فرارو- حذف آزاد صمدی بازیگر سینما و تلویزیون از مجری گری یک برنامه ویژه جام جهانی در تلویزیون اینترنتی "آیو" حاشیهها و واکنشها مختلفی را در پی داشته است. ظاهرا کنار گذاشتن صمدی به در خواست صداوسیما صورت گرفته است.
به گزارش فرارو، «زابی واکا» نام برنامه ویژه جام جهانی است که قرار بود توسط آزاده صمدی در شبکه «آیو اسپرت» اجرا شود، پس از اجرا چند قسمت از آن توسط صمدی ناگهان مجری برنامه تغییر کرد و بهرنگ علوی جایگزین او شد.
بهرنگ علوی در اولین اجرای خود اعلام کرد که کنار گذاشتن صمدی به این دلیل بوده است که مجوزهای لازم برای اجرای یک زن در این برنامه ورزشی صادر نشده است. این اعلام نشان داد که پشت پرده ماجرا به صداوسیما باز میگردد. نهادی که به شبکههای اینترنت خانگی نظارت دارد.
اینکه صداوسیما به چه علت یک زن را از اجرای یک برنامه ورزشی محروم کرده است، هنوز نامشخص است، اما برخی رسانههای گزارش داده اند که مسئولان صداوسیما با این استدلال که اجرای یک زن در این برنامه "استقاده جنسیتی از زن" است، آزاده صمدی را حذف کرده است.
آی اسپورت در این باره گزارش داده است که صداوسیما به شبکه "آیو" اعلام کرده که دلیلی ندارد که یک زن اجرای برنامه ورزشی مردانه را بر عهده داشته باشد و در نتیجه تصمیم به تغییر او گرفته شد.
مسئولان صداوسیما تاکنون در این باره توضیحی نداده اند، اما امروز مدیر تلویزیون اینترنتی آیو روایت دیگری از دلیل کنار گذاشتن آزاده صمدی مطرح کرد. مسیح تفرشی، با تاکید براینکه فعالیت این شبکه اینترنتی در دوره آزمایش قرار دارد، گفت: «از ابتدا هم قرار بود با توجه به نخستین تجربه آی پی تی وی در پخش زنده مسابقات جام جهانی به صورت آزمایشی از یک مجری خانم استفاده کنیم و بلافاصله براساس بازخورد مخاطبان تصمیم به ادامه یا توقف این کار بگیریم.»
او در واکنش به خبر برخی رسانهها مبنی برمخالفت صدا و سیما با اجرای یک خانم برای برنامه مسابقات جام جهانی فوتبال افزود: «خود سازمان صدا و سیما بهعنوان ناظر بر آی پی تی ویها در پاسخ به درخواست ما برای استفاده از یک مجری خانم با امکان استفاده از وی موافقت کرد و برای همین، سه برنامه به صورت زنده از شبکه آیو پخش شد، اما خودمان با توجه به بازخوردی که از مخاطبان داشتیم تصمیم گرفتیم که در مقطعی بهتر و با برنامه ریزی دقیقتر این کار را ادامه دهیم.»
تفرشی اخبار مطرح شده در این باره را "حاشیه سازی کاذب" خواند. واضح است که روایت تازه مدیر "آیو" با روایت اولی که بهرنگ علوی مجری جدید برنامه "زابی واکا" مطرح کرد، تناقض دارد. از طرف دیگربرخلاف اظهار نظر مدیر "آیو" بازخوردهای اجرای برنامه توسط آزاده صمدی مثبت بوده است و به نظر میرسد که او در این باره صداقت لازم را نداشته است.
نباید این نکته را نیز نادیده گرفت که "آیو" برای این برنامه و اجرای آن توسط آزاده صمدی برنامه ریزی و تبلیغات فراوانی انجام داده بود، حذف ناگهانی برگ برنده این برنامه یعنی آزاده صمدی نه از نظر تجاری و نه از نظر اعتباری نمیتواند برای شبکه "آیو" فایده داشته باشد.
تبلیغات آیو برای زابی واکا با اجرای صمدی
ردیابی ماجرا
اما چرا صداوسیما دست به این اقدام زده است. بیشتر ردیابیها به یک موضوع باز میگردد؛ "انحصار طلبی" و "سلطه طلبی" صداوسیما در فضای مجازی.
موضوعی که چندی پیش با صراحت تمام از سوی وزیر ارتباطات مطرح شد.
