کد خبر: ۳۴۴۹۰۹
وحید شقاقی در گفت و گو با فرارو بررسی کرد

با بحران صندوق‌های بازنشستگی چه باید کرد؟

مدیریت صندوق‌ها باید پایدار باشد. تیم مدیریتی قوی و باسواد باید مدیریت این مجموعه‌ها را بر عهده بگیرد که حداقل ۸ سال در مجموعه بماند البته به شرط اینکه پاسخگو باشند. این نیازمند استقلال در مدیریت صندوق است. این‌ها باید از سیطره دولت خارج شوند، از مدیران سناریو مدیریتی خواسته شود که با کمک‌های دولت روند آینده به بحران ختم نشود حداقل شیب کمک‌های دولت به صورت سالانه روبه کاهش بگذارد نه اینکه دولت مجبور باشد به صورت سالانه کمک هایش را به صندوق‌ها افزایش دهد. از طرف دیگر وضعیت بنگاه‌های اقتصادی زیر مجموعه صندوق‌ها بسیار نامناسب است باید این بنگاه‌ها دارای مدیریت تخصصی شوند تا بتوانند از بحران خارج گردند.»

تاریخ انتشار: ۱۴:۵۶ - ۲۸ دی ۱۳۹۶

فرارو- با وجود این که بسیاری از تحلیلگران و ناظران معتقدند ناآرامی‌ها و اعتراضات اخیر در کشور ریشه اقتصادی و سیاسی دارد، اما شواهد نشان می‌دهد هنوز این امکان وجود دارد که شرایط بدتر هم شود. وضعیت شکننده و نسبتا بحرانی صندوق‌های بازنشستگی یکی از مواردی است که می‌تواند در آینده به دامنه اعتراض‌ها بیافزاید.

با بحران صندوق‌های بازنشستگی چه باید کرد؟
به گزارش فرارو، در هفته‌های اخیر بازنشستگان فولاد و ذوب آهن بار‌ها نسبت به عدم پرداخت حقوق و برخی دیگر از مطالباتشان اعتراض کرده اند. اعتراض‌هایی که گاهی با شعار‌های تند همراه بوده است. صندوق فولاد تنها موردی نیست که صدای بازنشستگان و مستمری‌بگیرانش در آمده است. دیگر صندوق‌ها هم با مشکلات مشابهی مواجه هستند.

این اعتراض‌ها در شرایطی رخ می‌دهد که دولت بار‌ها از وضعیت نامناسب صندوق‌های بازنشستگی سخن گفته است.

حسن روحانی می‌گوید: "هیچ یک از صندوق‌ها قادر نیستند به تعهدات خود عمل کنند. " علی لاریجانی هم می‌گوید: "متاسفانه صندوق‌ها دارای مشکلاتی هستند که شاید بهترین وضعیت را سازمان تامین اجتماعی داشته باشد. "

این در حالی است که مرکز پژوهش‌های مجلس اعلام کرده است که بحران در صندوق تامین اجتماعی می‌تواند در آینده زمینه ناآرامی‌های اجتماعی و اقتصادی را ایجاد کند.

صندوق‌های بازنشستگی عموما با دو مشکل مواجه هستند، یکی اینکه مجموع مستمری‌هایی که باید بپردازند افزایش یافته، در حالی که حق بیمه دریافتی به همین اندازه بالا نرفته یا حتی در مواردی پایین آمده است.

مسئله دیگر از نظر کارشناسان این است که کاهش سن بازنشستگی و افزایش سنوات مستمری بگیری باعث شده تا سن بازنشستگی به حدود ۵۲ سال در ایران برسد در حالی که میانگین سن بازنشستگی در جهان حدود ۶۵ سال است.

مشکل دیگر آن‌ها این است که درآمد‌های مورد انتظار از سرمایه‌گذاری‌هایشان متحقق نشده است.

به عنوان مثال ۵۵ درصد شرکت دخانیات ایران متعلق به صندوق بازنشستگی فولاد است، اما شرکت دخانیات به گفته مقام‌های مختلف زیانده است و نفعی برای صندوق فولاد ندارد.

حالا اوضاع صندوق بازنشستگی فولاد اینقدر بد شده که در روز‌های گذشته گزارش‌هایی درباره فروش اموال این صندوق برای جبران کسری‌های آن منتشر شده است.

