روزنامه دنیای اقتصاد نوشت: طاقت پرستاران از فروردین امسال چنان طاق شد که چارهای ندیدند جز اعتراض و اعتصاب. مطالبات آنها صریح بود؛ هر آنچه در خانه ملت به تصویب رسیده، باید اجرایی شود.
با این وجود نزدیک ۱۷ سال است که هیچکس صدای آنها را نشنیده است. این اعتراضات همزمان شد با تغییر دولت سیزدهم. با این حال وزیر بهداشت دولت جدید به آنها وعده داد که به زودی بسیاری از مطالبات پرستاران محقق میشود.
اکنون بعد از گذشته دو ماه محمدرضا ظفرقندی میگوید: «مقدار زیادی از مطالبات پرستاران در زمینه اضافهکاری پرداخت شده است.» حال باید دید که شرایط در جامعه پرستاری چگونه است. آیا آنها میتوانند به آینده امیدوار باشند. آیا از آمار مهاجرت سالانه ۲ هزار پرستار کم میشود؟ آیا ۵۰ هزار پرستار فارغالتحصیل سالانه به جامعه پرستاری ایران میپیوندند؟ آیا پرستارانی که در اسنپ کار میکنند، حاضرند دوباره به بیمارستانها برگردند؟
جامعه پرستاری هنوز نتوانسته است به مطالبات خود دست پیدا کند. چراکه بسیاری از نتیجهگیریها پشت درهای بسته مانده. یکی از فعالان پرستاری که نخواست نامش آورده شود، میگوید: «هنوز معلوم نیست؛ کمیته پرستاری که در مجلس قرار بود تشکیل شود به کجا رسیده و در حال حاضر کدام یک از مطالبات پیگیری شده است.»
بحث اصلی که او با توجه به صحبتهای اخیر وزیر بهداشت مطرح میکند، این است: «ما واقعا نمیدانیم که تا کنون چه تصمیماتی گرفته شده و قرار است چه کارهایی برای رفع مشکلاتی که در ادوار مختلف ایجاد شده، صورت بگیرد. بنابراین نمیتوان به راحتی قضاوت کرد.»
او از مسوولان وزارت بهداشت میخواهد که در این زمینه شفافسازی کنند و اطلاعات دقیقی در اختیار جامعه پرستاری قرار دهند که در سالهای گذشته بهشدت زخمخورده شدهاند. به گفته این فعال پرستاری همچنان تصاویری از اعتراضات پرستاران منتشر میشود، به عنوان مثال تعدادی از پرستاران جلوی دانشگاه علوم پزشکی در اصفهان تحصن کردهاند. حتی یک هفته پیش هماندیشی درباره مطالبات پرستاری در تبریز برگزار شد که بسیاری از پرستاران در آن شرکت نکردند. چرا که همچنان دلسرد و نگرانند.»
او بر این باور است که «تحرکاتی در حال انجام است اما این فقط ۱۰ درصد مطالبات پرستاران به شمار میرود و هنوز اتفاقاتی که مورد توجه و خواست آنها بود به وقوع نپیوسته است. به عنوان مثال جذب نیرو صورت نگرفته است یا حداقل برنامهای که در آن عنوان شود قرار است این مشکل حل شود.»
پرداختیها مربوط به معوقههای اجباری است
در همین زمینه به سراغ محمد شریفیمقدم، دبیرکل خانه پرستاری رفتیم. او میگوید: «در واقع بخشی از پرداختیهایی که تاکنون صورت گرفته مربوط به معوقههای اضافه کاری اجباری بوده است. لازم به یادآوری است، این اضافهکار اجباری خلاف میل پرستاران بوده است آنها ۸۰ ساعت کار کردند برای یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان و همین مبلغ ناچیز هم چندین ماه است پرداخت نشده بود.»
او مساله اساسی را مربوط به نحوه اجرای معوقهها میداند: «این معوقهها بر اساس تعرفهگذاری صورت نگرفته است. در واقع یکی از مطالبات اصلی پرستاران اجرای کامل خدمات پرستاری است که در سال ۱۳۸۶ به تصویب مجلس رسیده.
شریفیمقدم میگوید: «همه گروهها به جز پرستاری کتاب ارزشهای نسبی دارند که در آن نزدیک ۱۰ هزار خدمت ارزشگذاری شده است. مساله اینجاست که این کتاب هنوز برای پرستاران تدوین نشده است. شاخصها محاسبه نشده است. مریضی که روی یک تخت میخوابد و پنج، شش نفر از پرستار تا سرپرستار درگیر آن هستند همه با هم ۲۷۰ هزار تومان دریافت میکنند. تازه ۱۴ درصد از این مبلغ هم در اختیار رئیس بیمارستان قرار میگیرد. این رقم بسیار کمی است و وقتی بین پرستاران توزیع میشود نهایت میشود ۲ تا ۳ میلیون. این برای گروه جراحی که ۵ تا۶ نفر باشند، کاملا متفاوت است. در این گروه پزشک معمولا چند صد میلیون دریافت میکند و پرستار نهایت ۲ یا ۳ میلیون. خب این عادلانه نیست و بارها گفته شده که طبق قانون باید در آن تجدیدنظر شود.»
دبیرکل جامعه پرستاری تاکید میکند که این رقم بسیار پایین است و اصل این موضوع است که مورد اعتراض پرستاران قرار گرفته و واقعیت این است که این شیوه یک حرف بیشتر ندارد. اینکه وزارت بهداشت دارد به حقوق واقعی آنها بیتوجهی میکند.»
۵۰ هزار پرستار در خانه ماندهاند
او همچنین معتقد است که روند مهاجرت همچنان ادامه دارد، اما هنوز هم کانال رصد مشخصی برای آن وجود ندارد. وقتی پرستاری میتواند مهاجرت کند و در اروپا حدود ۴ هزار یورو، در استرالیا ۵ هزار دلار و عمان ۲هزار دلار بگیرد؛ چرا نباید برود و دریافتیاش باشد ۲۰۰ دلار. واقعیت این است که منطق حکم میکند مهاجرت کنند. اصلا خیلیها در کنکور پرستاری شرکت میکنند تا آماده برای مهاجرت شوند.»
او تاکید میکند که فقط مهاجرت نیست. خیلی از پرستاران تغییر شغل میدهند و در اسنپ کار میکنند.» او از ۵۰ هزار نفری خبر میدهد که فارغالتحصیل شدند، اما استخدام نمیشوند.