او بر صندلی ریاست اتحادیه‌ای تکیه زده است که مخاطبان فراوان دارد. موافقانش خود را در قامت مشتری نمایان می‌کنند و مخالفانش با ابزار قانون و عرف به مقابله برمی‌خیزند. «قلیان»، آن چیزی است که میان موافقان و مخالفان جا خوش کرده است. همین حساسیت‌ها کار پیش‌بردن مصاحبه را دشوار کرده اما نتیجه قابل قبول بود.
به گزارش خبرآنلاین، مصاحبه با این پرسش آغاز شد که چرا قهوه خانه؟ چند درصد مشتریان شما درخواست قهوه می‌کنند که نامتان را از قهوه گرفته‌اید؟ گفت: منظورتان این است چرا اسم اتحادیه را عوض نمی‌کنیم؟
پیش از آنکه وارد چرایی این نامگذاری شود، توضیح داد: تغییر اسم این صنف با تغییر حدود و ثغور قانونی روبه‌رو می‌شود و تداخل صنفی ممکن است رخ بدهد. از این‌رو ترجیح، ادامه کار با همین عنوان است.
وی تاکید کرد: قدمت قهوه‌خانه‌ها در ایران به دوره صفویه می‌رسد؛ زمانی که واقعاً قهوه ارائه می‌شد. بعدها در دوره قاجار قهوه‌خانه‌ها فراگیرتر شد و حالا هم آنها که از مظاهر مدرنیسم خسته‌اند ترجیح می‌دهند لختی در این قهوه‌خانه‌های سنتی آرامش بگیرند.
او به وجه گردشگری قهوه‌خانه‌ها اشاره کرد و گفت: سرمایه‌گذاری بر فضاهایی از این دست رونق گردشگری داخلی و خارجی را در پی خواهد داشت.
او درباره تعداد قهوه‌خانه‌های فعال در تهران گفت: ما ۵۰۰۰ واحد فعال قهوه‌خانه و قهوه‌خانه سنتی داریم اما از این تعداد تنها دو هزار واحد جواز کسب دارند و بقیه در دست اقدام هستند.
هم وکیل قهوه‌خانه دارد، هم سلبریتی
او با تاکید بر اینکه جامعیت حضور مردم در قهوه‌خانه‌ها و سفره‌خانه‌های سنتی در هیچ صنف دیگری وجود ندارد، گفت: ما همه جور مشتری داریم، اتفاقا در میان دارندگان جواز کسب هم همه جور آدم به چشم می خورد؛ از دکتر بگیرید تا وکیل و سلبریتی‌ها و اتفاقا همکاران تلویزیونی شما.
وی ادامه داد: وکیل و مهندس و ... نیز در میان جوازداران وجود دارند؛ با این حال برابر اصرار ما برای اعلام جزئیات تاکید کرد که «اینها اطلاعات محرمانه صنفی است و طبیعتاً اگر من نام افرادی که همه می‌شناسند را ببرم، ممکن است مشکلاتی پیش بیاید».
وی تنها به ذکر آماری در این حوزه بسنده کرد و گفت: از خانواده‌های محترم شهدا و جانبازان، حدود ۶۰۰ نفر جواز کسب دارند.
او در پاسخ به این پرسش که بیشتر چه کسانی برای دریافت مجوز به شما رجوع می‌کنند، گفت: همه جور آدم داریم؛ حتی نظامیان بازنشسته و دیگر بازنشستگان.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا خانم‌ها نیز مجوز دارند؟ گفت: ۱۰ درصد از مجوزهای ما حدوداً مربوط به خانم‌هاست، حتی خانم‌هایی داریم که مجوز قهوه‌خانه مردانه دارند اما باید به ما مباشر معرفی کنند.
پای قلیان در میان است
مصاحبه با رئیس اتحادیه قهوه‌خانه‌داران بدون گریز به ماجرای قلیان بی‌تردید چندان موضوعیت نداشت. وقتی پای قلیان به میان آمد، مکث‌های وی برای پاسخگویی بیشتر و بیشتر شد. سوالات متعدد بود و در نتیجه از میان انبوه پرسش‌ها، توضیحاتی در این زمینه داد.
وی با اشاره به اینکه استعمال دخانیات طبق قانون اصلاً برای خانم‌ها ممنوع نیست، گفت: طبق قانون ما باید از ارائه خدمات در این حوزه به افراد زیر ۱۸ سال خودداری کنیم که این قانون رعایت می‌شود.
