بهبود کیفیت زندگی، حفظ عملکرد حرکتی و دادن یک زندگی بدون درد به افراد جامعه از جمله اهداف فیزیوتراپی است و در حوزه پیشگیری، درمان و توانبخشی هم نقش برجستهای دارد. بهنوعی در برخی کشورها از جمله آمریکا خط اول درمان شناخته میشود.
به گزارش همشهریآنلاین، شاید خیلیها آگاه نباشند که ورزش صبحگاهی باعث بروز بیشترین صدمات دیسکی شده و ۳۰۰درصد شانس پارگی وجود دارد. هنگام غروب هم عضلات خسته است. به طور کلی به تاکید متخصصان فیزیوتراپی، ۸۰ درصد پارگی رباطها در صبح و غروب بیشتر است و چاره کار این است که نیم ساعت پیش از ورزش صبحگاهی پیادهروی آرام انجام شود، چون آب در دیسکها را به میزان ۵۴ درصد کاهش میدهد. نکاتی از این دست در علم فیزیوتراپی گنجانده شده و حتی برخی کشورها از جمله آمریکا به عنوان خط اول درمان شناخته میشود.
نکتهای که دکتر اسماعیل ابراهیمی، دبیر بورد انجمن فیزیوتراپی ایران هم در نشست خبری چهارمین کنگره بینالمللی و سیوپنجمین کنگره سالانه انجمن فیزیوتراپی ایران به آن اشاره کرد و گفت: این کنگره در زمانی برگزار میشود که وضعیت فیزیوتراپی با جهش بزرگی همراه بوده است. بعد از آمریکا که مادر این رشته در جهان است اولین آزمون دکترای حرفهای فیزیوتراپی هم مرداد امسال برگزار شد و که ۱۹۰۰ شرکتکننده داشت و هفته آینده هم نتایج آن اعلام خواهد و ۱۵۰ نفر وارد این مقطع تحصیلی خواهند شد. قرار است پذیرفتهشدگان این رشته در ۶ دانشگاه علوم پزشکی کشور ادامه تحصیل بدهند، شامل ایران، تهران، شهید بهشتی و علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، جندی شاپور و شیراز.
البته به گفته ابراهیمی، دکترای حرفهای در این حوزه فقط به معنای پزشک شدن نیست بلکه با برنامه آموزشی خوبی که ایجاد شده تکنیکهای جدید کارآموزی و کارورزیهای جدید را آموزش میبییند تا در ارائه خدمات موفقتر باشند. البته که پیشتر هم با مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد، فارغالتحصیلان این رشته حق دائر کردن مطب را داشتند، اما اکنون این حوزه با دانش فنی بالاتری همراه خواهد شد.
او با بیان این که در هیچ از دانشگاههای جهان آموزش حضوری وجود ندارد، ادامه داد:، اما در ایران، بچهها باید از دانش فنی بالاتر و علم و دانش بیشتر و فناوری بهتری نسبت به دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد فیزیوتراپی برخوردار شوند. تا همین سال گذشته همزمان با برگزاری کنگره تاکید میکردیم که دکترای حرفهای این رشته نیاز جامعه است، اما امسال این مهم اجرایی شد و از این پس در کنار پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی، فیزیوتراپی هم دکترای حرفهای خواهد داشت.
ابراهیمی در پاسخ به سوالی درباره وضعیت شیوع اختلالات عضلانی و عارضههای اسکلتی در کشور بیان کرد: یک نکته مهم اینجاست که بیشترین صدمات دیسکی در افراد صبحها رخ میدهد، چون دیسک در طول شب بیشترین آب را جذب کرده است و ورزش صبحگاهی بیشترین پارکی را در دیسکها ایجاد میکند. همچنین در غروب به دلیل خستگی عضلات، احتمال بروز این آسیبها بیشتر است. راهکار این است که فرد پیش از ورزش صبحگاهی فرد نیم ساعت راه رفتن آرام داشته باشد که باعث کاهش ۵۴ درصدی آب در دیسکهاست. مساله مهم دیگر این که کودکان هم به دلیل استفاده طولانیمدت از گوشیهای موبایل، به مدت طولانی سرهایشان پایین است و ستون فقرات آنها حالت قوز پیدا میکند و ستون فقرات آنها آسیب میبیند. بافتهای نرم هم شل میشوند.
