یک کارشناس مسائل بین‌الملل درباره اصرار و پافشاری یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به محرمانه باقی ماندن توافق هسته‌ای با ایران تأکید کرد که، آژانس و مدیرکل آن به دنبال پاک کردن گذشته خود و اعتباری تازه برای خود حداقل نزد جمهوری اسلامی ایران کسب کند.
فرارو- یک کارشناس مسائل بین‌الملل درباره اصرار و پافشاری یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به محرمانه باقی ماندن توافق هسته‌ای با ایران تأکید کرد که، آژانس و مدیرکل آن به دنبال پاک کردن گذشته خود و اعتباری تازه برای خود حداقل نزد جمهوری اسلامی ایران کسب کند.
به گزارش فرارو، یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نشست فصلی شورای حکام آژانس را با پاسخ به انتقادات نسبت به توافق هسته‌ای ایران و آژانس آغاز کرد.
او با تأکید بر اینکه این توافق «به‌هیچ‌وجه مغایر استانداردهای امنیتی و فنی آژانس نیست» بار دیگر تأکید کرد که محتوای توافقنامه هسته‌ای محرمانه است و او نمی‌تواند جزئیات آن را فاش کند. آمانو اما اطمینان داد که مقرراتی که با ایران تعیین‌شده، ازنظر فنی مستحکم بوده و با فعالیت‌های پادمانی آژانس هماهنگی دارد.
23 تیرماه درست در روزی که ایران و گروه 1+5 در وین به توافق تاریخی دست پیدا کردند، علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، و یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس، در هتل کوبورگ وین توافق را امضا کردند که بر اساس آن، مقرر شد تا ایران اطلاعات موردنیاز آژانس را برای راستی آزمایی از گذشته برنامه هسته‌ای خودش یا ابعاد احتمالی نظامی این برنامه موسوم به PMD ارائه کند.
بر اساس اعلام ایران و آژانس این توافق که می‌تواند زمینه مختومه شدن ادعا حول محور فعالیت‌های احتمالی تسلیحاتی هسته‌ای به‌ویژه در پارچین باشد، یک توافق محرمانه است و آژانس متعهد شده است تا اجرای کامل این توافق از درز اطلاعات درباره آن خودداری کند.
همین امر سبب شده است تا فشارهای زیادی به‌ویژه از جانب کنگره آمریکا به مدیرکل آژانس برای علنی کردن این توافق وارد شود. تاکنون آمانو و آژانس زیر بار این فشارها نرفته‌اند و به تعهد خود در محرمانه نگاه‌داشتن این توافق پایبند بوده‌اند.
این در حالی است که پیش‌ازاین یکی از اختلافات اساسی جمهوری اسلامی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، عدم پایبندی آژانس به تعهدات خود در حفظ اطلاعات و برآوردهای خود از فعالیت‌های هسته‌ای ایران بود.
در همین راستا ایران حتی پیش از این آژانس را متهم به همدستی در ترور دانشمندان هسته‌ای خود به دلیل درز اطلاعات آن‌ها کرده بود.
بااین‌حال برخلاف رویه گذشته آژانس، توافق اخیر هسته‌ای با ایران تاکنون به‌طور کامل محرمانه باقی‌مانده است هیچ اطلاعاتی دراین‌باره درز پیدا نکرده است و مطابق معمول سر از رسانه‌های غربی درنیاورده‌اند.
حسن بهشتی پور، کارشناس مسائل بین‌الملل درباره این تغییر رویه و رویکرد آژانس در گفت‌وگو با فرارو گفت: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در رابطه با جمهوری اسلامی ایران یک سابقه بد از خود به‌جا گذشته است و همین سابقه هم سبب شده است که یک نوع بی‌اعتمادی از جانب ایران نسبت به آژانس شکل بگیرد.
وی افزود: ایران مثل هر کشور دیگر عضو آژانس این خواسته به‌حق را داشته است که اطلاعات از بازرسی‌ها و در مجموع فعالیت‌های هسته‌ای‌اش نزد آژانس محرمانه باقی بماند و آژانس به حفظ این اطلاعات بر پایه اساسنامه خود متعهد بماند. این اطلاعات هم اطلاعاتی از فعالیت‌های مثلاً مخفیانه ایران نبوده است. اطلاعاتی است که ایران می‌خواهد تنها نزد آژانس باقی بماند تا دشمنان به آن دسترسی پیدا نکند.
بهشتی پور بابیان اینکه آژانس حداقل تا پیش از توافق اخیر به این تعهد خود پایبند نبوده است، گفت: به نظر می‌رسد که آژانس در توافق اخیر خود با ایران و پایبندی کامل – البته تا به امروز- به تعهدات خود در محرمانه نگه‌داشتن جزییات توافق به دنبال پاک کردن آن سابقه بد است.
این کارشناس مسائل بین‌الملل افزود: گویا آمانو تصمیم گرفته است که حداقل ازاین‌پس حافظ اعتبار و حیثیت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و در دور تازه همکاری خود با جمهوری اسلامی ایران درصدد احیا اعتبار آژانس نزد ایران است.
وی ادامه داد: به نظر می‌رسد که این توافق به‌گونه‌ای منعقدشده است که در صورت نشت اطلاعات از جانب آژانس، عملاً کل توافق به حالت تعلیق درخواهد آمد که از این بابت آژانس که سال‌ها است به دنبال رسیدن به پاسخی درباره سؤالاتش پیرامون گذشته برنامه هسته‌ای ایران است بیش از ایران متضرر خواهد شد چراکه این بار اعتبار آژانس نه‌تنها نزد ایران بلکه در جامعه جهانی نیز زیر سؤال می‌رود.
بهشتی پور با اشاره به حمایت دولت آمریکا از محرمانه باقی ماندن توافق هسته‌ای ایران و آژانس هم گفت: عده‌ای در داخل ایران مدعی بودند که آمریکا به دنبال آن است که PMD همواره استخوان‌لای‌زخم باقی بماند و ولی تلاش اخیر آمریکایی‌ها در محرمانه باقی ماندن توافق با آژانس نشان داد که آن‌ها نیز به این نتیجه رسیده‌اند که باید پرونده گذشته هسته‌ای ایران مختومه شود که البته ممکن است این موضوع به عدم امکان بهره‌برداری تبلیغاتی از گذشته برنامه هسته‌ای ایران به دلیل نخ‌نما شدن آن باشد.
وی در ادامه درباره ادعاهایی اخیر رسانه‌های غربی ازجمله آسوشیتدپرس مبنی بر اینکه بر پایه توافق اخیر، بازرسان ایرانی با تجهیزاتی ایرانی برای آژانس از سایت پارچین بازرسی می‌کند که گفت: واقعیت این است که آن خبر را باید در راستای فضاسازی‌های تبلیغاتی به‌منظور بهره‌برداری‌های سیاسی خاص ارزیابی کرد که نمی‌خواهم درباره آن قضاوتی داشته باشم.
بهشتی پور در خاتمه گفت: اما آنچه می‌توانم بگویم این است که ایران و آژانس به یک توافقی دست پیداکرده‌اند که ازیک‌طرف به خواسته و ملاحظات امنیتی ایران توجه شده است و از طرف دیگر به نگرانی‌های آژانس درباره گذشته برنامه هسته‌ای ایران پاسخ داده خواهد شد. از این منظر این توافق را باید یک موفقیت دیپلماتیک بزرگ برای ایران و آژانس ارزیابی کرد.
