مذاکرات در مسیر طبیعی به پیش می‌رود

فرارو- یک کارشناس مسائل بین الملل با تاکید بر اینکه مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 روال طبیعی خود را طی می کند گفت: کسانی که نگارش توافق جامع را شکست خورده ارزیابی می کنند یا افراد غیر متخصص هستند یا از روی نگاه جناحی اظهار نظر می کنند.

علی خرم، نماینده پیشین ایران در مقر اروپایی سازمان ملل متحد، در گفتگو با فرارو با بیان این مطلب درباره دور چهارم مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 در وین گفت: هر نوع ارزیابی درباره دور تازه مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 پس از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید باید در نظر گرفتن تاریخچه مذاکرات و شرایطی باشد که ایران به ضرورت تغییر رویکردها رسید.

وی افزود: پیش از این به دلیل رویکرد تقابلی که دولت گذشته در مذاکرات هسته ای پیش گرفته بود و این رویکرد عملا منجر به عدم حصول توافق و تفاهم شده بود، غرب را به سمت کشاند که فشار بر ایران را با اعمال تحریم های بیشتر افزایش دهد.

خرم ادامه داد: از این رو بر اثر فشارهای وارد شده شرایط سختی برای کشور به وجود آمد و علاوه بر ضربه های اقتصادی، صنعتی و تکنولوژیکی، مشکلاتی هم در حوزه روابط بین الملل ایران به وجود آمد.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: بر این اساس یک تصمیم کلی در کشور گرفته شد هم از طرف مردم که در انتخابات ریاست جمهوری، حسن روحانی را به عنوان رییس جمهور برگزیدند تا با تدبیر و عقلانیت و اتخاذ رویکرد تازه در سیاست خارجی مبتنی بر تنش زدایی شرایط کشور را تغییر دهد و هم از طرف مسوولین و مقامات عالی نظام برای اتخاذ سیاست های تازه در مواجه با جهان.

خرم با بیان اینکه بر پایه همین تغییر ایران و گروه 1+5 در ژنو توانستند به تفاهمی برسند تحت عنوان برنامه اقدام مشترک که در نوع خود شاهکاری بود گفت: در چنین وضعیتی که کشور ما با آن دست به گریبان بود هر کشوری دیگری بود و یا تیم مذاکره کننده ای غیر از این تیم پشت میز مذاکره قرار می گرفت یا دستیابی به توافق خیلی طول می کشید و یا مذاکره در فضایی غیر محترمانه ای و با تحمیل منویات طرف مقابل برگزار می شد.

نماینده پیشین ایران در مقر اروپایی سازمان ملل متحد افزود: این در حالی است که در این دور از مذاکرات با حمایت مردم و رهبری و با قوت و قدرتی که مذاکره کنندگان وارد مذاکره با گروه 1+5 شد در یک فضای محترمانه، تفاهم ژنو حاصل شد و برنامه اقدام مشترک در دستور کار قرار گرفت.

وی با بیان اینکه برنامه اقدام مشترک سه فاز داشته است گفت: در فاز نخست مقرر شد که در دوره زمانی 6 ماهه هم ایران و هم گروه 1+5 پیشروی نداشته باشند. ایران در برنامه هسته ای خود و گروه 1+5 هم در اعما تحرم ها. دو طرف این دوره پشت سرگذاشتند و البته زودتر از زمانی تعیین شده.

این کارشناس مسائل بین الملل افزود: فاز دوم هم فراهم کردن زمینه برای ورود به برنامه جامع بود. از ابتدای مذاکرات هم هر دو طرف اعلام کرده بودند که دستیابی به تفاوت جامع سخت ترین مرحله مذاکرات است.

خرم ادامه داد: از اسفند ماه سال گذشت ایران و 1+5 وارد مذاکرات برای دستیابی به توافق جامع شدند. از ابتدا هم معلوم بود که دستیابی به تفاهم در این مرحله آسان نخواهد بود. هر دو طرف برای آنکه به سراشیبی توافق برسند باید گام به گام و در کنار هم از کوه پیش روی نگارش متن توافق جامع را پشت سربگذارند.