وضعیت برای سازمان بازنشستگی کشوری هم مناسب نیست.

در سال ۱۳۸۲ صندوق بازنشستگی کشوری می‌توانست ۷۸ درصد از مستمری بازنشستگان را از محل حق بیمه‌های دریافتی بدهد، اما این نسبت به شدت پایین آمد و در سال ۱۳۹۵، صندوق بازنشستگی فقط معادل ۲۶ درصد از حقوقی که باید به بازنشستگان می‌داد، حق بیمه از شاغلان تحت پوشش گرفت.

صندوق بازنشستگی لشکری هم شرایط مشابهی دارد. در سال‌های اخیر بارها پیش امده است که پرداخت حقوق بازنشستگان نیروهای مسلح با مشکلاتی روبه‌رو شده است. اواخر سال گذشته این موضوع تا حد تبدیل شدن به یک بحران پیش رفت که با دخالت دولت ماجرا حل و فصل شد.

چرا وضع صندوق‌های بازنشستگی این طور شده است و برای حل بحران چه باید کرد؟
با بحران صندوق‌های بازنشستگی چه باید کرد؟
وحید شقاقی کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی در این باره به فرارو گفت: «سال گذشته دولت ۴۰ هزار میلیارد تومان به دو صندق بازنشستگی لشکری و کشوری کمک کرده است. امسال این رقم به ۵۳ هزار میلیارد تومان رسیده است. یعنی ۱۳ هزار میلیارد تومان کمک به این دو صندوق افزایش یافته است. این یعنی کمک دولت به صندوق‌های بازنشستگی امسال ۳۲ درصد نسبت به سال گذشته رشد داشته است.»

او افزود: «در ۵ سال اخیر به طور متوسط سالانه ۲۵ درصد کمک دولت به صندوق‌ها افزایش یافته است. در دو سال پیش حدود ۳۵ درصد این کمک افزایش یافت و امسال نیز ۳۲ درصد. اگر بدبینانه به ماجرا نگاه کنیم و رشد کمک دولت به صندوق‌ها را در آینده سالانه ۳۵ درصد در نظر بگیریم، با توجه به اینکه رشد بودجه سالانه حدود ۱۳ درصد است دولت در سال ۱۴۰۴ یعنی حدود ۸ سال بعد مجبور است ۵۰ درصد بودجه را فقط به دو صندوق بازنشستگی بدهد.»

این تحلیلگر مسائل اقتصادی اظهار کرد: «به این ترتیب دولت در ۸ سال آینده تبدیل به یک صندوق دریافت و پرداخت می شود و پولی برای حوزه‌های دیگر از جمله سلامت، فرهنگ، عمران و ... نخواهد داشت. هرآنچه که درآمد از مالیات و نفت خواهد داشت باید به دو صندوق بازنشستگی و حقوق کارمندان بدهد.»

او اضافه کرد: «بودجه امسال کشور حدود ۳۶۷ هزا میلیارد تومان است که ۵۳ هزار میلیارد آن برای کمک به دو صندوق بازنشستگی است. این روند فزاینده است دلیلش هم این است که در سال‌های آینده میزان بازنشستگان بیشتر می‌شود. ورودی‌های دهه ۶۰ به تدریج به سن بازنشستگی می‌رسند. با این اتفاق نیازمندی صندوق‌ها به کمک دولت نیز بیشتر می‌شود. این می‌تواند فاجعه بار باشد و کشور را با بحران بسیار بزرگی روبه رو کند.»

شقاقی درباره راهکار مبارزه با این بحران گفت: «حاکمیت باید برای حل مسائل صندوق‌ها اقدامات اساسی کند. این موضوع فقط مربوط دولت نیست، قوای سه گانه باید با همکاری یکدیگر با موضوع روبه‌رو شوند. اگر اقدام اصلاحی صورت نگیرد ما در سال‌های آینده با موج اعتراض‌های بازنشستگان روبه رو خواهیم شد. موجی که از حالا استارتش زده شده است.»