نظری اما خبر خوشی برای همکاران صنفی‌اش داشت و در این خصوص گفت: در سال ۱۳۸۵ با توجه به قانون مبارزه با دخانیات، در تبصره ذیل ماده ۱۳ گفتند در اماکن عمومی استعمال دخانیات ممنوع است. از آن زمان پیگیری قانونی انجام نشده اما از سه سال قبل شروع به پیگیری قانونی برای رفع مشکل کردیم. بررسی‌ها منجر شد به ارائه طرح استفساریه در مجلس. کلیات و جزئیات مصوب شده و الحمدلله هیات دولت هم اخیراً با استفساریه موافقت خود را اعلام کرده است. در حال حاضر منتظریم رای‌گیری نهایی انجام شود تا قلیان در قهوه‌خانه‌ها از ذیل تبصره ماده ۱۳ خارج شود. در این صورت قهوه‌خانه‌ها و قهوه‌خانه‌های سنتی و مکان‌های استعمال دخانیات در فرودگاه‌ها و پایانه‌ها از این تبصره و این قانون مستثنی می‌شوند و در حکم اماکن عمومی خاص تلقی خواهند شد.
او در پاسخ به این سوال که آیا انبوه مشکلات سبب شده مجوز تاسیس قهوه‌خانه‌های بی‌قلیان صادر کنید؟ نیز سری به نشانه تایید تکان داد و ابراز امیدواری کرد که با حل مشکل، قهوه‌خانه‌ها دیگر از ارائه قلیان منع نشوند.
وقتی پای سلامت به میان آمد اما گفت: فکر می‌کنید اگر ارائه قلیان در قهوه‌خانه‌ها منع شود، چه اتفاقی می‌افتد؟ طبیعی است که قهوه‌خانه‌های زیرزمینی پا می‌گیرد و این خودش یک تهدید برای جامعه خواهد بود چرا که دیگر هیچ نظارتی بر آنها صورت نخواهد گرفت.
سوالات اما وقتی بر بار مالی و وجه اقتصادی قلیان متمرکز شد نیز توضیح داد «صراحتا بگویم بین ۲۰ تا ۳۰ درصد از درآمد قهوه‌خانه‌های سنتی به قلیان برمی‌گردد در حالیکه ۷۰ درصد از درآمد قهوه‌خانه‌های معمولی یا مردانه از قلیان تامین می‌شود. اصلاً مگر می‌شود بگوییم چون ضرر دارد نباشد؟ آیا ممکن است قانون بگذارند که چون سوسیس و کالباس ضرر دارد، در فست فودها ارائه نشود؟»
نظری در پاسخ به این سوال که آیا نظارت خاصی بر تنباکوی ارائه‌شده در قهوه‌خانه‌ها صورت می‌گیرد؟ گفت: به همه اعضای صنف اعلام کرده‌ایم که حتماً از تنباکوهای دارای هلوگرام دخانیات استفاده کنند. در ضمن رعایت بهداشت در این قهوه‌خانه‌ها الزامی است. کسی بخواهد مجوز قهوه‌خانه بگیرد با حساسیت بالای اداره بهداشت روبه‌رو می‌شود. اصلاً فرد، مکان قهوه‌خانه و وضعیت بهداشتی در این پروسه بیش از پیش اهمیت دارد.
اینجا هم پای زن‌ها در میان است
نظری در جواب این سوال که پای خانم‌ها از چه زمانی به قهوه‌خانه باز شد؟ گفت: اول بگویم که ما دو نوع قهوه‌خانه داریم. یکی قهوه‌خانه‌های معمولی و مردانه که خانم‌ها حق ورود به آن را ندارند و یکی قهوه‌خانه‌های سنتی که خانواده و خانم‌ها در آن حضور پیدا می‌کنند.
به گفته وی از اواخر دهه هفتاد، این دست قهوه‌خانه‌ها تشکیل شد و طبیعتاً تاثیر ورودشان به این فضا افزایش درآمد و رشد تعداد مشتری‌ها بود اما در همه این سال‌ها حرف و حدیث بر سر مصرف قلیان وجود دارد در حالی که قانون در هیچ کجا ما را از ارائه سرویس قلیان به خانم‌ها منع نمی‌کند.
پول پارو می‌کنید؟
درآمد قهوه‌خانه‌ها همیشه محل اختلاف است. مشتریان قهوه‌خانه‌ها معتقدند درآمدها افسانه‌ای است اما نظری، رئیس اتحادیه که خودش ۱۲ سالی است یک قهوه‌خانه معمولی و مردانه را در شرق تهران اداره می‌کند، نظر دیگری دارد.
وی برای توضیح در این زمینه از ضرب‌المثلی بهره می‌گیرد تا شرایط را توصیف کند: «توی ما خودمان را کشته و بیرونمان مردم را. کدام درآمد افسانه‌ای؟ کدام پول پارو کردن. همین الان آمار انصرافی‌ها در سال جاری را نشان بدهم می‌بینید چه می‌گذرد».