وی درباره دشواری های توافق روی متن پیش نویس توافق جامع گفت: در این مذاکرات دو طرف روی جملات، کلمات و حتی نقطه و ویرگول به مشکل می خورند. آنقدر باید چامه زنی بکنند تا یک روی یک متن توافق کنند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه در مذاکرات چند جانبه ای همچون مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 آن هم با حضور 7 کشور کار به مراتب سخت تر خواهد بود گفت: به عنوان مذاکره کننده ایران در مذاکرات کارشناسی میان ایران و عراق برای تدوین پیش نویس قطعنامه 598 حاضر بودم. در آن مذاکرات که تنها میان دو کشور انجام می شد در بهار و تابستان سال 1369 هفته ای سه بار با یکدیگر در ژنو مذاکره می کردیم و هر بار به پایتخت ها باز می گشتیم تا نتایج مذاکرت را به اطلاع مقامات برسانیم و کلمه به کلمه پیش رفتیم تا در نهایت قطعنامه آتش بس آماده شد.

نماینده پیشین ایران در مقر اروپایی سازمان ملل متحد گفت: باید به مذاکرات ایران و گروه 1+5 فرصت داد تا در فضایی آرام و به دور از هیاهو بتوانند با گفتگو دو طرف به اختلافات خود را پایان دهند.

وی با تاکید بر اینکه کسانی که نگارش توافق جامع را شکست خورده ارزیابی می کنند یا افراد غیر متخصص هستند یا از روی نگاه جناحی اظهار نظر می کنند گفت: من متخصصی که تجربه مذاکرات فشرده ای همچون مذاکرات کارشناسی قطعنامه 598 را پشت سرگذاشتم، می دانم که این مرحله تا چه اندازه حساس و سخت است و اگر این مذاکرات به جای دو سال 5 سال هم طول بکشد اصلا تعجب نمی کنم این در حالی است که دو طرف ظرف 6 ماه توانسته اند گام های بلندی برای دستیابی به توافق بردارند.

خرم با بیان اینکه مذاکرات سیر طبیعی خود را طی می کند گفت: در روزهای گذشته رسما آقای عراقچی زمان دور بعدی مذاکرات را اعلام کردند و دوطرف با دیگر در خرداد ماه با یکدیگر مذاکره می کنند که این خود نشانه ای است از اینکه نه تنها مذاکرات شکست نخورده است بلکه سیر طبیعی خود را طی می کند.

این استاد دانشگاه افزود: دلواپسان که تا دیروز نگران محتوای مذاکرات بودند و اکنون نگران آینده مذاکرات هستند آیا انتظار داشتند که آقای ظریف در پایان مذاکرات وین4 به یک توافقی دست پیدا کند که حقوق مسلم ما را نادیده بگیرد و از خطوط قرمز تعیین شده از سوی جمهوری اسلامی ایران عبور کند. اگر چنین انتظاری وجود دارد امکان توافق در همین وین 4 وجود داشت.

وی ادامه داد: با این حال آقای ظریف و تیم مذاکره کننده هسته ای ایران ثابت کردند که حاضر نیستند به هر قیمتی با طرف مقابل به توافق و تفاهم برسند. حفظ حقوق مسلم ایران و تامین منافع ملی ودر نظر گرفتن خطوط قرمز ترسیم شده از سوی جمهوری اسلامی ایران تا کنون در نظر گرفته شده است و در این مذاکرات بیش از پیش به آن توجه شد.

نماینده پیشین ایران در مقر اروپایی سازمان ملل متحد در خاتمه گفت: بنابراین همانطور که تاکنون اکثر مردم از تیم مذاکره کننده حمایت کردند آنها نیز این اطمینان و اعتماد را داشته باشند که تیم مذاکره کننده هسته ای ایران در مسیر مذاکرات جز دستیابی به حقوق ملت و تامین منافع کشور هیچ کوتاهی نکرده و نخواهد کرد.