در آستانه انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، دومین کتاب «باب وودوارد»، روزنامهنگار سرشناس آمریکایی، درباره دوران ریاستجمهوری دونالد ترامپ روز گذشته رسما منتشر شد. کتابی که «خشم» نام دارد و برای نخستینبار جزئیاتی از مهمترین تحولات سیاست خارجی آمریکا و نیز نخستین واکنشهای «دونالد ترامپ» رئیسجمهوری این کشور، به شیوع ویروس کرونا در آن ثبت شده است. این کتاب حاصل ۱۸ گفتوگوی رودرروی باب وودوارد و دونالد ترامپ از دسامبر ۲۰۱۹ تا جولای ۲۰۲۰ است.
به گزارش شرق؛ متن ۲۵ نامه ردوبدلشده میان «کیم جونگ اون» رهبر کره شمالی و دونالد ترامپ و جزئیات بیشتر از تصمیم ترامپ برای ترور فرمانده سپاه قدس از جمله نکات جالب کتاب جدید وودوارد به شمار میآید. کتاب قبلی وودوارد درباره ترامپ با عنوان «ترس؛ ترامپ در کاخ سفید» در سال ۲۰۱۸ منتشر شد و سروصدای زیادی برانگیخت و موافقت ترامپ برای گفتگو با وودوارد حتی تعجب همحزبیهای رئیسجمهوری آمریکا را هم برانگیخته بود.
برخی دیگر از سناتورهای جمهوریخواه هم که در جریان این گفتگوها نبودند، پس از آنکه وودوارد هفته گذشته افشا کرد که ترامپ در یکی از گفتوگوهایش با او ویروس کرونا را عمدا کماهمیت جلوه داده بود، در موضعی دفاعی قرار گرفتند. آنها بهخوبی میدانند وودوارد چه تواناییهایی دارد و مانند دیگر روزنامهنگاران به او حمله میکنند. سؤال اساسی برای حامیان ترامپ هم این است که چرا او با وجود انتشار کتابی با نقدهای تند نسبت به ریاستجمهوریاش، حاضر شده ۱۸ بار در برابر سؤالهای وودوارد قرار گیرد.
این موضوعی است که یکی از سناتورهای جمهوریخواه که نمیخواهد نامش افشا شود، به آن اشاره میکند و میگوید: «برای ما بسیار عجیب است که ترامپ چرا حاضر به انجام حتی یک مصاحبه با وودوارد شده است؟ او نه یک بار که ۱۸ بار با او صحبت کرده است. برخی روزها او تا ساعت ۱۱ شب مشغول گفتگو با وودوارد بود».
بااینحال وودوارد از این موضوع تعجب نمیکند و میگوید: «برای انتشار کتاب قبلی، رئیسجمهوری حاضر به گفتگو با من نشده بود. آن کتاب واکنشهای زیادی برانگیخت و اطرافیان ترامپ به او گفتند که تمام آنچه در کتاب آمده واقعیت است. به نظرم این بار ترامپ میخواست با گفتوگوی مستقیم با من، روایت رویدادها در کتاب را مدیریت کند و آن را تحت کنترل خود بگیرد. او بارها در مصاحبهها به من میگفت که اشتباه کرده که قبلا با من صحبت نکرده است».
کتاب «خشم» نیز مانند کتاب قبلی وودوارد از سوی انتشارات «سایمون و شوستر» منتشر شده و جالب اینکه این نشر امسال دو کتاب انتقادی دیگری علیه دونالد ترامپ روانه بازار کرده است: «اتاقی که در آن اتفاق افتاد» نوشته «جان بولتون»، مشاور سابق امنیت ملی ترامپ، و «زیاد و باز هم ناکافی» نوشته «مری ترامپ»، برادرزاده دونالد ترامپ.
جزئیات کتاب
به گفته ناشر، در کتاب جدید باب وودوارد «جزئیات حیرتآوری از تصمیمهای کاخ سفید در زمینه امنیت ملی، عملیاتها، اقدامات ترامپ در مواجهه با شیوه ویروس کرونا، فجایع اقتصادی و ناآرامیهای نژادی روایت میشود. «عنوان این کتاب از یکی از مکالمات وودوارد با ترامپ انتخاب شده است. ترامپ در بخشی از گفتوگوی خود با وودوارد در پاسخ به خشم و اضطراب حاکم بر حزب جمهوریخواه در آستانه انتخابات ریاستجمهوری میگوید: «من فردی هستم که قطعا خشم را آشکار میکنم.
