منافع ایران و جنگ اقتصادی اروپا و آمریکا

فرارو- نماینده سابق ایران در سازمان ملل گفت: «جنگ تجاری اروپا و آمریکا می‌تواند به نفع ایران تمام شود. اگر ما نگاه درستی به وضعیت فعلی داشته باشیم و به جای اینکه مداوم به کشور‌های اروپایی حمله و توهین کنیم و آن‌ها را به نوعی متهم جلوه دهیم، با آن‌ها وارد مذاکره و همکاری شویم می‌توانیم از این اجماع جهانی بنفع خودمان استفاده کنیم و تحریم‌های آمریکا را دور بزنیم و زمین‌گیر کنیم و اجازه ندهیم این تحریم‌های به کشور‌های دیگر هم تسری پیدا کنند. اما این به شرطی است که ما بتوانیم صورت مسئله را بفهمیم.»

علی خرم دیپلمات سابق کشورمان طی گفتگو با فرارو در خصوص اقدام جدید ترامپ مبنی بر افزایش تعرفه فولاد و آلومینیوم که موجب شده زمینه ساز یک جنگ تجاری در جهان شود، عنوان کرد: «دونالد ترامپ در ایام انتخابات ریاست جمهوری و بعد از ورودش به کاخ سفید وعده‌هایی را به مردم داد که حالا به دنبال محقق کردن آن‌ها است. اولین وعده وی این بود که هر توافق بین‌المللی که موجب خسارت به مردم آمریکا و کارگران این کشور شود را زیر پا خواهد گذاشت. دومین وعده او این بود که قصد دارد به گونه‌ای عمل کند که ایالات متحده آمریکا در جایگاه نخست جهانی قرار بگیرد و به نوعی دوباره این کشور را به دوران باشکوه و با عظمت خود برگرداند. سومین شعار او این بود که کاری خواهد کرد که همه از آمریکا تبعیت کنند؛ بنابراین اگر این سه شعار را مد نظر قرار دهید می‌توانید دلایل تصمیمات و اقدامات ترامپ را پیدا کنید.»

وی ادامه داد: «حالا اگر ترامپ تصمیم می‌گیرد تعرفه فولاد را ۲۵ درصد و تعرفه آلومینیوم را ۱۰ درصد بالا ببرد و تمام تعرفه صنف تجاری خود را ملغی می‌کند و مکزیک و کانادا که هم‌پیمانان آمریکا بودند، واکنش شدیدی به آن نشان می‌دهند، باتوجه به شعار نخست او انجام می‌شود. او برای اینکه کارخانه‌های فولاد آمریکا دوباره به فعالیت خود برگردند و خودشان تولید کنند و کارگران هم از این طریق شاغل شوند. او با افزایش ۲۵ درصدی تعرفه فولاد به دنبال این است که تولید آن در ایالات متحده برای تولیدکننده به‌صرفه باشد و زیر قیمت بازار ارائه کند.»

او تصریح کرد: «اما نکته مهم این است که نزدیک به ۳۰ سال است که جهان در فضای تجاری به این تصمیم واحد رسیده که تعرفه‌ها را کاهش دهد تا همه بتوانند از بازار استفاده کنند و رقابتی باشد و این فلسفه تشکیل سازمان جهانی تجارت شد و این سازمان در دهه ۹۰ تاسیس و فعالیت خود را آغاز کرد. حالا ترامپ آمده و می‌خواهد تمام قوانین سازمان تجارت جهانی را دور بریزد که حاصلش بر هم خوردن تمام توافقاتی است که در تمام جهان از اروپا و آسیا تا آفریقا و ... در آن حضور دارند.»

این استاد دانشگاه گفت: «به عبارت ساده‌تر الان اروپایی‌ها شاهد این هستند که آمریکا تیشه به ریشه تمام ساختار نظام بین‌المللی می‌زند و این اصلا خوشایند آن‌ها نیست و حالا کانادا و مکزیک هم به ان پیوسته‌اند و فردا هم استرالیا و باقی کشور‌ها به آن‌ها می‌پیوندند و اینگونه تمام متحدان آمریکا در یک سو قرار می‌گیرند و آمریکا تنها و بدون متحد در سوی دیگر می‌ایستد، اما ترامپ تاکید دارد که باید همه با او کنار بیایند و قصد هم ندارد کوتاه بیاید و تحریم‌های ایران هم یکی از همین مسائل است؛ بنابراین ما هم در شرایطی قرار داریم که اگر به خوبی بتوانیم مسئله را متوجه شویم می‌توانیم در راستای منافع ملی دستاورد‌های زیادی داشته باشیم.»

خرم تاکید کرد: «البته باید در نظر داشت که این اقدام ترامپ می‌تواند دستاورد‌های زیادی برای او در داخل ایالات متحده آمریکا داشته باشد. زیرا به این وسیله می‌تواند کارخانه‌های فولاد دیترویت را که مدت‌ها است تعطیل شده‌اند دوباره به راه بی‌اندازد و به وعده‌هایی که به کارگران داده، جامه عمل بپوشاند. اگر ۴۰ سال پیش به دیترویت سفر می‌کردید با یک شهر بزرگ صنعتی مواجه می‌شدید، اما طی این ۴۰ سال با توجه به اینکه فضا به شدت رقابتی شد و خارجی‌ها می‌توانستند با قیمت پایین فولاد تولید و به آمریکا صادر کنند، از حالت صنعتی خارج شد و کارخانه‌هایش هم تعطیل شدند. حالا ترامپ به دنبال فعال کردن همین کارخانه‌ها است تا بتواند هم ایجاد اشتغال کند و هم این کارخانه‌ها به چرخه تولید بازگردند و هم جایگاه خود را برای دور دوم ریاست جمهوری محکم کند.»

