فرارو- گزارش‌ها نشان می‌دهد كه حجم معاملات در بورس تهران به شدت كاهش یافته و شاخص كل بورس تحت تاثیر وضعیت بحرانی اقتصاد جهان در حال سقوطی بی‌سابقه است. در همین ارتباط هفته قبل ساختمان بورس تهران در خیابان حافظ جنوبی برای اولین بار شاهد اعتراض سهامداران ناراضی به وزیر اقتصاد دولت نهم بود.
بر اساس آخرین گزارش‌های بورس تهران از وضعیت شاخص‌ها، شاخص كل بورس تهران از مرز 9000 واحد هم پایین‌تر رفت و به 8973 رسید تا بدین ترتیب نگرانی سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی از تغییرات اخیر بازار سهام تحت تاثیر بحران‌های جهانی اقتصاد به اوج خود برسد.
این سقوط غیرمنتظره كه برای اولین بار پس از آبان ماه 1382 به وقوع پیوسته، در شرایطی رخ می‌دهد كه احمدی‌نژاد در مصاحبه تلویزیونی اخیر خود به صراحت تاثیر تحولات بازارهای جهانی بر اقتصاد ایران را انكار كرد و اعضای تیم اقتصادی دولت نهم نیز بارها بر بی‌ارتباط بودن اقتصاد ایران با اقتصاد جهان اصرار ورزیده‌اند.
آخرین مورد از این دست، اظهارات وزیر بازرگانی بود كه روز دوشنبه گذشته در روزنامه‌ها منتشر شد. میركاظمی گفته بود: "اقتصاد جهان ارتباطی با اقتصاد ایران ندارد و یکی از نشانه های بحران اقتصادی جهان بحران مالی و رکود آن است که این موضوع بیشتر در کشورهایی بروز و ظهور می کند که اقتصادشان با یکدیگر تنیده شده، كه ایران از آنها نیست و در كشور ما تنها در بخش فروش نفت این نشانه‌ها ظاهر شده."
فعالان اصلی بورس تهران روز سه شنبه گذشته، وقتی در مراسم افتتاح سامانه جدید معاملاتی بورس با وزیر اقتصاد در تالار اصلی بورس تهران مواجه شدند، به سراغ او رفتند تا اعتراض خود به وضعیت كنونی اقتصاد كشور و بخصوص بی‌توجهی دولت نهم به بورس را به گوش شمس‌الدین حسینی برسانند.
آنها در خصوص تعیین تكلیف وضعیت سود سالیان سهام فولاد خوزستان و ممانعت از حضور خریدار در جلسات هیات مدیره، عدم برگزاری جلسات هیات مدیره چند شركت موضوع اصل 44 و نیز چگونگی حمایت دولت از بورس در شرایط بحرانی كنونی از وزیر سوال كردند.
اما وقتی صحبت به خبر تزریق 300 میلیارد تومانی دولت به بورس برای نجات آن از سقوط فعلی رسید و وزیر اقتصاد این خبر را از اساس تكذیب كرد و مدیرعامل بورس نیز برخی از سرمایه‌گذاران را به شایعه‌پراكنی متهم كرد، خشم سهامداران متضرر و عصبانی از بی‌اعتنایی مسئولان برانگیخته شد.
بدن ترتیب فضای تالار بورس كه تا به حال تنها همهمه ناشی از رونق بازار و تعدد معاملات را به خود دیده بود، شاهد همهمه‌های اعتراض‌آمیز ساكنان همیشگی خود گردید
عقب‌گرد به پنج سال قبل
شاخص كل بورس تهران كه در اولین روز از شهریور ماه 1369 با عدد 100 واحد تعریف شده بود، پس از رونق گرفتن نسبی اقتصاد كشور در سال‌های بعد به تدریج افزایش یافت، تا جایی كه در تاریخ 6 مرداد 1382 برای اولین بار از سقف 9000 واحد فراتر رفت و پس از یك تنزل اندك در آبان ماه همان سال، بار دیگر به روند صعودی خود ادامه داد، به طوری كه در چهاردهم مرداد ماه 1383 ركورد 13882 واحد را رقم زد و در پایان كار دولت خاتمی نیز بین 11 تا 12 هزار در نوسان بود.
اما در تیر ماه 1384 و با اعلام پیروزی احمدی‌نژاد، شاخص بورس تهران به كمتر از 10000 واحد سقوط كرد تا اولین واكنش منفی بازار سرمایه به دولت نهم رقم بخورد. با این حال بازار سرمایه به مراتب بیش از این واكنش منفی، از تصمیماتی كه این دولت تاكنون اتخاذ كرده، زیان و خسارت دیده و این در حالی است كه با عرضه كلان سهام شركت‌های دولتی در بورس، دولت اقدام به ایجاد تغییراتی در شاخص بورس كرده كه در واقع نشانی از رشد اقتصادی در خود ندارند.
با این حال همین موضوع و دیگر دخالت‌های مصنوعی دولت هم این روزها در برابر شدت تاثیراتی كه بی‌ثباتی موجود در بازار تولید، بی‌برنامگی دولت در مدیریت بازار سرمایه و نیز تحولات مخرب بازارهای جهانی بر بورس تهران گذاشته، رنگ باخته است و بدین ترتیب بورس در وضعیتی بحرانی قرار گرفته كه مهمترین نمود ان در شاخص كل است كه بر اساس گزارش‌ها، روز شنبه برای اولین بار به پنج سال قبل عقب‌گرد داشت.
ضرر 30 درصدی سرمایه‌گذاران
معاون سازمان بورس اوراق بهادار تهران در پایان هفته قبل اعلام كرد كه بازار سرمایه ایران بر اثر تغییرات اخیر، بین 15 تا 20 میلیارد دلار متضرر شده است. این در حالی است كه ارزش كل بازار بورس، حدود 67 میلیارد دلار برآورد می‌شود و بدین ترتیب گفته‌های احمدپور معاون سازمان بورس به این معناست كه سرمایه‌گذاران چیزی در حدود 30 درصد متضرر شده‌اند.
این در حالی است كه گزارش‌ها نشان می‌دهد نقدشوندگی و درجه قابلیت معامله نیز در بورس تهران به شدت كاهش یافته كه این موضوع نیز به نوبه خود بر نگرانی سهامداران افزوده است. در این شرایط، روز شنبه بورس تهران شاهد كاهش شدید حجم معاملات نیز بود كه نشان‌دهنده واكنش منفی فعالان بازار سرمایه به وضعیت فعلی بورس است.
در این میان، یك گزارش تكان‌دهنده نشان می‌دهد كه شركت‌های موضوع اصل 44 كه عرضه آنها ارزش كلی و شاخص قیمت‌های بورس را به میزان قابل توجهی افزایش داده بود، در متن روند رو به سقوط بورس قرار دارند و ارزش متوسط آنها میزان 53 درصد كاهش را شاهد بوده است. در این میان سهام فولاد مباركه، شركت مس ایران و كشتیرانی با 60 درصد كاهش، پیشتاز سقوط ارزش سهام شركت‌های دولتی بودند كه نه تنها شعار خصوصی‌سازی آنها محور طرح‌های اقتصادی دولت قرار گرفته، بلكه قرار است سود آنها نیز به دارندگان سهام عدالت پرداخت شود!
