با شروع فصل سرما نوشیدنیهای گرم آرامش خاصی به بدن میدهند. چای، همان برگهای سبز و براق که بعدا تبدیل به چای سبز، قرمز و سیاه میشوند، نوشیدنی داغ اغلب ما ایرانیهاست اما تنها چیزی نیست که میتوانیم درروزهای سرد پاییز و زمستان بنوشیم.
به گزارش مجله زندگی ایدئال، «دمنوشهای رنگارنگ و فوقالعاده، فصل سرد را به گرمترین فصل سال تبدیل میکنند. دمنوشها سالیان درازی است که با زندگی ما انسانها عجین شده و در درمان بیماریهای متعددی به طب سنتی یاری رساندهاند. نوشیدنیها هم مانند مزاجهای آدمی متفاوت هستند و با شروع هر فصل نوع آنها تغییر میکند. به عنوان مثال تابستان با نوشیدنیهایی که مزاج خنک و مرطوب دارند و زمستان با نوشیدنیهای گرم و خشک همراه است.
سراغ دکتر سعید صانعی محقق طب سنتی رفتهایم تا در این باره بیشتر بدانیم.
دمکردنیهای فصل سردگل، ساقه، برگ و همه قسمتهای گیاه در دمنوشهای فصلی سرما مورد استفاده قرار میگیرند اما در موارد کمی از ریشه گیاه برای درمان استفاده میشود. نوشیدنیها به دو طریق، دمکردنی یا جوشیدنی تهیه میشوند. اگر بخواهیم دارویی با اثر قوی داشته باشیم، گیاه را میجوشانیم.
معجون معجزهآسازنجبیل را میتوان در شیر به همراه عسل و دارچین جوشاند. این ترکیب برای افرادی که دچار درد آرتروز و ورم مفاصل هستند، بسیار مفید است. این نوشیدنی را میتوان به عنوان صبحانه و با چند تکه نان صرف کرد. اگر این معجون معجزهآسا به مدت ۴۰ روز استفاده شود، دردهای زانو به طور کامل برطرف میشوند.
گل بنفشه؛ تسکین سرفههای خشکگل بنفشه را به صورت دمنوش درست میکنند. این گل مزه بسیار خوبی دارد و به صورت شربت دارویی در داروخانهها به فروش میرسد. به این دمنوش میتوان گل سرخ هم اضافه کرد. گل بنفشه در درمان سرفههای خشک بسیار مناسب است.
گل نیلوفر؛ برای رهایی از خشکی پوستبه افرادی که پوستشان در فصلهای سرد سال دچار حساسیت و خشکی میشود، مصرف دمنوش گل نیلوفر را توصیه میکنیم. دمکرده این گل در رفع خشکی پوست بسیار موثر است.
گل گاوزبان؛ یک گیاه جوشیدنیگل گاوزبان گلی است که اگر بخواهید به قدر کافی تاثیرگذار باشد باید نیمساعت جوشانده شود و بعد از آن به مدت یک ساعت هم دم بکشد. دمنوش این گل با ترکیب لیموعمانی استفاده میشود.
زنجبیل؛ بخاری سیاریکی از نوشیدنیهای مهمی که برای افراد سرماخورده تجویز میشود، دمنوش زنجبیل است. زنجبیل تازه را به میزان یک قاشق غذاخوری در طرفی مناسب رنده کنید. سپس با آب جوش به مدت ۱۰ دقیقه دم کرده و داخل صافی ریخته و تفاله آن را بگیرید. این دمنوش بدن را به یک بخاری سیار تبدیل کرده و از ویروس های سرماخوردگی در امان میدارد. زنجبیل به نوعی یک پیشگیری کننده قوی برای سرماخوردگی است. از این نوشیدنی در مناطق خیلی سرد یا برای افرادی که بدنشان ایمنی کمتری دارد، استفاده میشود.
