اوکراین روز یکشنبه ۹ ژوئن (۲۰ خرداد) اعلام کرد که یک جت جنگنده سوخو-۵۷ را در یک فرودگاه صحرایی در جنوب روسیه منهدم کرده است. نیروهای نظامی روسیه نیز کماکان به سمت هدف دیرینه خود برای تصرف شهر راهبردی «چاسیو یار» در خاک اوکراین در حال پیشروی هستند.
به گزارش جماران، شهر «چاسیو یار» در اراضی مرتفع و در فاصله تقریبی ۲۰ کیلومتر از غرب شهر باهموت واقع شده است. حال آنکه هر دو طرف جنگ به خوبی میدانند که موقعیت سوقالجیشی چاسیو یار به گونهای است که میتواند به عنوان نقطهای در جهت پیشروی روسیه به سمت شهرهای کلیدی کراماتورسک و اسلوویانسک به کار گرفته شود. کما اینکه نیروهای روسی یک سال پیش نیز پس از چندیدن ماه درگیری شدید شهر باهموت را به تصرف خود در آوردند و تقریبا تمام ساختمانهای آن را به ویرانهای تبدیل کردند.
روزنامه اوکراینی «اوکراینسکا پراودا» به نقل از یک منبع نظامی و یک وبلاگنویس گزارش داد که نیروهای روسی هم اکنون در امتداد یک کانال شروع به اشغال منطقهای از شهر چاسیو یار کردهاند.
این منبع خبری اعلام کرد که «طی هفته گذشته بیش از ۱۵۰۰ مورد گلوله باران حومه چاسیو یار از شمال تا جنوب رخ داده است.»
بر اساس این منبع خبری نیروهای روسی از بمبهای هدایت شونده برای پاکسازی مناطقی در امتداد یک جاده اصلی استفاده میکنند و «با پشتیبانی موشکهای دوربرد و پهپادها شروع به پیشروی و تقویت نیروهای خود کردهاند.»
لشکر ۹۸ چترباز روسیه با انتشار پستی در پیامرسان تلگرام اعلام کرد که نیروهای اوکراینی «هر کاری که از دستشان برمیآید را انجام میدهند تا جلوی حرکت یگانهای روسیه در عرض کانال و موضعگیری روسها در مناطق جدید را بگیرند.» این منبع از ادامه پاکسازی کانال توسط نیروهای مهاجم روسی خبر داد.
اوکراین روز یکشنبه ۹ ژوئن (۲۰ خرداد) اعلام کرد که یک جت جنگنده سوخو-۵۷ را که در یک فرودگاه صحرایی در جنوب روسیه پارک شده بود، هدف گرفته است که در صورت صحت میتوان گفت در نوع خود اولین حمله به آخرین نسل از هواپیمای رادارگریز مسکو محسوب میشود.
سوخو-۵۷ به عنوان پرچمدار جنگندههای روسیه در ماه دسامبر ۲۰۲۰ وارد چرخه خدمت نیروهای هوافضای این کشور شد و جایگزین جنگندههای به جامانده از دوران شوروی مانند سوخو-۲۷ و میگ-۲۹ شد.
سازمان اطلاعات ارتش اوکراین اعلام کرد که: «در تاریخ هشتم ژوئن ۲۰۲۴، یک جت جنگنده چند منظوره سوخو-۵۷ متعلق به کشور متجاوز [روسیه]در فرودگاه صحرایی آختوبینسک در منطقه آستاراخان، در فاصله ۵۸۹ کیلومتری از خط مقدم مورد اصابت قرار گرفت.»
این سازمان افزود: «انهدام سوخو-۵۷ اولین مورد از این دست در تاریخ است.» اطلاعات ارتش اوکراین همچنین تصاویر ماهوارهای قبل و بعد از حمله به این فرودگاه را منتشر کرد که آتش و آوار در اطراف یک جت سوخو-۵۷ پارک شده را نشان میدهد.
هر چند که این نهاد اطلاعاتی در اوکراین چگونگی این حمله را شرح نداده و مستقیما مسئولیت آن را بر عهده نگرفته است؛ اما یک منبع اطلاعاتی اوکراینی به خبرگزاری فرانسه گفته است که سازمان اطلاعات ارتش اوکراین مسئول این حمله بوده و از پهپادهای رزمی ساخت اوکراین در این حمله استفاده کرده است.
اوکراین اغلب تأسیسات نظامی و انرژی در خاک روسیه را با هواپیماهای بدون سرنشین هدف قرار میدهد که گاهی صدها کیلومتر از خط مقدم فاصله دارند.
به گفته وزارت دفاع مسکو، پدافند هوایی روسیه روز شنبه سه پهپاد را بر فراز منطقه آستاراخان سرنگون کرد.
نیروهای روسی از زمان تصرف شهر آودیئیفکا در ماه فوریه امسال به تدریج در جبهه شرقی اوکراین پیشرفت کردهاند. یک حمله فرامرزی به بخشهایی از منطقه شمال شرقی خارکیف نیز توسط نیروهای روسی آغاز شده است، اما اوکراین مدعی است که این پیشروی متوقف شده است.