این استاد دانشگاه درباره کار‌هایی که حاکمیت برای این صندوق‌ها انجام دهد، گفت: «اولین مسئله وضعیت داخلی صندوق هاست. باید مدیریت این صندوق‌ها از حیات خلوت خارج شود. هر دولتی آمده است صندوق‌های بازنشستگی را به حیات خلوت خود تبدیل کرده است. مدیرانی را در ریاست صندوق‌ها و شرکت‌های زیر مجموعه آن‌ها منصوب کرده اند که عمدتا بده بستان‌های سیاسی داشته اند. پاسخگو هم نبوده اند و حقوق‌های کلانی هم گرفته اند و رفته اند.»

او افزود: «مدیریت صندوق‌ها باید پایدار باشد. تیم مدیریتی قوی و باسواد باید مدیریت این مجموعه‌ها را بر عهده بگیرد که حداقل ۸ سال در مجموعه بماند البته به شرط اینکه پاسخگو باشند. این نیازمند استقلال در مدیریت صندوق است. این‌ها باید از سیطره دولت خارج شوند، از مدیران سناریو مدیریتی خواسته شود که با کمک‌های دولت روند آینده به بحران ختم نشود حداقل شیب کمک‌های دولت به صورت سالانه روبه کاهش بگذارد نه اینکه دولت مجبور باشد به صورت سالانه کمک هایش را به صندوق‌ها افزایش دهد. از طرف دیگر وضعیت بنگاه‌های اقتصادی زیر مجموعه صندوق‌ها بسیار نامناسب است باید این بنگاه‌ها دارای مدیریت تخصصی شوند تا بتوانند از بحران خارج گردند.»

این تحلیلگر دومین مسئله را مربوط به نظام اداری کشور دانست وگفت: «سیاست‌های کلی نظام اداری رعایت نمی‌شود. همین باعث گسترش نظام اداری و بزرگ شدن دولت شده است. برقراری انسجام قوی در ورودی و خروجی استخدام‌ها در نظام اداری باید در نظر گرفته شود. الان یک نفر بازنشسته می‌شوند سه نفر وارد دولت می‌شود. باید یک تناسبی میان ورودی به دولت و ورودی به صندوق‌ها وجود داشته باشد. باید مشخص شود به ازای هر نفر که بازنشسته می‌شود، چند نفر باید وارد دولت شوند و حقوق بگیرند. سالهاست که این تناسب رعایت نمی‌شود.»
 
او همچنین به قوانین و اقدامات غلط در این باره اشاره کرد و گفت: «در کشور ما سن بازنشستگی پایین است، همه جای دنیا دولت ها تلاش می کنند که سن بازنشستگی را بالا ببرند در ایران دولت ها به دنبال پایین آوردن سن بازنشستگی هستند. چند وقت پیش بحث کاهش سن بازنشستگی زنان به 20 سال مطرح شده بود که البته با مخالفت‌ها به جایی نرسید.»

او در ادامه سومین مسئله را وضعیت اقتصاد کلان کشور دانست و اظهار کرد: «وقتی اقتصاد در وضعیت رکودی قرار دارد، بی ثبات است، سودآوری اش پایین است طبیعتا بنگاه‌های ذیل صندوق‌ها هم سوآوری پایینی دارند. به این ترتیب چالش اقتصاد کلان به چالش بنگاه‌های صندوق‌های بازنشستگی دامن می‌زند.»

این کارشناس اقتصادی چهارمین مسئله را بحث نظارت دانست و تاکید کرد: «دستگاه نظارتی باید با جدیت به عملکرد صندوق‌ها و مدیرتی ان‌ها نظارت کند تا بخشی از بحران پوشش داده شود.»
 