اگر سرما خوردگی زود سراغتان میآیدنوشیدنی چای آویشن همزمان با آغاز فصل پاییز نه تنها میتواند مقاوت بدن را در برابر ویروس سرماخوردگی و آنفلوانزای فصلی افزایش دهد، بلکه روند بهبود سرماخوردگی را سرعت میبخشد. این دمنوش تسکین دهنده سرفه و برطرف کننده تنگی نفس است. در برخی از متون طب سنتی به خواص نوشیدن دمنوش آویشن برای کنترل میزان قند خون به عنوان یک درمان جانبی اشاره شده است.
چهار گل معروفگل گاوزبان، گل بنفشه، گل ختمی و گل سرخ از معروفترین گلهای دم کردنی هستند که با تاثیرگذاری زیادی در رتبه اول قرار میگیرند. دمنوش چهار گل در مواردی مانند یبوست، سوزش چشم، خشکی بینی، آنژینهای چرکی، گلودرد و بدندرد مورد استفاده قرار میگیرد و از چهارگلهای معروف میتوان هم به عنوان جوشیدنی و هم به عنوان دم کردنی استفاده کرد.
نعناع؛ سرباز بدننعناع گیاهی است که در هر خانه یافت میشود و میتوان معجونی مخصوص سرماخوردگیهای زمستان از آن تهیه کرد. دمنوش نعناع سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و در رفع گلودرد و گرفتگی بینی موثر است. این دمنوش ضد نفخ است و در رفع دردهای شکمی که با خوردن مواد غذایی سرد در فصل زمستان ایجاد میشود، تاثیر بسیار دارد دمنوش نعناع بهبود دهنده حالت تهوع و تببر است. یک قاشق غذاخوری نعنای خشک را با یک لیوان آب جوش دم کرده و بعد آن را صاف کنید. سپس دوباره این دمنوش را به همراه برشهای لیموترش، چوب دارچین و چند برش از زنجبیل و نبات دم کرده و فرصت دهید به خوبی دم بکشد. بهتر است این دمنوش را قبل از شام بنوشید. دمنوش نعناع انرژی فوقالعادهای در بدن ایجاد کرده و به گردش درمیآورد.
گلپر بنوشیداغلب ما گلپر را به عنوان ادویه همراه با باقلای پخته به کار میبریم اما این دانه پهن و معطر میتواند دمنوش پرخاصیتی باشد. نوشیدنی گلپر طبیعت گرم و خشک دارد و به طرز شگفتانگیزی حافظه، قوای جنسی و قلب و عروق را تقویت میکند. دم کرده گلپر اشتهاآور است. به هضم غذا کمک میکند، ضد صرع است، کبد را پاکسازی میکند و در درمان تنبلی معده، جوش و دمل هم بسیار موثر است. گفتنی است تداوم مصرف این دمنوش بهبود عملکرد صفرا و چربیسوزی را به همراه دارد. برای تهیه این دمنوش، یک قاشق مرباخوری گلپر را در یک لیوان آب جوش ریخته و سر لیوان را بپوشانید. ۱۵ دقیقه صبر کنید تا آب جوش به رنگ زرد درآید.
زمان نوشیدن دمنوشزمان نقش مهمی در تاثیر گذاری این دمنوشها روی بدن دارد. برای خوردن دمنوشهای چهارگل بهترین زمان عصر است؛ چرا که بیشتر بیماریهای فصل سرما در شب به اوج خود میرسند. سرفه، تب و آبریزش بینی در شب بیشتر نمایان شده و به اوج خود می رسند. دکتر صانعی معتقد است کره ماه جاذبهای مانند جزر و مد در بدن انسان ایجاد میکند و بیماریهایی که در بدن رسوب کرده اما در طول روز خاموش هستند؛ شبهنگام به بالاترین نقطه از تاثیرگذاری روی بدن می رسند. بیشتر دمنوشها باید تا ۵ بعد از ظهر خورده شده باشد.