من همیشه هم چنین کردهام. نمیدانم که این یک دارایی است یا یک مسئولیت، ولی هرچه که هست، من انجامش میدهم. در نهایت هم وحدتی عظیم را آشکار میکنم. بارها در این موقعیت قرار داشتهام که مردم از من بیش از هر انسانی که تاکنون دیدهاند، متنفر بودهاند و زمانی که همه ماجراها تمام شود، آنها دوستان من خواهند بود».
ترامپ و رهبر کره شمالی
در این کتاب متن کامل ۲۵ نامهای که کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی و دونالد ترامپ ردوبدل کردهاند، منتشر شده است. نامههایی که در زمان خبر ارسال واکنشهای زیادی در رسانهها و شبکههای اجتماعی برانگیخته بودند. در یکی از این نامهها، رهبر کره شمالی رابطهاش با ترامپ را به «فیلمهای تخیلی» تشبیه میکند.
در این کتاب همچنین ترامپ تأیید میکند که با دیکتاتورها و رهبران مستبد رابطهای بهتر دارد. میل ترامپ به دیکتاتورها و افراد قدرتمند بخشی از شخصیت اوست. ترامپ شخصا علاقه زیادی به کیم جونگ اون، ولادیمیر پوتین، رجب اردوغان، رؤسای جمهوری روسیه و ترکیه و رهبرانی از این دست دارد.
ترامپ در بخشی از گفتوگوبا وودوارد میگوید: «روابط من از نظر دیگران عجیب است. هرچه سختتر و بدتر باشند، بهتر با آنها کنار میآیم. روزی این را برایم توضیح بده باب که چرا اینگونه هستم». وودوارد هم میگوید حتما به این دلیل که خودتان هم تمایل به استبداد و دیکتاتوری دارید.
در این کتاب همچنین جزئیات جدیدی از ترور فرمانده سپاه قدس منتشر شد. «لیندسی گراهام» چهره سرشناس حزب جمهوریخواه و از موافقان همیشگی اقدام نظامی علیه ایران، در ۳۰ دسامبر ۲۰۱۹ هنگام بازی گلف با دونالد ترامپ درمورد ترور فرمانده سپاه قدس هشدار داد. گراهام گفته بود که ترور او «بازی جدیدی» را رقم میزند که میتواند باعث «جنگی تمامعیار شود». این سناتور پیشنهاد میکند که فردی در ردههای پایینتر ترور شود، اما نظر ترامپ این نبود. در این کتاب اشاره شده که «جینا هاسپل» رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، موافق ترور فرمانده سپاه قدس بود و میگفت «وقت آن رسیده است آمریکا او را از میان بردارد».
واکنش اولیه ترامپ به شیوع ویروس کرونا هم از دیگر موضوعات جنجالی کتاب است. وودوارد هفته گذشته افشا کرده بود که در یکی از گفتوگوهایش با ترامپ، رئیسجمهور آمریکا گفته بود که با وجود اطلاع از خطرناکبودن ویروس کرونا، عمدا آن را سادهانگاری میکرد. این افشاگری واکنش زیادی حتی میان جمهوریخواهان حامی ترامپ ایجاد کرد. ترامپ هم در واکنش گفت: «من دروغ نگفتم، من فقط گفتم که باید آرامش خود را حفظ کنیم، نمیتوانیم وحشت کنیم. اما سؤال من این است که باب وودوارد ماههای طولانی نقلقولهای من را داشت. اگر فکر میکرد آنقدر بد یا خطرناک هستند، چرا فورا آنها را گزارش نکرد تا جان مردم را نجات دهد؟ آیا وظیفه نداشت چنین کند؟ نه، چون میدانست پاسخهای درست و مناسبی است. حفظ آرامش و عدم وحشت مهمترین اقدامی است که در چنین مواقعی باید انجام داد».