دکتر ایرج عبداللهی، رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران هم با بیان اینکه اولین کنگره علمی بین کل گروههای پزشکی توسط این انجمن برگزار شده، بیان کرد: در این کنگره که ۴ تا ۶ مهر در هتل المپیک تهران برگزار میشود، متخصصان فیزیوتراپی و رشتههای مرتبط از جمله ارتوپدی مغز و اعصاب، طب فیزیکی، طب ورزش، پزشکان عمومی و گروههای توانبخشی و... آخرین یافتههای علمی را ارائه خواهند کرد. در کنار برگزاری برنامههای علمی هم نمایشگاه تخصصی تجهیزات پزشکی و فیزیوتراپی دائر خواهد بود.
او با بیان اینکه تقارن این دوره با پذیرش فراگیر دوره حرفهای دکتری را به فال نیک میگیریم، ادامه داد: ۲۰ کشور در دنیا دکترای حرفهای برگزار میکنند، اما ایران بعد از آمریکا دومین کشوری بود که درخواست چنین مجوزی را داشت. اما این فرآیند در وزارت بهداشت خیلی طول کشید و در نهایت امسال محقق شد. ایران، اما از نظر آموزشی جزو کشورهای مطرح در جهان است و جامعترین و کاملترین برنامه حرفهای دکترای فیزیوتراپی در ایران برگزار میشود.
عبداللهی با اشاره به پیشرفت رشته فیزیوتراپی در ایران و جهان بیان کرد: این رشته اکنون به عنوان یکی از رشتههای توانبخشی شناخته نمیشود و هم در حوزه پیشگیری و هم درمان بیماریهای حاد و مدیریت بیماریهای مزمن نقش زیادی دارد. این رشته به طور کلی به عنوان درمان بیعارضه یا کم عارضه شناخته میشود و اهمیت زیادی در جهان پیدا کرده است. در واقع درمان غیردارویی و غیرجراحی بسیاری از بیماریهای اسکلتی -عضلانی توسط فیزیوتراپها قابل انجام است. ایران هم در منطقه جزو کشورهای بیرقیب در حوزه فیزیوتراپی است و حتی قابل رقابت با بسیاری از کشورهای اروپایی.
به گفته این متخصص، بهبود کیفیت زندگی، حفظ عملکرد حرکتی و دادن یک زندگی بدون درد به افراد جامعه از جمله اهداف فیزیوتراپی است و در حوزه پیشگیری، درمان و توانبخشی نقش برجستهای دارد. به نوعی در برخی کشورها از جمله آمریکا خط اول درمان شناخته میشود و بسیاری از بیمارانی که دچار بیماریهایی از جمله کمردرد میشوند، پیش از مراجعه به پزشک، راهی مطب فیزیوتراپها میشوند. به همین دلیل دکترای حرفهای این رشته ایجاد شده و امیدواریم با اجرای موفق این برنامه مردم بتوانند از مزایای خوب این حوزه بهرهمند شوند.
دکتر محمدرضا پوراحمدی، هضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران و دبیر علمی کنگره هم با بیان که در حال حاضر حوزههای فعالیتی فیزیوترتراپی در دنیا بسیار گسترده شده، بیان کرد: امروزه حوزههای فعالیتی فیزیوتراپی در دنیا بسیار گسترده شده است. شاید تا چند دهه قبل این رشته تنها در درمان انواع مشکلات عصبی، عضلانی و اسکلتی کاربرد داشت، اما امروزه شاهدیم که این رشته نه تنها در درمان که در پیشگیری انواع مشکلات عصبی، عضلانی و اسکلتی نقش دارد که به کاهش بار اقتصادی بیماریها کمک میکند. این رشته در سایر حوزه از جمله مشکلات قلبی – عروقی، عوارض ناشی از سالمندی و سرطان هم نقش مهمی داشته باشد.
پوراحمدی از ورود این رشته در حوزه حیوانات و کمک به حوزه دامپزشکی هم خبر داد و گفت: این حوزه روز به روز در حال گسترش است. در المپیک امسال هم شاهد بودیم که برای اسبهای مسابقات هم فیزیوتراپی در نظر گرفته شده بود. در این روش تکنیک سوزن خشک از سوی فیزیوتراپیستها در این حیوانات انجام میشود تا با سرعت بیشتری فعالیت و عملکردشان بهبود پیدا کند. حتی میتواند عوارض ناشی از مشکلات عصبی و عضلانی را هم در این حیوانات کاهش دهد، چون آنها هم دچار آسیب میشوند. البته این حوزه در ایران نوپاست، اما در کنگره بخشی به آن اختصاص یافته تا همکاران اطلاعات بیشتری نسبت به آن داشته باشند.
