فرارو- الیاس حضرتی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به بحث فرار مالیاتی در کشور و دلسرد شدن خوش حسابان مالیاتی، گفت: «برای مقابله با موضوع فرار مالیاتی بستگی دارد، چه میزان بتوانیم یک سامانه بهم پیوسته یا پیوستگی سامانهای درباره اشخاص در کشور ایجاد کنیم.»
به گزارش فرارو، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس ادامه داد: «سامانهای باید بتواند اطلاعات یک شخص از ابتدای ثبت سفارش تا زمان ورود کالا به گمرک، ترخیص آن، توزیع در بازار، نحوه و قیمت فروش کالاها، سیستم بانکی و مالیاتی، سفر به خارج از کشور، درآمدهای متفرقه، املاک و داراییها و ... را جمعآوری کند.»
وی افزود: «اطلاعات تمام سازمانها، شرکتها، ادارات، ارگانها و قوای سه گانه به سامانه جامع امور مالیاتی منتقل شود، آنگاه سازمان امور مالیاتی میتواند به صورت دقیق فعالیتهای اقتصادی افراد و در عین حال واقعی را رصد کند و براین اساس قطعا شرایط فرار مالیاتی کاهش قابل ملاحظهای پیدا خواهد کرد.»
حضرتی اظهار کرد: «برای جلوگیری از فرار مالیاتی باید سامانههای جمعآوری اطلاعات را کاملا الکترونیکی کرده و به یکدیگر متصل کنیم، آنگاه میتوان همه دادهها و دیتاهای را در آن قرار داد و این تبادل اطلاعات مسلما راه را برای هرگونه تخلف میبندد.»
غلامرضا تاجگردون رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس نیز با اشاره به اینکه حجم معافیتهای مالیاتی در کشور به حدود ۱۱۰۰ تا ۱۲۰۰ میلیارد تومان میرسد که رقم بالایی است، گفت: همچنین فرار مالیاتی هم ۱۰۰ هزار میلیارد تومان است که اگر بتوان این ارقام را به چرخه اقتصاد کشور و بودجه بازگرداند، میتواند بسیار موثر باشد.
مهدی پازوکی
ایران یکی از بالاترین نرخهای فرار مالیاتی در جهان را دارد
مهدی پازوکی استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه سیستم مالیاتی کشور به اصلاح نیاز دارد، اظهار داشت: ایران در بین کشورهای جهان یکی از بیشترین نرخهای فرار مالیاتی را دارد، بنابراین باید برای این موضوع فکری شود، تا ازآن جلوگیری شود.
وی با تاکید بر اینکه برای جلوگیری از فرار مالیاتی باید از فناوریهای نوین استفاده کرد، گفت: «باید تمام بانکهای اطلاعاتی کشور به سیستم نظام مالیاتی وصل شود، اتصال گمرک و بانکها به این سیستم یکی مهم ترین الزامات است که باید اجرایی شود.
پازوکی با اشاره به اینکه اجرایی شدن سامانه جامع مالیاتی میتواند جلوی بسیاری از فرارهای مالیاتی را بگیرد، افزود: «با توجه به این امر، برای مبارزه با پولشویی و فرار مالیاتی نیازمند عضویت در سازمانهای بین المللی هستیم، تا صدای خود را به جهانیان برسانیم، از سویی عضویت در اف ای تی اف به منظور جلوگیری از پولشویی و ایجاد شفافیت در عرضه اقتصادی کشور از اهمیت بسزایی برخوردار است.
این کارشناس مسائل اقتصادی اضافه کرد: «اگر سیستمهای گمرک و بانکها به سامانه جامع مالیاتی وصل شوند، به خصوص بانکها، میتوان رد نقل و انتقالات کلان و مشکوک را زد، در این راستا اگر در پرونده بانک سرمایه این سیستم وصل بود، مبلغ پول کلانی که به حساب همسر پرویز کاظمی رئیس اسبق هیئت مدیره بانک سرمایه واریز شد،این امکان وجود داشتکه رهگیری شود و جلوی فساد بیشتر گرفته شود.
