۶ نگرانی مدیران در سال ۲۰۲۰

نتایج این پژوهش درحالی به‌دست آمده است که این حجم از بدبینی طی سالیان گذشته بی‌سابقه بوده است. نظرسنجی از ۱۵۸۱ مدیر عامل از ۸۳ کشور دنیا در چارچوب مطالعه مزبور نشان می‌دهد که «تعدد و مازاد مقررات»، «تنش‌ها و کشمکش‌های تجاری» و «رشد اقتصادی غیرقابل پیش‌بینی» مهم‌ترین تهدیدات در مسیر رشد بنگاه‌ها در سطح بین‌المللی به حساب می‌آیند. همچنین «عدم قطعیت‌های ژئوپلیتیک»، «تهدیدات سایبری» و «سرعت تغییرات فناوری» از دیگر عوامل بازدارنده مطرح شده از سوی مدیران بنگاه‌ها است.

همچنین در مجموع ۵۳ درصد از مدیران عامل انتظار دارند که در سال ۲۰۲۰ رشد اقتصادی کاهش پیدا کند و در مقابل تنها ۲۲ درصد انتظار دارند که رشد اقتصادی در ریل بهبود قرار گیرد. اما براساس اطلاعاتی که از سوی معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق تهران منتشر شده است؛ مطالعه مذکور چهار پرسش اساسی را پیش روی مدیران بنگاه‌ها قرار داده است. پرسش اول: آیا رشد اقتصادی جهان در سال ۲۰۲۰ افزایش خواهد یافت یا همانند قبل باقی می‌ماند یا اینکه در مسیر نزولی قرار می‌گیرد؟ پرسش دوم: در مورد چشم‌انداز رشد درآمد در سازمان خود طی ۱۲ ماه آینده چقدر اطمینان دارید؟ پرسش سوم: نسبت به کدام یک از تهدیدات احتمالی اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، زیست‌محیطی و تجاری برای چشم‌انداز رشد سازمان خود نگران هستید؟ پرسش چهارم: تا چه اندازه معتقدید که استراتژی‌های تغییرات اقلیمی منجر به بروز و خلق معنادار فرصت‌های خدماتی و محصولی جدید می‌شود؟ در ادامه پاسخ مدیران بنگاه‌های جهانی به این پرسش‌ها تشریح شده است.

چارچوب کلان

شرکت خدمات مشاوره و مدیریتی PWC هر ساله نظرسنجی را از مدیران عامل بنگاه‌ها در رابطه با چشم‌انداز آن‌ها از تغییر برخی متغیر‌های اقتصادی جهانی و درون‌بنگاهی طی ۱۲ ماه پیش رو، انجام می‌دهد. نتایج نظرسنجی بیست و سومین گزارش سالانه اخیر این شرکت حاکی از افزایش بدبینی مدیران عامل منتخب بنگاه‌های جهان، نسبت به بهبود رشد اقتصادی جهان و همچنین افزایش درآمد بنگاه‌ها طی سال ۲۰۲۰ است. همچنین تعدد و مازاد مقررات، مساله و تهدید مهم بنگاه‌ها در سال ۲۰۲۰ محسوب می‌شود.

نظرسنجی مزبور در ۶ حوزه «رشد اقتصادی»، «میزان اطمینان از رشد درآمد بنگاه»، «تهدیدات»، «مقررات»، «تقویت مهارت» و «تغییرات اقلیمی» از میان مدیران عامل بنگاه‌های منتخب جهان انجام می‌دهد و نتایج آن را هم به‌صورت جهانی و هم به‌صورت منطقه‌ای در قالب گزارشی منتشر می‌کند. در بیست و سومین گزارش سالانه این شرکت که در سپتامبر و اکتبر سال ۲۰۱۹ انجام گرفته، نظرات ۱۵۸۱ مدیر عامل از ۸۳ کشور دریافت، گردآوری و مورد بررسی قرار گرفته است.

