فاضلاب و آب از خانههای اهوازیها و کارونیها فروکش نکرده بود که پس از ۱۵ سال صحبت از نحوه تخصیص وام بانک جهانی به آب و فاضلاب شهر اهواز مطرح شد.
به گزارش اعتماد، شاید تا پیش از آبان ۹۸ آب باران فقط در خیابانها و کوچههای اهواز جمع میشد، اما تصویرهای منتشر شده به صراحت نشان میداد که اینبار مخلوطی از آب و فاضلاب راه را به خانههای مردم جسته است.
گزارشی با عنوان «مسمومیت پول؛ خروش فاضلاب» نشان میداد نخستین اشارهها به سرنوشت مبهم وام بانک جهانی نه به روزهای مسموم فاضلاب، بلکه به حرفهای مدیرعامل وقت آب و فاضلاب اهواز در سال ۹۷ باز میگشت. این فردوس کریمی، مدیرعامل وقت آب و فاضلاب اهواز بود که شهریور ۹۷ از «بیسرانجام» بودن این وام یاد کرده بود، با این حال خروش فاضلاب در حریم شخصی زندگی مردم پس از ۱۵ سال رنگ دیگری به این سوال داد که با ۱۴۹ میلیون دلار بانک جهانی چه اقدامی در اهواز صورت گرفته است و اگر این پول در پروژههایی خرج شده، چرا حاصل وضع چنین است.
«صادق حقیقیپور»، مدیرعامل آبفای خوزستان مشخص کرده بود که حدود ۴۰ میلیون دلار از این وام در سایه تحریم تخصیص نیافت، البته او متذکر شده بود که پیشرفت پروژههای آب و فاضلاب در مدتی که وام جاری بود، چندان بالا نبود و تحریم مانع «تمدید» وام شد، علاوه بر این حقیقیپور گفته بود که یکی از نقاط ضعف اجرایی آن زمان، احداث کلکتورهایی با قطر بالا و اندازههای طولانی بود، علاوه بر این تمرکزگرایی هم هزینه پروژهها را بالا میبرد و همزمان بهرهبرداری از آنها را به وقفه میاندخت.
تحلیل صحبتهای حقیقیپور نشان میدهد که اگر زمانی که وام بانک جهانی معتبر بود، مگاپروژهگرایی به نفع پروژههای واقعگرایانهتر تسلیم میشد، شاید هم از این وام بهره بهتری برده میشد. پس از درج گزارش «اعتماد» و پیگیری خبرگزاریهای دیگر، سوال «وام بانک جهانی اهواز گم شده است؟» دست به دست چرخید، بررسیها در پرونده هفته گذشته نشان میداد این وام «گم نشده است»، بلکه به اهواز تخصیص یافته و سازمان برنامه و بودجه هم در حال حاضر مسوول بازپرداخت قسطهای این وام است و مساله اصلی درمورد این وام، «گم شدن» آن نیست، بلکه سرنوشت ناکارآمد این وام هم نشان میدهد که این چند میلیون دلار اگر هم «گم» شد، در ادعاهای بلندپروازانهای گم و ناکارآمد شد که روزی میخواست از پروژههای جاری در کشور صرفا «ترین»ها را بسازد.
نگاهی به تصفیهخانه شرق اهواز نشان میدهد که این سازه در نوع خود میتواند بینظیر باشد، روش SBR (فرآیند هوازی تصفیه فاضلاب که اصلاح کیفیت فاضلاب بهگونهای است که آسیب به محیطزیست و اکوسیستم را به حداقل میرساند) که در این تصفیهخانه به کار گرفته شده است، در خاورمیانه رقیب ندارد.
این دست صحبتها پیش از این درمورد مگاپروژههای شهری دیگر هم مصداق داشت؛ همان زمانی که پلصدرها ساخته میشد، اما تعارض جایی سر بر میآورد که در شهری که یکی از پیشرفتهترین تصفیهخانههای فاضلاب دنیا ساخته شده و هنوز به بهرهبرداری نرسیده است، همچنان نیمی از شبکه فاضلاب شهری فرسوده است و همچنان سادهترین اندام شهری، یعنی جوی آب برای جمعآوری آبهای سطحی در این شهر وجود ندارد.