سونامی روانگردان‌های مرگ‌آور

متاسفانه بررسیها و شواهد امر حاکی از این است که اطلاع رسانی در زمینه خطرات سوءمصرف مخدرهای صنعتی و قرصهای روانگردان، آن طور که می بایست کافی نبوده است و همچنان اقشاری از جامعه از خطرات این قبیل مخدرهای مرگ آور آگاهی لازم را ندارند. 

گرایش به سمت روانگردانها و مخدرهای صنعتی به قدری نگران کننده شده که اکنون دیگر اصطلاح سونامی را برای نشان دادن وخامت سوءمصرف این مواد بکار می برند با این حال آنچه که نگرانیها را تشدیدکرده ناآگاهی از عوارض و گرایش روزافزون جوانان به این مواد است.

در حالی که تا کمتر از یک دهه قبل بیشترین مواد مخدر مصرفی در کشورمان تریاک و هروئین بوده است حالا این مخدرهای سنتی جای خود را به مخدرهای صنعتی داده اند که متاسفانه عوارض سوءمصرف مخدرهای صنعتی به مراتب بیشتر و شدیدتر از مخدرهای سنتی است. این در حالی است که گرایش به سمت مخدرهای صنعتی و روانگردانها در میان جوانان رو به افزایش است و این می تواند زنگ خطری جدی برای تهدید سلامت قشر جوان جامعه باشد. 

بررسیها و شواهد امر حاکی از این است که اطلاع رسانی در زمینه خطرات سوءمصرف مخدرهای صنعتی و قرصهای روانگردان، آن طور که می بایست کافی نبوده است و همچنان اقشاری از جامعه از خطرات این قبیل مخدرهای مرگ آور آگاهی لازم را ندارند.

شکنندگی ناشی از سوءمصرف "شیشه"
ماده روانگردان شیشه به شکل خرده شیشه و بیشتر شبیه بلور‌های یخ زده است و وابستگی روحی و روانی به این ماده از مهمترین عوارض مصرف آن به شمار می‌رود. به عقیده و باور کارشناسان و پزشکان، ماده روانگردان شیشه از نظر میزان مسمومیت و خطر در راس تمام موادمخدر و روانگردانها قرار دارد. متاسفانه این باور غلط که شیشه اعتیادآور نیست موجب افزایش سوءمصرف آن در جامعه شده است.

دکتر علیرضا سلیمی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی معتقد است که قاچاقچیان مواد مخدر در ساخت شیشه از چند ماده مختلف استفاده می‌کنند به همین دلیل معتادان به این مخدر برای درمان مسیر بسیار سختی پیشرو دارند.

وی با عنوان این مطلب که ماده روانگردان شیشه بیشتر در لابراتورهای خانگی تهیه می‌شود، بر این نکته تاکید دارد که طرز تهیه شیشه در کشورهای مختلفف، متفاوت است.

سلیمی در عین حال معتقد است که آمفتامینها و داروهای مختلف اعصاب از مهمترین موادی هستند که در ساخت ماده اعتیادآور شیشه به کار می‌روند.

متا‌سفانه جوانان با این تصور اشتباه که با مصرف شیشه شادی، تغییر حال عمومی، افزایش انرژی و سرخوشی پیدا می‌کنند به سمت مصرف این ماده مخدر کشیده می‌شوند. مصرف روانگردان‌ اکستازی و شیشه در چند سال گذشته در کشور بسیار کم ‌بود اما در سالهای اخیر مصرف این مواد در بین جوانان خصوصا زنان در حال افزایش است.

گرایش به سمت روانگردانها از سوی جوانان بقدری نگران کننده است که سردار حسین آبادی، رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا چندی قبل اعلام کرد که بر اساس قانون، مجازات شیشه برابر با مجازات سایر متهمان مواد مخدر از جمله هروئین و برابر مرگ است.

به گفته حسین آبادی، افزایش روند کشفیات مواد روانگردان نشانه روند خطرناک افزایش این مواد در کشور است.

