چند روز پیش زهره الهیان، نماینده تهران در مجلس هشتم توییتی کرد که توجه بقیه کاربران این شبکه اجتماعی را به سمت خود کشید.
به گزارش شهروند، او در این توییت نوشت: «یکی از دانشجویان دانشگاه شریف را دیدم؛ میگفت: کمپین مادران شریف را راه انداختهایم و با هم عهد کردیم با یاری لطف خداوند هریک از ما ۱۰ فرزند بیاوریم و نوبتی از بچههای یکدیگر نگهداری کنیم تا بتوانیم درس را هم ادامه دهیم.
در دلم احسنت به هوش آیندهنگرانه جوانان و دختران این مرزوبوم گفتم. اگر امروز به فکر نباشیم، در ۳۰سال آینده جمعیتی پیر و فرتوت خواهیم داشت و خبری از نیروی کار جوان و مولد نخواهد بود و در آینده دورتر اساسا خبری از کشور ایران در ژئوپلیتیک جهان نخواهد بود.»
این توییتها نظرات متناقض زیادی به همراه داشت و اغلب واکنشها هم منفی بود تا جایی که او کمی بعد از این توییتها مجبور به نشاندادن واکنش شد. الهیان اینبار نوشت: «آنها که مخالف افزایش جمعیت ایران هستند و در توییت قبلی بنده، کمپین مادران شریف را به باد مسخره گرفتند، بگویند چرا در آمریکا خانوادههای متعددی ۱٢-۱٠فرزند دارند و ٦-٥ بچه کاملا معمول است؟
چرا چین با جمعیت یکونیم میلیارد برای بچهدارشدن تشویق گذاشته؟ ظاهرا شعار فرزند کمتر زندگی بهتر، نسخه پیچیدهشده برای جهان سومیهاست! جمعیت کمتر، ضعیف نگهداشتهشدهتر!» او در گفتگو با «شهروند» در مورد جزییات این ماجرا توضیح داده است.
فکر میکنید دلیل انتقادات از شما در توییتر چه بود؟
خیلی از مردم به هشدارآمیزبودن وضع آگاه نیستند و نمیدانند که مسأله جمعیت درحال حاضر یکی از مهمترین موضوعات کشور است. کشور ما به لحاظ نرخ رشد جمعیت در طول دهههای اخیر بسیار الگوی عجیبی داشته است و میتوان گفت که به نوعی در عرصه بین المللی و جهانی تبدیل به ضربالمثل شده است.
اوضاع به نحوی است که دفاتر سازمان ملل (UNFPA) مانند دفتر جمعیت و توسعه این سازمان که همیشه دنبال کنترل جمعیت بوده، در مورد ایران هشدار میدهد.
اما اینطور به نظر میرسد که مشکل بیشتر مخاطبان عددی است که در توییت شما آمده، ١٠ فرزند یکم زیاد نیست؟
آنهم برای زنانی که میخواهند درس بخوانند و نقش اجتماعیشان را ایفا کنند.
این دانشجویان عدد ١٠ فرزند را به عنوان یک نماد و شعار برای شکستن تابوی تک فرزندی انتخاب کرده اند، چون به هر حال ممکن است هر کدام از آنها به دلایلی نتوانند این کار را انجام بدهند، اما هدف جلب توجه به موضوع جمعیت بوده است.
این را باید از خود دانشجویانی بپرسید که این کمپین را راه انداختهاند، اما نکته مهم برای من هوش آینده نگرانه نخبگان جامعه ماست.
دانشجویانی که با بالاترین سطح آیکیو در بهترین دانشگاه کشور تحصیل میکنند و آینده را میبینند و خطر را میفهمند. آنها میدانند که اگر وضع همینطوری پیش برود تا ٣٠سال آینده جمعیت مولد قابل توجهی نخواهیم داشت.
طبق یکی از سناریوهای بدبینانه سازمان بهداشت جهانی تا ٧٠ یا ٨٠سال آینده جمعیت ما ٣٩میلیون نفر خواهد بود که ٥٠درصدشان هم پیر و مسن خواهند بود؛ این یعنی در آینده نهچندان دور جمهوری اسلامی در ژئوپولیتیک جهان جایگاهی ندارد.
فکر میکنید راهحل این وضع تشویق زنان به فرزندآوری و الگوکردن زنان با ١٠ فرزند است یا توسعه زیرساختها و بهبود شرایط اقتصادی؟
قبول دارم که زیرساختها خیلی اهمیت دارند، اما موضوع یک جنبه فرهنگسازی هم دارد. جمعیت باید مسأله کشور باشد و در این میان نخبگان و رسانهها هم باید کمک کنند، چون ما میبینیم اتفاقا آمارها میگویند افرادی که از وضع رفاهی بهتری برخوردار هستند، میل کمتری به فرزندآوری دارند؛ مثلا ساکنان شمال تهران کمتر از جنوب آن میل به فرزندآوری دارند و مثلا ساکنان شمال تهران از جنوب آن سن ازدواج بالاتری دارند و تمایل به فرزندآوری در آنها کمتر است همچنین بین تمام مشاغل پزشکان از همه کمتر فرزندآوری میکنند، درحالی که آنها مشکل مالی ندارند.
حالا نظر خودتان را بگویید آیا واقعا یک زن نخبه که حضور اجتماعی دارد، میتواند ١٠ بچه داشته باشد؟ اصلا امکانات اجتماعی برای چنین کاری هست؟
البته این که یک نماد است، اما بستگی به شرایط دارد. اگر امکانش فراهم باشد، میتواند. ما میبینیم در کشورهای اروپایی چهرههای زن برجسته و تاثیرگذار چندین بچه دارند. همین خانم مرکل یا اشتون، چون از حمایت برخوردار هستند، آمارها در این کشورها میگویند که تحصیلات و حضور اجتماعی مانعی برای فرزندآوری زنان نمیشود.
من حرف شما را در مورد زیرساخت و امکانات میپذیرم و مسئولان هم باید آن را مدنظر داشته باشند.
الان چندینسال است که طرح مرتبط با افزایش جمعیت و تعالی خانواده (سیاستهای تشویقی و تسهیلات در باب فرزند آوری) در مجلس معطل مانده است و میگویند بار مالی دارد
درحالی که چه بار مالی از این طرح واجبتر است که با آینده کشور گره خورده؟
در حال حاضر ١٣ میلیون جوان ایرانی در سن ازدواج هستند و برنامه مشخصی برای تسهیل ازدواج آنها ارایه نشده است و همین موضوع نشان از غفلت مسئولان در امور ازدواج و فرزندآوری دارد.