نه یک فیلم یا حتی یک تصویر بلکه اینبار یک ادعا، حاشیهساز شد و بحث حقوق حیوانات و ضرورت تصویب آن را داغ کرد.
روز دوشنبه بود که شهردار رفسنجان در گفتوگویی کوتاه با ایسنا اعلام کرد که در ١٥ماه گذشته یعنی درسال ٩٤ و ابتدای ٩٥، حدود ٨هزار سگ ولگرد در این شهرستان معدوم شده است. خبری که پس از انتشار آن در یکی از نشریات شهر کرمان، در شبکههای اجتماعی دست به دست شد و غوغایی به پا کرد. معدومسازی ٨هزار سگ که خبری از نوع معدومسازی آنها در دست نیست و شهردار رفسنجان از آن خبر داده و حتی جزییاتی از تعداد سگهای معدوم شده درسال گذشته و امسال هم ارایه کرده است. علیاکبر پورمحمدی دراینباره توضیح داده که «درسال گذشته ٧هزارو٣٠ قلاده سگ ولگرد در رفسنجان معدوم شد و در سالجاری هم ٩٩٤ قلاده.» اما درباره نحوه جمعآوری این تعداد سگ و نحوه معدوم کردن آنها توضیحی نداده. تنها به دادن خبری بسنده کرده که حواشی بسیاری را با خود همراه کرد. به گفته یکی از دامپزشکان سازمان حفاظت محیطزیست، بعید است شهرداری این شهرستان توانسته باشد، این کار را بکند و ٨هزار قلاده سگ را معدوم کرده باشد، چنانچه این اتفاق افتاده باشد، نباید دیگر سگ ولگردی در رفسنجان مشاهده شود.»
این خبر درحالی ازسوی شهرداری رفسنجان داده شده که پیش از این خبرهایی که درباره معدومسازی سگها منتشر شده، اعتراضهای بسیاری را با خود همراه کرده و ازسوی فعالان و دوستداران حیوانات غیرقانونی اعلام شده است. همچنین بر طبق قانونی که سال ١٣٨٧ در ستاد مرکزی کنترل جمعیت حیوانات ناقل بیماری به انسان در سازمان شهرداریها و دهیاریها تصویب و به شهرداریها ابلاغ شده، سگها نباید کشته شوند. باید عقیمسازی، اصلاحنژاد و نگهداری شوند و تنها درصورتی که یک سگ بیماری غیرقابل درمانی داشته باشد، با استفاده از روشهایی که حیوان درد نکشد، معدوم شود.
اما به نظر میرسد که این قانون ٨ساله، نتوانسته قدرت اجرایی داشته باشد و در ماهها و سالهای اخیر، خبرهای بسیاری از کشتن سگها با شلیک گلوله یا تزریق اسید و... شنیده شده و در آخرین خبر هم به گفته شهردار رفسنجان در ١٥ماه گذشته، هر روز ١٧ سگ در این شهرستان معدوم شده است.
با اعلام این خبر، بار دیگر محیطزیستیها نسبت به زیر پا گذاشته شدن حقوق حیوانات واکنش نشان دادند. مدیرکل محیطزیست استان کرمان درباره این خبر به «پیام ما» با اشاره به اینکه چنین خبری را نشنیدهام، گفته است که «از نظر ما معدوم کردن سگ با اسلحه خلاف است.» محمود صفرزاده با تأکید بر اینکه ما سگکشی را تأیید نمیکنیم و شهرداریها باید در چارچوب ضوابط و طبق دستورالعملها سگهای بلاصاحب را کنترل کنند، ادامه داده است که «سگکشی به هیچوجه مورد تأیید نیست.»