اوکراین از مدتها پیش انتظار پیشروی روسیه در داخل خاک خود را داشت. الکساندر سیرسکی، فرمانده ارشد اوکراین ماه گذشته از قصد نیروهای مسکو برای تصرف چاسیو یار همزمان با مراسم سالگرد پیروزی شوروی در جنگ جهانی دوم به تاریخ نهم ماه مه (۲۰ اردیبهشت) خبر داد.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین در سخنرانی شبانه خود در نهم ماه مه، هیچ اشارهای به چاسیو یار نکرد، اما مناطق اطراف شهر پوکرووسک، در جنوب غربی اوکراین را سختترین منطقه دفاعی نامید و گفت: «هر روز این مکان بیشترین تعداد درگیریها را دارد. فقط دیروز، بیش از ۴۰ حمله و تا این ساعت، بیش از ۲۰ مورد حمله صورت گرفته است.»
نیروی هوایی اوکراین احتمالا برخی از جتهای جنگنده اف-۱۶ را که قرار است از متحدان غربی خود دریافت کند، در پایگاههایی خارج از این کشور نگهداری خواهد کرد تا از آنها در مقابل حملات روسها محافظت کند.
این خبر روز دوشنبه از سوی یکی از افسران ارشد اوکراین اعلام شد.
بلژیک، دانمارک، هلند و نروژ اعلام کردهاند که با هدف کمک به اوکراین در جنگ مقابل روسیه، بیش از ۶۰ جت جنگنده اف-۱۶ ساخت ایالات متحده را در اختیار کییف خواهند گذاشت.
انتظار میرود که کار تحویل این هواپیماها در اواخر سال جاری میلادی آغاز شود و بر همین اساس نیز در حال حاضر خلبانان اوکراینی در حال گذراندن دورههای آموزشی با هدف کسب توانایی پرواز با این هواپیماهای جنگی هستند.
سرهی هولوبتسوف، رئیس بخش هوانوردی در نیروی هوایی اوکراین در این باره گفت: «قرار است تعداد معینی از هواپیماها، در پایگاههای هوایی امن در خارج از اوکراین نگهداری شوند تا هدف قرار نگیرند».
او در گفتگو با رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی افزود که این جنگندهها جایگزین هواپیماهای آسیب دیدهای میشوند که در حال حاضر در دست تعمیر هستند و شماری از آنها نیز برای آموزش خلبانان اوکراینی در خارج از کشور مورد استفاده قرار میگیرند.
او گفت: «به این ترتیب، ما همیشه تعداد معینی هواپیما و به اندازه تعداد خلبانهایی که داریم، در ناوگان عملیاتی خود خواهیم داشت. اگر خلبانهای بیشتری وجود داشته باشد، هواپیماهای بیشتری نیز به اوکراین منتقل خواهد شد.»
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه هشدار داده است که چنانچه کشورهای عضو ناتو میزبان هواپیماهای جنگی مورد استفاده در اوکراین شوند، مسکو میتواند حملاتی را به تاسیسات این کشورها انجام دهد.
او سال گذشته گفت: «اگر این هواپیماها در پایگاههای هوایی خارج از مرزهای اوکراین مستقر شوند و در نبرد مورد استفاده قرار گیرند، آنوقت بررسی خواهیم کرد که چگونه و کجا به داراییهای مورد استفاده در جنگی که علیه ماست ضربه بزنیم... این کار یک خطر جدی برای کشیده شدن بیشتر ناتو به این درگیری است.»
ماه مارس نیز رئیس جمهور روسیه بار دیگر به متحدان غربی کییف درباره دادن پایگاه هوایی به اوکراینیها هشدار داد؛ پایگاههای هوایی که جنگندههای اف-۱۶ میتوانند از آنجا علیه نیروهای روسیه پرواز کنند. پوتین گفت که این پایگاهها برای روسها یک «هدف مشروع» خواهند بود.
او افزود: «جنگندههای اف-۱۶ قادر به حمل تسلیحات هستهای هستند و ما باید این موضوع را نیز در سازماندهی عملیات رزمی خود در نظر بگیریم».
برای محافظت از جنگندههای اف-۱۶ها به باند و آشیانههایی با استاندارد بالا نیاز است و هنوز مشخص نیست که چه تعداد از پایگاههای هوایی اوکراین میتوانند این الزامات را برآورده کنند.
ایالات متحده و سایر متحدان ناتو در واکنش به آخرین حملات روسیه، به اوکراین اجازه دادند که از سلاحهایی که در اختیار کییف گذاشته میشود، برای انجام حملات محدود در داخل خاک روسیه استفاده کنند.
این تصمیم بطور بالقوه، مانع از توانایی مسکو برای متمرکز کردن نیروهایش با هدف انجام حملهای بزرگتر به نزدیکی خارکیف و سایر مناطق مرزی خواهد شد.
پوتین نیز هفته گذشته در واکنش به این هشدار اعلام کرد که مسکو این حق را برای خود محفوظ میدارد که در واکنش به این اقدام غرب، دشمنان غرب را در سراسر جهان مجهز به تجهیزات نظامی روسیه کند.
او گفت: «اگر آنها به مناطق جنگی سلاح میرسانند و خواهان استفاده از این سلاحها علیه قلمرو ما هستند، چرا ما حق نداریم همین کار را انجام دهیم؟»
اگرچه او اعلام نکرد که منظور تسلیح کدام دشمنان غرب است، اما گزارشهای ایالات متحده حاکی از آن است که روسیه برای تقویت ذخایر تسلیحات خود به کره شمالی و ایران روی آورده است.