بزرگ‌ترین مانور نظامی روسیه در ۳۷ سال اخیر

بزرگ‌ترين مانور نظامي روسيه در 37 سال اخير با نام «ووستوک 2018» از روز گذشته و با مشارکت چين و مغولستان در شرق روسيه آغاز شد. اين بزرگ‌‌ترين مانور نظامي روسيه پس از پايان جنگ سرد به شمار مي‌آيد.

به گزارش شرق، اين مانور در شرايطي انجام مي‌شود که مسکو رابطه‌اي پرتنش با واشنگتن دارد. هم‌زمان با آغاز اين مانور شي جين پينگ، رئيس‌جمهور چين، نيز به ولادي ووستوک سفر کرده تا علاوه بر مشاهده مشارکت نظاميان روسي و چيني، در «نشست اقتصادي خاور دور» به ميزباني ولاديمير پوتين، همتاي روس خود، شرکت کند.

وزارت دفاع روسيه اعلام کرده که اين مانور با شرکت 300 هزار نظامي، 36 هزار فروند تانک و زرهپوش، بيش از هزار جنگنده و هواپيماي نظامي، 80 ناو جنگي و شناور و تعداد زيادي هليکوپتر و پهپاد در هفت روز در درياي ژاپن، درياي «برينگ» و «آختسک» و همچنين خليج «کرونوتسکي» و «آواچينسکي» انجام خواهد شد.

چين با بيش از سه ‌هزار سرباز و تعدادي تجهيزات نظامي در اين مانور مشارکت خواهد داشت. اتحاديه جماهير شوروي و چين قبل از فروپاشي شوروي براي اعمال حاکميت بر کشورهاي بلوک شرق با هم رقابت داشتند.

در آستانه برگزاري اين مانور «والري گراسيموف»، رئيس ستاد فرماندهي ارتش روسيه، اعلام کرد که اين مانور تهديدي عليه هيچ کشوري به شمار نمي‌آيد؛ اما ناتو و ايالات متحده از برگزاري چنين مانوري ابراز نگراني کرده‌اند. روسيه سال گذشته هم مانوري نظامي در مرزهاي غربي خود اجرا کرد که با اعتراض لهستان و اوکراين روبه‌رو شده بود. اين مانور در شرايطي برگزار مي‌شود که در بيش از يک ماه ديگر اعضاي ناتو قرار است مانوري گسترده در نزديکي مرزهاي غربي روسيه اجرا کنند.

اين بزرگ‌ترين مانور ناتو پس از جنگ سرد محسوب مي‌شود و بيش از 40 هزار نظامي از 30 کشور عضو اين ائتلاف در نروژ تمرينات نظامي خود را انجام مي‌دهند. رابطه ميان روسيه و ناتو از سال 2014 که مسکو، شبه‌جزيره کريمه اوکراين را به خاک خود ضميمه کرد، متشنج شده است. ديميتري پسکوف، سخنگوي کرملين، مي‌گويد: «مانور روسيه با توجه به رويکرد «غيردوستانه» غرب درباره روسيه، اقدامي کاملا موجه و عقلاني است».

حکومت ولاديمير پوتين گسترش اين پيمان به اروپاي شرقي و به نزديکي مرزهاي روسيه را تهديدي امنيتي محسوب مي‌کند و درصدد افزايش توان نظامي و هم‌زمان گسترش حوزه نفوذ خود در مناطق مختلف جهان برآمده است. از نظر مقامات روسي، برگزاري مانور کنوني تأكيدي براي توانمندي و آمادگي ارتش روسيه براي مقابله با تهديدهاي خارجي و دفاع از منافع اين کشور است.

در‌اين‌حال وزارت دفاع چين نيز مشارکت اين کشور در مانور نظامي روسيه را نشان‌دهنده «توسعه همکاري‌هاي نظامي دو کشور و تقويت توانايي دو طرف براي واکنش به تهديد‌ها و مخاطرات مشترک» عنوان کرد. اين دو کشور در سال‌هاي اخير بر همکاري نظامي ميان خود افزوده‌‌اند و در اين مانور يک ستاد مرکزي مشترک زميني خواهند داشت.

روسيه در سال‌هاي اخير به دليل جنگ داخلي اوکراين و انضمام شبه‌جزيره کريمه به خاک خود و همچنين مشارکت روسيه در جنگ سوريه مورد تحريم غرب از‌جمله ايالات متحده قرار گرفته و با چالش‌ها و مشکلات اقتصادي فراواني دست‌وپنجه نرم مي‌کند. با‌اين‌حال مسکو سرمايه‌گذاري‌هاي زيادي براي توسعه تجهيزات پيشرفته نظامي خود انجام داده و هدف از مانور «ووستوک 2018» را آزمايش اين تجهيزات و به‌نمايش‌گذاشتن قدرت نظامي خود عنوان کرده است.

