فرارو- یک کارشناس مسائل خاورمیانه معتقد است اتحاد غیر واقعی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس با افزایش شکاف میان اعضا نمایان میشود.
صباح زنگنه، در گفتگو با فرارو، ضمن بیان این مطلب درباره احضار سفرای کشورهای عربستان، امارات و بحرین از قطر در اعتراض به حمایتهای دوحه از اخوان المسلمین و تاثیر آن در آینده شورای همکاری خلیج فارس گفت: شورای همکاری خلیج فارس در واقع در جهت ایجاد نوعی انسجام میان کشورهای عرب منطقه در راستای سیاستهای اقتصادی، امنیتی و حتی فرهنگی و اخیرا نظامی شکل گرفت و گسترش پیدا کرد.
وی افزود: طبیعی است که وقتی این سیاستها به نوعی با سیاستهای متحدان خارجی برخی از کشورها همپوشانی پیدا کند شکاف در داخل مجموعه شورای همکاری خلیج فارس هم پدیدار میشود.
زنگنه ادامه داد: در سنوات گذشته اتحاد کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، عمدتا حول محور تبعیت و یا همپیمانی با ابرقدرتها و قدرتهای فرامنطقهای یعنی آمریکا و انگلیس در درجه اول شکل گرفت.
وی با بیان اینکه با کم شدن سایه حضور آمریکا در منطقه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به دنبال کسب متحدان جدید رفتند گفت: این متحدان را برخی کشورهای عرب خلیج فارس در اسرائیل جستجو میکردند و هنوز هم میکنند و برخی از هم در مصر بدون اخوان.
این کارشناس مسائل خاورمیانه افزود: بنابراین اخوان المسلمین را میتوان یک گزینهای برای این شکل از روابط کشورهای منطقهای برای جبران کاهش حضور آمریکا در منطقه خلیج فارس دانست.
زنگنه درباره اینکه چرا قطر متحد خود را به جای آنکه در میان کشورها جستجو کند روی گزینه اخوان المسلمین دست گذاشت گفت: قطر به دنبال ایجاد یک متحد فرامرزی غیر دولتی بود تا با قدرت مالی حمایتهای سیاسی بتواند این متحد را بر کرسی حکومتی در مصر یا تونس، سوریه و سایر کشورهای منطقهای بنشاند.
وی افزود: به این ترتیب برای قطر یک متحد غیر دولتی تبدیل به متحد دولتی شد و این اتحاد با پیوند با اخوان المسلمین ایجاد شد و حمایتهای گوناگون از آن به عمل آمد از قبیل در اختیار گذاردن ابزارهای رسانهای و تشکیلاتی و سایر امکانات از جمله تحت پوش کامل قرار دادن قرضاوی به عنوان یکی از علمای نزدیک اخوان المسلمین و اعطای گذرنامه قطری به او نیز از جمله این حمایتها بوده است.
این کارشناس مسائل خاورمیانه با بیان اینکه آنچه که در کشورهایی مانند عربستان در درجه اول و کشورهای دیگر همچون امارات و بحرین در درجه بعدی پیرامون اتحاد قطر با اخوان المسلمین بروز پیدا کرد نگرانی از نفوذ این تشکل در درون کشورهای خودشان بود گفت: با افزایش بخت اخوان در مصر، جایگاه این تشکل در سایر کشورهای منطقه به نوعی احیا و تقویت شد.
وی افزود: سازماندهی تازه اخوان در منطقه و بروز تحرکات تازه در کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس برای حاکمان این کشور به یک تهدید تبدیل شد چرا که این تحرکات میتوانست با اقبال عمومی و مردمی روبرو شود.
زنگنه ادامه داد: بر همین اساس شاهد بودیم که در برخی از کشورهای منطقه از جمله امارات تعدادی از اعضای عضو اخوان المسلمین بازداشت و محکوم شدند و اخطارهای متعددی در این باره به قطر داده شد.
این کارشناس مسائل خاورمیانه با بیان اینکه عملا اخوان المسلمین به عاملی در ایجاد شکاف در روابط کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس تبدیل شده است گفت: تنش در روابط کشورهای عضو شورای خلیج فارس البته عوامل دیگری هم داشت که شاید اوج دیگری از تنشها در این روابط در سوریه بروز پیدا کرد.
وی افزود: یک زمانی در سوریه بیشترین حمایت و پشتیبانی از گروههای مخالف حکومت بشار اسد اعم از اخوان المسلمین و یا جریانات افراطی مسلح توسط قطر انجام میگرفت با این حال عربستان با احساس عقب ماندگی نسبت به شرایط سوریه با همکاری برخی متحدان عمدتا در بعد سازمانهای امنیتی سعی کرد علم پیشتازی جریانات مخالف در سوریه را از قطر برباید.
این کارشناس مسائل خاورمیانه ادامه داد: درگیری و رقابت مخالفان حکومت سوریه به شدیدترین وجه آن، آنهم با درگیری میان گروههای داعش با جبهه النصره و سایر نامهای قارچ گونهای که در سرزمین سوریه رویده شده نمونهای از تلاشهای عربستان برای جبران شکستها و عقب ماندگیها از رقیب خود قطر در صحنه سوریه است.
زنگنه در خاتمه گفت: در چنین شرایطی طبیعی است وقتی مجموعهای از کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس اعلام میکنند که خواهان ایجاد اتحاد به جای تشکل محفلی هستند آن هم از نوع نظامی، با وجود چنین شکاف عمیق و ریشهای نمیتوانند امیدی به شکل گیری این اتحاد داشته باشند و اساسا این شورا را در آینده شورایی موثر در منطقه دانست.