وودوارد هم به روزنامه واشنگتنپست گفت: «با چند دهه سابقه کار و گفتگو با سیاستمداران و رهبران و با وجود اینکه دو کتاب از رئیسجمهور منتشر و ساعتها با او رودررو گفتگو کردم. اما بزرگترین مشکلی که داشتم و این همواره درباره ترامپ وجود دارد، این است که نمیدانستم کدام حرفش راست است و کدام دروغ».
افشاگر واترگیت کیست
باب وودوارد ۷۷ساله یکی از سرشناسترین روزنامهنگاران آمریکایی است. شهرت او مدیون افشای رسوایی «واترگیت» همراه با «کارل برنستاین» یکی از همکارانش در روزنامه واشنگتنپست در سالهای نخست دهه ۱۹۷۰ است. رسوایی شنود غیرقانونی در ستاد انتخاباتی حزب دموکرات در هتلی به نام «واترگیت» که منجر به استعفای «ریچارد نیسکون»، رئیسجمهوری وقت آمریکا شد.
در زمان تبلیغات ریاستجمهوری در سال ۱۹۷۳ میلادی، افرادی از حزب جمهوریخواه در ستاد مرکزی حزب رقیب علاوه بر سرقت بخشی از اسناد، میکروفونهای مخفی کار گذاشته بودند. این ماجرا توسط وودوارد و برنستاین که در روزنامه واشنگتنپست مشغول به فعالیت بودند، افشا شد. نیکسون هرچند در ابتدا نقش خود را در شنود مکالمات بهطورکلی انکار کرد؛ اما پس از ارائه شواهد انکارناپذیری از دخالت نیکسون در این ماجرا، در نهایت اعتراف کرد و قبل از اینکه استیضاح شود، بهعنوان نخستین رئیسجمهوری در تاریخ آمریکا، از سمتش استعفا داد. حالا این روزنامهنگار جنجالی واشنگتنپست بار دیگر به صدر اخبار بازگشته است.
باب وودوارد، برنده دو جایزه «پولیتزر» است که جایزه برتر روزنامهنگاری، ادبیات و موسیقی است، انتظار میرود «خشم» هم بهعنوان دومین کتاب وودوارد پس از کتاب «ترس» با استقبال بسیاری مواجه شود. او در مصاحبهای درباره کتاب اخیرش میگوید «یکی از مواردی که ترامپ به من گفت، این بود که در دوره ریاستجمهوری همیشه وضعیت بهگونهای است که انگار پشت در «دینامیت» وجود دارد؛ اما دینامیت واقعی رئیسجمهوری ترامپ است. او خود دینامیت است».
دونالد ترامپ که این روزها در نظرسنجیها از رقیب خود «جو بایدن» عقب است، به هواداران خود مژده داده که نگران نباشند؛ چراکه او سلاحی مخفی در آستین دارد. سلاح مخفیای که ترامپ از آن صحبت میکند، اکثریتی خاموش است که روز سوم نوامبر پای صندوق خواهد آمد تا ترامپ را با رأی قاطع انتخاب و نادرستبودن نظرسنجیهای «تقلبی» را اثبات کنند. واژه «اکثریت خاموش» نیز نخستینبار در سال ۱۹۶۹ توسط ریچارد نیکسون به کار رفت، کسی که توانست با تأکید بر اهمیت «قانون و نظم» در بحبوحه ناآرامیهای مدنی در اعتراض به جنگ ویتنام و نقض حقوق مدنی پیروز انتخابات شود.
نیکسون در این انتخابات از «اکثریت خاموش» که در اعتراضات ضد جنگ در سراسر آمریکا شرکت نکرده بودند، خواست که به او رأی دهند؛ اما در نهایت با افشاگری باب وودوارد مجبور به ترک کاخ سفید شد. به گفته تحلیلگران، وودوارد میتواند مانند زمان ریاستجمهوری نیکسون بار دیگر به نقطه عطفی در تاریخ سیاست ایالات متحده تبدیل شود؛ آنهم دقیقا قبل از انتخابات سوم ماه نوامبر که به یکی از حساسترین و مهمترین انتخابات آمریکا تاکنون تبدیل شده است.