سفر تعجب آور دبیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی تنها چند روز مانده به مذاکرات بغداد گمانه زنی ها در مورد اینکه ممکن است ایران درهای تاسیسات هسته ای خود را به روی بازرسان بگشاید افزایش داده است.
فرارو- سفر تعجب آور دبیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی تنها چند روز مانده به مذاکرات بغداد گمانه زنی ها در مورد اینکه ممکن است ایران درهای تاسیسات هسته ای خود را به روی بازرسان بگشاید را افزایش داده است.
به گزارش سرویس بین الملل فرارو به نقل از وال استریت ژورنال، یوکیا آمانو روز دوشنبه سفری خارج از برنامه به تهران خواهد داشت و همین امر باعث شده کارشناسان بیش از پیش احتمال توافق نهایی برای ورود بازرسان به سایت های مخفی ایران و مذاکره با مقامات عالی رتبه هسته ای را قوت ببخشند.
با این حال برخی مقامات آمریکایی و اروپایی نگرانند که ایران از سفر دبیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی به تهران در جهت شکاف انداختن در جامعه جهانی و بی پاسخ گذاشتن مذاکرات بین المللی که طی هفته جاری در بغداد صورت می گیرد، استفاده کند.
برخی مقامات ارشد آمریکایی این سفر را مثبت ارزیابی کرده و معتقدند ایران باید آمادگی پاسخگویی به نگرانی های آژانس و دیگر نگرانی ها در مورد تولید سوخت هسته ای خود را داشته باشد. آنها معتقدند ایران بی تردید از سفر آمانو به نفع خود بهره خواهد برد.
سفر آمانو مطمئناً تاثیر قابل توجهی بر مذاکرات بغداد طی روز چهارشنبه خواهد داشت. روابط ایران و آژانس از نوامبر سال گذشته، پس از انتشار گزارش آمانو در مورد ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته ای ایران رو به سردی گراییده بود.
طی ماه های گذشته تمام تلاش های آژانس برای دسترسی به سایت پارچین و همچنین دیگر اسناد و مدارک مربوط به این سایت و دانشمندان هسته ای ایران بوده است. افرادی که از نزدیک با اهداف سفر این دیپلمات ژاپنی به ایران آشنایی دارند، امیدوارند مذاکرات وی با سعید جلیلی، مذاکره کننده ارشد ایران منجر به دسترسی به این افراد، اسناد و تاسیسات شود.
به گفته این افراد آگاه، هدف دیگر از این سفر اطمینان آژانس از مذاکره با افرادی است که اختیار لازم برای اعلام توافق از سوی ایران را دارند. به گفته این افراد طی مذاکرات قبلی، تیم مذاکره کننده ایرن از سوی مقامات نه چندان عالی رتبه سرپرستی می شد که نمی توانستند دولت را در مورد تعهد به توافقات قانع کنند.
دولت اوباما بر این باور است که عملاً تمام تصمیمات مربوط به برنامه هسته ای ایران از سوی مقامات عالی رتبه ایران اتخاذ شده است. افراد آگاه به این موضوع می گویند مذاکره کنندگان ایران و آژانس طی دیدار روز دوشنبه و سه شنبه هفته گذشته توانسته اند نکات قابل توجهی را مورد بررسی قرار دهند، از جمله پیشنهاد ایران مبنی بر اینکه آژانس از اعلام عمومی جزئیات و عناصر تحقیقات خود پیش از سفر یا در طول سفر به ایران خودداری کند.
این در حالی است که ایران و آژانس هنوز در مورد تقاضای ایران مبنی بر اینکه آژانس یک کپی کامل از تمام اسناد مربوط به فعالیت های مرتبط با ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته ای ایران را به تهران تحویل دهد، به توافق نرسیده اند. آژانس پیشنهاد ارائه برخی از این مستندات را به تهران داده و از ارائه کپی کامل آن سرباز می زند.
ایران خواستار تهیه یک نقشه راه برای تحقیقات آژانس است. این کشور از آژانس بین المللی انرژی اتمی می خواهد در یک زمان مشخص تنها یکی از مسائل را مورد تحقیق و بررسی قرار دهد و می خواهد پیش از پرداختن به مسئله بعدی، تحقیق در مورد مسئله قبلی به پایان رسیده باشد. اما آژانس از ایران می خواهد که به طور همزمان چند مسئله را مورد بحث قرار دهد و تاکید دارد که باید حق بازگشایی مسئله بسته شده را در صورت یافتن مدارک جدید داشته باشد.
به گفته مقامات آمریکایی و اروپایی مذاکرات بخش عمده توجه در مذاکرات بغداد به ترغیب کردن ایران به تعلیق غنی سازی 20 درصدی اورانیوم معطوف خواهد شد.
دولت اوباما و اروپائیان از ایران می خواهند که ذخایر اورانیوم با غنای 20 درصد خود را به خارج از کشور منتقل کرده و با تعطیلی تاسیسات هسته ای فردو موافقت کند. در مقابل ایران امتیازات اقتصادی و دیپلماتیکی را کسب خواهد کرد.
اگر تهران خواستار امتیازات قابل توجهی در بغداد شود، احتمال بروز اختلاف میان بلوک بین المللی، مقامات آمریکا و اروپا وجود دارد.
دولت اوباما، فرانسه و انگلیس آمادگی خود برای اعمال تحریم بر بخش صادرات نفت و بانک مرکزی ایران در پایان ماه جاری میلادی را ابراز داشته اند، بدون آنکه توجهی به فعالیت های ایران در عراق داشته باشند. در حال حاضر امریکا و اروپا برای ترغیب ایران به همکاری، تنها از کنار گذاشتن تحریم های آینده سازمان ملل خبر می دهند.
برخی دیپلمات ها معتقدند روسیه و چین می توانند از شدت تحریم ها بکاهند یا دستکم آنها را به تاخیر بیاندازند. این امر باعث می شود واشنگتن و بروکسل به ارزیابی مجدد مواضع خود بپردازند.
یکی از مقامات اروپایی مرتبط با دیپلماسی می گوید: «فرض کنیم که ایران آمادگی خود برای انجام تمام خواسته های ما را اعلام کند. پس از آن احتمالاً از بغداد برمی گردیم و زمان زیادی را صرف تفکر در مورد مسئله تحریم ها می کنیم.»