مسکو در سال‌هاي اخير برنامه‌ريزي گسترده‌اي براي گسترش توان دريايي با توليد ناوها و زيردريايي‌هاي جديد انجام داده است. روسيه همچنين در نظر دارد حضور نظامي خود را در منطقه قطب شمال افزايش دهد تا از منابع طبيعي اين منطقه بهره‌برداري کند.

از سوي ديگر چين خلاف روسيه تا سال‌هاي اخير از تأكيد بر توان نظامي به‌عنوان ابزاري در پيشبرد سياست خارجي خودداري مي‌کرد و فقط در دو سال اخير براي احراز حاکميت بر بخش‌هايي از درياي چين جنوبي به اعزام نيروي نظامي متوسل شده است. اين اقدام چين باعث بروز تنش ميان چين و همسايگان خود در درياي چين جنوبي و همچنين ايالات متحده شده است. وزارت دفاع آمريکا در واکنش به برگزاري مانور مشترک روسيه و چين اعلام کرد که اين تمرين نظامي روسيه و چين را از نزديک زير نظر دارد.

سفر «شي جين پينگ» به روسيه
رئيس‌جمهور چين هم‌زمان با برگزاري مانور «ووستوک 2018» به ولادي ووستوک در شرق روسيه سفر کرده تا میهمان همتای روس خود باشد و براي نخستين بار در همايش اقتصادي شرق روسيه شرکت کند.

ولاديمير پوتين در ديدار با شي با تشکر از همتاي چيني خود براي قبول دعوت او براي حضور در چهارمين همايش اقتصادي بين‌المللي شرق روسيه گفت: «روابط دو کشور براساس اعتماد متقابل در حال توسعه است و حجم مبادلات تجاري دو طرف به بالاترين سطح ممکن رسيده است و اين امکان وجود دارد که روابط دو کشور بيش‌از‌اين هم توسعه يابد.

ولاديمير پوتين در پايان مذاکرات خود با «شي جين پينگ» گفت روسيه و چين به تلاش‌هاي مشترک خود و کمک به حل‌وفصل ديپلماتيک مشکلات در شبه‌جزيره کره ادامه خواهند داد. رئيس‌جمهور روسيه ابراز اميدواري کرد که نشست آتي سران دو کره نتيجه‌بخش باشد و دو کشور گام‌هاي مشخصي براي بهبود روابط دوجانبه بردارند.

شي جين پينگ، رئيس‌جمهوري چين، نيز تأكيد کرد که بزرگ‌ترين هيئت اعزامي را براي شرکت در همايش اقتصادي بين‌المللي شرق روسيه با خود همراه کرده است.

چهارمين همايش اقتصادي بين‌المللي شرق روسيه با شرکت هيئت‌هايي از چند کشور در منطقه ولادي ووستوک در شرق روسيه از روز گذشته آغاز به کار کرده و تا فردا ادامه خواهد يافت. پوتين هدف از برگزاري اين همايش را «کمک به توسعه اقتصاد منطقه خاور دور روسيه، ارزيابي کارشناسي ظرفيت‌هاي اين منطقه، گسترش همکاري‌هاي بين‌المللي در منطقه آسيا- اقيانوس آرام، معرفي جاذبه‌هاي سرمايه‌گذاري منطقه ولادي ووستوک و نقاط اطراف آن عنوان کرده است.

شينزو آبه، نخست‌وزير ژاپن، هم از ديگر ميهمانان اين همايش است و قرار است آبه در ديدار با پوتين در حاشيه اين نشست درباره جزاير کوريل که مورد مناقشه دو کشور قرار دارد، مذاکره کند. همايش بين‌المللي اقتصادي شرق از سال 2015 به دستور رئيس‌جمهوري روسيه برگزار مي‌شود. «لي ناک يون»، نخست‌وزير کره‌جنوبي، نيز در اين نشست شرکت مي‌کند.

همچنين «کيم جونگ اون»، رهبر کره شمالي، هم براي حضور در اين نشست سالانه از سوي پوتين دعوت شده بود؛ اما پيونگ‌يانگ اعلام کرد که رهبر اين کشور در زمان ديگري به روسيه سفر خواهد کرد. سال 2017 در همايش بين‌المللي اقتصادي شرق بيش از شش هزار میهمان از 60 کشور حضور داشتند.

در همايش سال گذشته بيش از200 موافقت‌نامه به ارزش بيش از 35 ميليارد امضا شد. پوتين در حالي قصد دارد با برگزاري چنين نشست‌هايي سرمايه خارجي را از کشورهاي ديگر جذب کند که در سال‌هاي اخير تحت تحريم‌هاي ايالات متحده و اتحاديه اروپا قرار گرفته است.