یک استاد دانشگاه گفت: من احساس می کنم در بعضی جهات ما نه تنها تحول ساختاری ایجاد نکردیم بلکه فقط به جابجایی نیروها اکتفا کردیم ، حال آنکه با ساختار رژیم پهلوی نمی توان آرمانهای اسلامی را محقق کرد.
دکتر عماد افروغ در برنامه زنده تلویزیونی سیاست ایرانی دوشنبه 12 بهمن اظهار داشت: من فکر می کنم باید بیش از آنکه به نقل قولهای منفرد امام در این زمینه اشاره کنیم روح و منطق درونی امام را به دست آوریم. وقتی امام می گویند جمهوری اسلامی این از باب تأکید است یعنی مردم به اعتبار جمهوریت و اسلامیت حق دارند.
وی با اشاره به اینکه وجه تشابهی بین دموکراسی و ولایت فقیه وجود دارد اظهار داشت: دموکراسی وجه سلبی دارد اما وجه ایجابی ندارد اما در نظریه ولایت فقیه و مردمسالاری دینی هم وجه سلبی وجود دارد و هم وجه ایجابی.
وی با تأکید بر اینکه یک بخش مهم در این مسئله به تحقق عملی و مقبولیت و رضایت عامه و به عبارتی یک تعریف جدید از قانونیت یا مشروعیت برمی گردد گفت: جمع شرعیت یا حقانیت و مقبولیت و رضایت عامه یعنی جمع فلسفه سیاسی و جامعه شناسی سیاسی.
افروغ در مورد عواملی که پیروزی انقلاب اسلامی و حادثه تاریخی 22 بهمن را محقق کرد گفت: در برهه ای از تاریخ به دلیل بسط معرفت دینی و روشنفکری دینی و مبارزاتی که برخی روشنفکران با خرافه گرایی داشتند تفکرات عقلایی و صدرایی امام احیاء و بستر مناسبی برای رخداد انقلاب فراهم شد.
وی در ادامه با تأکید بر اینکه تحول ساختاری انتظاری است که از هر انقلابی می رود گفت: انقلاب اسلامی ایران تا چه اندازه تحول ساختاری ایجاد کرد؟ من احساس می کنم در بعضی جهات ما نه تنها تحول ساختاری ایجاد نکردیم بلکه اکتفا کردیم به جابجایی نیرو یعنی عاملها را عوض کردیم اما در ظرف ساختاری به جا مانده از پهلوی می خواهیم تحقق بخش آرمانهای اسلامی باشیم که به نظر من امکانپذیر نیست.
این استاد دانشگاه با تأکید بر ضرورت تعلیم و تربیت به دور از بکارگیری خشونت و تحمیل زمینه سازی را در این راستا مهم ارزیابی کرد و گفت: وقتی تعلیم و تربیت با اجبار همراه شد آن هم با یک تفسیر و قرائت خاص با مشکل روبرو می‌شود. حضرت امام نه سلب آزادی را برای مردم می پسندند و نه تحکم و فرمان از روی زور و اجبار را.
افروغ با تأکید بر اینکه هدف از حکومت کمال انسان است گفت: آیا ما حق داریم به هر قیمتی و با هر وسیله ای حفظ حکومت کرده و فراموش کنیم چه اهدافی در پس این حکومت هست؟ این حکومت در بهترین حالاتش یک ابزار است. امام بارها گفته اند و می فرمایند احکام هم مطلوب بالعرض هستند. هدف چیز دیگری است، کمال انسان هدف است و این کمال هم با توجه به اختیار انسان و نیازهای متحول او صورت می گیرد.
وی تصریح کرد: در صورتی می توانیم از انسانگرایی دفاع کنیم که برای او یک تکیه گاه و اصل قائل باشیم. من همیشه گفته ام بین غایت و ذات و اصل رابطه ای وجود دارد. من جایگاه انسان را از یکی از عبارات امام نقل می کنم. امام جاهای مختلف در مورد انسان صحبت کردند مثلاً تعابیری مثل عصاره هستی، کوچک شده عالم، عصاره همه موجودات، فشرده همه عالم، از این عبارات استفاده کردند.
افروغ در ادامه یادآور شد: انسان آخرین مخلوقی است که پس از حرکات ذاتیه و جوهریه عالم به وجود آمده و منتهی به او شده پس دست تربیت حق تعالی در تمام دار تحقق به تربیت انسان پرداخته است. انسان جایگاه والایی دارد که اقتضائاتی دارد و یکی از اقتضائات آن در مدیریت سیاسی عدم تحمیل است.
