جذب حداکثری از مجرای قانون‌گرایی

فرارو- سرانجام شورای نگهبان با یکی از دو تاریخ پیشنهادی وزارت کشور برای برگزاری دو انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری موافقت کرد. «نجات‌الله ابراهیمیان» سخنگوی شورای نگهبان روز گذشته هفتم اسفندماه سال آینده را به‌عنوان روز انتخابات مجلس دهم و مجلس خبرگان رهبری اعلام کرد.

حال یک سال آینده در آستانه دو انتخابات مهم بیش از هر چیز به آرامش و پویایی سیاسی نیاز است که در نتیجه آن وحدت جناحی و ملی نیز ایجاد می‌شود. به اعتقاد کارشناسان ابزار مناسب برای وحد استراتژی جذب حداکثری و دفع حداقلی است.

هر دو جریان سیاسی – اصلاح طلب و اصولگرا – به عنوان دو عنصر انکار ناپذیر در عرصه سیاست داخلی برای فعالیت‌های انتخاباتی نیاز به وحدت درون گروهی و بستر مناسب فعالیت‌های سیاسی دارند.

با وجود اینکه دعوت به وحدت و انسجام ملی، حرف تازه ایی نیست و از ابتدای انقلاب تا کنون همه دولت با هر خط و مشی و عملکردی در این خصوص بسیار حرف زده و شعار داده‌اند؛ شاهدیم که واقعیت سیاسی جامعه ما چیز دیگری است و همیشه در شرایط حساس و زمان‌های خاص با عدم وحدت و یکپارچکی مواجه می‌شویم.

دستیابی به وحدت ملی نیازمند شناخت عمیق از جامعه، فرهنگ، تاریخ و ویژگی‌های ملی و دینی هر کشوری است و می‌توان گفت که نظامهای سیاسی هم در جهت دهی و سمت و سودهی ملت‌ها در راستای تامین وحدت ملی نقش دارند. نظام جمهوری اسلامی به عنوان یک نمونه موفق از مردم سالاری دینی در این جهت بسیار تلاش کرده اما هنوز تا مقصد مسیر طولانی در پیش دارد.

از همین رو مقام معظم رهبری بعد از اتفاقات ۸۸ استراتژی جذب حداکثری و دفع حداقلی را مطرح کردند. این استراتژی که بدون شک به وحدت ملی می‌انجامد چندی قبل نیز از سوی رییس دولت اعتدالی مورد تاکید قرار گرفت.

اکنون در آستانه انتخاباتی دیگر و با توجه به ضرورت غیر قابل انکار وحدت ملی که می‌تواند از راه جذب حداکثری و دفع حداقلی محقق شود؛ خوب است که با نگاهی به عوامل زمینه ساز برای طرح این اصل مهم و ضروری، راهکار و شیوه‌های تحقق آن را نیز بررسی کنیم.

جذب حداکثری از مجرای قانون‌گرایی
داریوش قنبری، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با فرارو در این خصوص اظهار کرد: جذب حداکثری و دفع حداقلی استراتژی است که به دنبال تلاش برخی تندروها در قالب جبهه پایداری برای حذف برخی از نیروهای نظام، مطرح شد.

وی با بیان اینکه این گروه با دستمایه قرار دادن اتفاقات سال ۸۸ به دنبال حذف اغلب اصلاح طلبان و حتی افرادی مثل لاریجانی از میان اصولگریان برآمدند، گفت: به دنبال این امر مقام معظم رهبری عنوان کردند که استراتژی نظام جذب حداکثری و دفع حداقلی است و در حقیقت پاسخ این تندروی‌ها را دادند.

این کار‌شناس مسایل سیاسی افزود: افراطیون در حقیقت با قرائت خود از نظام و انقلاب خواهان حذف و طرد نیروهای خدوم و معتقد بودند اما شاهد بودیم که رهبری هوشمندانه به این خواسته‌های نابجا پاسخ دادند و فرمودند که باید نیروهای مومن و معتقد به انقلاب جذب شوند.

به گفته وی، علی رغم تاکید رهبری بر این امر تندرو‌ها توجه‌ای به بیانات ایشان نکرده و به تلاش‌های خود ادامه دادند. این تلاش‌های از میل به طرد و حذف اصلاح طلبان نیز فرا‌تر رفت و به برخی از اصولگرایان نیز رسید تا جایی که در مجلس هشتم سعی داشتند این گروه از اصولگرایان در هیات رییسه نباشند.

قنبری در پاسخ به این پرسش که ابزار دست یابی به این استراتژی راهبردی چیست، گفت: ابزاری که باعث جذب حداکثری می‌شود خود اصول و آرمان‌های انقلاب است. اختلاف سلیقه‌ها می‌تواند در مسایل جزئی‌تر باقی باشد زیرا هدف و منظور از وحدت، یک نوع فکر کردن نیست بلکه موضوع این است که در ارزش‌ها و اصول کلی انقلاب وحدت وجود داشته باشد.

وی با تاکید بر اینکه جامعه ما متکثر و متنوع است، ادامه داد: این گوناگونی‌ها حتما به اختلاف سلیقه می‌انجامد اما اگر اصول خاص نظام و انقلاب در نظر گرفته شود می‌توان به رغم این اختلافات جزئی در مسایل مذهبی، فکری، قومی و... حتما انسجام ملی رعایت می‌شود.

این کار‌شناس مسایل سیاسی همچنین گفت: قانون مداری بدون شک یکی از مبانی مهم و اساسی در جذب حداکثری است چون با روشن کردن تکالیف و حقوق شهروندان موجبات احترام به حقوق همه را فراهم می‌کند و این عامل موثری در ایجاد وحدت است.

وی افزود: ضروریست که در انتخابات سال آینده در جهت تحقق این فرمایش رهبری کوشیده شود تا اتفاق خوبی که در انتخابات ۹۲ افتاد، تکرار شده و وحدت ملی حاصل شود.

به گفته وی انتخابات اخیر ریاست جمهوری مصداق توجه به استراتژی جذب حداکثری و دفع حداقلی بود زیرا دیدیم که روحانی بعد از پیروزی برخلاف احمدی‌نژاد که بسیاری از نیرو‌ها را با نظام بیگانه کرد؛ درمسیر تحقق وحدت حرکت کرد.

حمید رضا ترقی کار‌شناس اصولگرای مسایل سیاسی نیز در گفت‌و‌گو با فرارو طرح این استراتژی مربوط به زمان مرحوم بهشتی دانست و گفت: مقام معظم رهبری نیز بعد از اتفاقات ۸۸ بر این امر تاکید کردند تا مانع ریزش نیروهای خودی اما فریب خورده شوند.

وی در رابطه با الزامات تحقق این موضوع نیز گفت: نکته اول این است که گروه‌ها خود را مطلق ندانند، خصوصا کسانی که در متن انقلاب هستند و امام و رهبری را قبول دارند ضروریست که در راستای تحقق اهداف انقلاب با همه نیرو‌ها مدارا کنند و سلایق دیگر را نیز بپذیرند.

بدون شک مصادره جناحی هر یک از دو جریان اصولگرا و اصلاح طلب باعث می‌شود که عده ایی طرد شوند. این رویکرد آسیب رسان نتیجه ایی جز ایجاد اختلاف و ضعف اجرایی در فضای سیاسی کشور نخواهد داشت لذا ضروریست که از آن دوری شود.