از جرانیمو تا براندو؛ با آخرین جنگجوی قبیله!

مارلون براندو در سال ١٩٧٢ میلادی اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد را که به خاطر بازی در فیلم «پدرخوانده» برنده شده بود، نپذیرفت و به جای خود یک دختر سرخپوست را به مراسم اسکار فرستاد، تا به این وسیله ظلمی که طی سالیان به بومیان آمریکا شده بود را به جهانیان یادآور شود.

به گزارش شهروند، این روز‌ها به خاطر تقلید یک کارگردان جوان از این حرکت براندو آن هم در مراسم اهدای سیمرغ‌های جشنواره فیلم فجر، بار دیگر نام این بازیگر افسانه‌ای به صفحات سینمایی روزنامه‌ها، مجلات و سایت‌های کشور بازگشته و نویسندگان و منتقدان سینمای ایران در کنار تقبیح این تقلید بی‌مناسبت، فاتحه‌ای برخی هم نثار روح براندوی کبیر کرده و بر این نکته انگشت گذاشتند که جانِ برادر، هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد!

اعلان جنگ هالیوود به بومیان
١١٠‌سال پیش در چنین روزی، برابر ١٧ فوریه ١٩٠٩ میلادی، جرانیمو، یکی از برجسته‌ترین رهبران جامعه سرخپوستان ایالات متحده آمریکا در اکلاهما درگذشت. او یکی از آخرین رهبران سرخپوست آمریکاست که در کارنامه‌اش رهبری جنگ مسلحانه با ارتش ایالات متحده نیز دیده می‌شود. اگر دوستدار سینما و اهل دیدن فیلم‌های وسترن خصوصا آثار ساخته‌شده توسط یکی از اسطوره‌های این سینما یعنی «جان فورد» باشید، حتما با دیدن آثاری، چون «جویندگان»، «پاییز قبلیه شاین»، «دژ آپاچی» و... گوشه‌ای از درگیری‌های بی‌رحمانه فاتحان سرزمین جدید یعنی مهاجران سفیدپوست و خیل بومیان یعنی سرخپوستان را شاهد بوده‌اید.

هرچند در اغلب این گونه آثار سرخپوست‌ها همواره در طرف ناحق ماجرا قرار داشته و بدوی، آدمکش، بی‌رحم، بی‌منطق، مخالف پیشرفت و صاحب همه سیئات اخلاقی به مخاطب شناسانده می‌شوند، اما امروز و با گذشت سالیان، تقریبا برای همه روشن شده که پروپاگاندای هالیوود با هدف رسمیت بخشیدن به همه ستم‌هایی که سفیدپوست‌ها طی همه این سال‌ها در حق بومیان روا داشته‌اند، به تولید چنین آثاری همت گماشته است.

اقلیت کوچک، بی‌آزار و گوشه‌گیر
امروز از مساحت ١٠‌میلیون کیلومترمربعی ایالات متحده آمریکا چیزی حدود ٢٢٥‌هزار کیلومترمربع در اختیار سرخپوستان آمریکا قرار دارد. آن‌ها در این مناطق از یک خودمختاری نسبی برخوردار هستند، هرچند «دفتر امور سرخپوستان» که به رتق‌وفتق امور بومیان آمریکا می‌پردازد، کاملا زیر نظر وزارت کشور ایالات متحده قرار داشته و از استقلال عمل محدودی برخوردار است.

سرخپوستان آمریکا هنوز و با گذشت نزدیک به ٢٥٠‌سال از صدور بیانیه استقلال، سهم درخوری از ساختار قدرت آمریکا ندارند و به نظر می‌رسد علاوه بر گوشه‌گیری ذاتی، صاحبان قدرت نیز تمایل چندانی برای بازی دادن این گروه قومی از خود نشان نمی‌دهند. تعداد سرخپوستان آمریکا عددی نزدیک به ٣‌میلیون نفر تخمین زده می‌شود که در برابر جمعیت ٣٢٥‌میلیون نفری این کشور و حتی اقلیت ٤٠ میلیونی سیاهپوستان، رقمی ناچیز و غیرقابل توجه است. در کشوری که با وجود تکیه زدن فردی سیاهپوست بر مسند ریاست جمهوری، هنوز و همچنان حقوق آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار نقض می‌شود، تکلیف اقلیت کوچکتر و کم‌سروصداتری، چون سرخپوست‌ها اظهر من الشمس است.