استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: در تحقیقات متوجه شدند که ۲۵ تا ۷۵ درصد ۱۰ علامت جسمی که در بیماریها بروز میکنند مانند تپش قلب، کمانرژی بودن و بیحال بودن، درد سینه و احساس وزوز داخل گوش، علت ارگانیک و جسمی ندارند و بروز آنها یک عامل روانی است.
به گزارش تسنیم، مصطفی معین روز در نخستین همایش انجمن علمی پزشکی روانتنی ایران با اشاره به افزایش سطح نابرابریها در کشورهای جهان از جمله ایران بهعنوان یکی از عوامل بروز بیماریهای روانی در جوامع اظهار داشت: درحال حاضر 40 درصد جمعیت روستایی و 30 درصد جمعیت شهری ایران زیر خط فقر هستند و ثابت شده است که در کشورهایی که سطح نابرابریها بالا است، مشکلات اجتماعی و اقتصادی بیشتر است.
وی افزود: سال گذشته نروژ شادترین کشور دنیا بود و امسال فنلاند شادترین است و ایران رتبه 108 را دارد؛ کشوری که هنوز جوان است و پیشینه تمدنی دارد، دین اسلام را دارد، بعد از یک انقلاب آمده و ادعای خیلی بزرگی دارد، نباید جامعه افسردهای داشته باشد. چهکسی گفته که شادی ضدارزش است، چهکسی گفته که دین ما دین گریه، سوگ و ماتم باید باشد، بهنظر میرسد که اینها نوعی بدعت، سوء برداشت و سوء استفاده است.
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران به نرخ خودکشی بهعنوان یکی از نشانههای افسردگی در جوامع اشاره کرد و گفت: نرخ خودکشی در استانهایی که از توسعه انسانی کمتری برخوردار هستند مانند ایلام، لرستان و سایر استانهای محروم بیشتر است. در آمارهای مربوط به دیگرکشی نیز رتبه ایران بین پنج تا 10 نفر در هر 100 هزار نفر است و در مرحله هشدار قرار دارد.
معین گفت: آمارها نشان میدهد که نابرابری و بیعدالتی در کشور ما بسیار زیاد و جدی است و در این زمینه در مرحله هشدار قرار داریم و همین مسئله سبب بروز بسیاری از مسائل در کشور شده است.
وی افزود: آمار دیگری مربوط به سال 2014 در خصوص سطح شکنندگی کشورها نشان میدهد که ایران در سطح بالایی از شکنندگی قرار دارد؛ شکنندگی یعنی بیثباتی در همه زمینههای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، خانوادگی و نابرابری بین جنسیتها که بسیار خطرناک است؛ درحالی که در جامعه ارزشی مانند ایران میتوان تمام این مسائل را با برنامهریزی و سیاستگذاری پیشگیری و کنترل کرد.
این متخصص بیماریهای کودکان و فوقتخصص آسم، ایمونولوژی و آلرژی اطفال گفت: از 20 سال گذشته تفاوتهای عجیبی از نظر میزان شیوع و بار بیماریها در جهان درحال رخ دادن است و این روند همچنان نیز ادامه دارد؛ شرایط اجتماعی مانند نابرابری، فقر و تغییر سبک زندگی، اپیدمیولوژی بیماریها را تحت تأثیر گذاشته و تغییر داده است. بسیاری از بیماریها جنبه روانتنی (سایکوسوماتیک) دارند و هیچ بیماریای نیست که جنبه روانی و جسمی نداشته باشد.
معین اظهار داشت: 55 درصد دلایل ایجاد بیماریها عوامل سایکوسوماتیک ناشی از مسائل محیطی و اجتماعی و حدود 30 درصد جنبه ژنتیکی دارند. همه بیماریهایی که امروزه شیوع بالایی را در دنیای یافتهاند مانند سرطانها و دیابت عوامل خطر مشترکی در جامعه دارند از مصرف سیگار و الکل گرفته تا رژیم غذایی، چاقی و عدم تحرک کافی که مسائل روانی به همه این عوامل دامن میزند.
وی افزود: در برخی تحقیقات انجامشده در آمریکا متوجه شدند که 25 تا 75 درصد 10 علامت جسمی که در بیماریها بروز میکنند مانند تپش قلب، کمانرژی بودن و بیحال بودن، درد سینه و احساس وزوز داخل گوش، علت ارگانیک و جسمی ندارند و علت بروز آنها یک عامل روانی است.
معین ادامه داد: همچنین نتایج تحقیقاتی که در این زمینه صورت گرفته است، نشان میدهد که گروههایی که از نظر اجتماعی و اقتصادی در سطح پایینتری قرار دارند، وضعیت قلبی عروقی بدتری نسبت به سایرین دارند و همچنین افرادی که از سطح اجتماعی و اقتصادی بالاتری برخوردار هستند سطح کورتیزول خون آنها پایینتر است و واکنشهای روانی کمتری دارند.
وی با بیان اینکه روان و جسم ارتباط تنگاتنگی با هم دارند و جنبههای ژنتیک و سایکولوژیک در تعامل با عوامل جسمی است که سبب بروز بیماریها میشوند، افزود: اگر فردی ظرفیت بدنی بالا یا بهعبارت دیگر سیستم دفاعی قویتری داشته باشد، توان تحمل بیشتری نسبت به ناهمواریهای زندگی دارد و کمتر بیمار میشود و اگر ظرفیت بدنی پایینتری داشته باشد، در مقابل بیماریها مقاومت کمتری نشان میدهد.
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران درخصوص راهکارهای برونرفت از این مشکل گفت: اگر بتوانیم عوامل خطر مشترک (سیگار، الکل، مواد مخدر، تحرک کم بدنی، رژیم غذایی ناسالم) را برطرف کنیم، میتوانیم تا حد زیادی از بسیاری بیماریها را کنترل کنیم؛ اما این امور فقط با یک نهاد بهمانند نظام سلامت کشور محقق نمیشود.