فرارو- به گفته، رئیس پیشین بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی؛ تعداد سانتریفیوژها «قاتل» توافق هستهای است. قاتلی که به نظر میرسد اکنون نبض مذاکرات هستهای ایران و گروه ۱+۵ را در دست گرفته است.
به گزارش فرارو، بر اساس آنچه که اولی هاینونن، رییس پیشین بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی به آسوشیتدپرس، گفته است همچنان ظرفیت غنی سازی ایران و تعداد سانترفیوژها مهمترین اختلافی است که ایران و ۱+۵ برای پایان دادن به آن هنوز به راه حلی مشخصی نرسیدهاند.
پیش از این آسوشیتدپرس خبر داده بود که ایران و آمریکا بر سر یک «مصالحه هستهای» در حال مذاکره هستند که بر اساس آن بیشتر ۱۰ هزار سانتریفوژ ایران فعال باقی خواهد ماند، اما کارآیی آنها محدود خواهد شد. به این ترتیب قابلیت بالقوه ایران برای آنچه ساخت سلاح هستهای خوانده شده است کاهش خواهد یافت، بدون اینکه جمهوری اسلامی مجبور به برچیدن تعداد زیادی از سانتریفوژهای خود شود.
با این حال در صورت صحت ادعای این خبرگزاری و مذاکره دو طرف درباره این مصالحه احتمالی به نظر میرسد که هنوز هیچ توافقی در این رابطه حاصل نشده است.
برای آمریکا پذیریش فعالیت تعداد زیادی از سانتریفیوژها در تاسیسات هستهای ایران کار آسانی نیست. بر اساس آنچه آسوشیتدپرس گزارش کرده بود محدود شدن کارآیی سانتریفیوژها هم منتقدان خود را دارد و این منتقدان میتوانند کاخ سفید را باز هم تحت فشار قرار دهند.
منتقدان چنین توافق مدعیاند که هرگونه کاهش «کارایی» سانتریفوژها بسیار سریعتر از کاهش «تعداد» سانتریفوژها قابل بازگشت است و این موضوع نمیتواند به کاهش نگرانیها نسبت به ایران هستهای ایران منجر شود.
آمریکاییها مدعیاند که مدت زمان دستیابی احتمالی ایران به بمب هستهای باید تا بیش از یکسال افزایش پیدا کند.
یعنی اگر ایران روزی تصمیم به ساخت تسلیحات هستهای گرفت میزان غنیسازی در ایران باید تا حدی کاهش پیدا کرده باشد که ساخت آن بیش از یکسال به منظور آمادگی برای بازدارندگی نیاز به زمان داشته باشد.
بر این اساس آمریکا در مذاکرات هستهای با ایران همواره خواستار کاهش قابل توجه ظرفیت غنیسازی ایران بوده است.
این در حالی است که تیم مذاکره کننده هستهای ایران با تاکید بر اینکه نگرانی غربیها درباره ماهیت برنامه هستهای ایران بیهوده است چرا که تسلیحات هستهای در دکترین نظامی ایران جایگاهی ندارد، خواستار تعیین تعداد سانترفیوژهای فعال در تاسیسات هستهای کشورمان بر پایه نیاز ایران شده بود.
بر این اساس با وجود آنکه در حال حاضر چیزی نزدیک به ۱۹ هزار سانترفیوژ در تاسیسات هستهای ایران فعال هستند، گفته میشود تیم مذاکره کننده هستهای ایران تاکنون به کاهش کمتر از ۱۰ هزار سانترفیوژ رضایت ندادهاند.
از این رو برای آنکه دیدگاههای دو طرف برای کاهش این اختلاف راه حلهای مختلف در دست بررسی است که بر اساس آنچه که آسوشیتدپرس مدعی شده است بر اساس سه ایده کلی غرب حاضر است با درخواست جمهوری اسلامی ایران موافقت کند.
به گزارش این خبرگزاری یکی از ایدههایی که با ایران در میان گذاشته شده، میزان ذخایر گاز اورانیوم این کشور را که برای غنیسازی به سانتریفیوژها تزریق میشود، محدود میکند. میزان گازی که تهران مجاز به نگهداریاش خواهد بود، به تعداد سانتریفیوژهایی بستگی دارد که ایران نگه میدارد.
دوم، ایران میتواند متعهد شود که بخش اعظم اورانیوم غنیشدهای را که تولید کرده، به خارج از کشور منتقل کند، به نحوی که میزان کافی برای ساخت یک بمب نداشته باشد.
احتمال سوم هم این است که ایران ترکیب سانتریفیوژهایش را بازآرایی کند. این دستگاهها در ترکیبی موسوم به آبشارها نصب میشوند، که گاز اورانیوم را تا غلظتهای بالاتر غنی میکند. بازآرایی آبشارها میتواند میزان اورانیوم غنیشده تولیدی در خروجی را کاهش دهد.
به هر سه این پیشنهادات اگر چه میتوان ایرادات جدی وارد کرد به خصوص طرح دوم که به نوعی نقض حاکمیت ملی محسوب میشود اما حسنی که این پیشنهادات دارد رسمیت بخشیدن به حق غنی سازی ایران است که از ابتدا تیم مذاکره کننده هستهای ایران به دنبال آن بوده است.
بر اساس آنچه که آسوشیتدپرس در ادامه این گزارش مطرح کرد است، تعدیل نسبی مواضع آمریکاییها در مذاکرات هستهای محدود به موضوع سانترفیوژها و عقب نشینی از خواسته کاهش قابل توجه تعداد سانترفیوژهای فعال در تاسیسات هستهای ایران نیست.
به گزارش این خبرگزاری آمریکاییها از خواسته قبلی خود مبنی بر مدت زمان طولانی اجرای توافق جامع هستهای هم عقب نشینی کردهاند.
پیش از این یکی از مهمترین اختلافات مطرح در مذاکرات هستهای به غیر از ظرفیت غنی سازی و تعداد سانترفیوژها و همچنین تعیین سرنوشت تحریمهای اعمال شده علیه ایران مدت زمان اجرای توافق جامع هستهای بود.
غربیها خواستار آن بودند که توافق جامع یا نظارت کامل بر برنامه هستهای ایران بر اساس توافق میان ایران و گروه ۱+۵ مدت زمانی حدود ۲۰ ساله داشته باشد. با این حال بر اساس آنچه این خبرگزاری اعلام کرده است آمریکاییها اکنون به زمان ۱۰ تا ۱۲ ساله رضایت دادهاند.
با این حال به نظر میرسد که همچنان مهمترین اختلاف ظرفیت غنی سازی و تعداد سانترفیوژهای فعال در تاسیسات هستهای ایران است که به گفته اولی هاینونن، رئیس بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی، قاتل توافق است. بر اساس او معتقد که گزینه ترکیبی از سه ایده مطرح شده توسط آسوشیتدپرس میتواند مانع از مرگ مذاکرات شود.
اما از آنجائیکه به نظرم احتمال شکست مذاکرات از 11 فوریه به بعد بسیار زیاد شده است هر طرف سعی در متهم کردن طرف مقابل برای شکست مذاکرات را دارد.
به نظرم باید کمر بندها را محکم بست و منتظر سال 1394 شد.
سال 1394 سال سختی برای مردم ایران خواهد بود.
بودجه انقباضی دولت بدلیل قیمت پایین نفت و تشدید احتمالی تحریمها سال سختی را برای ما رقم خواهد زد.
فقط امیدوارم چین و روسیه از طرح نفت در براب غذا و داور به ایران دفاع کنند.