اثر سریع حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بر کاهش قیمت خوراکی‌ها

 

فرارو- گزارش رسمی منتشر شده از تورم اردیبهشت که مرکز آمار به شکل ثابت منتشر می‌کند این بار حاوی نکات قابل توجهی است، چون نشان می‌دهد برای اولین بار بعد ماه‌ها قیمت بعضی محصولات خوراکی نسبت به فروردین کاهش پیدا کرده است. پیاز، خیار، مرغ ماشینی، تخم مرغ، گوشت گوسفند، گوشت گاو و گوساله و کره پاستوریزه خوراکی‌هایی هستند که کاهش قیمت پیدا کرده است. همچنین شش محصول خوراکی دیگر با افزایش قیمت زیر دو درصد روبرو بوده‌اند که می‌توان آن را ثابت در نظر گرفت. تنها سه قلم محصول خوراکی یعنی قند، شکر و برنج ایرانی در این مدت گران شده‌اند. این گزارش نکات جالبی در دل خود دارد که اگر صبر و حوصله داشته باشید به آنها اشاره می‌کنیم.

تورم منفی، هدیه خوراکی‌ها به بازار
گزارش تورم مرکز آمار نشان می‌دهد تورم ماهانه کشور بعد از چند ماه به زیر دو درصد رسیده و قیمت‌ها نسبت به فروردین ۱.۵ درصد افزایش پیدا کرده است. در این بین محصولات خوراکی تاثیر زیادی روی پایین آوردن نرخ تورم ماهانه داشتند. چراکه گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد تورم محصولات خوراکی در اردیبهشت نسبت به فروردین منفی هشت دهم درصد است. در این گزارش تورم گوشت قرمز و گوشت ماکیان که همان گوشت مرغ است، منفی ۶.۱ درصد اعلام شده است. همچنین سبزیجات در اردیبهشت‌ماه با تورم منفی ۱۰ درصد روبرو بوده‌اند.

 

چرا گوشت و کره با وجود حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی ارزان شدند؟
یک نکته خیلی مهم که می‌توان از گزارش مرکز آمار برداشت کرد، تغییرات قیمت در گوشت و کره است. دقیقا همان دو محصولی که تخصیص ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی به واردات آن‌ها اخیرا متوقف شده است. فروردین امسال یک خبر حسابی همه را آشفته کرد. دبیر کل ستاد تنظیم بازار کشور از توقف توزیع گوشت تنظیم بازار با ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی خبر داد و تلویحا شکست این طرح را بعد از امتحان کردن روش‌های مختلف اعلام کرد. قرار بر این شد که وقتی بازار خیال تنظیم شدن ندارد، بی‌دلیل ارز‌های چهار هزار و ۲۰۰ تومانی خرج خرید گوشت منجمد نشود. وقتی خبر حذف ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی گوشت منتشر شد، خیلی‌ها خودشان را برای افزایش قیمت دوباره در بازار گوشت آماده کردند. غافل از اینکه اتفاقا بهترین اتفاق برای سامان دادن به بازار گوشت، همین حذف ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی برای واردات گوشت منجمد بود. طوری که حالا نه‌تن‌ها شاهد افزایش قیمت گوشت نیستیم، بلکه مطابق گزارش‌های مرکز آمار گوشت نسبت به ماه گذشته با قیمت پایین‌تری عرضه می‌شود. این اتفاق در مورد کره هم افتاده. کره پاستوریزه در بین محصولات خوراکی قرار دارد که اخیر از فهرست ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی کنار گذاشته شده است. با این حال نه‌تن‌ها کره قیمت‌ها را بالا نبرده، بلکه همچنان ثابت مانده و مقدار کمی کاهش پیدا کرده است.

تاثیر حذف ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی روی کاهش قیمت‌ها در بازار
مرکز پژوهش‌های مجلس پیش از این‌ها از تاثیرات مثبت حذف ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی پرده برداشته بود. این مرکز در گزارش خود تمام احتمالات حذف ارز ترجیحی یا همان ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی را بررسی کرده است. تنها مشکل این گزارش آنجاست که مبنای قیمت‌ها را روی گزارش بهمن‌ماه مرکز آمار گذاشته. در کنار این قیمت‌ها مرکز پژوهش‌ها پیش‌بینی کرده که اگر ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی حذف شود، چه اتفاقی برای قیمت کالا‌های اساسی می‌افتد. مرکز پژوهش‌ها در این گزارش اعلام کرده در صورت حذف ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی، قیمت گوشت نه‌تن‌ها افزایش پیدا نمی‌کند، بلکه شاهد ارزانی در بازار گوشت خواهیم بود. تقریبا همان اتفاقی که در حال حاضر شاهد آن هستیم. در زمان بررسی گزارش مرکز پژوهش‌ها یعنی بهمن‌ماه، قیمت هر کیلوگرم گوشت گوساله ۷۲ هزار تومان توسط مرکز آمار گزارش شده بود. این مرکز پیش‌بینی کرده در صورت تخصیص ارز نیمایی و جایگزین کردن آن با ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی، قیمت گوشت به ۵۹ هزار تومان می‌رسد. این یعنی مرکز پژوهش‌ها پیش‌بینی کرده قیمت گوشت بعد از حذف ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی ۱۸ درصد کاهش پیدا کند. با یک تناسب ساده می‌تواند نتیجه گرفت در صورتی که قیمت‌های اعلام شده در گزارش مرکز پژوهش‌ها را به روز کنیم و قیمت فعلی گوشت را ۱۰۰ هزار تومان در نظر بگیریم، در آینده نزدیک قیمت گوشت به ۸۰ هزار تومان کاهش پیدا می‌کند.

 

مرکز پژوهش‌ها نسبت به حذف ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی دیگر کالا‌های اساسی خوشبین نیست. بر اساس گزارش این مرکز، قیمت روغن که در بهمن‌ماه رقمی معادل هفت هزار و ۷۰۰ تومان بود، با حذف ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی به ۱۲ هزار و ۶۰۰ تومان خواهد رسید. همچنین قیمت برنج که بهمن‌ماه ۹ هزار تومان بود، به میانگین ۱۴ هزار و ۴۰۰ تومان می‌رسد.

مرکز پژوهش‌ها پیش‌بینی کرده بود با حذف ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی، قیمت گوشت مرغ که بهمن‌ماه ۱۴-۱۵ هزار تومان بود، به ۱۶ هزار تومان برسد. این گزارش پیش‌بینی می‌کند شکر که در بهمن‌ماه حدود چهار هزار و ۲۰۰ تومان قیمت داشت، با حذف ارز ترجیحی و جایگزینی آن با ارز نیمایی، به پنج هزار و ۲۰۰ تومان افزایش پیدا کند. به عبارتی مرکز پژوهش‌ها معتقد است مرغ و برنج بعد از حذف ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی، دچار افزایش قیمت آنچنانی نخواهند شد.