سرخوشی با "مفدرون"
درهمین رابطه دکتر جابر قره داغی، رئیس مرکز تحقیقات پزشکی قانونی با اشاره به ورود یک ماده روانگردان صنعتی به کشور به نام "میو میو" که به طور غیر قانونی در چین تولید می شود، گفت: «مفدرون یک ماده محرک و روانگردان جدید است که به صورت کیسه های نمک یا غذای گیاهی در اینترنت به فروش می رسد.»

مفدرون از خانواده آمفتامین هاست که به نامهای عامیانه ای همچون مف (Meph)، نمک، میو میو، حمام نمک و موج عاج در بین افراد شناخته می شود.

مصرف این ماده موجب سرخوشی، برانگیختگی، بالا رفتن خلق و اثرات مشابه سایر روانگردان ها می شود و همچنین می تواند هذیان، توهم، تهوع و استفراغ، مشکلات گردش خون، بثورات پوستی، بی نظمی ضربان قلب، اضطراب، افسردگی، گشادشدن مردمک‌ها و سایش دندانها را به دنبال داشته باشد.

دکتر کامبیز سلطانی‌نژاد، عضو هیئت ‌مدیره انجمن سم‌شناسی و مسمومیتهای ایران گفت:‌ «این ماده محرک از نظر ساختار شیمیایی مشابه کاتینون، ماده موثر موجود در ترکیب محرک موسوم به کات یا خات است. خات یا کات دارای ترکیبات گیاهی است که به طور عمده در کشورهای شرق آفریقا نظیر سودان مورد سوء مصرف قرار می‌گیرد.»

آسیا هدف قاچاقچیان مخدرهای صنعتی
مصطفی محمدنجار، دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر از قاره آسیا به خصوص منطقه جنوب شرق آسیا به عنوان هدف اصلی قاچاقچیان مواد مخدر صنعتی نام می برد. زیرا بیشترین جمعیت مسلمان در این قاره ساکن هستند.

این در حالی است که طه طاهری، قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان اینکه رشد شتابان مصرف مواد مخدر در کشورهای منطقه وضعیت مبارزه با این مواد را پیچیده‌تر می‌کند معتقد است که تراکم جمعیت و تغییر رفتارهای فرهنگی (گرایش جوانان به مواد محرک‌زا و روان‌گردان) در منطقه آسیا مشکل دیگری است که موجب رواج قاچاق و ابتلای تعداد بیشتری از ساکنین این مناطق و درگیری آنان با مسئله قاچاق و اعتیاد می‌شود.

نبی الله حیدری، رئیس پلیس فرودگاههای کشور از کشف بیش از 373 کیلوگرم شیشه در هشت ماهه نخست امسال در فرودگاههای سطح کشور خبر داد و گفت: «حمل موادمخدر به کشورهای آسیای شرقی و آسیای میانه، حاشیه خلیج فارس و بعضا کشورهای اروپایی یکی از دغدغه های اصلی پلیس است.»

آنچه مسلم است، گرایش به سمت سوءمصرف مخدرهای صنعتی و روانگردانها به خصوص از نوع تقلبی آنها در میان قشری از جامعه جوان کشور به شدت رو افزایش است.
 
متاسفانه آمارهای غیررسمی حاکی از این است که زنان در سوءمصرف این قبیل مواد گوی سبقت را از مردان ربوده اند و این مسئله نگرانیهای کارشناسان حوزه موادمخدر را دو چندان کرده است. از همین رو، مقابله با مخدرهای صنعتی و روانگردانها می بایست بیش از پیش تشدید شده تا زمینه مانور و سوءاستفاده از این مخدرها در جامعه برچیده شود. در این بین نیازمند عزم ملی در اطلاع رسانی و آگاه سازی مردم از عوارض و خطرات مخدرهای صنعتی و روانگردان هستیم. ضمن اینکه باید در برخورد با سوداگران مرگ نیز از سوی تصمیم گیران نظام تشدید شود.