پس از انتشار گزارش ترك خوردن سقف سيوسهپل مسوولان و رسانههاي مختلف واكنشهاي بسياري به آن نشان دادند، از مسوولان قطار شهري و شهرداري اصفهان تا مسوولان استاني و ملي سازمان ميراث فرهنگي، اين واكنشها همچنان ادامه دارد.
به گزارش شرق، در آخرين مورد عبدالجواد زعفراني، رييس سازمان قطار شهري اصفهان در بخشي از توضيحي كه براي روزنامه فرستاده، اعلام كرده است: «راهاندازي مترو موجب بقاي آثار تاريخي خواهد شد.»
در همين حال روز گذشته مسعود علويان، صدرمعاون حفظ و احياي آثار تاريخي سازمان ميراثفرهنگي و گردشگري در گفتوگويي با فارس به نقل از مشاوران سازمان گفته است: «ما نگران لرزشهاي ناشي از عبور مترو بر سيوسهپل هستيم.»
توضيحات سازمان قطار شهري اصفهان
در جوابيه سازمان قطار شهري اصفهان كه براي روزنامه ارسال شده، آمده است: «هيچگاه ماشين حفر تونل (TBM) قطار شهري اصفهان از زيرپايههاي سيوسهپل عبور نكرده است، محور تونل شرقي (نزديكترين تونل به پل) حداقل 40متر فاصله از بدنه غربي پل دارد.
ضمن آنكه، انحراف جزيي تونل شرقي، پس از پشت سر گذاشتن پل و در محوطه پارك رخ داده و توقف ماشين حفر تونل در ابتداي بلوار ملت هم مربوط به سال گذشته ميباشد كه اينك خبر آن منتشر گرديده است.
هماكنون تونل شرقي پس از گذر از زير ساختمانها، در فاصله 500متري آخرين پايه جنوبي پل، به سمت جنوب در حال پيشروي ميباشد.
ماشينهاي حفر تونل مورد استفاده براي ساخت تونلهاي خط يك قطار شهري اصفهان از پيشرفتهترين ماشينهاي حفر تونل مجهز به سپر تعادل فشار زمين (EPB) ميباشند، كه براي همين پروژه طراحي و ساخته شدهاند. نشست زمين با نصب كشيدگي سنجهاي (Extensometers) چهار نقطهاي در ايستگاههاي ابزارگذاري چهار و پنج در دو ساحل شمالي و جنوبي زايندهرود، در مسير تونل شرقي، با دقت 01/0ميليمتر و با سيستم جمعآوري الكترونيكي دادهها (Data- Taker)، بهطور پيوسته اندازهگيري گرديده، كه بر پايه آنها، نشست سطح زمين در حد صفر و نشست زمين در يك متري بالاي تاج تونل حداكثري 96/1ميليمتر اندازهگيري و ثبت شده است.
به اين دليل، پس از بازديد كارشناسان يونسكو و ايكوموس و بررسي اسناد و مدارك موجود و گزارش تهيهشده توسط مشاور ژئوتكنيك و تونلسازي پروژه، در ايميل دريافتي از سوي پرفسور ايواساكي، سرپرست گروه اعزامي، آمده است كه اجراي تونل موفقيتآميز بوده و هيچگونه اثر تخريبي تا اين زمان ملاحظه نشده است.
اين مربوط به زماني است كه هر دو تونل از سيوسهپل عبور نموده بودند. بنابراين انتساب ترك موصوف به عبور تونل قطار شهري كاملا دور از واقعيت ميباشد. ابزارگذاري و رفتارنگاري سيوسهپل در برابر جابهجاييهاي محتمل در اثر عوامل گوناگون، مانند هر اثر باارزش تاريخي ديگر مورد تاييد همه كارشناسان فنی بوده است.
در بخش ديگري از جوابيه مترو اصفهان نيز با اشاره به ماجراي خشك شدن زايندهرود ذكر شده است: «قطع كردن جريان زايندهرود بههيچوجه با پروژه قطار شهري اصفهان مرتبط نميباشد، زيرا سيستم بهكار گرفتهشده قابليت آن را دارد كه در هر شرايطي بتواند مورد بررسي قرار گرفته و به كار ساخت تونل ادامه دهد.
ضمن آنكه با قطع جريان آب در بستر رودخانه، جريان آب زيرزميني قطع نشده و در مقاطع مورد بحث تونل تماما در زير سطح آب زيرزميني ساخته شده و سينه كار تونل با فناوري پيشرفته موجود مورد وارسي قرار گرفته است.
براساس صورتجلسه مورخ 13/7/88 با معاون محترم رياستجمهوري و رياست سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و صنايع دستي كشور و استاندار وقت استان، اين سازمان با نظارت معاونت پژوهشي دانشگاه علم و صنعت ايران نسبت به انتخاب پيمانكار خارجي به صورت EPC براي ريلگذاري مسير حدفاصل ميدان امام حسين(ع) تا ايستگاه سيوسهپل در خيابان چهارباغ بالا اقدام كرده به نحوي كه با استفاده از تكنولوژيهاي روز دنيا ارتعاشات حركت قطارها در روسازي كف تونلها مستهلك شده و هيچگونه آسيبي به سيوسهپل وارد نيايد و باتوجه به اينكه آثار تاريخي هماكنون در معرض ارتعاشات ناشي از حركت اتوبوسها و ترافيك در حال نابودي است با راهاندازي مترو بار ترافيك كاهش يافته و موجب بقاي آثار تاريخي خواهد شد.»
