روزنامه فایننشال تایمز نوشت: سیاستهای غیرقابل پیشبینی نامزد جمهوریخواهان، نگرانی و تردیدها نسبت به وخامت اقتصادی جهان را در صورت بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید برانگیخته است.
به گزارش ایرنا به نقل از فایننشال تایمز، متحدان سنتی آمریکا در اروپا و شرق آسیا، فارغ از دشمنان آن، کاملا واقف هستند که ترامپ آنها را تا بازگشت احتمالی به کاخ سفید معطل نگه میدارد تا حدس بزنند که چه برنامهای خواهد داشت. با این حال به گفته دستیاران ترامپ، موضع رئیس جمهوری پیشین آمریکا در برخی از مسائل کاملا شفاف و مشخص است.
آنها تاکید دارند که در صورت بازگشت ترامپ به اتاق بیضی شکل (دفتر کار رئیس جمهوری آمریکا) وی بسرعت برای پایان دادن به جنگهای خاورمیانه و اوکراین، گام بر خواهد داشت. در عین حال تعرفههای سنگینی را علیه متحدان آمریکا وضع خواهد کرد تا آنها را به هزینه بیشتر برای اهداف دفاعی و برابری تجاری با آمریکا وادار کند. ترامپ همچنین فشارها بر چین را حفظ خواهد کرد.
شعار «اول آمریکا» ی ترامپ که به اعتقاد متحدان و مشاوران و دستیاران ترامپ در دور دوم ریاست جمهوری او ادامه خواهدداشت، برنامهای است که دوستان و دشمنان آمریکا را به طور یکسان و براساس یک معیار ساده درباره مازاد تجاری آنها با آمریکا محک خواهد زد.
بیل هگرتی سناتور آمریکایی و سفیر این کشور در ژاپن در دور نخست ریاست جمهوری ترامپ گفت که مهم نیست که کشوری دوست باشد یا دشمن، اگر شریک تجاری ما هستید باید در شرایط متوازن تجارت کنید.
مخالفان ترامپ این برنامههای او را عجولانه و مغرورانه میدانند و از دید بسیاری از اقتصاددانان، از نظر اقتصادی ضعیف است. آنها تصدیق میکنند که برنامههای ترامپ در دور نخست ریاست جمهوریاش درونگرایانه بوده هر چند که به تدریج در افکار نه تنها جمهوریخواهان بلکه دموکراتها نیز درباره نقش آمریکا در جهان نفوذ کرده است.
بیشتر متحدان آمریکا شکی ندارند که در دور دوم ریاست جمهوری ترامپ با وضعیت آشفتهای در روابط با این کشور مواجه خواهند شد. آنها خاطرنشان میکنند که چگونه بسیاری از مقامات سیاست خارجی آمریکا در دور نخست ریاست جمهوری ترامپ، از او فاصله گرفتند و حتی در مواردی انتقادهای زیادی از دولت او داشتند.
کسانی که ترامپ را قبول دارند تایید میکنند که متحدان آمریکا حق دارند نگران باشند. ریک گرنل متحد ترامپ که در صورت پیروزی او در انتخابات ۵ نوامبر (۱۵ آبان) ممکن است نقش مهمی را برعهده بگیرد گفت: «پیش بینی پذیری» دشوار است. البته طرف دیگر (دشمنان آمریکا) میخواهند رئیس جمهوری قابل پیش بینی باشد اما ترامپ و آمریکاییها قابل پیش بینی نیستند.
حامیان سیاست خارجی ترامپ، نگران اتهامات به او درباره انزواطلبی هستند و تلاش میکنند این اتهامات را مهار کنند. این اصطلاح بازتاب ناخوشایندی از دهه ۱۹۳۰ میلادی است و این گروه از حامیان ترامپ مدعیاند اگر لازم باشد آمریکا از قدرت نظامی خود استفاده کند آن را به صورت گزینشی استفاده خواهد کرد اما در رابطه با نگرانی متحدان آمریکا میگویند آنها نیز باید نقش بیشتری ایفا کنند.
مایک والز یکی از جمهوریخواهان حامی ترامپ در این زمینه گفت: ناتو باید سهم بیشتری در تحمل این بار دفاعی داشته باشد اگر آنها اکنون در این زمینه نقشی نداشته باشند چه زمانی این نقش را ایفا خواهند کرد؟
بعد از فشارهای ترامپ در دور نخست ریاست جمهوری اش، اعضای ناتو و متحدان آمریکا در شرق آسیا سهم خود در بودجه دفاعی را افزایش داده اند. تا ۲۳ ژوئن (خرداد) ۲۳ عضو از ۳۲ عضو این پیمان اهداف آمریکا درباره افزایش دو درصدی بودجه دفاعی را محقق کردند که دو برابر چهار سال گذشته بود، اما آنها در دور دوم ریاست جمهوری ترامپ همچنان با فشار بیشتری مواجه خواهند شد.
