذاریم، مردم خواهان بازگرداندنش میشوند.
پارسال، مردم قانون آفساید را قبول نمیکردند، اما امسال کسی در مورد آن حرف نمیزند. این مسئله ربطی به پول ندارد و شما فقط میخواهید که تصمیم درست گرفته شود.
مجازاتهایی که برای نژادپرستی در نظر گرفته میشود، کافی است؟
ما نمیتوانیم نژادپرستی را تحمل کنیم و معقتدم ورزش و به خصوص فوتبال مسئولیت عظیمی دارد که نشان دهد میتوانیم باهم زندگی کنیم و عشقمان را قسمت کنیم.
به نظرم ما نمیتوانیم نژادپرستی روی سکوهای ورزشگاهها را تحمل کنیم. باید عاملان این کار را مجازات کنیم. چه مجازاتی؟ هنوز جواب مناسبی پیدا نکردهایم. به نظرم باید با استفاده از دوربین افرادی که چنین کاری را انجام میدهند، پیدا کنیم و تا آخر عمر از حضور در ورزشگاه محرومشان کنیم.
آینده
شغل شما الان گسترش فوتبال است. میخواهید از اوت دستی خلاص شوید...
وقتی اوت دستی به دست میآورید، به معنای این است که تیم مالکیت بازی را در اختیار دارد. اما در واقعیت موضوع این است که که شما با داشتن ۹ بازیکن به نسبت حریف که ۱۰ بازیکن در زمین دارد، دست پایین را دارید. ضمن این که شما باید از دستانتان برای بازی با توپ استفاده کنید. به نظرم من در این موقعیت احتمال این که توپ را از دست بدهید، بیشتر است.
به همین دلیل است که همیشه معتقدم باید راهی برای سریعتر و دیدنیتر شدن بازی پیدا کنیم. به همین دلیل میگویم چرا نباید شما بتوانید در نیمه خودتان توپ را با پا بزنید؟ همیشه باید با خودمان فکر کنیم چطور میتوانیم این بازی را جذابتر کنیم و بیشتر قوانین هم در راستای دیدنیتر کردن فوتبال هستند.
شما همچنین به شدت روی شانس برابر جوانان سراسر دنیا برای دسترسی به امکانات و همچنین رشد فوتبال زنان متمرکز هستید...
دوست دارم همه بخت برابر داشته باشند. در اروپا ما داخل یک حباب نشستهایم. کشورهایی هستند که در آنها بچهها دسترسی به مربی و زیرساختها ندارند. میخواهم یک برنامه آنلاین درست کنم که همه به آن دسترسی داشته باشند. در آن به جزئیات اشاره میشود که بچهها در هر سنی چه چیزی باید یاد بگیرند، چقدر تمرین کنند و چه زمانی تمرین سختتر شود.
در مورد فوتبال زنان هم باید بگویم که حضور در جام جهانی همیشه بالا است، اما خارج از جام جهانی اوضاع فرق میکند. فقط کافی نیست که پول زیادی سرمایهگذاری شود تا دخترها حقوق بالایی بگیرند و در نتیجه تشویق شوند تا در فوتبال حاضر شوند. آنچه باید گسترش دهید، کیفیت بازی آنان است.
ما همچنین باید زیرساختها را گسترش دهیم، به این دلیل که در حال حاضر این مردان هستند که برای آخر هفتهها تمام زمینها را رزرو میکنند. اگر میخواهیم فوتبال زنان پیشرفت کند باید زمینهای فوتبال بیشتری بسازیم.