بانکهـــایی سوختــه، خودپردازهایی از جا کنده شده، فروشگاهایی مخروب، پمپ بنزینهایی که به تل آهن تبدیل شدهاند و چهره دودگرفته برخی خیابانها که در سه روز ابتدایی سهمیهبندی بنزین طعمه حریق و تخریب شدند چقدر خسارت روی دست مردم و کشور گذاشته است؟
به گزارش ایران، این سؤال هنوز پاسخ دقیقی ندارد؛ خیلی از استانهایی که شبهای ناآرامی پشت سر گذاشتند، هنوز آماری از میزان خسارتهایی که به اموال شخصی یا اموال عمومی وارد شده، ارائه نکردهاند، اما مروری گذرا بر تصاویر یا گذر از خیابانهایی که صورتشان سوخته است، نشان میدهد میزان خسارت زیاد است. بر اساس گزارشهای ابتدایی خبرگزاریها فقط حاصل جمع خسارات جایگاههای سوخت، بانکهای ۴ شهر، اورژانس، فروشگاهای زنجیرهای و فروشهای اینترنتی ۲ هزار و ۳۳۳ میلیارد تومان میشود؛ یعنی تا همینجا ۷/۵ درصد از ۳۱ هزار میلیاردی که قرار بود طی اجرای یکسال طرح سهمیهبندی بنزین به دست بیاید؛ به عبارت دیگر سهم هر ایرانی از میزان خسارتها ۲۸ هزار تومان است که از جیبش دود شد.
بعد از سهمیهبندی و افزایش قیمت بنزین، پمپ بنزینها اولین هدف اصلی تخریب بود. بر اساس گزارش مهر ۱۸۰ جایگاه سوخت در کشور آتش گرفته یا آسیب دیده است که معادل ریالی آن، ۶۳ میلیارد تومان میشود. بعد از توقف سوخترسانی در این جایگاهها، جایگاههای باقی مانده شاهد صفهای طولانی خودروها برای سوختگیری بود.
حمله به ۴۵۰ بانک فقط در ۴ شهر
یکی از مراکزی که در روزهای ناآرامی هدف حمله و تخریب بود، بانکها بود. تصاویر خبرگزاریها مملو از عکسهایی است که بانکهای سوخته در شهرهای ناآرام را نشان میدهد. بر اساس گزارشی که خبرگزاری مهر منتشر کرده است، ۶۳ شعبه در اصفهان، ۴۰ شعبه و ۶۴ خودپرداز در خرم آباد، همه بانکهای فردیس کرج و ۳۰۰ شعبه در تهران آسیب دیده اند؛ این یعنی فقط در ۴ استان دست کم ۴۵۰ بانک آسیب دیده است. این آمار منهای آسیب به دستگاههای «ای تی ام» است. بر اساس گزارش مهر شبکه بانکی کشور حداقل ۶۰۰ میلیارد تومان خسارت دید.
۲۰۰ میلیارد تومان خسارت به فروشگاههای زنجیرهای
فروشگاههای زنجیرهای هدف دیگر تخریبها بودند؛ بر اساس گزارشی که فارس منتشر کرده است، حدود ۸۰ فروشگاه زنجیرهای در مناطق مختلف کشور بین ۵۰ تا ۱۰۰ درصد تخریب شدند. به این ترتیب که ابتدا اجناس موجود در فروشگاهها غارت شده و سپس فروشگاه را آتش زدهاند یا فروشگاهها را با اجناس موجود بهطور کامل آتش زدهاند. بنا بر این گزارش، اغلب این فروشگاههای آسیبدیده در شهرهای اطراف تهران از جمله مارلیک، پرند، شهریار، رباط کریم، فردیس، ملارد، شهرقدس ورامین، حسنآباد و... قرار داشتند و یک فروشگاه زنجیرهای هم در شرق تهران دچار آسیب و خسارت مالی شدیدی شد. این گزارش میافزاید: چند فروشگاه زنجیرهای هم در اصفهان، سرآسیاب البرز، بعثت سنندج و دولت آباد کرمانشاه تخریب و به آتش کشیده شده است و براساس برآوردهای اولیه خسارت مالی ناشی از تخریب به فروشگاههای زنجیرههای حدود ۱۷۰ میلیارد تومان است.
