ترس گرجستانی‌ها از اوکراین شدن؛ دوری از ناتو و سرخورده از وعده‌های اتحادیه اروپا

عصرایران در یادداشتی نوشت: نتایج اولیه انتخابات پارلمانی گرجستان نشان از پیروزی حزب رؤیای گرجستان دارد. این حزب که پیش از این هم در دولت ائتلافی فعلی نیز اکثریتی البته شکننده در پارلمان گرجستان داشت با شعار دوری از جنگ و نپیوستن به ناتو و کنار گذاشتن سراب وعده‌های توخالی اتحادیه اروپا و همچنین اصلاحات اقتصادی و مبارزه با فساد اقتصادی توانست بخش‌های مهمی از جامعه گرجستان خصوصا اقشار فرودست، شهرستان‌ها به غیر از تفلیس، نسل میانسال و جاافتاده را جذب کند.

حزب رویای گرجستان کمپین انتخاباتی خود را بر دوری از جنگ و تاکید بر صلح و  مبارزه با فساد اقتصادی خصوصا دخالت ارگان‌ها و نهادهای خارجی در امور کشور  بنا نهاد. این حزب با تکیه بر روی تجربه تلخ جنگ‌های قبلی گرجستان در آبخازیا، اوستیا و نبرد با روسیه و همچنین مقایسه اوضاع فعلی اوکراین با آرامش و امنیت فعلی در گرجستان توانست رای بسیاری از مردم گرجستان را به خود جذب کند. حتی در سرتاسر کشور خصوصا در خود تفلیس تابلوهای تبلیغاتی از طرف کمپین این حزب دیده می‌شد که خرابی‌های ایجاد شده در جنگ اوکراین را با پروژه‌های  توسعه‌ای اجرا شده در سال‌های اخیر گرجستان مقایسه کرده بود.

این تبلیغات البته ازطرف رسانه‌های نزدیک به اتحادیه اروپا و آمریکا و برخی تشکل‌هایی که بودجه خود را از این کشورها می‌گیرد مورد حمله قرار گرفت که اتفاقا همین حملات نتیجه معکوس داد.  حزب رقیب که مشهور به نزدیکی به ناتو است و حتی برخی از اعضایش شاخه غیر رسمی نظامی‌اش در خطوط مقدم نظامی اوکراین علیه روسیه مشغول جنگ هستند، با یکدیگر شکست شگفت‌انگیز مواجه شد به صورتی که حدود ١٨ درصد آرایش سقوط کرد.

ایراکلی کوباخیدزه، نخست وزیر گرجستان درباره استفاده حزب  "رویای گرجستان" از تصاویر تخریب ها در جریان عملیات نظامی در اوکراین توضیح داد:  «حزب ما چنین بنرهایی را قبل از انتخابات نصب کرد. در آنها، تصاویر اوکراین با مناظر گرجستان در کنار هم قرار گرفته و با متن "نه به جنگ، صلح را انتخاب کنید" همراه است.

کوباخیدزه با یادآوری اینکه مقامات اوکراین و ناتو زمانی از گرجستان خواستند که «جبهه دوم» علیه روسیه باز کند، گفت: «ما باید به مردم گرجستان یادآوری کنیم که بهای جنگ چیست و بهای صلح چیست».

به نظر می‌رسد مردم گرجستان بعد از ٣ دهه از جدایی از اتحاد جماهیر شوروی سابق از وعده‌های بی سرانجام اتحادیه اروپا سرخورده شدند. چون نه تنها به اتحادیه اروپا راه داده نشدند که بهانه آن شاهد گسترش فساد اقتصادی با تزریق پول اندیشکده‌ها و نهادهای دخالت‌گر دولت‌های خارجی بودند که علاوه بر فساد مالی فراوان موجب ناامن شدن کشورشان شد.

در چند جنگ گذشته نیز که با فشار اتحادیه اروپا ناتو در اوستیای جنوبی و آبخازیا و گوری انجام دادند نه تنها شکست سنگینی را تحمل کردند که روابط خود با همسایه بزرگ و قدرتمند خود یعنی روسیه را هم تا مرز بحران‌های خطرناک بردند.

حتی در یک سال اخیر نیز در گرجستان شاهد آن بودیم که برخی تشکل‌ها و نهادها که بودجه خود را از کشورهای خارجی می‌گیرد با نمادهای همچون پرچم اوکراین و اتحادیه اروپا تلاش در ایجاد نوعی آشوب شبیه انقلاب‌های رنگی در تفلیس کردند که با بی اعتنایی اکثریت مردم و مخالفت جدی سیاستمداران کهنه‌کار گرجی مواجه شدند کار به جایی رسید که قانون شفافیت مالی در پارلمان گرجستان تصویب شد تا جلوی فسادهای مالی که سرچشمه‌اش از همین کمک های مالی خارجی گرفته شود هم امنیت ملی گرجستان تامین شود.

برخی از اندیشکده‌های وابسته به اتحادیه اروپا و ناتو و آمریکا تلاش داشتند به قولی در قفقاز جبهه‌ای دوم علیه روسیه درست کنند. اتفاقا حزب رویای گرجستان دقیقا روی این نقطه دست گذاشت و اعلام کرد که نمی‌خواهد کشورش صحنه رقابت و جنگ نیابتی ناتو علیه روسیه شود. حزب رویای گرجستان با اشاره به این‌که می‌خواهد با تمامی همسایگان خودش از جمله روسیه، ترکیه، ارمنستان و آذربایجان روابط خوب و حسن همجواری داشته باشد. حتی تمایل دارد در ابتکار ٣+٣ با حضور کشورهای قفقاز و ایران، روسیه و ترکیه شرکت کند. 

انتخاب اخیر مردم گرجستان پیام مهمی بعد از تحولات اوکراین و تحولات اخیر قفقاز و قراباغ دارد. به نظر می‌رسد قفقاز جنوبی بعد از ٣ دهه درگیری و نامنی به سمت توسعه اقتصادی و بهبود روابط در حوزه منطقه‌ای خودش می‌رود. نکته دیگر هم شباهت انتخاب مردم گرجستان به انتخاب‌های اخیر  مردم ترکیه است. مردمان این دو کشور دیگر به وعده‌های پیوستن به اتحادیه اروپا چندان اعتنایی ندارند.

به نظر می‌رسد عملکرد اتحادیه در برخورد با اعضای ضعیف‌تر و همچنین رفتار ماجراجویانه اتحادیه اروپا که عملا آن را تبدیل به شاخه سیاسی ناتو کرده، مردم گرجستان را از این که بار دیگر کشورشان محلی برای جنگ نیابتی بشود ترساند.

نویسنده: فواد شمس