آلمان و فرانسه دو اقتصاد بزرگ اروپا که به تازگی دو درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف بودجه دفاعی کردند، میتوانند با فشار مشابهی مواجه شوند.
همچنین ترامپ بر پایه سیاست حمایت از تولیدات داخلی خود در دور نخست ریاست جمهوری اش، تهدید کرده تعرفههای جدید و گستردهای را وضع خواهد کرد که از جمله تعرفه ۲۰ درصدی بر همه کالاهای وارداتی به آمریکا است و این میزان تعرفهها درباره محصولات چینی ۶۰ درصد خواهد بود. سناتور هگرتی معتقد است «تعرفههای سراسری» کاملا امری امکانپذیر است.
در چنین سناریویی، بسیاری از متحدان آمریکا بر این باورند که روابط دوجانبه مهمتر از شبکه ائتلافاتی خواهد بود که در دولت جو بایدن گسترش یافت. البرتی کولبی از دستیاران پنتاگون معتقد است دولت دوم ترامپ از ائتلافها حمایت میکند اما کاملا رویکردی متفاوت نسبت به آن خواهدداشت.
این مقام وزارت دفاع آمریکا عنوان کرد: کره جنوبی، هند و (رژیم) اسرائیل نمونهای از این ائتلافها هستند که «متکی به خود، توانمند و متمایل به اقداماتی هستند که منافع مشترکی دارد»، هر چند که این کشورها حتی ممکن است چندان با همه مواضع ما موافق نباشند.
به نوشته فایننشال تایمز مسئله چند جانبه گرایی، در دولت دوم ترامپ بیشتر در حاشیه قرار خواهد گرفت. گرنل سفیر آمریکا در برلین در دوره نخست ریاست جمهوری ترامپ چنین استدلال کرد که متحدان آمریکا در تفکری منسوخ «گرفتار شده اند» و به امید راه حل از سوی شورای امنیت سازمان ملل هستند. سازمان ملل میتواند مهم باشد اما تنها ابزار نیست و گاهی آنقدرها هم کارامد نیست.
وی گفت ما ترجیح میدهیم با کشورهایی که تمایل به انجام چنین کارهایی دارند تشکیل ائتلاف دهیم و همکاری کنیم.
فایننشال تایمز در بخشی از گزارش خود درباره وعده ترامپ برای پایان دادن به جنگ اوکراین نوشت: یکی از مشاوران قدیمی ترامپ میگوید طرح اولیه میتواند تصویری دوباره از توافق شکست خورده مینسک بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۵ باشد که به دنبال پایان دادن جنگ بین نیروهای اوکراینی و جدایی طلبان اقلیت روس زبان و مورد حمایت مسکو در شرق بود. این پیمانها تمامیت ارضی اوکراین را حفظ میکرد اما مناطقی را خودمختار اعلام میکرد هر چند که این شروط هرگز اجرایی نشدند.
متحدان ترامپ میگویند اوکراین در حال شکست خوردن در جنگ است و بر این باورند که دولت بایدن باید با ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه مذاکره میکرد همان طور که مقامات پیشین آمریکایی با رهبران اتحاد جماهیر شوروی سابق باب گفت وگو را گشودند. همچنین عضویت اوکراین در ناتو دستکم در کوتاه مدت گزینه آنها نیست.
این گزارش به اختلافات در داخل حزب جمهوریخواه در خصوص سیاستهای احتمالی ترامپ اشاره کرده و نوشت: رویکرد ترامپ در خصوص اوکراین مورد حمایت یکسان حزب جمهوریخواه قرار نخواهد گرفت. بر اساس گزارش شورای روابط خارجی اروپا این حزب سه گروهبندی دارند: «کسانی که خواستار خویشتنداری هستند»، اینها به ویژه حامی شعار اول آمریکا میباشند. عدهای هم خواستار اولویت دادن به برخی مسائل از جمله با تمرکز بر چین هستند و گروه سوم که حامی تفکر قدیمی اعمال قدرت آمریکا در جهان هستند و فراکسیونی قوی در سنا دارند. دو گروه اول در یک مسئله اتفاق نظر دارند و میگویند که اوکراین را باید در دامن اروپا رها کرد.
