در ماههای اخیر، بسیاری از پزشکان انگلیسی از افزایش بیماری به نام گال خبر دادهاند و آن را بهعنوان یک تهدید بزرگ برای سلامت عمومی معرفی کردهاند. گال یک بیماری بسیار مسری است که توسط نوع خاصی از کنه ایجاد میشود و بثورات پوستی خارش داری را ایجاد میکند. این بیماری از طریق تماس نزدیک با فرد بیمار منتقل میشود و هر کسی ممکن است به آن مبتلا شود. اصلیترین راه برای جلوگیری از شیوع این بیماری، درمان سریع است.
گال یک درماتوز (بیماری پوستی) واگیردار است که توسط کنه میکروسکوپی Sarcoptes scabiei ایجاد میشود. این کنه انگلی به داخل پوست نفوذ میکند و با فعالیتهای مختلف نظیر ایجاد حفرههای میکروسکوپی و تخم گذاری، باعث خارش شدید، راش و قرمزی پوست میشود. این کنهها معمولاً از طریق تماس نزدیک با فرد بیمار یا با استفاده از لباس و ملافههای آلوده، از فردی به فرد دیگر منتقل میشوند.
بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، گال میلیونها نفر را در سراسر جهان، بهویژه در جوامع پرجمعیت و حاشیه نشین، تحت تأثیر قرار میدهد. این بیماری بسیار مسری در آب و هوای گرمسیر و مناطقی که بهداشت ضعیفی دارند بیشتر مشاهده میشود. این بیماری به حدی جدی است که در سال 2017، توسط سازمان بهداشت جهانی به مجموعه بیماریهای استوایی نادیده گرفته شده اضافه شده است.
میزان شیوع گال و موارد ابتلا به آن، در سراسر جهان سالانه 300 میلیون نفر تخمین زده شده است. این بیماری به دلیل میزان شیوع گسترده در بریتانیا، بهعنوان تهدیدی جدی برای سلامت عمومی در نظر گرفته شده است؛ به طوری که متخصصان پوست و پزشکان عمومی در انگلستان، در تلاش برای درمان سریع افراد مبتلا به گال هستند. علاوه بر بریتانیا، بسیاری از کشورهای دیگر با این بیماری دست و پنجه نرم میکنند که متأسفانه در بسیاری از آنها، اقدام جدی برای ریشه کن کردن گال صورت نگرفته است.
با توجه به افزایش ورود مهاجران غیرقانونی به ایران و همچنین مسافران کنترل نشده از کشورهای عربی، کشور ما نیز به شکلی جدی با این بیماری تهدید میشود. مطابق با مقاله ارائه شده در سایت معتبر NCBI (National Center for Biotechnology Information) و در مجموع 943 مطالعه مرتبط، گال حداقل در 22 استان ایران بررسی و گزارش شده است. بیشتر مطالعات در استانهای تهران، خراسان رضوی، هرمزگان، فارس و گیلان انجام شده است و نمونههای مثبت گال متعلق به انسان، گوسفند، بز، سگ، خرگوش، موش و آهو بوده است.
برای مقابله با بحران گال در ایران، نیاز به یک رویکرد جامع خواهد بود. غربالگری پناهندگان و مهاجران، نظارت قوی، ابتکارات آموزشی و مداخلات هدفمند بهداشت عمومی، از جمله مواردی هستند که میتوانند به کنترل و کاهش این بیماری مسری کمک کنند. علاوه بر این، اطلاع رسانیهای مختلف در خصوص نحوه انتقال این بیماری، آموزش روشهای پیشگیری و همچنین اقدامات درمانی مناسب نیز از مواردی هستند که لازم است تمامی مردم کشور با آنها آشنایی داشته باشند. همچنین در جواب این سوال که گال از چی به وجود میاد، باید گفت که گال به دلیل کنه گال بوجود میاید و فقط از شخصی به شخص دیگر منتقل میشود، بنابراین حشره نیست یا از ماده خاصی بوجود نمی آید.
پروفسور Mabs Chowdhury، رئیس انجمن متخصصان پوست بریتانیا در خصوص شیوع گال در این کشور گفته است: " کمبود روشهای درمانی گال، عاملی است که باعث شیوع بالای آن در جهان شده و نیاز فوری به توجه بیشتر دارد. گال به راحتی گسترش مییابد و اگر افراد بیمار تحت درمان قرار نگیرند، گسترش آن طی سالهای آینده افزایش خواهد یافت. " میزان شیوع این بیماری در ماههای پایانی سال 2023 در انگلستان، به شکلی جدی افزایش داشته است و تنها در نوامبر 2023، تعداد مبتلایان به آن حدود 2 برابر شده است.
شیوع گال تنها به بریتانیا محدود نمیشود و مؤسسه ایمونولوژی و بیماریهای عفونی آمستردام نیز در خصوص اپیدمی گال، هشدارهای جدی ارائه داده است. بیماری گال در یک سال و نیم گذشته، افزایش 4 برابری در هلند داشته؛ به همین دلیل سرویس بهداشت عمومی (PHS) این کشور اقدام به راه اندازی کلینیکی تخصصی در آمستردام، با هدف بررسی بیماری گال و روشهای درمان آن کرده است. پروفسور هنری دو وریس، متخصص پوست و مو در زمینه عفونتهای پوستی و بیماریهای مقاربتی در خصوص این اپیدمی گفته است: " گال سالهاست که در کشورهایی با درآمد بالا، شایع بوده است. جمعیت اصلی که در معرض ابتلا به این بیماری هستند شامل افرادی با فعالیت جنسی بالا، افراد بی خانمان، دانشجویان و کسانی که در بخشهای مراقبت بهداشتی کار میکنند، میشوند. "
علاوه بر کشورهای اروپایی، سایر قارهها نیز با این بیماری درگیر هستند. گال در آفریقا و بهخصوص کشور اتیوپی، بهعنوان یک بیماری بومی شناخته میشود و میزان شیوع آن در این مناطق به شدت بالاست. این بیماری در کشورهای آسیایی نیز به وفور مشاهده است و یکی از اصلیترین مراکز آن، افغانستان است. به گزارش مجله بین المللی پزشکی رازی (Razi International Medical Journal)، کشور افغانستان نه تنها با گال، بلکه با هزاران چالش مرتبط در این زمینه دست و پنجه نرم میکند که اصلیترین عامل آن، بهداشت عمومی ضعیف است. بی ثباتی اقتصادی، کمبود مواد غذایی، درگیریهای مسلحانه، خشکسالی و تأثیرات ماندگار اپیدمی کووید 19، شیوع این بیماری در افغانستان را تشدید کرده و به طور نامتناسبی روی گروههای آسیبپذیر تأثیر گذاشته است.