به گفته این مسئول شعار امسال کنگره «فیزیوتراپی، بهبود سلامت حرکتی و ارتقا کیفیت زندگی» نامگذاری شده است و پنلهایی برگزار میشود که همکاران کمتر به آنها توجه دارند. از جمله فیزیوتراپی در مدیریت ضعف، فیزیوتراپی در حیوانات و فیزیوتراپی در مدیریت عوارض ناشی از سرطان، فیزیوتراپی در سردرد و فیزیوتراپی در حوزههای نظیر اطفال و بیماریهای قلبی – عروقی. اساتید برجسته پزشکی هم حضور خواهند داشت و به شکل چند رشتهای برگزار میشود. در این کنگره سخنرانهای بینالمللی به صورت آنلاین و آفلاین حضور دارند.
دکتر همایون آوایی، دبیر اجرایی کنگره هم با بیان این که پیری از اندامهای تحتانی آغاز میشود، در ادامه این نشست بیان کرد: در حال حاضر سبک زندگی با کاهش تحرک همراه شده و متخصصان فیزیوتراپی میتوانند این پیری را به تاخیر بیندازند. یکی از نکات مهم درباره سالمندان هم بیاختیاری ادرار و مدفوع است که میتواند مانع از حضورشان در اجتماع شود و باز هم فیزیوتراپها میتوانند این مشکل را حل کنند.
به گفته این مسئول، فیزیوتراپی یکی از رشتههایی است که بیشترین درمان را در منزل دارند و این مساله چالشهایی را رقم زده است. برخی سودجویان بدون صلاحیت وارد حیطه درمان میشوند. به همین دلیل باید به مردم آگاهی لازم داده شود که از افراد درمانگری که وارد منزل آنها میشود کارت سازمان نظام پزشکی یا عضویت در انجمن فیزیوتراپی ایران را درخواست کنند. در این باره به زودی بستری در انجمن فراهم خواهد شد که مردم در سراسر کشور استعلام فعالان مورد تایید را بگیرند، اما از سازمان نظام پزشکی هم امکان بررسی صلاحیت این افراد وجود دارد.
او تاکید میکند: چندی پیش با پلیس فتا تفاهمنامه با هدف برخورد با متخلفان امضا کردیم و صفحات مجازی غیرمجاز در این حوزه بسته خواهد شد. این مساله بسیار کمککننده هست که مشکلات مردم در مواجهه با چنین اقدامات شیادانهای کاهش پیدا کند.
پرهام پارسا نژاد، فیزیوتراپ و دبیر انجمن علمی فیزیوتراپی ایران هم با اشاره به این که چند روز دیگر روز جهانی فیزیوتراپی خواهد بود، عنوان کرد: با توجه به اهمیت این حوزه، ۱۸ شهریور روز جهانی فیزیوتراپی نامگذاری شده و امسال با توجه به اهمیت کمردرد به این موضوع پرداخته است. کمردرد مهمترین عامل مراجعه شهروندان به فیزیوتراپیستهاست. ۹۰ درصد کمردردها هم غیراختصاصی هستند، یعنی ناشی از عوامل زیستی، روانی و اجتماعی. متخصصان فیزیوتراپی میتوانند تغییر در الگوی افراد ایجاد کنند که کمردرد را کاهش دهد. مطالعات هم نشان میدهد که اکثریت افراد هم یک بار در طول زندگی دچار آن شدهاند.
پارسانژاد با بیان این که با افزایش نیاز به فیزیوتراپی در جوامع و افزایش اختلالات عصبی، اسکلتی و عضلانی، این احتمال وجود دارد که افراد فاقد صلاحیت هم وارد این حوزه شوند. آنهایی که هیچ مجوزی ندارند و روشهایی هم که به مراجعانشان ارائه میکنند هیچ مبنای علمی ندارد. حتی مراکز ارئه خدمات درمانی در منازل هم اقدامات فیزیوتراپی انجام میدهند که کار بسیار غیرعلمی است. به همین دلیل توصیه میکنیم که مردم حتما درباره این افراد استعلام بگیرند.