به گفته رییس سازمان میراث فرهنگی سفر ماركوپولو سياسي بوده و هدف او اين بوده كه غرب را در برابر شرق مطرح كند و شايد بتوان گفت سفر ماركوپولو جنبه جاسوسي داشته و هدف او جمعآوري اطلاعات براي غربيها بوده است زيرا جاده ابريشم براي آنها بسيار مهم بوده و از طريق آن استفادههاي اقتصادي زيادي داشتند.
حميد بقايي در همايش بينالمللي راه ابريشم با بيان اينكه بايد به جاده ابريشم به عنوان يكي از محورهاي مهم گردشگري در ايران نگاه كرد، گفت: جاده ابريشم تاكنون در حوزه ميراث فرهنگي از نگاه گردشگري به طور جدي بررسي نشده بود تا اينكه از حدود دو سال پيش سازمان ميراث فرهنگي به طور جد به بررسي توانمنديهاي جاده ابريشم در حوزه گردشگري پرداخت.
او ادامه داد: جاده ابريشم در حدود دو هزار سال كشورهاي شرق و غرب را با هم ارتباط داده و با وجود جنگهاي مختلفي كه در مسير اين جاده رخ داده است، هيچگاه ارتباطات از طريق جاده ابريشم به طور كامل تعطيل نشده و فعاليت تجاري همچنان برقرار بوده است.
رئيس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري گفت: جاده ابريشم نمونهاي از تمايل بشر به ارتباطات و قرون مختلف است كه اين ارتباطات منجر به وحدت و يگانگي ميشود.
او ادامه داد: در 2000 سال پيش ملتهاي مختلف از طريق راه ابريشم با هم ارتباطاتي داشتند كه در دنياي امروز كشورهاي مختلف به دنبال برقراري چنين ارتباطي هستند.
او گفت: ملتهاي مختلف دنيا به دنبال يكپارچگي مردم جهان هستند و هيچ يك از ملتها از دزدي و بيعدالتي و عدم رعايت اصول اخلاقي خوشحال نميشوند هر چند كه شايد دولتها چنين ديدگاهي نداشته باشند.
او گفت: قاره ششم در دنياي مجازي متولد شده است و جداي نكات منفي اينترنت فضاي مجازي اين امكان را فراهم آورده كه مردم از تمام نقاط جهان با يكديگر در ارتباط باشند.
بقايي گفت: جاده ابريشم سند واقعي است كه نشان ميدهد چينيها و ايرانيها در گذشتههاي دور بدون هيچ چشمداشتي به منافع هم با هم در ارتباط بودهاند و ارتباطات اقتصادي يكي از پارامترهاي ارتباط آنها محسوب ميشده است.
رئيس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري گفت:با وجود جنگهاي متعددي كه در طول ساليان دراز در مسير جاده ابريشم اتفاق افتاده است اين جاده هرگز بسته نشد.
بقايي با بيان اينكه برقراري ارتباط يكي از نيازهاي فكري بشر است، گفت: دولتهاي غربي همواره تلاش ميكنند كه از اين نياز بشري برای منافع خود استفاده كنند بنابراين براي به دست آوردن ارتباطات بيشتر غربيها شروع به مستعمرهبازي كردند و براي استفاده از دانش و تمدن مشرق زمين به فكر تصرف آنها افتادند. در حال حاضر نيز اين كشورهاي غربي باز هم به شكل ديگري به فكر به دست آوردن منافعي براي خود هستند.
بقايي گفت: جاده ابريشم صرفا يك مسير اقتصادي نبوده بلكه تبادلات فرهنگي و اجتماعي فراواني از طريق اين جاده انجام ميشده است.
او گفت: در حال حاضر سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري نيازي ندارد كه براي جادهاي مانند جاده ابريشم در سطح بينالمللي تبليغات كند اما اين نياز در داخل كشوراحساس ميشود چون بسياري از مردم كشور ما اطلاع درستي در رابطه با جاده ابريشم ندارند و مسيرهاي آن را در داخل و خارج از كشور نميشناسند. آنها نميدانند كه تمام كاروانسراهاي منطقه خراسان منطبق با جاده ابريشم بوده است. آنها نميدانند جاده ابريشم از خراسانرضوي، تهران، زنجان، آذربايجان، بوشهر، فارس، اصفهان و همدان عبور كرده است.
بقايي گفت: در حال حاضر در تاشكند ازبكستان مركزي در رابطه با جاده ابريشم تحقيقاتي انجام ميدهند اما در اقدامات خود چندان جدي به نظر نميرسد. ايران پيشنهاد داده كه اين مركز به ايران منتقل شود تا بحثهاي مطالعاتي در رابطه با جاده ابريشم در ايران انجام شود.
او گفت: بسياري از كشورها ايران را جزو مسير جاده ابريشم نميشناختند اما با پيگيريهايي كه انجام داديم در ULWTOايران نيز جزو كشورهاي مسير جاده ابريشم تعريف شد.
او گفت: برخي از كشورها نميخواهند بپذيرند كه ايران نيز جزو مسير جاده ابريشم بوده است و ايران شرق و غرب را به هم متصل ميكرده است.
رئيس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري گفت: تركيه، چين، ازبكستان و افغانستان تبليغات مناسبي در رابطه با جاده ابريشم انجام ميدهند تا بتوانند از جاذبههاي گردشگري اين جاده در كشور خود استفاده كنند. اما ايران تاكنون استفاده مناسبي از جاذبههاي گردشگري مسير جاده ابريشم در كشور خود انجام نداده است در حالي كه اين جاده ميتواند جاذبه فراواني براي توريستهاي خارجي كه به ايران ميآيند داشته باشد.
بقايي گفت: سفر ماركوپولو سياسي بوده و هدف او اين بوده كه غرب را در برابر شرق مطرح كند و شايد بتوان گفت سفر ماركوپلو جنبه جاسوسي داشته و هدف او جمعآوري اطلاعات براي غربيها بوده است زيرا جاده ابريشم براي آنها بسيار مهم بوده و از طريق آن استفادههاي اقتصادي زيادي داشتند.
رئيس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري گفت: اگر ايران بخواهد در زمينه گردشگري فرهنگي موفق عمل كند بايد به جاده ابريشم توجه ويژه داشته باشد.
او گفت: بخش اصلي مسير جاده ابريشم در مسير مشهد مقدس كه حرم حضرت امام رضا در آن وجود دارد، است و اين موضوع حتي ميتواند باعث رونق و گسترش بيشتر گردشگري مذهبي درايران شود.
او گفت: كشورهاي منطقه اهميت جاده ابريشم را به خوبي درك كرده است اما متاسفانه ايران تاكنون در اين زمينه كوتاهي كرده است.
بقايي گفت: از جاده ابريشم بود كه دين اسلام به آسياي ميانه و حتي به غرب چين انتقال پيدا كرد و از اين طريق تمدن ايراني به اروپا راه يافت.