کمیسیون فرهنگی مجلس اوایل اردیبهشت ماه ماده چهار طرح خط مشی، اداره و نظارت بر سازمان صداوسیما را تصویب کرد که بر اساس آن «مسئولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی و نظارت بر آن منحصرا بر عهده سازمان صداو سیماست و در صورت تصویب در جلسه علنی مجلس، اجرایی میشود.»
در آن زمان گفته می شد لابی های گسترده ای برای تصویب این طرح از سوی صداوسیما صورت گرفته است.
این مساله با واکنش وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات همراه شد؛ او با این مصوبه مخالفت کرد.
محمدجواد آذری جهرمی در گفت و گویی به تشریح چرایی مخالفت خود با این انحصار پرداخت و گفت: «صدا و سیما اعتقاد دارد به دلیل آن که پخش تلویزیونی (برادکست) بر اساس قانون اساسی به صورت انحصاری در اختیار این سازمان است، در فضای مجازی (برادبند) نیز باید این ظرفیت برای آنها فراهم باشد؛ همچنین مدعی اند هرگونه پخش صوتی و تصویری در فضای مجازی باید تحت مدیریت و تحت نظارت و مقررات این سازمان انجام شود.»
آذری جهرمی با بیان اینکه صداوسیما میخواهد تنظیم مقررات، تصدی گری و مالکیت در حوزه صوت و تصویر را به صورت یکجا در دست بگیرد، تاکید کرد: «اکنون بر اساس این رویه، قرارداد بسته، مزایدهای برگزار کرده و پنج پیمانکار انتخاب کرده اند.»
وزیر ارتباطات ادامه داد: «صداوسیما در انتخاب این پیمانکاران به فعالان عرصه صوت و تصویر اعلام کرده که باید جدا از ضمانت نامهها و تعهداتی به سازمان، ۵۰ درصد کل درآمدهای خود را نیز به این سازمان بدهند؛ ضمن آن که کسانی که فاقد مجوز این سازمان باشند با حکم مرجع قضایی تعطیل خواهند شد.»
آذری جهرمی افزود: «مفهوم این کار آن که هر شرکتی بخواهد در این عرصه وارد شده و فعالیت کند علاوه برهزینههای ثابت خود، باید نیمی از درآمد آن را به صدا و سیما بدهد؛ این کار سبب افزایش قیمت تمام شده خدمات صوت و تصویر برای کاربران شبکه ملی اطلاعات میشود. این افزایش قیمت، در تولید محتوا برای این عرصه مانع ایجاد میکند.»
این افشاگری آذر جهرمی از ابعاد مختلفی قابل بررسی است. صداوسیما به دنبال کسب درآمد از تولید صوت و تصویر در فضای مجازی است. در واقع نه تنها انحصار نظارتی و مدیریتی را میخواهد بلکه میخواهد در سود آن هم شریک شود.
آذر جهرمی میگوید این کار هزینههای افزایش تولید محتوا را بالا میبرد که میتواند بر توسعه در این عرصه اثرگذار باشد. دقیقا این همان چیزی است که در "ردیابی" دلیل حذف آزاده صمدی مورد توجه قرار گرفته است.
به نظر میرسد صداوسیما هیچ رقیبی را بر نمیتابد و میخواهد یکه تاز باشد. اگر رقیبی قدرت بگیرد به مقابله با آن میرود. ابزارهای نظارتی و مدیریتی این مقابله را هم دارد.
شبکههای اینترنتی در دو دسته IPTV و VOD جای میگیرند. تفاوت این دو دسته به سازمانها و وزارتخانههایی مرتبط میشود که از آنها مجوز دریافت کردهاند. شرکتهای IPTV مجوز خود را مستقیما از صدا و سیما دریافت کردهاند و این سازمان هم به طور مستقیم و کامل بر محتوای آنها نظارت دارد. شبکه "آیو" از این دسته است.
ولی شرکتهای VOD (شبکه تعاملی سینمای خانگی) مجوزشان را در ابتدا از وزارت ارشاد دریافت میکردند و حالا با شکلگیری سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر باید دومین مجوز را از سازمان تازه تاسیس دریافت کنند، همان سازمانی که قرار است زیر نظر صداوسیما باشد و آذر جهرمی منتقد آن است.
