بیشترین سهم آگهیهای «دانشجویی» در دیوار و در ۸ ماه نخست امسال متعلق به دسته «استخدام و کاریابی» بوده و در هر ۱۲ زیردسته آن چنین آگهیهایی منتشر شده است. کتابهای رشتههای حقوق و روانشناسی مجموعا ۵۴ درصد کل جستجوهای کتابهای دانشگاهی را در دیوار در ۸ ماه نخست امسال در اختیار داشتهاند.
طبق آمار رسمی، بیش از ۳ میلیون دانشجو در ایران مشغول به تحصیلاند. نیمی از این دانشجویان در رشتههای علوم انسانی تحصیل میکنند، حدود ۲۴ درصدشان در فنی و مهندسی و ۸ درصدشان در علوم پزشکی. بقیه گروههای آموزشی هم در رتبههای بعدی قرار دارند. جالب است که بیشترین جستجوی کتابهای دانشگاهی در دیوار هم متعلق به گروه علوم انسانی، به خصوص حقوق و روانشناسی است. کتابهای این دو رشته در این ۸ ماه بیشتر از نصف جستجوهای کاربران دیوار را به خودشان اختصاص دادهاند.
اما همه زندگی دانشجویان خلاصه در کتاب و درس و مشق نیست. بسیاری از دانشجویان به دلیل هزینههای بالای زندگی و همچنین شهریه دانشگاههایشان ناچارند کار کنند و درآمدی داشته باشند. بعضیها هم البته در همان دوران دانشجویی به دنبال کسب تجربه در بازار کار هستند و جویای شغل. دادههای دیوار نشان میدهد هر دو دسته این دانشجویان میتوانند به یافتن شغل حتی در بازار کساد این روزها هم امیدوار باشند. شاهدش این است که در دستههای مختلف دیوار، بعضی از آگهیهای استخدام، کارجوی دانشجو میخواهند یا کارجویان دانشجو را نیز برای آن موقعیتهای شغلی میپذیرند.
به مناسبت روز دانشجو نگاهی انداختهایم به آمارهای پلتفرم دیوار تا ببینیم بیشتر در کدام دستههای دیوار آگهیهای دانشجویی منتشر میشود، بیشترین مشاغلی که در این آگهیها با کلمه «دانشجو» در ارتباط است کدام است، کتابهای دانشگاهی چه سهمی از جستجوها را در دیوار در اختیار دارند و کتابهای چه رشتههایی از همه پرجستجوترند. پاسخ همه این سوالات و بیشتر از اینها را میتوانید در ادامه بخوانید.
«کار دانشجویی» در دیوار
به گزارش اتاق خبر دیوار، دانشجویان مانند بسیاری از عناوین دیگرِ صنفی یا شغلی دسته مستقلی در پلتفرم دیوار ندارند. به همین دلیل برای اینکه ببینیم در کدامدستههای دیوار، مرتبط با دانشجویان آگهی منتشر شده، به سراغ تمام آگهیهایی رفتهایم که کلمه «دانشجو» در عنوان یا متنشان به کار رفته است. بررسی این آگهیها نشان میدهد دسته «استخدام و کاریابی» (با ۲۷ درصد) بیشترین سهم را از این آگهیها در اختیار دارد و پس از آن به ترتیب دستههای املاک و کالای دیجیتال قرار دارند.
دسته «استخدام و کاریابی» از یک نظر دیگر هم در رتبه اول قرار دارد؛ کارفرمایان و صاحبان مشاغلی که به دنبال نیروی کار هستند، در تمام ۱۲ زیردسته «استخدام و کاریابی» آگهیهای «دانشجویی» منتشر کردهاند. در میان این زیردستهها، «بازاریابی و فروش» (با ۳۱ درصد) سهم بیشتری از بقیه زیردستهها دارد و «حمل و نقل» (با ۱ درصد) در انتهای جدول قرار گرفته است. مشاغلی که در این آگهیها به دانشجویان پیشنهاد شده متنوع است، از حسابداری گرفته تا ادمین فضای مجازی تا تولید محتوا و سئو وبسایت و فروشندگی و بازاریابی.