بیشتر بخوانید:
باید از تجربههای موفق جهان بهره برد
وی با اشاره به اینکه در رابطه مبارزه با فرار مالیاتی باید از تجربه کشورهای پیشرفته استفاده کرد، تصریح کرد: «سیستم مالیاتی آمریکا در این بین بسیار کارآمد و دقیق است، در آمریکا یک ضرب المثلی وجود دارد با این مضمون که میشود از دست مرگ فرار کرد، اما از دست مالیات نه، این امر نشاندهنده آن است که اخذ مالیات با چه دقت و حساسیتی دنبال میشود و نمیتوان از آن فرار کرد.»
پازوکی با بیان اینکه در ایران صنوف مختلف از دادن مالیات شانه خالی میکنند، گفت: «این روزها شاهد انواع و اقسام بازیها از سوی پزشکان برای شانه خالی کردن از زیر دادن مالیات هستیم، در گذشته نیز صنف طلا فروشان چنین اقداماتی را انجام دادند، بنابراین این یک مشکل ریشهای است که صنوف نمیخواهند مالیات خود را بپردازند.»
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی یک شاخص مهم است، بیان داشت: این شاخص در ایران کمتر از ۸ درصد بوده، این در حالیست که در کشورهای همسایه نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی حدود ۲۰ درصد است.
وی با اشاره به اینکه دلیل این موضوع فرار مالیاتی گستردهای است که در کشور وجود دارد، گفت: «مبارزه با فرار مالیاتی به تنهایی از عهده دولت بر نمیآید، در این رابطه تمام قوا باید مشارکت جدی داشته باشند و از سوی دیگر با به کارگیری فناوریهای نوین و به روز در این زمینه، باید با فرار مالیاتی مقابله کرد.»
پازوکی با اشاره به اینکه باید با اضافه کردن پایههای جدید مالیاتی، از کسانی که مالیات نمیدهد، آن را ستاند، افزود: اخذ مالیات از خانههای خالی یکی از همین موارد است، در حال حاضر حدود ۲.۵ میلیون خانه خالی در کشور وجود دارد که آنها اجاره نیز نرفته است، بنابراین باید با اخذ مالیات از آنها، این خانهها را وارد چرخه مصرف کرد.
بایزید مردوخی
تنها راه ممکن برای مبارزه با فرار مالیاتی
بایزید مردوخی استاد دانشگاه در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه استفاده از سامانه جامع مالیاتی تنها راه ممکن برای مبارزه با فرار مالیاتی است، گفت: «با توجه به تنگنای بودجهای که دولت گرفتار آن شده و ناشی از کاهش فروش نفت و درآمدهای حاصل از آن است، مالیات بهترین جایگزین برای آن است.»
وی افزود: «البته در این زمینه دولت با توجه به رکودی که بر اقتصاد کشور حاکم است، نمیتواند نرخهای مالیاتی را افزایش دهد، بلکه کار درست همین است که فرارهای مالیاتی را که بسیار زیاد و گسترده است را شناسایی کرده و مالیات آن را وصول کند.»
مردوخی با اشاره به اینکه نظام مالیاتی کشور نیاز به اصلاح دارد، گفت: «با توجه به این موضوع، دولت سازوکار لازم را برای اصلاح را فراهم آورده، بر این اساس عملیاتی کردن سامانه جامع مالیاتی بزرگترین قدم در این رابطه است که با اتصال بانکهای اطلاعاتی گمرک، بانکها، سازمان توسعه تجارت، سازمان ثبت و... به سامانه جامع مالیاتی اطلاعات هر فردی به صورت برخط وجود دارد و بر اساس آن میتوان به تناسب فعالیت هر فرد حقیقی یا حقوقی از آن مالیات ستاند.»
بیشتر بخوانید:
این استاد دانشگاه همچنان با اشاره به پایههای مالیاتی جدیدی که دولت قصد اجرایی کردن آنها را دارد،گفت: «برای عملیاتی کردن این پایههای جدید باید کار کارشناسی و تخصصی زیادی روی آنها انجام شود و تمام ابعاد و جنبههای آن بررسی شود، تا به طور دقیق بتوان اجرایشان کرد.»
وی در مورد اخذ مالیات از سپردههای بانکی نیز اظهار داشت: «برای این کار باید برای گرفتن مالیات از سپرده سقف گذاشت و از سودی که به سپردههای تعلق میگیرد، مالیات گرفت، اما این کار نیز باید با درنظر گرفتن تمامی ابعاد و جوانب انجام شود.»