وی ادامه داد: از خرداد تا کنون که موج تورم دوباره از راه رسیده، ۲۷۰ واحد صنفی درخواست جمع‌آوری واحدهایشان را داشته‌اند. درآمد اعضای ما به جرات می‌گویم نصف شده است. تازه بخش عمده‌ای از مشتریان ما را مجردها و جوانان تشکیل می‌دهند اما با این حال افزایش قیمت مواد اولیه و رشد بی‌رویه تورم کسب و کارمان را کساد کرده است.
او ادامه داد: شاید ۱۰ تا ۲۰ درصد قهوه‌خانه‌های لاکچری درآمدهای خیلی بالا داشته باشند اما بقیه اعضای صنف شرایطی معمولی دارند.
او گفت: همین ذهنیت پول پارو کردن قهوه‌خانه‌ها سبب شده در ماه بیش از ۷۰ تقاضای تاسیس قهوه‌خانه به اتحادیه ارائه شود اما فقط ۱۰ درصد واجد شرایط از منظر دریافت مجوزهای لازم هستند.
وقتی با این سوال روبه‌رو شد که مجوز سیار هم می‌دهید یا خیر؟ گفت: قطعاً خیر. مجوز سیار اصلاً وجود ندارد و کسانی که این حرف‌ها را می‌زنند قصد کلاهبرداری دارند.
قهوه‌خانه‌ها پاتوق چه کسانی هستند؟
نظری می‌گوید قهوه‌خانه‌ها پاتوق همه طیف آدم هستند؛ از هنرمند و ورزشکار بگیر تا اداری و بازاری و جوان و پیر.
در جواب این سوال که قدیم‌ترها پاتوقی برای رد و بدل کردن اطلاعات و اخبار و بحث سیاسی و اجتماعی بود، امروز در چه وضعیتی است؟ با مکث ادامه داد: امروز محلی برای گذران اوقات فراغت و تفریح است اما باز هم می‌گویم که همه‌جور آدم مشتری ما هستند. البته می‌خواهیم فضای نقالی را در قهوه‌خانه‌ها احیا کنیم. در صددیم کافه‌کتاب‌هایی را در قهوه‌خانه‌ها راه بیندازیم تا افراد زمان حضور در این قهوه‌خانه‌ها امکان استفاده داشته باشند. بالاخره این مکان زمانی پاتوق شاعران و هنرمندان بوده و بحث‌های ادبی در این پاتوق‌ها جایگاه داشته است.
مشتریان قهوه‌خانه‌ها بدانند
وی همچنین در بخشی از این گفت‌وگو تاکید کرد: مشتریان ما بدانند هیچ قهوه‌خانه‌ای حق دریافت ورودی، حتی برای تماشای مسابقات فوتبال و … را ندارد. در ضمن صنف ما مشمول مالیات بر ارزش افزوده نیست و کسی حق دریافت آن را نخواهد داشت.
به گفته وی سفره‌خانه‌داران مشمول این قانون هستند اما مکاتباتی با سازمان امور مالیاتی انجام شده تا آنها نیز از شمول قانون خارج شوند.
او گفت: در ضمن ما قیمت مصوب نداریم اما باید نرخ خدمات و اقلام در معرض دید مشتری باشد.
وی ابراز امیدواری کرد که با توجه به کاهش شدید درآمد این صنف در سال جاری همراهی سازمان امور مالیاتی در دریافت مالیات عینیت یابد.
حدود صنفی را برگردانید
او از ارائه پیشنهادی برای بازگشت حدود صنفی قهوه‌خانه‌داران خبر داد و اضافه کرد: در برخی نقاط قهوه‌خانه‌ها حتی دیوار به دیوار هم هستند. این اشکال ایجاد می‌کند. فرد هزینه می‌کند، قهوه‌خانه می‌زند اما بعد ناگهان کسی دیگر در طبقه بالا یا دیوار به دیوار او قهوه‌خانه راه می‌اندازد و مشتری‌هایش کم می‌شود. ما پیشنهاد داده‌ایم حدود صنفی که ابتدای انقلاب اسلامی برداشته شده، برای صنف ما احیا شود تا از فاصله ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ متر نزدیک‌تر راه‌اندازی قهوه‌خانه ممکن نباشد.
کافی شاپ هم می‌روم
وی همچنین در پاسخ به این سوال که راه‌اندازی کافی‌شاپ‌ها از تعداد مشتریان شما نکاسته است؟ گفت: به هیچ وجه. افزایش کافی‌شاپ‌ها شمار مشتری‌های ما را کم نکرده. این دو فضا متفاوت است، خود من هم کافی‌شاپ می‌روم، البته اگر کافی‌شاپ‌ها بخواهند قلیان بدهند با اقلامی که متعلق به ماست، طبیعتاً برخورد می‌کنیم.