آپارتمانهای «حتی» دانشجویی!
دسته «املاک» دیوار دومین دسته پرآگهی «دانشجویی» است. معمولا آگهیهای «دانشجویی» املاک در عنوانشان مشخص کردهاند که واحد مورد نظر را به دانشجویان هم اجاره میدهند. در عنوان یا متن بعضی از آنها هم تاکید شده که به دانشجو اجاره نمیدهند. در میان اینها، گاهی آگهیهایی هم هست که انگار هیچ راه دیگری ندارند و از سر ناچاری قبول کردهاند واحدشان را «حتی» به دانشجو هم اجاره بدهند!
در جستجوی کتابهای درسی و شاید هم غیردرسی
کاربران دیوار، در ۸ ماه نخست امسال، بیش از ۸ میلیون و ۲۰۰ هزار بار انواع کتابهای آموزشی و کمکدرسی را جستجو کردهاند. سهم کتابهای دانشگاهی از این جستجوها نزدیک به ۲۰ درصد بوده. بیشترین سهم، البته متعلق به کتابهای درسی و کمکدرسی از ابتدایی تا کنکور سراسری (کارشناسی) است که مجموعا ۷۲ درصد این جستجوها را در اختیار دارند.
در میان رشتههای دانشگاهی، کتابهای علوم انسانی بیشترین سهم را در میان جستجوهای کاربران داشتهاند. کتابهای رشتههای «حقوق» و «روانشناسی» در صدر همه کتابهای جستجوشده قرار داشته و مجموعا بیش از ۵۴ درصد کل کتابهای دانشگاهی جستجوشده در دیوار را در این مدت به خودشان اختصاص دادهاند.
در میان کتابهای غیردرسی، سه عنوان «آییننامه رانندگی»، «نظام مهندسی» و «زبان» به ترتیب بیش از سایر عنوانها جستجو شدهاند. سهم این کتابها، در جستجوی کتابهای غیردرسی در دیوار، بیش از ۷۰ درصد جستجوهاست. طبیعتا دادههای دیوار به طور دقیق نشان نمیدهد که چه تعداد از این جستجوها را دانشجویان انجام دادهاند.
و هوا همچنان برای گروههای حساس، ناسالم است!
اگرچه پلتفرمها، در راستای سرویسدهی به همه گروههای فعال در کشور، از جمله دانشجویان میکوشند شرایط را برای فعالیت آنها تسهیل کنند، و اگرچه بر اساس دادهها، دانشجویان بسیاری از نیازهای خود را از طریق دیوار برطرف میکنند، با اینهمه، طبق آخرین گزارش رصدخانه مهاجرت ایرانیان (سالنامه مهاجرتی ۱۴۰۱)، تعداد دانشجویان ایرانی در خارج از کشور بیش از ۶۶ هزار نفر بوده و بر همین اساس ایران در رتبه ۱۷ کشورهای مهاجرفرست دنیا قرار دارد. همین سالنامه گزارش میدهد که دو عامل اصلی که مهمترین دلیل مهاجرت «دانشجویان و فارغالتحصیلان» ایران را فراهم آورده، به ترتیب بیثباتی اقتصادی کشور و ناامیدی نسبت به آینده است. البته این رصدخانه، دلایل دیگری را هم بر این موضوع اثرگذار میداند که بازخوانی و بررسی آن از موضوع این گزارش خارج است. با اینهمه، بر اساس دادههای رصدخانه مهاجرت ایرانیان، آنچه که در حال وقوع است و احتمالا همه میتوانند بر آن صحه بگذارند از دست رفتن مهمترین سرمایه کشور با مهاجرت دانشجویان و نخبگان علمی کشورمان است.