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۰۹ - ۱۳۹۶/۱۰/۳۰
پول هاي توي حساب هاي سوئيس و آفريقاي جنوبي وكانادا و انگليس و ... رو برگردونيد.وضعيت مملكت از اين رو به اون رو مي شه نه تنها صندوق هاي بازنشستگي.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۱:۴۵ - ۱۳۹۶/۱۰/۲۹
پول ها و اموال به سرقت رفته و واگذار شده (غصب شده) را به صندوق ها برگردانید و مدیریت آن ها را به صاحبان اصلی سهام برگردانید.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۸:۴۳ - ۱۳۹۶/۱۰/۲۹
از حسن بپرس
البته اگه هنوز نسوخته باشه!
بازنشسته
Iran (Islamic Republic of)
۱۸:۳۸ - ۱۳۹۶/۱۰/۲۹
بحران سازمانهای بازنشستگی قابل حل است البته اگر مدیر درست وحسابی داشته باشیم .چنانچه استحضار دارید عمده درامدهای صندوقهای بازنشستگی از محل دریافت کسورات بازنشستگی کارمندان می باشند که از حقوق ومزایای مسخدمین دولت کسر وبه صندوق بازنشستگی واریز میشود وقتی کارمندی یا مدیری بازنشسته شده وچندین میلیون تومان هم پاداش پایان خدمت از دولت دریافت می کنند اینها مجدداًدوباره در پستهای دولتی مشغول بکار میشوند والته از پرداخت حق کسورات بازنشستگی هم معاف میشوند لذا باید هیچ بازنشسته ای پس از بازنشستگی مجداً در پستهای دولتی مشغول بکار شوند.این اشخاص که متاسفانه زیاد هم هستند پس از بازنشستگی در چندین پست دولتی مشغول بکار می میشوند.و به دلیل اینکه از پرداخت کسورات بازنشستگی معاف هستند به صندوق بازنستگی ضربه میزنند. لذا نهادهای ذینغع اکیداًبه اشخاصی که پس از بازنشستگی در یکی ویا چندین پست کلیدی ویا غیر کلیدی تصدی گری می کنند با اینها برخورد قانونی بکنند وبجای اینها از جوانان جویای کار ومتخصص در امر پست های مورد نیاز استفاده کنند واز اینها کسورات بازنشستگی دریافت نمایند ویا اشخاصی که بصورت قراردادی ویا شرکتی وغیره مشغول بکار هستند واز دولت حقوق می گیرند .باید طبق قانون استخدام کشوری اسخدام شوند واز اینها کسورات سهم دولت وکارمند دریافت کنند تاصندوق بتواند به فعالیت خود ادامه دهد.متاسفانه بزرگترین ضربه ای که به صندوق بازنشستگی وارد میشود از طریق کسانی هستند پس از بازنشسگی مجدداً در چندین سازمان وادارات دولتی بدون پرداخت کسورات ،بعنوان مدیر یا کارمند ویا هیئت مدیره مشغول به فعالیت هستند وحقوقهای بدون کسورات بازنشستگی دریافت می کنند.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۵۶ - ۱۳۹۶/۱۰/۲۹
متاسفانه ما با مسئولین و تحلیلگرانی روبرو هستیم که هوش آنها از حد متوسط جامعه هم پائینتر است ، این تیتر و محتوای متن بالا هم همین حالت را دارد :
با آب ریخته چه باید کرد ؟!
با سرمایه دود شده چه باید کرد ؟!
با آنچه نابود شده و نیست شده چه باید کرد ؟!
انتشار یافته: ۸
ناشناس
Netherlands (Kingdom of the)
۲۰:۲۷ - ۱۳۹۶/۱۰/۲۸
کمتر دزدی کنید حل میشه.
نادر نادری
Turkiye
۰۰:۰۹ - ۱۳۹۶/۱۰/۲۹
وقتی چند نفر به عنوان نماینده .بدون اگاهی به مسایل با چند نفر که ادعای بیشتری دارند و عنوان وزیر بدون محاسبه و کار کارشناسی اقدام به رای مینمایند و کاری را تصویب میکنند بهتر از این نمیشود ودر زمانی ایشان تصمیم گرفتند اصل44 را پیاده کنن.بدون اینکه فکری به حال کارکنان ان دستگاه و سازمان بگرند شرکت و ..را به قسمت خصوصی اعلام کردند و گفتند کارکنان به هر جا تعلق داشتند بازنشستگی هم از طرف همان ها پرداخت می شود .غافل از اینکه ان سازمان هم ادغام شده و یا از وزرارت خانه ای به وزارت خانه دیگه منتقل شده .! حالا بگردید دنبال پرتقال فروش !!!!!!
رضا
Iran (Islamic Republic of)
۰۰:۵۲ - ۱۳۹۶/۱۰/۲۹
يك راه پيشنهادي ديگر اين است كه باقيمانده ته صندوق هاي بازنشستگي را هم جارو كنيم تا صورت مسأله اي باقي نماند و نيازي به اين همه راه كار نشدني نداشته باشد.
پرطرفدارترین عناوین