در سال ۱۹۱۴ یک باستانشناس آماتور به نام ارنست رولین با کشفی خارقالعاده و نادر به موزه علوم و هنر ایرلند رفت. او دو طلسم باستانی ساخته شده از قطعات جمجمه انسان کشف کرده بود.
به گزارش راهنماتو، طلسمها به ۳۵۰۰ قبل از میلاد و دوران نوسنگی تعلق داشتند و اکتشاف آنها به نتایج شگفتانگیزی درباره رفتارها و باورهای اجداد باستانی ما انسانها منجر شد.
طلسمها به شکل بیضوی هستند و انتهای یک سمت آنها سوراخی دارد که احتمالا برای عبور دادن نخ است تا بتوان آن را دور گردن انداخت. لبههای طلسم هم گرد شدهاند که نشان میدهد به عنوان گردنآویز از آن استفاده شده است.
محوطه باستانیای که رولین این گردنآویز را در آن پیدا کرده است، نوشاتل نام دارد. محوطهای متعلق به دوران نوسنگی که در غرب سوییس واقع شده و تاکنون فقط چندتایی گردنآویز به این سبک در آن کشف شده است.
ارنست رولین و تعدادی از باستانشناسان میگویند که قطعات جمجمه از بدن افراد متوفا برداشته میشده و سپس در آن سوراخهایی ایجاد وصیقل داده میشده است. این گردنآویزها احتمالا محافظتکنندگی در برابر جهان مردگان داشته یا شاید به سادگی برای نشان دادن احترام و تکریم درگذشتگان از آنها استفاده میشده است.
اما پول بروکا، انسانشناس فرانسوی، یک فرضیه هولناکتر دارد که میگوید جمجمهها قبل از مرگ و به واسطه ترفیناسیون یا ترپنینگ سوراخ میشدهاند.
ترفیناسیون یکی از نخستین روشهای جراحی است و گفته میشود آغاز آن به دوران نوسنگی باز میگردد. این جراحی با ایجاد حفرهای در جمجمه به روش دریل کردن ایجاد میشده و هدف از آن درمان بیماریهایی مثل سردرد، عفونت، شکستگی یا تشنج بوده است.
اگرچه این تکنیک مزایایی دارد و حتی امروز هم برای تخفیف خونمردگی در زیر سختشامه از آن استفاده میشود، شواهد نشان میدهند که انسانهای دوران باستان باور داشتند که بیماری ناشی از گیرافتادن ارواح در جمجمه است و حفر کردن سوراخ در جمجمه به آنها امکان آزاد شدن میدهد.
بروکا عقیده دارد که باستانیان تصور میکردند که جمجمه کسانی که از ترفیناسیون زنده ماندهاند خاصیت جادویی دارد، برای همین بعد از آنکه بیمار میمرد، قطعاتی از جمجمه او را برش میدادند و به عنوان طلسم به گردن میآویختند.
او همچنین استدلال کرده که پزشکان ماقبل تاریخ این آویزها را به افراد عالیرتبه جامعه اهدا میکردند، چون عقیده داشتند که این جواهر میتواند خوششانسی بیاورد، ارواح خبیث را دور کند و از افراد و خانوادههایشان محافظت کند.
روش نوسنگی استفاده از بقایای انسان برای محافظت یا خوششانسی فقط به طلسمهای ساخته شده از جمجمه محدود نمیشود. کاوشها در محوطه باستانی دیسپیلیون در یونان منجر به کشف دندانهای آسیای سوراخشده انسان شد. همچنین در آناتولی نیز اشیائی تاریخی با ویژگیهای مشابه کشف شده است.
در تبت نیز در مراسم آیینی از جامهای کاپالا استفاده میشود. کاپالا همان جمجمه به زبان سانسکریت است که به عنوان جام تشریفاتی، شبیه به جام جمجمه در معابد بودایی و هندو از آن استفاده میشود. از این جامها برای مدیتیشن در راستای رسیدن به وضعیت ذهنی بسیار ماورایی استفاده میشود و روی آنها با حکاکیهای ظریف و سنگهای قیمتی تزئین میشود.
پوشیدن یا نمایش دادن بدن انسان ممکن است غیرمعمول به نظر برسد. اما برخی نیز استدلال میکنند که جعبه یا گلدان حاوی خاکستر مردگان که در دنیای مدرن روی شومینه گذشته میشود نیز بیشباهت به این مراسم نبوده و راهی است که افراد تلاش میکنند ارتباط فیزیکیشان را با عزیزان از دست رفتهشان حفظ کنند.