توضيحات شرق
در جوابيه سازمان قطار شهري اصفهان آمده است: دستگاه حفار هيچگاه از زير سيوسهپل عبور نكرده، اين درحالي است كه عباس حاج رسوليها، رييس شوراي اسلامي شهر اصفهان در آبانماه 89 در نشستي خبري با رسانهها گفته بود: «بيهمتي و سستي پيمانكار، مترو اصفهان را در نزديكي سيوسهپل زمينگير كرده و اگر بحث انحراف مترو پيش نيامده بود تاكنون مترو شمال-جنوب اصفهان تكميل شده بود.»
صحبتهاي رييس شوراي شهر همان زمان در بسياري از رسانهها منتشر شد.
علاوه بر اين در طول مدت زماني كه دستگاه حفار مترو در زير سيوسهپل متوقف شده بود بسياري از رسانههاي رسمي كشور به اين موضوع اشاره ميكردند كه هيچگاه اين خبر تكذيب نميشد و مسوولان شهري تنها به بيخطر بودن دستگاه براي سيوسهپل اشاره ميكردند.
علاوه بر اين در اين جوابيه از انحراف جزيي دستگاه حفار سخن گفته شده، در حالي كه بر اساس اعلام قبلي مسوولان شهري اصفهان دستگاه حفار تونل مترو اصفهان حدود 30رينگ (طولي معادل 40 متر) در كنار سيوسهپل به اشتباه حفاري كرده است. خبر اين موضوع نيز به كرات در رسانهها منتشر شد و هيچگاه تكذيب نشد.
مساله ديگري كه ذكر آن در اينجا بسيار لازم به نظر ميرسد موضوع خبر آغاز به كار دستگاه حفار مترو و عبور آن از زير بستر زايندهرود در نزديكي سيوسهپل است كه به دليل انحراف از مسير خود حدود دو سال در ضلع جنوبي ساحل رودخانه و نزديكي پل متوقف بود و همه راهكارهاي مسوولان براي اصلاح آن نيز با شكست مواجه شده بود.
در اين مدت مسوولان شهري حتي ايدههاي احتمالي خود براي خلاص شدن از اين وضعيت را با رسانهها مطرح ميكردند. حال پس از انتشار خبر تركخوردگي پل يكباره مسوولان سازمان قطار شهري از عبور دستگاه حفار از اين محل خبر ميدهند، بايد پرسيد چرا مسوولان شهري اصفهان موضوعي با اين ميزان از اهميت را در سكوت خبري و بدون اعلام رسمي انجام دادهاند؟
آيا نميتوان عبور دستگاه از محل انحراف خود و تكانههاي ناشي از فعاليت آن را عامل اصلي آسيبهاي واردشده به پل دانست؟ از سوي ديگر گفته شده دستگاه حفار مترو از پيشرفتهترين ماشينهاي حفر تونل جهان است، حال آنكه به گفته بسياري از رسانهها اين دستگاه دست دوم ساخت آلمان و از كشور تركيه خريداري شده بود و انحراف 40متري از مسير حفاري را هم ميتوان نشانهاي از بيكيفيت بودن آن دانست.
در بخش انتهايي توضيحات مترو اصفهان نيز آمده است: با راهاندازي مترو بار ترافيك كاهش يافته و موجب بقاي آثار تاريخي خواهد شد.
اين در حالي است كه خيابانهاي دو سوي شمال و جنوب سيوسهپل در اصفهان هر كدام دستكم 20 متر بيشتر از 40متر با سازه اصلي پل فاصله دارند و بسيار بعيد به نظر ميرسد حركت ماشينها در خيابان موجب لرزش در آن شود.
با اين حال مترو اصفهان بر اساس ادعاي مسوولان دستكم 40 و دست بالا 90متر با سازه پل فاصله دارد، اين در حالي است كه محل عبور تونلها در زيرزمين است و ارتعاشات ناشي از عبور دستگاه حفار يا قطارها به راحتي به زمين منتقل ميشود و سازههاي روي خاك را تكان ميدهد، نمونه اين مساله نيز براي ساكنان همه ساختمانها و بناهايي كه مترو تهران از زير آنها رد ميشود هر روز تكرار ميشود، اين شهروندان ميتوانند گواهي دهند هر بار عبور مترو چه لرزهاي به تن ساختمانشان مياندازد.
معاون حفظ و ميراث: «از وضعيت عبور مترو اطمينان حاصل نكنيم اجازه عبور نميدهيم»
در همين حال مسعود علويان صدر، معاون حفظ و احياي آثار تاريخي سازمان ميراثفرهنگي و گردشگري در گفتوگو با فارس با اعلام اينكه تركهاي فعلي سيوسه پل، مويي و طبيعي است، گفت: «تنها نگراني ما در حال حاضر لرزشهاي پس از راه افتادن مترو است كه نه تنها براي سيوسه پل بلكه براي آثار موجود در مسير فرهنگي چهارباغ وجود دارد. با اين حال آنچه به قطع يقين مشاوران ما اعلام كردهاند، اين است كه تونل مترو هيچ خطري براي سيوسه پل ندارد.»
معاون سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري گفت: «سازمان قطار شهري بايد نوع واگنها و لوكوموتيوها را اعلام كند، چراكه اگر از وضعيت عبور مترو اطمينان حاصل نكنيم اجازه عبور نخواهيم داد. مترو نبايد صدمهاي به سيوسه پل وارد كند.»
اما با همه اين تفاسير همانطور كه پيش از اين نيز گفته شد وضعيت كنوني سيوسهپل و عكسهاي منتشر شده از اين سازه به اندازه كافي گوياي ادعاي «شرق» هست.