روی اسکناسهای ۲۰ دلاری از دهه آینده تصویر زنی خواهد نشست که در تاریخ مبارزات ضد بردهداری و برابرحقوقی سیاهپوستان نقشی عمده داشته است. طرح این اسکناس سال ۲۰۲۰ که صدمین سال حق رای زنان آمریکاست قطعی میشود.
به گزارش دویچه وله، چهره هاریت تابمن (Harriet Tubman) به زودی روی اسکناسهای ۲۰ دلاری نقش خواهد بست. به این ترتیب جیکوب لو، وزیر خزانهداری آمریکا، قولی را که در اواسط سال ۲۰۱۵ داد عملی میکند. او در ژوئن سال گذشته گفت که در طراحی اسکناسهای بیست دلاری جدید چهره زنی موضوعیت خواهد یافت که خدمتی شایان به امر دمکراسی کرده است.
هاریت تابمن زن برده سیاهپوستی بود که در سال ۱۸۴۹ از چنگ بردهداران فرار کرد و در چارچوب فعالیت در گروهی به نام Underground Railroad به دستکم ۷۰ برده دیگر نیز برای فرار از ایالتهای جنوب آمریکا به سوی شمال این کشور کمک رساند.
برای پرداختن شایسته به دمکراسی و مدافعان آن و اطلاع از افکار عمومی در این باره، جیکوب لو و همکارانش در وزارت خزانهداری از تابستان سال ۲۰۱۵ در همایشهای مردمی شرکت کردند و سایت ویژهای را نیز به این منظور راه انداختند تا مردم نظرشان را در آن بنویسند.
کارنامهای درخشان
به گفته لو خود مقامهای وزارت خزانهداری هم تصور نمیکردند که یک میلیون نفر در این کارزارها و بحثها شرکت کنند یا درباره این یا آن چهره مطرح نظر موافق یا مخالف خود را ارائه دهند.
هاریت تابمن در سال ۱۸۲۰ به دنیا آمد. پدر و مادر او برده بودند. او نیز برده شد، ولی بعداَ توانست از دست اربابش فرار کند و به پیکارگری برجسته علیه نظام بردهداری بدل شود. هاریت در فراری دادن بیش از ۱۲۰ برده از طریق تونلهای زیرزمینی راهآهن نقش داشت. بردههای فراری در آن سالها از طریق همین تونلهای زیرزمینی خود را به ایالتهای شمالی آمریکا یا کانادا میرساندند. در این نقاط بردهداری ممنوع بود.
تابمن در جریان جنگ داخلی آمریکا به عنوان پرستار در جبههها به نیروهای وحدتطلب کمک میکرد و گهگاه هم به عنوان جاسوس به جبهه مقابل، یعنی به میان کنفدراسیونخواهان نفوذ میکرد. او با پایان جنگ داخلی تا سال ۱۹۱۳ که درگذشت مدافع فعال حقوق سیاهپوستان در آمریکا بود. او را از سر احترام "ژنرال تابمن" لقب داده بودند و مراسم خاکسپاریاش نیز با آیین نظامی انجام شد.
در یک نظرسنجی اینترنتی تابمن توانست در قیاس با النا روزولت، بانوی اول سابق و از فعالان برجسته حقوق زنان و حقوق بشر در آمریکا، و رزا پارک، از رهبران زن جنبش مدنی سیاهپوستان، و ویلما منکیلر، از زنان برجسته قبیله آپاچی، مقام اول را کسب کند.
اسکناس خواهد ماند؟
تابمن سومین زنی است که تصویرش بر اسکناسهای دلار نقش میبندد. دو مورد دیگر به قرن گذشته برمیگردد. در فاصله ۱۸۹۱ تا ۱۸۹۶ تصویر مارتا واشنگتن، بانوی اول سابق این کشور، بر روی یک دلاری نقش بسته بود و در فاصله ۱۸۶۵ تا ۱۸۶۹ هم تصویری از چهره برجسته تاریخ سرخپوستان آمریکا، پوکاهانتس در قالب یک عکس دستهجمعی روی اسکناسهای بیست دلاری دیده میشد.
لو ابتدا قصد داشت تصویر یک زن مرتبط با امر دمکراسی را روی اسکناسهای ده دلاری چاپ کند، اما جنبش زنان آمریکا با این ایده مخالفت کرد، زیرا این اسکناسها تنها ۵ درصد کل اسکناسهای دلار در گردش را تشکیل میدهند. موافقان چهره موجود بر اسکناسهای ده دلاری، یعنی تصویر الکساندر همیلتون هم مخالف حذف او بودند. همیلتون در فاصله ۱۷۸۹ تا ۱۸۹۳ اولین وزیر خزانهداری آمریکا بود.
نهایتا توافق شد که اسکناس بیست دلاری که بعد از اسکناس یک دلاری و صد دلاری محبوبترین و پرشمارترین اسکناسهاست، به تصویر یک زن اختصاص داده شود که قرعه در این زمینه به نام هاریت تابمن افتاد. تصویر کنونی روی بیست دلاریها از آن آندره جکسون است که در اوایل قرن نوزدهم رئیس جمهور آمریکا بود. او بردهداری بزرگ به شمار میرفت و کوچ اجباری و قتل هزاران نفر از مردمان بومی آمریکا را در کارنامهاش نوشتهاند.
طرح اسکناس بیست دلاری جدید سال ۲۰۲۰ نهایی میشود و اسکناسهای مزین به تصویر تابمن احتمالا قبل از ۲۰۳۰ در دسترس عموم قرار خواهد گرفت، به شرطی که البته تا آن زمان در آمریکا هم مثل روندی که در شماری از کشورهای اسکاندیناوی در جریان است، اسکناس در مبادلات مالی و تجاری منسوخ نشده باشد.
همچنین قرار شده که روی اسکناسهای پنج و ده دلاری در آینده چهرههایی از جنبش مدنی آمریکا نقش ببندد. اسکناس ده دلاری جدید قرار است سال ۲۰۲۰ آماده شود و در پشت آن تصویری از فعالان حقوق زنان چاپ شود. نامهایی که در این زمینه مطرح هستند، عبارتند از لوکریشا مات، سوجرنر تروث، سوزان آنتونی، الیزابت استنتون و آلیس پال.
با توجه به این که حق رأی زنان آمریکا در این سال صد ساله میشود، مدافعان حقوق زنان تاکید داشتهاند که تصویر روی اسکناس ده دلاری نیز به نوعی به جنبش زنان مربوط شود.