فرارو، بابک زمانی- فهرست نهایی نامزدهای جایزه ادبی معتبر بوکر برای سال ۲۰۲۰ روز سهشنبه اعلام شد و شش نامزد نهایی رقابت برای دریافت جایزه مشخص شدند. در این میان به استثنای «دانگارمبگا»، تمامی نویسندگان فهرست نهایی بوکر ۲۰۲۰ اهل ایالاتمتحده هستند و یا شهروند این کشور محسوب میشوند.
بر این اساس، لیست شش نفره ی نامزدهای نهایی جایزه بوکر ۲۰۲۰ به شرح زیر است:
✓دایان کوک؛ با رمان برهوت جدید (The New Wilderness)
✓تیستسی دانگارمبگا؛ با رمان این پیکر سوگوار (This Mournable Body)
✓آونی دوشی؛ با رمان شکر سوخته (Burnt Sugar)
✓مازا منگسته؛ با رمان پادشاه سایه (The Shadow King)
✓داگلاس استوارت؛ با رمان شاگی بین (Shuggie Bain)
✓براندون تیلور؛ با رمان زندگی واقعی (Real Life)
نکته حائز اهمیت و قابل توجه در این دوره این است که در میان شش نامزد بوکر ۲۰۲۰ چهار نویسنده نیز با نخستین رمان خود در این فهرست حضور دارند که این نشان دهندهی توجه ویژهی هیأت داوران به استعدادهای جدید در جهان نویسندگی است و این میتواند برای نویسندگان جوان بسیار امیدوار کننده باشد.
هیلاری منتل نویسنده ۶۸ ساله انگلیسی که دو جایزه بوکر را در کارنامه هنری خود دارد و انتظار میرفت شانس بالایی در به دست آوردن جایزه امسال داشته باشد، از راه یافتن به این فهرست بازماند.
جایزه بوکر به عنوان معتبرترین جایزه ادبی کشور انگلیس به هر رمانی که به زبان انگلیسی نوشته شده باشد، فارغ از ملیت نویسنده، شانس شرکت در این رقابت را میدهد. تنها یک شرط وجود دارد و آن هم این که رمان مذکور در یک بازه زمانی مشخص در کشور انگلیس یا ایرلند منتشر شده باشد.
در کتابهایی که به فهرست نامزدهای نهایی این دوره از جایزه بوکر راه یافتند، به طیف وسیعی از موضوعات از تغییرات اقلیمی و سختیهای زندگی در زیمبابوه گرفته تا زوال عقل و سربازان زن در اتیوپی پرداخته شده است.
جایزه ادبی بوکر پیش از این به نام بوکر مک کانل طی سالهای ۱۹۶۹ تا ۲۰۰۱ و طی سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۹ به نام جایزه من بوکر شناخته میشد. این جایزه هر سال به بهترین رمان اصلی نوشته شده به زبان انگلیسی و چاپ شده در انگلیس اهدا میشود. نویسندگان شهروند کشورهای همسود (اتحادیهای متشکل از ۵۳ کشور) به علاوه ایرلند، آفریقای جنوبی و بعدها زیمبابوه در سالهای اول تا سال ۲۰۱۴ واجد شرایط دریافت این جایزه بودند، در ادامه به هر رمانی که به زبان انگلیسی نوشته شده باشد، گسترش یافت.
روند انتخاب برنده جایزه با تشکیل یک کمیته مشورتی شامل یک نویسنده، دو ناشر، یک نماینده ادبی، یک کتابفروش، یک کتابدار و یک رئیس منتصب بنیاد جایزه بوکر آغاز میشود. سپس کمیته مشورتی، هیات داوران را که عضویت آن هر ساله تغییر میکند، برمی گزیند. داوران از میان منتقدان برجسته ادبی، نویسندگان، دانشگاهیان و شخصیتهای برجسته عمومی انتخاب میشوند.
برنده نهایی بوکر ۲۰۲۰، روز هفدهم نوامبر (۲۷ آبان ۹۹) اعلام میشود.
سال گذشته مارگارت آتوود و برناردین اواریستو به صورت مشترک برنده جایزه بوکر شده و مبلغ ۵۰ هزار پوندی این جایزه را با یکدیگر تقسیم کردند.
درباره جایزه بوکر (من بوکر)
•تاسیس: ۱۹۸۶
•کشور: انگلستان
•دایره انتخاب: بین المللی
•میزان جایزه: ۵۰ هزار پوند
•معیار انتخاب: تا سال ۲۰۱۵ این جایزه هر سال به یک رمان انگلیسی زبان که در بریتانیا چاپ شده بود، اعطا میشد، اما از آن سال با تغییر قوانینی که صورت گرفت، شامل تمام آثاری میشود که به زبان انگلیسی چاپ و ترجمه شده است و در صورت برنده شدن، جایزه نقدی بین نویسنده و مترجم تقسیم میشود.
بیتردید معتبرترین جایزه ادبی دنیا بوکر من است؛ که برنده شدن در آن قطعا آینده نویسندهاش را تضمین میکند. این جایزه که به آثار داستانی تعلق میگیرد، با نام کوتاه بوکر شناخته میشود؛ و نامهایی، چون مارگارت اتوود، ایشی گورو، موراکامی و... که در سالهای اخیر این جایزه را برنده شدهاند، میتواند بهترین نشانه برای اعتبار و جایگاه آن باشد... جایزه بوکر من هر سال به بهترین رمان انگلیسیزبان که از سوی شهروندان انگلیسی زبان یا همسو با بریتانیا نوشته شده باشد، اعطا میشود.
ثابت شده که این جایزه تأثیر بسیار زیادی بر فروش و ترجمه کتاب در سطح جهان دارد؛ و البته گذشته از این تأثیر غیرمستقیم جایزهای ٥٠هزار پوندی نیز برای برنده به همراه دارد. باید اضافه کرد که به این جایزه از سال ٢٠٠٥ بخش بینالملل نیز اضافه شده است و هر دوسال یک جایزه ٦٠هزار پوندی به بهترین نویسنده در جهان که کتابش به انگلیسی ترجمه شده باشد، داده میشود.
از سال ١٩٩٢ بخش روسی به این جایزه اضافه شده است. در جایزه بوکر آسیایی نیز در آغاز تنها کشورهای آسیای شرقی درنظر گرفته میشدند، اما از سال ٢٠١١ آثار ادبی کشورهای ایران، قزاقستان، قرقیزستان، ترکیه و تاجیکستان نیز که به انگلیسی ترجمه شده باشند، داوری خواهند شد. به تازگی بوکر عربی هم از سوی امارات و با حمایت جایزه بوکر من آغاز به کار کرده است...