«اقدام ما برای مقابله با تهدیدات نفتی آمریکا مبنیبر بهصفررساندن صادرات نفت ایران، بستن تنگه هرمز است». این را روز گذشته علی مطهری، نایبرئیس مجلس به خبرگزاری «خانه ملت» گفته است. مطهری، نوع بیان حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران را تدبیر خوبی در تهدید آمریکاییها دانست و گفت: «آمریکاییها آمادگی جنگ جدید در خلیج فارس را ندارند، ازاینرو سخن آقای رئیسجمهور تهدید خوبی بود که آثار مثبتی خواهد داشت و عامل بازدارندهای برای ممانعت از صادرات نفت ایران خواهد بود».
به گزارش شرق، حسن روحانی، یازدهم تیرماه در سوئیس و در جریان یک نشست با ایرانیان مقیم این کشور در برن گفته بود: «آمریکاییها مدعی شدهاند که میخواهند بهطورکامل جلوی صادرات نفت ایران را بگیرند، آنها معنی این حرف را نمیفهمند، چراکه اصلا معنی ندارد که نفت ایران صادر نشود و آنوقت نفت منطقه صادر شود، اگر شما توانستید، این کار را بکنید تا نتیجهاش را ببینید». روحانی دو روز بعد در اتریش نیز دوباره از «عواقب» تحریم نفت ایران سخن به میان آورد؛ اما مثل موارد پیش بهصورتمشخص از «بستن تنگه هرمز» چیزی نگفت. چهارشنبه، درحالیکه رئیسجمهوری هنوز در اتریش بهسر میبرد، سردار قاسم سلیمانی در پیامی مواضع روحانی در سفر به سوئیس و اتریش را تحسین کرد.
جزئیات طرح جدید کویت
اشاره غیرمستقیم روحانی به بستن تنگه هرمز، واکنشهای خارجی متعددی را هم درپی داشت. روز گذشته برخی منابع دولتی کویت از طرح اضطراری این کشور برای فروش نفت در صورت بستهشدن تنگه هرمز گفتند.
به گزارش ایسنا، به نقل از پایگاه خبری «العربی الجدید»، چاپ لندن برخی منابع دولتی کویتی گفتهاند: «به دلیل بهوجودآمدن تنشهای سیاسی و امنیتی در رابطه با تنگه هرمز که تنها راه صادرات نفت کویت است و تهدید به بستن آن از سوی ایران، کابینه کویت روز دوشنبه، یک طرح اضطراری را برای فروش نفت خود بررسی کرده است». به گفته منابع دولتی کویت در صورت بهوجودآمدن تنش در تنگه هرمز، دولت کویت چند اقدام پیشگیرانه انجام خواهد داد؛ اولین آنها طرح پرچمهاست، به این معنا که در نفتکشها بهجای استفاده از پرچم کویت، از پرچم آمریکا استفاده میکند. کشور کویت در سال 1987 میلادی در زمان جنگ ایران و عراق برای حفظ و حمایت نفتکشهای خود این کار را انجام داده بود.
در این گزارش درباره جزئیات طرح آمده است: «طرح دوم یک طرح کوتاهمدت استفاده از نفتکشهای غولپیکر برای نگهداری و ذخیره نفت است اما طرح سوم استفاده از ذخایر استراتژیک خارجی با همکاری کشورهایی که کویت به آنها نفت صادر میکند، مانند چین و تسهیل روند انتقال این ذخایر است». منابع کویتی همچنین اعلام کردهاند که این کشور یک طرح طولانیمدت نیز دارد و آن انتقال نفت از طریق لولههای نفتی به جای صادرات است که این لوله از بندر فجیره امارات تا دریای عمان میرسد. فجیره تنها ایالت کشور امارات است که در سواحل خلیجفارس واقع نشده و در سواحل دریای عمان و در شرق شبهجزیره عربی قرار دارد.
قبل از این یکی از نمایندگان مجلس کویت در واکنش به مواضع اخیر ایران درباره فروش نفت و تنگه هرمز از دولت خود خواست تا با طرح برنامهای روشن، تدابیر و اقدامات لازم را اتخاذ کند. به گزارش ایسنا، «اسامه شاهین»، در گفتوگو با خبرگزاری «آناتولی» در واکنش به اظهارات اخیر حسن روحانی، درباره فروش نفت گفته: «با وجود این واقعیت که این مورد پیامد منازعه میان آمریکا و ایران است ولی در اصل تهدیدات بهطور مستقیم بر کشورهای خلیج (فارس) و مردم آنها تأثیر میگذارد».
همچنین ایسنا به نقل از روزنامه «الرای» نوشته، «عادل الدمیحی»، یکی دیگر از نمایندگان مجلس کویت، در واکنش به تهدیدات ایران مبنیبر بستن تنگه هرمز گفته است: «این امر بازتابی بر امنیت ملی کشورهای خلیج (فارس) خواهد داشت و بهطورکلی تهدیدی علیه اقتصاد خلیج (فارس) و بهویژه کویت است. دولت باید آمادگی لازم را در این زمینه داشته باشد». قبل از آن «خالد بن احمد»، وزیر خارجه بحرین هم در صفحه توییتر خود مدعی شده بود: «هر روز که میگذرد، ایران بیشتر به سمت خودش شلیک میکند».
پمپئو: آمریکا برای مقابله با تهدیدات ایران سناریوهایی دارد
همزمان با افزایش گمانهزنی درباره تنگه هرمز، مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا با اشاره به مواضع اخیر ایران درباره با تنگه هرمز و فروش نفت مدعی شد: «آمریکا برای مقابله با ایران تهدیدات و سناریوهایی دارد». به گزارش ایسنا، پمپئو در گفتوگو با «اسکای نیوز» عربی مدعی شد که آمریکا برای مقابله با تهدیدات اخیر ایران و اشاره تلویحی به بستن تنگه هرمز و تعطیلکردن کشتیرانی بینالمللی سناریوهایی دارد. به گفته پمپئو لازم است تمام دنیا بداند که آمریکا ملزم به محافظت از خطوط کشتیرانی و صادرات نفت به تمام جهان است، آمریکا از دههها پیش به این امر پایبند بوده و به پایبندی خود ادامه میدهد.
قبل از آن «بیل اربن»، سخنگوی فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا هم به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته: «نیروهای آمریکایی و متحدان منطقهای این کشور آماده تضمین آزادی تردد دریایی و گردش آزاد تجارت حسب مجوزهای قوانین بینالملل هستند». در ادامه دستیار وزیر امور خارجه چین نیز به تهدید نفتی ایران واکنش نشان داد.
به گزارش رویترز از پکن او گفته: «ایران باید تلاش بیشتری برای تضمین پایداری خاورمیانه انجام دهد و با همسایگان خود کنار بیاید».
در ادامه این گزارش آمده: «عربستان سعودی، عراق و کویت در میان صادرکنندگان اصلی نفت به چین قرار دارند، قطر نیز میعانات گازی این کشور را تأمین میکند. در نتیجه بستهشدن تنگه [هرمز] عواقبی جدی برای اقتصادش در پی خواهد داشت».