انبارهایی که کوره آدم‌سوزی می‌شوند!

«انبار ساختمان، محوطه‌ای است که با بهره برداری از یک سیستم صحیح طبقه‌بندی و تنظیم، برای نگهداری یک یا چند نوع کالای بازرگانی، صنعتی، مواد اولیه یا فرآورده‌های مختلف، استفاده می‌شود»، این تعریفی است که در دانشنامه آزاد ویکی پدیا برای انبار آمده است و معلوم نیست اگر تنها همین تعریف را بخواهیم یک استاندارد واحد برای انبارها در شهری مانند تهران ارائه کنیم، چند درصد آنها فاقد صلاحیت بهره‌برداری خواهند بود؟

به گزارش ایسنا، امروز، آغاز هفته‌ای است که به اطلاع‌رسانی و پیشگیری از سوانح و حوادث نامگذاری شده است و شاید در نگاه اول بررسی ایمنی انبارها، آن هم در نخستین روز از این هفته موضوع کم اهمیتی در قبال دیگر مسائلی که ایمنی شهر و شهروندان را تهدید می‌کند جلوه دهد، اما اگر تنها به این موضوع اندیشیده شود که بیش از نیمی از انبارها در شهری مانند تهران حتی شناسایی هم نشده‌اند، آنوقت می‌توان به اهمیت موضوع پی برد. انبارهایی که برخی از آنها در دل شهر و بافت مسکونی قرار دارد و هر لحظه ممکن است مانند توده‌ای از باروت ایمنی شهروندان را زیر سوال ببرد.

برای تاکید بیشتر بر اهمیت این موضوع کافی است هر کدام از ما سری به محل زندگیمان بزنیم، قطعا برای هیچکدام از ما تصور پارکینگ خانه‌ای که بدون اطلاع سازمان‌هایی مانند آتش‌نشانی یا شهرداری تبدیل به انباری شده یا تغییر کاربری تمام یا بخشی از یک ساختمان قدیم‌ساخت مسکونی به انبار و ... دور از ذهن نیست و احتمالا پیش خودمان گفته‌ایم که ساختمان عجب مالک زرنگی دارد که با دور زدن قانون درآمدش از یک واحد مسکونی را چندین برابر افزایش داده است. این یک روی ماجراست؛ اما روی دیگر این قضیه تهدیدی است که زرنگ‌بازی یک شهروند حتی ممکن است جان ساکنان یک محله را تهدید کند.

خانه‌ای مسکونی به انباری از پوشاک، مواد آرایشی، لوازم الکترونیکی و ... تبدیل شده، اما در سیم‌کشی‌های برق و جریان گاز آن تغییری ایجاد نشده؛ به این موارد اگر قدیمی بودن واحد نیز اضافه شود نتیجه‌اش سایه خطری دائمی بر سر ساکنان و کسبه محله است و متاسفانه نهادهای مسئول نیز یا از قدرت کافی برای مقابله با این پدیده برخوردار نیستند، یا آنطور که باید و شاید اهتمامی نسبت به این موضوع از خود نشان نمی‌دهند.

چنین انبارهایی گرچه در اغلب نقاط شهر به چشم می خورد اما در محدوده بازارها و مراکز خرید تجمع بیشتری دارد و این موضوع نیز خطر دیگری است که علاوه بر اهالی، قطعا جان افرادی که برای خرید به این مکان آمده‌اند را نیز تهدید می‌کند.

انبارهای دیگری نیز در حاشیه شهرها قرار دارند؛ این انبارها عمدتا یا متعلق به کارخانه‌جات و شرکت‌های تولیدی‌اند، یا به اجازه این شرکت‌ها در می‌آیند تا محصولات تولیدی نهایی یا مواد اولیه‌شان در آن نگه‌داری شود. این دسته از انبارها به دلیل وسعت زیادی که دارند عمدتا شناسایی شده و کاربری مربوطه نیز دارند، اما نقص ایمنی که در اغلب آنها به چشم می‌خورد رعایت نکردن اصول چیدمان و یکسری قوانین در ساخت و نگهداری آنهاست که مناطق 15 و 18 تهران دارای بیشترین این انبارهاست و متاسفانه در اکثر این انبارها خطری بالقوه وجود دارد؛ آتش سوزی انبار در شورآباد تهران از جمله حوادثی است که می‌توان به آن اشاره کرد.

جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران نیز با ابراز نگرانی از وضعیت ایمنی انبارها در تهران گفت: موضوع ایمنی در انبارها از مواردی است که موجب نگرانی ما نیز شده. متاسفانه انبارهای زیادی در پایتخت وجود دارد که ما حتی از وجود آن بی‌خبریم و انبارهای دیگری نیز وجود دارد که برخی از مالکان مانع از ورود کارشناسان آتش‌نشانی به آن می‌شوند در حقیقت می‌توان گفت درصد قابل توجهی از انبارهای شهر تهران از سوی کارشناسان امکان بازدید ایمنی نیافته‌اند.

او با انتقاد از تبدیل منازل مسکونی به انبار افزود: متاسفانه برخی از مالکان واحد مسکونی خود را به انبار نگه‌داری از اجناس تبدیل می‌کنند آن هم بدون اطلاع به شهرداری و فکر می‌کنند اگر موضع را اطلاع رسانی کنند، شهرداری فقط از آنها مالیات خواهد گرفت. این انبارها بیشتر در محدوده بازار تهران وجود دارد و گاهی به سامانه 125 خبر می‌دهند که یک ساختمان مسکونی دچار حریق شده اما وقتی به محل می‌رویم تازه معلوم می‌شود که این ساختمان انبار نگهداری از اجناس بوده است.

سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران با بیان اینکه در برخی از ساختمانها نیز مالکان با تغییر کاربری پارکینگ آن را به انبار تبدیل می‌کنند، گفت: چیدمان انبار و نحوه سیم‌کشی و لوله کشی آن متفاوت و دارای یکسری استاندارد است اما متاسفانه در این تغییر کاربریها این موضوعات مغفول واقع می‌شود و همین موضوع خطر آفرین می‌شود، حالا شما خودتان بگویید اگر در پارکینگ یک ساختمان مسکونی که به انبار تبدیل شده حریقی رخ دهد چه اتفاقی می‌افتد و چه حجمی از دود وارد طبقات می‌شود؟

ملکی همچنین ادامه داد: باز انبارهایی که در حاشیه شهر واقع شده در صورت وقوع حادثه تلفات انسانی کمتری خواهد داشت، اما انبارهای بی‌نام و نشان مرکز شهر، همانند انباری از باروت هستند که ممکن است یک جرقه کوچک در سیم‌کشی آن جان‌ده‌ها نفر را به خطر بیاندازد.

محمود قدیری، معاون پیشگیری سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران نیز معتقد است که ایمنی انبارها و نحوه چیدمان اشیا در آن دارای یکسری استاندارد خاص است که باید رعایت شود که متاسفانه در اغلب انبارها رعایت نمی‌شود.

وی با بیان اینکه این مسئله در انبارهای شناسایی شده نیز وجود دارد به ایسنا گفت: متاسفانه در انبارهایی که ما از آن بی‌اطلاع هستیم نوع چیدمان بسیار خطرناک است. خودتان تصور کنید که در یک آپارتمان 100 متری در محدوده بازار وقتی تا سقف جنسی مانند طاقه‌های پارچه چیده شود، در صورت وقوع حریق چه اتفاقی خواهد افتاد؟

معاون پیشگیری سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران در عین حال از آغاز طرح تهیه شناسنامه ایمنی برای اماکن پرخطر در سطح پایتخت خبر داد و گفت: مشغول بررسی وضعیت ایمنی در این اماکن هستیم و وضعیت انبارها نیز از جمله همین موارد است، اما مالکان نیز باید با ما همکاری کنند و هر نوع تغییر کاربری را به شهرداری اطلاع داده و اجازه بازدید ایمنی به کارشناسان آتش‌نشانی را بدهند. متاسفانه ما بازوی اجرایی برای اینکار نداریم و در برخی از موارد ورودمان برای بازدید ایمنی با ممانعت مالکان روبه رو می‌شود، در حالی که معاونت پیشگیری این آمادگی را دارد که از هر ساختمانی که مالکانش بخواهند بازدید ایمنی داشته باشند.

امروز در نقاط مختلف شهری مانند تهران، انبارهای زیادی قرار دارد، انبارهایی که نه ایمنی چیدمان در آن رعایت شده و نه اصول ایمنی و حالا به این دو عامل اگر بی‌اطلاعی نهادهای ایمنی را نیز اضافه کنیم، قطعا رخ ندادن حادثه، بیشتر شبیه معجزه خواهد بود تا واقعیت.