به این ترتیب در این فقره هم صداو سیما به دنبال انحصار است. مدیران صداوسیما حتی می خواهند بر پخش سریال هایی همچون "شهرزاد" هم نظارت داشته باشند.
این رویکرد صداوسیما در ماجرای "پیام رسان"ها هم دیده میشود. از زمانی که تلگرام به موفقیت چشمگیری رسید، صداوسیما با ایجاد پیام رسان سروش سعی کرد به رقابت با تلگرام برود، اما در این کار ناموفق بود. بلاخره تلگرام با حکم قضایی توقیف شد و دولت نیز مبالغ هنگفتی به پیام رسانهای داخلی به خصوص سروش کمک مالی کرد، اما با وجود فیلترینگ تلگرام و حذف بسیاری از کانالها داخلی از این پیام رسان، اما نفوذ تلگرام پابرجاست. سروش و دیگر پیام رسانهای داخلی با وجود تبلیغات فراوان و دوپینگهای دولتی و حاکمیتی نتوانسته است جایگزین تلگرام شوند.
حالا مدیران پیام رسان سروش وابسته به صداوسیما مدتی است که خواستار حمایت مالی و فنی بیشتر دولت از این پیام رسان هستند. آنها به گونهای خواستار مسدود شدن کامل تلگرام هستند!
واکنش روزنامه هفت صبح به حذف آزاده صمدی
واکنشها
کنار گذاشتن آزاده صمدی در فضای مجازی و رسانههای مختلف نیز بازتاب داشته است.
برخی معتقدند که اگر اجرای آزاده صمدی استفاده ابزاری از زنان بوده است تیزرهای تبلیغاتی تلویزیون نیز استفاده ابزاری از زنان است. فاطمه در این باره نوشته است:" دارم دونه دونه تیزرای تبلیغاتی تیوی از ماست و دوغ گرفته تا شامپو و شوینده رو تو ذهنم مرور میکنم. تقریبا هیچکدوم از زنهای این تیزرا چهره نچرال و بدون عمل زیبایی ندارن. میکآپ صورتها کامل و لنز روشن از ملزوماته. بعد این اجرای آزاده صمدی میشه استفاده ابزاری از زنان! ".
اما امروز روزنامهها هم به موضوع پرداخته و سعی کرده اند ماجرا را ریشه یابی کنند. روزنامه اعتماد این ماجرا را با بنر خبرساز حمایت از تیم ملی در میدان ولیعصر مقایسه کرده است. بنری که در آن فقط تصاویری از مردان به عنوان حامیان تیم ملی دیده میشود و با اعتراضهای فراوان از میدان ولیعصر برداشته شد و جای آن را بنر دیگری گرفت.
اعتماد در گزارش خود رفتار صداوسیما در حذف آزاده صمدی را "غیر منطقی" دانسته است. این روزنامه نوشت: «طبق روال به نظر میرسد موضع صدا وسیما بیشتر از اینکه مبتنی بر دلیلی منطقی باشد، نوعی بهانهجویی برای انجام کاری دلبخواه است. سازمان دلش خواسته برنامه زابیواکا را متوقف و آزاده صمدی را حذف کند و این کار را هم کرده.»
اعتماد همچنین "انحصار طلبی" صداوسیما را در این ماجرا موثر دانسته و نوشته است: «صداوسیما به تکتک برنامههایی که به نوعی همپوشانی با کار خودش دارد به چشم یک رقیب نگاه میکند؛ رقیبی که نباید با آن رقابت کرد، بلکه باید حذفش کرد. این امر به این معنی نیست که برنامه زابیواکا در حال دزدیدن مخاطبان صدا و سیما یا برنامه عادل فردوسیپور بوده، بلکه سازمان متوجه میشود که اگر همه برنامههای اینترنتی بخواهند مثل آیو از یک مجری زن جذاب برای پخش برنامههایشان استفاده کنند، خودش دچار مشکل میشود.»
روزنامه هفت صبح به شکل دیگری موضوع را مطرح کرده است. این روزنامه با اشاره به اینکه محمد رضا گلزار قرار است یک مسابقه تلویزیونی را اجرا کند پرسیده و انتقاد کرده است که چرا اجازه اجرای آزاده صمدی در یک برنامه ورزشی را گرفته اند. این روزنامه نوشت: "چرا صمدی به بن بست خورد، اما برای گلزار فرش قرمز پهن شده است". هفت صبح این اتفاق را "قدرت نمایی تلویزیون" تفسیر کرده است.