والز از جمهوریخواهان حامی ترامپ درباره چگونگی وادار کردن پوتین به مذاکره گفت: ترامپ میتواند با کاهش قیمت نفت و گاز اقتصاد روسیه را تهدید به سقوط کند. ما اهرم فوق العادهای برای فشار اقتصادی بر روسیه داریم. جهان را با نفت و گاز ارزاتر اشباع میکنیم و قیمت پایین میآید.
به نوشته فایننشال تایمز، این رویکرد مورد استقبال عربستان به عنوان متحد مهم آمریکا در دوره نخست ریاست جمهوری ترامپ قرار نخواهد گرفت اما افراد نزدیک به رئیس جمهوری پیشین آمریکا مدعیاند که این امر اهرم فشار مهمی بر پوتین خواهد بود. آنها همچنین به توافق آبراهامز که بین رژیم اسرائیل و امارات، بحرین، مراکش و سودان در دوره نخست ریاست جمهوری ترامپ منعقد شد اشاره میکنند.
گرنل در این زمینه مدعی شد که اعراب و اسرائیل، روسیه و اوکراین در مرحله بعدی قرار خواهند داشت.
به غیر از متحدان آمریکا، رهبران اقتصادی جهان نیز از پیروزی ترامپ در انتخابات نگران هستند.
رویترز در این زمینه گزارش داد: رشد اقتصادی پایین، بدهی بالا و تشدید جنگها در خاورمیانه و اوکراین موضوع بحثهای رسمی در نشستهای سالانه صندوق بین المللی پول و بانک جهانی بوده است اما رهبران مالی جهان بیشتر نگران تاثیر احتمالی بازگشت ترامپ به قدرت در انتخابات ریاست جمهوری نوامبر هستند.
این گزارش افزود: دستاوردهای ترامپ در نظرسنجیهای اخیر در مقابل برتری اولیه کامالا هریس معاون بایدن و نامزد دموکراتها بخشی از تقریبا همه مذاکرات مقامات مالی جهان، مقامات بانکهای مرکزی و گروههای جوامع مدنی در نشستهای هفته گذشته در واشنگتن بوده است.
یکی از نگرانیهای آنها، احتمال اختلال در نظام مالی جهان با اعمال و افزایش تعرفههای گسترده، افزایش بدهی تریلیون دلاری و به عقب برگرداندن اقدامات در حوزه مبارزه با تغییرات آب و هوایی و رویکرد دوباره به سمت تولید انرژی از سوخت فسیلی بوده است.
این گزارش نیز با اشاره به وعدههای ترامپ برای افزایش تعرفهها نوشت: کریستین لیندز وزیر دارایی آلمان روز جمعه به رویترز گفت که در جنگ تجاری آمریکا و اتحادیه اروپا تنها بازندگی وجود خواهد داشت.
کریستالینا جورجیوا، مدیر عامل صندوق بینالمللی پول از سیاستگذاران درخواست کرده کاهش انبوه بدهیهای ناشی از کووید را آغاز کنند و تهدید کرد، در غیر این صورت با آیندهای توام با رشد اقتصادی کم مواجه خواهند شد که باعث نارضایتی مردم خواهد شد.
وی در پاسخ به سوالی درباره تاثیر شبح بازگشت ترامپ بر جلسات و توصیههای صندوق بین المللی پول، گفت که بحثها بر حل مشکلات اقتصادی موجود متمرکز بوده است.
جورجیوا در یک کنفرانس خبری گفت: «احساس اعضا این است که انتخابات برای مردم آمریکاست. آنچه باید شناسایی کنیم این است که چه چالشهایی وجود دارد و صندوق بین المللی پول چگونه میتواند به طور سازنده به این چالشها رسیدگی کند.»
به نوشته رویترز نگرانیها درباره اقدامات تلافی جویانه در جنگ تجاری در جهان کاهش فشارهای تورمی را مسکوت نگه میدارد.
لستجا کگانیاگو، رئیس بانک مرکزی آفریقای جنوبی در این زمینه گفت: اگر یک کشور تعرفه وضع کند، فرض بر این است که سایر کشورها به این شیوه پاسخ نخواهند داد - (اما) اگر سایر کشورها با اعمال تعرفه در سراسر جهان پاسخ دهند و بنابراین اگر قیمتها را افزایش دهید، روند کاهش تورم میتواند برای جهان چالش برانگیز شود.