به‌طور کلی، مدیران بنگاه‌های جهان نسبت به سال ۲۰۲۰ بدبین هستند که این حجم از بدبینی طی سال‌های گذشته بی‌سابقه بوده است. برای اولین بار بیش از نیمی از مدیران که مورد نظرسنجی قرار گرفتند، بر این باورند که سرعت رشد تولید ناخالص داخلی جهان در سال ۲۰۲۰ کاهش خواهد یافت و تنها ۲۷ درصد آن‌ها نسبت به رشد درآمد بنگاه خود در سال ۲۰۲۰ بسیار مطمئن هستند؛ البته چنین سهم پایینی از سال ۲۰۰۹ تاکنون مشاهده نشده است.

طرح چهار پرسش

اما پرسش اولی که مطالعه مذکور در صدد پاسخ به آن برآمده این است که آیا رشد اقتصادی جهان در ۲۰۲۰ افزایش خواهد یافت یا همانند قبل باقی خواهد ماند، یا اینکه در مسیر نزولی قرار خواهد گرفت؟

براساس داده‌های به‌دست آمده ۵۳ درصد از مدیران عامل انتظار دارند که در سال ۲۰۲۰ رشد اقتصادی کاهش پیدا کند که این رقم از سال ۲۰۱۲ تا کنون در بالاترین مقدار خود قرار داشته است. همچنین ۲۴ درصد از مدیران انتظار دارند که در این دوره زمانی رشد اقتصادی همانند قبل باشد و ۲۲ درصد از مدیران عامل هم به افزایش رشد اقتصادی در سال ۲۰۲۰ رای داده‌اند.

در میان مناطق مختلف دنیا نیز مدیران بنگاه‌های آمریکای شمالی با ۶۳ درصد بیشترین میزان بدبینی را نسبت به رشد اقتصادی در سال ۲۰۲۰ دارند. در رده‌های بعدی به لحاظ میزان بدبینی، «اروپای غربی» با ۵۹ درصد، «خاورمیانه» با ۵۷ درصد، «آمریکای لاتین» با ۵۳ درصد، «آفریقا» با ۵۳ درصد، «آسیا- اقیانوسیه» با ۴۸ درصد و «اروپای مرکزی و شرقی» با ۴۳ درصد قرار گرفته‌اند.

بر همین اساس از منظر میزان خوش‌بینی نسبت به رشد اقتصادی ۲۰۲۰ نیز «آسیا - اقیانوسیه» با ۳۵ درصد در رده نخست قرار دارد، «اروپای مرکزی و شرقی» با ۲۴ درصد در جایگاه دوم و آفریقا با ۲۰ درصد در رده سوم قرار دارد. همچنین اروپای غربی با ۱۸ درصد، آمریکای لاتین با ۱۴ درصد، خاورمیانه با ۱۱ درصد و آمریکای شمالی با ۱۰ درصد در رده‌های بعدی به لحاظ میزان خوش‌بینی قرار گرفتند.

اما ۳۳ درصد از مدیران بنگاه‌های «آمریکای لاتین» و «اروپای مرکزی و شرقی» معتقدند که رشد اقتصادی در سال ۲۰۲۰ تغییری نخواهد کرد و همانند قبل ادامه خواهد یافت. همچنین ۳۲ درصد از مدیران «خاورمیانه»، ۲۷ درصد از مدیران «آمریکای شمالی»، ۲۳ درصد از مدیران «اروپای غربی»، ۲۳ درصد از مدیران «آفریقا» و ۱۶ درصد از مدیران «آسیا - اقیانوسیه» بر این باورند که رشد اقتصادی جهان در ۲۰۲۰ همانند قبل خواهد بود.