با شهرداری برخورد میکنیمهرچند که مدیرکل حفاظت محیطزیست کرمان اعلام کرده که چنین خبری را نشنیده و صحت آن زیر سوال است، رئیس اداره محیطزیست رفسنجان هم دراینباره به پیام ما میگوید: «تاکنون در تمامی جلساتی که ما با شهرداری داشتیم، از مخالفت سازمان محیطزیست با معدومسازی به آنها اطلاع دادهایم. درخصوص سگکشی ٨ هزارتایی که شما میگویید، ما این مورد را فعلا تکذیب میکنیم چراکه اطلاعی دراین خصوص نداریم اما اگر این اتفاق از طریق شهرداری رخ داده باشد، قطعا بهطور قانونی برخورد میکنیم.» حسین آخوندی در پاسخ به این پرسش که آیا شیوهنامه کنترل سگهای ولگرد به شهرداری رفسنجان ابلاغ شده است، هم میگوید: «بله، ما این شیوهنامه را به این نهاد ابلاغ کردیم.»
پس از آنکه شهردار رفسنجان، خبر معدومسازی ٨هزار سگ را در این شهرستان داد، دیگر کسی پیدا نشد که این خبر را تأیید کند. برخی میگویند، شاید شهرداری پنهانی این کار را کرده باشد، اما رئیس شورای شهر رفسنجان از برگزاری جلساتی در فرمانداری برای معدومسازی سگها خبر میدهد. به گفته علیرضا خادمالحسینی، «یکی از نتایج جلسات همین معدومسازی بوده است.» او که معدوم شده این تعداد سگ را تأیید نمیکند، درباره اینکه چرا سگها زندهگیری نمیشوند، میگوید: ٨هزار سگ را مگر میشود زندهگیری کرد؟ تازه اگر این مسأله صحت داشته باشد که ٨هزار سگ را کشتند، اما زندهگیری این تعداد سگ عملی نیست.»
بار دیگر، ماجرای سگهای بدون صاحب حاشیه درست کرد و این درحالیست که همواره پس از معدومسازی سگهای ولگرد، فعالان حقوق حیوانات و دوستداران آنها، صدای اعتراضشان به فقدان قانون حمایتی از حیوانات بلند میشود و جای خالی این قانون را بیش ازپیش پررنگ اعلام میکنند. آنها با اشاره به تجربه سایر کشورها در کنترل سگهای بدون سرپرست، یادآوری میکنند که «دربسیاری ازکشورهای جهان، سگهای بدون صاحب جمعآوری میشوند اما آنها معدوم نمیشوند. عقیم شده و تا مدتی هم برای پیدا کردن کسی که بتواند از آنها نگهداری کند، در مراکز خاصی نگهداری میشوند.»
این درحالیست که درکشور ما همواره کنترل سگهای ولگرد، حاشیهساز شده و شهرداریها به روشهایی غیرمعمول این حیوانات سرگردان شهری را کنترل میکنند. به گفته عمارلویی یکی از دامپزشکان سازمان حفاظت محیطزیست، «در دنیا چند روش وجود دارد. یکی از روشها جمعآوری و عقیمسازی سگها و نگهداری آنها در مراکز نگهداری است تا زمانی که برای آنها سرپرستی پیدا شود.» او ادامه میدهد: «اگر کسی برای سرپرستی سگ عقیم شده پیدا نشد، به مرگ آرام به زندگی او خاتمه میدهند. این روش در دنیا جواب داده؛ هر چند که عدهای هم مخالف آن هستند و میگویند پس از عقیمسازی باید آنها را رها کرد تا زندگی کنند و بهطور طبیعی بمیرند.»
او درباره خبر معدومشدن ٨هزار سگ در رفسنجان هم به «شهروند» میگوید: «خبر را در شبکههای اجتماعی دیدهام، اما جای سوال است که چگونه توانستهاند ٨هزار قلاده سگ را بگیرند و معدوم کنند، چگونه عمل معدومسازی اتفاق افتاده است؟ زیرا روش مرگ آرام بسیار هزینهبر بوده و برای هر قلاده حداقل ١٠٠ تا ١٥٠هزارتومان هزینه دارد که شهرداری چنین رقمی را هزینه نمیکند، باید دید این تعداد سگ به چه روشی معدوم شده است و اساسا این آمار درست است یا خیر.»