
فرارو- یک تحلیل گر مسائل بین الملل تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران، اقدام داوطلبانه تعلیق غنی سازی ۲۰ درصد در دور زمانی شش ماهه را سنگ محک حسن نیت گروه ۱+۵ کند.
حسن بهشتیپور در گفتگو با فرارو ضمن بیان این مطلب با تاکید بر اینکه روز نخست آلماتی ۲ با گیر و گره نه چندان قدیمی روبرو شد گفت: یکی از مهمترین موانعی که پیش روی توافق در روز نخست مذاکرات هستهای جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+۵ را سعید جلیلی، مذاکره کننده ارشد هستهای ایران یک روز پیش از برگزاری این دور از مذاکرات تشریح کرد.
وی افزود: آقای جلیلی یک روز مانده به گفتگوهای آلماتی۲ در دانشگاه فارابی قزاقستان تاکید کرده بود که گفتوگوها در این زمینه با یک کلمه میتواند راه خود را باز کند و آن اصل مسلم پذیرش حقوق ملت ایران بهخصوص حق غنیسازی است این حقی است که در انپیتی هم آمده است.
بهشتیپور ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران عضو آژانس بین المللی انرژی اتمی است که پیمان منع گسترش تسلیحات هستهای (ان پی تی) را هم پذیرفته که عضویت در آژانس و پذیرش پیمان ان پی تی این حق را به ایران میدهد که تمامی فعالیتهای مربوط به چرخه هستهای که یکی از آن غنی سازی است را در اختیار داشته باشد.
این تحلیل گر مسائل بین الملل تصریح کرد: این حق را سایر کشورهای عضو آژانس بین المللی انرژی اتمی هم از آن برخوردارند و غربیها هم باید این حق را برای جمهوری اسلامی ایران قائل شوند.
بهشتیپور در ادامه گفت: گیر و گره دیگری که در روز نخست مذاکرات ایجاد شده بود هم ناشی از درخواستی بود که پیش از این نیز جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات پیشین آن را مطرح کرده بود.
وی با بیان اینکه درخواست جمهوری اسلامی ایران از طرف مقابل در مذاکرات هستهای این است که گامهای اعتماد ساز طرفین باید هم وزن و هم سان باشد گفت: در مسکو و آلماتی ۱ هم جمهوری اسلامی ایران این موضوع را مطرح کرده بود که اگر قرار است جمهوری اسلامی ایران گام اعتماد سازی را بردارد طرف مقابل هم گام اعتماد ساز هم وزن و هم اندازه بردارد.
این تحلیل گر مسائل بین الملل افزود: بر اساس بسته پیشنهادی که گروه ۱+۵ در آلماتی ۱ ارایه کرده آنها از جمهوری اسلامی ایران درخواست کردهاند که در یک بازه زمانی شش ماهه، تاسیسات هستهای فردو را نه تعطیل بلکه به حالت تعلیق درآورد، تمامی فعالیتهای غنیسازی بالای ۵ درصدی خود که برای سوخترسانی به رآکتورهای تولید برق لازم هستند را تعلیق کند، اورانیوم غنیشده ۲۰ درصدی فعلی خود را به سوخت رآکتورهای تحقیقاتی تبدیل کند در ازای آن آمریکا و اتحادیه اروپا تحریمهای وضع شده علیه طلا و فلزات گرانبها و صادرات محصولات پتروشیمی ایران را لغو خواهند کرد.
وی ادامه داد: این در حالی است که است که اساسا این درخواستها با مابه ازای که غرب قرار است به جمهوری اسلامی ایران دهد هم وزن و هم سنگ نیست از این رو تهران انتظار دارد که در صورت توافق بر سر گامهایی که ایران درآینده بر میدارد طرف مقابل هم گامهای بیشتری بردارد و حداقل تحریمهای یکجانبهای که خارج از چارچوب قطعنامههای شورای امنیت وضع شده است لغو شود.
بهشتیپور تصریح کرد: همچنین یکی از انتظاراتی که جمهوری اسلامی ایران دارد این است ابعاد و سرانجام مذاکرات با گروه ۱+۵ مشخص شود به این معنا که قرار است این مذاکرات تا چه زمانی ادامه پیدا کند و دورنمای لغو تمامی تحریمها علیه جمهوری اسلامی ایران مشخص شود؛ چرا که هنوز مشخص نیست که در صورت برداشت چه تعداد گام اعتماد ساز از سوی جمهوری اسلامی ایران پرونده هستهای ایران به حالت عادی باز میگردد و تمامی تحریمها علیه ایران لغو میشود.
این تحلیل گر مسائل بین الملل تاکید کرد: در هر حال از آلماتی ۱ فضایی ایجاد شده است که امکان دستیابی دو طرف به یک توافق همه جانبه را افزایش داده است که زمینه این امکان هم با عقب نشینی غرب از تعطیلی کامل فردو و غنی سازی در ایران فراهم شد.
وی افزود: بنابراین بهتر است روند این فضا ادامه پیدا کنند و جمهوری اسلامی ایران هم برای آنکه حسن نیت خود را نشان دهد یکبار دیگر پیش گام برداشتن گامی اعتماد ساز شود و با پذیرش تعلیق غنی سازی اورانیوم آن هم صرفا برای بازه شش ماههای که خود گروه ۱+۵ تعیین کرده است به جهانیان ثابت کند که اهل مدارا و گفتگو است.
بهشتیپور گفت: تعلیق غنی سازی اورانیوم ۲۰ درصد برای دوره زمانی شش ماهه ارزش آن را دارد که حسن نیت غربیها یکبار دیگر به بوته آزمایش گذاشته شود که چقدر مایل هستند در یک روند برد – برد موضوع هستهای ایران را حل و فصل کنند.
وی افزود: گام بزرگ جمهوری اسلامی ایران با تعلیق داوطلبانه شش ماهه غنی سازی اورانیوم، حداقل این دستاورد را به دنبال خواهد داشت که جلوی بهانه جوییهای غربیها را خواهد گرفت و آنها را از بهانه جوییهای بیشتر خلع سلاح کند.
این تحلیل گر مسائل بین الملل همچنین با انتقاد از ارایه پیشنهادات مسکو از سوی هیات مذاکره کننده جمهوری اسلامی ایران گفت: انتظار این بود که در مذاکرات آلماتی ۲ جمهوری اسلامی ایران پیشنهادات تازهای را ارایه کند و از بازگشت به طرح و پیشنهادات مسکو که حدود ۱۰ ماه از ارایه آن گذشته است و پاسخی به آن داده نشده گذر کنند.
وی افزود: بازگشت به طرح مسکو نه تنها کمکی به باز شدن گره مذاکرات نمیکند بلکه منجر به کور شدن بیشتر این گره خواهد شد از این روی جمهوری اسلامی ایران میتواند با گفتگو حول محور بسته پیشنهادی ۱+۵ که حاوی مواضع تعدیل شده غربیها است اقدام داوطلبانه تعلیق غنی سازی ۲۰ درصد در دور زمانی شش ماهه را سنگ محک حسن نیت گروه ۱+۵ کند.