در مجموع ۵۳ درصد از مدیران عامل بنگاه‌ها در جهان معتقدند رشد اقتصادی در سال ۲۰۲۰ با افت مواجه خواهد شد. ۲۲ درصد از مدیران افزایش رشد اقتصادی را برای سال‌جاری میلادی پیش‌بینی کرده‌اند و ۲۴ درصد از مدیران بنگاه‌های جهان نیز بر این باورند که رشد اقتصادی جهان در این دوره زمانی همانند قبل ادامه خواهد یافت؛ بنابراین برآیند داده‌های به‌دست آمده نشان می‌دهد که ارزیابی‌ها به شکل محسوسی به سمت بدبینی در سطح جهانی سوق پیدا کرده است. از سوی دیگر، بحث دیگری که نظرسنجی مزبور از مدیران بنگاه‌ها مورد سوال قرار داده این است که «در مورد چشم‌انداز رشد درآمد در سازمان خود طی ۱۲ ماه آینده چقدر اطمینان دارید؟» بر این اساس، تنها ۲۷درصد از مدیران عامل بنگاه‌ها در جهان نسبت به رشد درآمد سازمان خود در سال ۲۰۲۰ اطمینان دارند؛ این درحالی است که این رقم در سال ۲۰۱۹میلادی، ۳۵ درصد بوده که نشان‌دهنده کاهش ۸ واحد درصدی است. همچنین در اروپای غربی ۲۴ درصد از مدیران عامل بنگاه‌ها به رشد درآمد بنگاه خود در این بازه زمانی اطمینان دارند؛ این درحالی است که این رقم در سال ۲۰۱۹ معادل ۳۴ درصد بوده است که در واقع به معنی افت ۱۰ واحد درصدی در این بازه زمانی یک ساله است. در خاورمیانه نیز فقط ۱۹ درصد از مدیران این منطقه نسبت به افزایش درآمد سازمان خود در سال ۲۰۲۰ خوش‌بین هستند. این مقدار در سال گذشته ۲۸ درصد بوده است که به معنی افت ۹ واحد درصدی برای سال‌جاری میلادی است.

مهم‌ترین تهدیدات

پرسش بعدی مطرح شده از مدیران عامل بنگاه‌ها این است که نسبت به کدام یک از تهدیدات احتمالی اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، زیست‌محیطی و تجاری برای چشم‌انداز رشد سازمان خود نگران هستید؟

در این چارچوب، ۳۶ درصد از مدیران بنگاه‌های جهان «مقررات بیش از حد»، ۳۵ درصد «تنش‌ها و کشمکش‌های تجاری» و ۳۴ درصد نیز «رشد اقتصادی غیرقابل پیش‌بینی» را از مهم‌ترین تهدیدات پیش‌روی فعالیت بنگاه خود مشخص کرده‌اند.

همچنین در منطقه خاورمیانه ۵۷ درصد از مدیران عامل، «عدم قطعیت‌های ژئوپلیتیک»، ۵۱ درصد «رشد اقتصادی غیرقابل پیش‌بینی» و ۳۴ درصد «تهدیدات سایبری» و ۳۴درصد «سرعت تغییرات فناوری» را به‌عنوان مهم‌ترین تهدیدات پیش روی فعالیت سازمان خود برشمرده‌اند. در اروپای غربی نیز ۳۶ درصد از مدیران عامل بنگاه‌ها «مقررات بیش از حد» و ۳۶درصد «کشمکش‌های تجاری» را به‌عنوان مهم‌ترین تهدیدات خود مطرح کردند و ۳۵ درصد از مدیران هم «تهدیدات سایبری» را در کانون توجه خود به‌عنوان عامل بازدارنده قرار دادند. البته کلیه مدیران شرکت‌کننده در این نظرسنجی بر این باورند که رشد اقتصادی غیرقابل پیش‌بینی، در میان ۱۰ تهدید پیش روی کلیه مناطق قرار دارد.

در نهایت این پرسش از مدیران بنگاه‌ها مطرح شده است که تا چه اندازه معتقدید که استراتژی‌های تغییرات اقلیمی منجر به بروز و خلق معنادار فرصت‌های خدماتی و محصولی جدید می‌شود؟ مطابق داده‌های به‌دست آمده ۲۵درصد مدیران بنگاه‌های جهان، ۲۶ درصد از مدیران بنگاه‌های اروپای غربی و ۱۵ درصد از مدیران خاورمیانه موافق هستند که استراتژی‌های تغییرات اقلیمی منجر به بروز و خلق معنادار فرصت‌های خدماتی و کالایی خواهد شد. این درحالی است که در سال ۲۰۱۰ به ترتیب میزان موافقت با این پرسش از سوی مدیران بنگاه‌های جهان ۱۳درصد، اروپای غربی ۱۷درصد و خاورمیانه ۷درصد بوده است.