امیرخسرو فخریان رئیس اتحادیه فروشگاههای زنجیرهای هم خسارت وارد شده به فروشگاههای زنجیرهای را بیش از ۱۵۰ میلیارد تومان برآورد کرد که به گفته وی، بخش اعظم آن در حاشیه استان تهران و کرج بوده است. وی مناطق قلعهحسنخان، بومهن، اسلامشهر، شهرک اندیشه و کیانشهر را از جمله مناطقی عنوان کرد که بیشترین خسارت به فروشگاههای زنجیرهای در آنها اتفاق افتاده است. رئیس اتحادیه فروشگاههای زنجیرهای با بیان اینکه «حدود ۳۲ هزار متر مربع فضای فروشگاهی در دو روز اول ناآرامیهای اخیر تخریب شده است» گفت که از دوشنبه شب تخریبی در فروشگاههای زنجیرهای صورت نگرفته است. فخریان در عین حال اظهار کرد: «پرداخت خسارات به فروشگاههای زنجیرهای بستگی به بیمهنامه آنها دارد. همچنین مکاتباتی با وزارت صنعت، معدن و تجارت برای کمک به این واحدها انجام شده است.» بنا به گزارشی که مهر منتشر کرده است، ۳۲ میلیارد تومان فضای فروشگاهی نیز تخریب شده است که با احتساب خسارت به فروشگاهها قریب ۲۰۰ میلیارد تومان میشود.
تخریب ۱۲۰ آمبولانس و ۴۰ پایگاه اورژانس
آنگونه که در گزارش مهر آمده است، شبکه اورژانس کشور نیز حدود ۶۰ میلیارد تومان خسارت دید؛ کیانوش جهانپور، مدیرکل روابط عمومی و اطلاعرسانی وزارت بهداشت گفت که «حداقل ۱۲۴ دستگاه آمبولانس و خودروی پشتیبانی و عملیاتی آسیب کلی و جدی دیدهاند؛ به نحوی که تعداد زیادی از آنها به کلی از چرخه عملیات خارج شدهاند». وی افزود: «متأسفانه دهها دستگاه AED، ونتیلاتور و دستگاه تله مدیسین و تجهیزات پزشکی پرتابل آسیب دیدند و بیش از ۴۰ پایگاه اورژانس ۱۱۵ نیز تخریب شده است.» مهر در گزارش خود میافزاید ۹۰۰ میلیارد تومان فروش اینترنتی، ۸ میلیارد تومان به جهاد دانشگاهی شیراز و ۲ میلیارد تومان به کتابخانه شهریار خسارت خورده است.
خسارت ۳۰۰ میلیاردی به اصفهان
یکی از شهرهایی که خسارت زیادی متحمل شد، اصفهان بود؛ شهردار اصفهان خبر داد که «بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیارد تومان در نارآمیهای اخیر به زیرساختهای شهری، معابر و تأسیسات شهری این کلانشهر خسارت وارد شده است.» به گفته قدرتالله نوروزی «تنها در روز شنبه ۲۷ اتوبوس به آتش کشیده شد و به مترو اصفهان نیز خساراتی وارد و منجر به تعطیلی آن شد.» او همچنین گفت: «حدود ۳۰ دستگاه اتوبوس شهری بهصورت کامل در آتش سوخت و چراغهای راهنمایی و رانندگی و بسیاری از علائم نصب شده در شهر و بسیاری از تابلوهای شهری بشدت آسیب دیدند همچنین بخشی از فضای سبز و تعدادی از درختان سبز شهر سوخته و آسیب دیدند.»
مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی اصفهان و حومه نیز از خسارت ۵۰ میلیارد تومانی به ۸۰ دستگاه اتوبوس در این استان خبر داد. هوشنگ بازوند استاندار کرمانشاه هم از خسارت ۱۵۰ میلیاردی به این استان خبر داد. این آمار در حالی منتشر شده است که هنوز از میزان خسارات در باقی شهرها و استانها از جمله تبریز، شیراز، بوشهر، ایلام، خوزستان، البرز و... منتشر نشده است. آنگونه که از سر خط اخبار بر میآید نیز همین آمار ارائه شده حداقلی است و برای نمونه اطلاعات دقیقی از میزان خسارت در شهرستانهای تهران و البرز وجود ندارد. این در حالی است که خسارتهای دیگر نظیر تأثیر تعطیلی اینترنت هنوز مشخص نیست.