وی افزود: «اما این تصمیم هرچند در داخل آمریکا می‌تواند مفید باشد، اما از لحاظ بین‌المللی تبعات زیادی برای آن‌ها خواهد داشت. زیرا اگر ترامپ از روی حماقت این بازی را به هم بزند و بخواهد تعرفه‌های کالا‌های وارداتی خود را افزایش دهد، مانند همین اقدامی که در مورد فولاد و آلومنیوم کرده است، معنای این کار این است که کشور‌هایی که در سایر کالاهایشان به آمریکا تخفیف داده‌اند متضرر می‌شوند؛ بنابراین آن‌ها هم مجبور می‌شوند تعرفه‌های کالا‌های وارداتی آمریکایی خود را بالا ببرند. اگر این اقدام متقابل صورت بگیرد معناییش این است که اساساً فلسفه سازمان تجارت جهانی و توافق بر روی تعرفه‌های ثابت که براساس سود همه کشور‌ها بنا شده است، به هم می‌خورد. اگر هر کشوری تعرفه‌های خود را بالا می‌برد، بلبشویی در میان جامعه بین الملل به وجود می‌آید یا به عبارتی نظم روند جهانی تجارت به هم می‌خورد.»

نماینده سابق ایران در سازمان ملل درباره اینکه اروپایی‌ها در این جنگ تا چه حد می‌توانند موفق باشند گفت: «در چنین وضعیتی همه این کشور‌ها می‌توانند علیه آمریکا به سازمان جهانی تجارت شکایت کنند که در آن صورت این سازمان از آمریکا خواهد خواست که همه خسارات کشور‌های متضرر را بپردازد و اگر نپردازد باید از این سازمان خارج شود. در این وضعیت، دیگر کشور‌ها موظف به برقراری ارتباط تجاری با این کشور بر اساس مقررات سازمان تجارت جهانی نخواهند بود و تعرفه‌های کالا‌های آمریکایی را افزایش می‌دهند. البته در موارد مشابه حتی شکایت کشور‌هایی مثل اکوادور یا فیلیپین در مورد بالا بردن تعرفه موز توسط آمریکا، سازمان تجارت جهانی آمریکا را به پرداخت نزدیک به ۵۰۰ میلیون دلار محکوم کرد و این کشو مجبور به پرداخت آن شد. ما این هرج و مرج جهانی می‌تواند به نفع ایران تمام شود. اگر ما نگاه درستی به وضعیت فعلی داشته باشیم و به جای اینکه مداوم به کشور‌های اروپایی حمله و توهین کنیم و آن‌ها را به نوعی متهم جلوه دهیم، با آن‌ها وارد مذاکره و همکاری شویم می‌توانیم از این اجماع جهانی بفع خودمان استفاده کنیم و تحریم‌های آمریکا را دور بزنیم و زمین‌گیر کنیم و اجازه ندهیم این تحریم‌های به کشور‌های دیگر هم تسری پیدا کنند. اما این به شرطی است که ما بتوانیم صورت مسئله را بفهمیم. زیرا متاسفانه در ایران اکثر اوقات صورت مسئله را به خوبی متوجه نمی‌شوند و این باعث می‌شود برای ما هزینه ساز شود.»

او در پاسخ به این سوال که آیا در این جنگ اقتصادی اروپا شانس پیروزی دارد یا خیر، گفت: «صددرصد می‌تواند در برابر آمریکا مقاومت کنند. آن‌ها از مدت‌ها قبل می‌دانستند که چنین روزی ممکن است برسد و ترامپ چنین تصمیماتی اتخاذ کند. به همین دلیل در ماجرای برجام در برابر وی ایستادند. هرچند ایران باز هم صورت مسئله را به خوبی متوجه نشد و دنبال کار را نگرفت. درحالی که اروپایی‌ها به خوبی می‌دانستند که ماجرای خروج آمریکا از برجام قطعا آغاز اقدامات دیگر او و شروع یک جنگ اقتصادی خواهد بود و قصد داشتند از همان ابتدا مانع از این مسئله شوند. حالا هم اروپایی‌ها به مقدار کافی دلایل منطقی و حقوقی دارند که بخواهند در برابر آمریکا بایستند و در اینجا لازم است ما هم ملاحظات اروپایی‌ها را رعایت کنیم از اینکه مداوم به انگلیس و فرانسه و آلمان و ... فحش بدهیم و سیلی بزنیم، به دنبال همکاری بیشتر باشیم و در زمین اروپا بازی کنیم.»

خرم در پایان تاکید کرد: «اشتباهی که در کشور ما دیده می‌شود این است که فکر می‌کنند اگر در زمین چین و روسیه بازی کنیم برنده خواهیم شد در حالی که هیچکدام از این‌ها نه می‌توانند و نه می‌خواهند کاری که اروپا انجام می‌دهد را انجام دهند. یعنی اروپا می‌تواند در برابر آمریکا بایستد، اما چین و روسیه نه می‌توانند و نه مایل هستند که چنین اقدامی انجام دهند. به همین دلیل است که اگر خاطرتان باشد چین چند امتیاز از آمریکا گرفت و جنگ تجاری خود را تمام کرد. روسیه هم به دنبال بازی با کارت ایران است و بتواند امتیاز بگیرد. اما اروپایی‌ها از این قماش نیستند. آن‌ها واضح توانشان را می‌گویند و در همان حد و اندازه اقدام می‌کنند و می‌توان روی آن‌ها حساب کرد.»