هارون یشایایی در شرق نوشت:
حقیقت اینکه بنده نفهمیدم در گیرودار شرایط کنونی ایران و جهان و برگزاری انتخابات شوراهای شهر و روستا چه اتفاق مهمی پیش آمده که شورای محترم نگهبان به فکر رفع تهدید حضور اقلیتهای دینی در انتخابات شوراهای اسلامی افتاده و بر عدم حضور آنها برای حضور احتمالی در شوراها تأکید فراوان کردهاند.
برای روشن شدن موضوع، اشاره به چند اصل قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و بیانات مکرر حضرت امام خمینی (ره) ضروری بهنظر میرسد:
١- در مقدمه قانون اساسی زیر عنوان شیوه حکومت در اسلام آمده است: حکومت از دیدگاه اسلام برخاسته از موضوع طبقاتی - سلطهگری فردی یا گروهی نیست.
٢- در اصل نوزدهم، مردم ایران از هر قوم و قبیلهای که باشند، از حقوق مساوی برخوردارند و رنگ و زبان و مانند اینها سبب امتیاز نخواهد شد.
در اصل چهاردهم، دولت جمهوری اسلامی و مسلمانان موظفند نسبت به افراد غیرمسلمان با اخلاق حسنه و قسط و عدل اسلامی عمل نمایند و حقوق انسانی آنها را رعایت کنند؛ البته این حق برای کسانی اعتبار دارد که بر ضد اسلام و جمهوری اسلامی ایران توطئه و اقدام نکنند.
اصل سوم - بندهای ٨ و ٩ - مشارکت عامی مردم در تعیین سرنوشت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خویش، رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانه برای تمام زمینههای مادی و معنوی از بنیادهای اساسی جمهوری اسلامی ایران است:
نقطهنظرات امام راحل و بیانات ایشان در این مورد در ادامه خواهد آمد و معلوم است که استناد به این اصول برای رفع هر شبههای کفایت میکند، اما آنچه از حضور اقلیتهای دینی در جریان پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و هشت سال دفاع مقدس و شرکت در پیشرفت و سربلندی ایران و مقابله و جوابگویی به تبلیغات زهرآگین امپریالیستها میتوان گفت، حکایتی پرافتخار و فراوان است و تأکید بر این نکته لازم است که افراد اقلیتهای دینی بیهیچ ادعایی سهم خود را و شاید بیش از آن در دفاع از جمهوری اسلامی ایران و مشارکت در دفاع مقدس از جان و مال در عمل نشان دادهاند.
دیگر اینکه انتخابات شوراهای اسلامی برای اولینبار نیست که برگزار میشود و تاکنون نه نهادهای جمهوری اسلامی ایران درباره شرکت اقلیتهای دینی حساسیت نشان دادهاند و نه اقلیتهای دینی علاقه چندانی به عضویت در شوراهای اسلامی نشان دادهاند و کمتر کسی از اقلیتهای دینی به شوراهای اسلامی راه پیدا کردهاند و تأکید بر عدم حضور اقلیتهای دینی در انتخابات شوراها سالبه به انتفاع موضوع است. در ادامه، چند مورد از اعتقادات و موضوعگیریهای حضرت امام خمینی(ره) درباره این مقوله، گفتنی است:
١- حسینیه جماران ۶۱.۸.۲۷: در ملاقات با نمایندگان همه اقلیتهای دینی: «ما همه در تحت لوای توحید مجتمع هستیم، ایران مال همه است و توحید مذهب همه و ما ملت واحده هستیم».
٢- در ملاقات با نمایندگان ارامنه ایران ۵۸.۱۰.۱۵: «اگر تعلیمات انبیا، حضرت مسیح در مسیحیین، حضرت موسی در کلمیین، حضرت رسول اکرم(ص) در مسلمین آنطوری که میخواستند تحقق پیدا میکرد، این گرفتاریها که الان برای همه بشر است پیش نمیآمد»
٣- در یک مصاحبه در تاریخ ۵۷.۸.۲۰: «البته درست است که در مملکت ما گروههای قومی مختلفی وجود دارد، ولی همه ما یک ملت را تشکیل میدهیم»: (پیام انقلاب جلسه دوم)
٤- سخنرانی در جمع گروهی از طلاب، روحانیون و کارکنان هواپیمایی و شرکت نفت ۵۷.۱۱.۱۷: «در قرا و قصبات دورافتاده، حرفهای غیرصحیح است که میزنند، مثلا میگویند که اقلیتهای دینی در حکومت اسلامی باید از بین برود، این خلاف اسلام است، اسلام اقلیتهای مذهبی را احترام گذاشته است، اسلام اقلیتهای مذهبی را در مملکت ما محترم میشمرد: این مملکت مال همه ما است، مال اقلیتهای مذهبی، مال مذهبیون و مال برادران اهل سنت، همه ما با هم هستیم». (کلام امام)
٥- فرمان حضرت امام راحل به مهندس بازرگان در مورد تصویب قانون اساسی ۵۸.۳.۴: «هریک از اقلیتهای مذهبی نمایندگان صاحبنظر خود را به تعدادی که شورای انقلاب و دولت تعیین میکنند، انتخاب کنند و مجلس متشکل از نمایندگان مردم با توجه به همه پیشنهادات مفیدی که رسیده است و مواد قانون اساسی را به صورت نهایی بررسی و تنظیم نمایند».در اولین دوره مجلس خبرگان قانون اساسی نیز نمایندگان اقلیتهای دینی حضور فعال داشتهاند، بررسی صورتجلسات مجلس خبرگان حاکی از پیشنهادهای مفید نمایندگان اقلیتهای دینی در مجلس که مورد توجه و در موارد بسیاری بوده و سایر روحانیون مجلس خبرگان به آن تأکید و اشاره كردهاند، حضور عالیجناب رستم شهرزادی موبد موبدان زرتشتی و مهندس عزیز دانشراد نماینده کلیمیان ایران در مجلس خبرگان نشانهای از حسن ارتباط و تفاهم و همدلی اقلیتهای دینی با سایر هموطنان خود است و یادآوری آن برای مسئولان جمهوری اسلامی مفید خواهد بود.