حجتالاسلام والمسلمین محمدتقی رهبر، عضو جامعه روحانیت مبارز با اشاره به شیوه مباحثه و مناظرات سیاسی بر اساس آموزههای اسلامی اظهار کرد: ما در مباحث علمی یک اصلی داریم به عنوان اخلاق و سیاست و سیاست و اخلاق که متفکران و اندیشمندان خودی و بیگانه در این رابطه مباحثی مطرح کردهاند.
وی افزود: اینکه آیا در جهان سیاست اخلاق هم وجود دارد یا نه و آیا میتوان در سیاست اخلاق را رعایت کرد، به این موضوع بستگی دارد که پیرو کدامیک از مکاتب فکری باشیم؛ در یک مکتب مادی و ماکیاولی که هدف وسیله را توجیه میکند و برای رسیدن به هدف از هر وسیلهای استفاده میکند طبیعتاً موضوع اخلاق جایگاهی ندارد؛ همانطور که پیش از این در تبلیغات انتخاباتی آمریکا نمونهاش را شاهد بودیم و دیدیم که چگونه ترامپ و هیلاری کلینتون چهها به یکدیگر گفتند و چگونه باعث آبروریزی شدند و ماهیت خود را نمایان کردند.
وی با بیان اینکه دیدگاههای مادیگرایانه در اسلام محکوم است، اظهار کرد: در اسلام سیاست و اخلاق مثل دیانت و سیاست است؛ وقتی این اصول را پذیرفتهایم و مبنای خود قرار دادهایم بنابراین باید در سیاست اخلاق رعایت شود.
امام جمعه موقت اصفهان با اشاره به دیدگاه امام علی(ع) نسبت به مقوله سیاست گفت: در نهجالبلاغه درسهایی از امام علی(ع) مطرح میشود که برای کسانی که در مصدر امور هستند بسیار کارساز است و لازم است مسئولان، مدیران و رؤسا توجه ویژهای به این درسها داشته باشند؛ از جمله مسائلی که از سوی امیرالمؤمنین مطرح میشود نوع نگاه به سیاست است که در اینجا دو نمونه از آن را بیان میکنم.
وی ادامه داد: زمانیکه یاران امام(ع) از سر ناراحتی به معاویه دشنام میدادند، حضرت فرمودند «من دوست نمیدارم که شما اینگونه دشنام داده، مردمی بد زبان و ناسزاگوی باشید»؛ امام علی(ع) حتی دشنام دادن و بددهانی نسبت به معاویه را نمیپسندیدند اما به این مسئله اشاره داشتند که «بهتر آن است که رفتار و کردار واقعی و احوال حقیقی ایشان را بیان کنید».
حجتالاسلام رهبر همچنین گفت: مورد دیگری که میتوان به آن اشاره کرد، زمانی است که به امیرالمؤمنین(ع) میگویند معاویه سیاس است و با نیرنگ و پول و زور مردم را فریب میدهد؛ امام علی(ع) در پاسخ به این مطلب میفرماید «به خدا سوگند معاویه از من سیاستمدارتر نیست، ولى او نیرنگ مىزند و مرتکب گناه مىشود، اگر نیرنگ و پیمانشکنى ناپسند و ناشایسته نبود من از سیاستمدارترین مردم بودم».
عضو جامعه روحانیت مبارز گفت: در نظام ما نیز که نظامی اسلامی است و در جامعه اسلامی زندگی میکنیم و انسانهای فرهیختهای به عنوان مسئولان جامعه انتخاب میشوند، باید بدانند که اینها اصول ما هستند و باید در موقعیتهای مختلف این مسائل رعایت شود.
وی با اشاره به فضای انتخاباتی کشور اظهار کرد: اصولی که مطرح شد چه از سوی نامزدها و چه از سوی هواداران آنها باید رعایت شود؛ گاه چالشهایی که به وجود میآید از سوی هواداران نامزدهاست و لازم است اصول اخلاقی از سوی هواداران نیز مورد توجه قرار گیرد.
حجتالاسلام رهبر افزود: برگزاری مناظره از سوی نامزدهای ریاست جمهوری امر پسندیدهای است اما باید مراقب بود که چالشی نباشد و به سمت تندی و تندگویی کشیده نشود؛ مناظره و گفتوگو بهگونهای نباشد که در بین مردم تنفر ایجاد کند و اینگونه نشان داده شود که افراد برای رسیدن به قدرت چنگال به روی یکدیگر میکشند.
امام جمعه موقت تهران با بیان اینکه مناظرات و گفتوگوها با حفظ حرمت و ادبیات اسلامی باشد، افزود: باید با استدلال و محاجه با یکدیگر گفتوگو کنند؛ ما دو مناظره انتخاباتی در پیش داریم و باید آقایان رعایت اصول اخلاق، حرمت و حیثیت اشخاص را داشته باشند؛ این سه مورد چهار اثر مثبت خواهد داشت؛ اول اینکه اگر غیر از این باشد خدا را ناراضی کردهایم و نمیتوانیم رضایت الهی را جلب کنیم.
وی گفت: نکته دوم اینکه خود کاندیداها اعتبارشان محفوظ میماند؛ یعنی وقتی سخنان خود را با منطق، حوصله و مستدل بگویند، مردم نیز بصیر هستند و متوجه میشوند نامزدها اهل استدلال و عقل هستند و عقلانیت و دانایی بر آنها حاکم است؛ از سوی دیگر مردمی که طی این سالها با فداکاری نظام را خالصانه همراهی کردهاند، از رفتارهای نامزدها راضی میشوند و در این صورت وجدان عمومی آسیب نمیبیند.
حجتالاسلام رهبر با اشاره به انعکاس مناظرههای انتخاباتی در خارج از مرزها اظهار کرد: اگر مناظرهها با رعایت اخلاق و چارچوبها برگزار شود دشمنان ما سوژه به دست نمیآورند که بخواهند از فرصتها سوءاستفاده کنند.