این گیاه به قدری تلخ است که حشرات را هم فراری می‌دهد

نام این گیاه یعنی آمارا از واژه اسپانیایی amargo گرفته شده است که به معنای "تلخ" است. انتخاب چنین نامی کاملا مناسب بوده است چرا که پوست درخت حاوی کواسین است؛ ماده‌ای ۵۰ برابر تلخ‌تر از کینین.

این گیاه که معمولا با نام‌های دیگری از جمله آمارگو، کواسیا تلخ، چوب کواسیا و چوب تلخ نیز شناخته می‌شود، یک درختچه کوچک همیشه سبز -یا به ندرت در اندازه درخت کوچکی- بومی کاستاریکا، نیکاراگوئه، پاناما، برزیل، پرو، ونزوئلا، سورینام، کلمبیا، آرژانتین و گویان فرانسه است.

چوب تلخ عضوی از خانواده Simaroubaceae است و لینه آن را به افتخار گیاه شناسی که برای نخستین بار این گیاه را توصیف کرده بود، نامگذاری کرد. وی برده سابق سورینام بود که او را به نام Graman Quacy می‌شناختند. وی در واقع شفا دهنده‌ای بود که به ظاهر خواص دارویی چوب تلخ را کشف و از آن به عنوان یک داروی مخفی برای درمان تب‌های بدخیم بومی سورینام استفاده کرد.

گفتنی است تمامی نکاتی که در خصوص گیاه کواسیا آمارا مورد بررسی قرار می‌گیرند از طریق وب سایت پایگاه داده گیاهان وزارت کشاورزی آمریکا قابل دسترسی هستند.

این گیاه توسط عطاری‌های سراسر کشور به فروش می‌رسد.

دانستنی‌هایی درباره کواسیا آمارا

نام این گیاه یعنی آمارا از واژه اسپانیایی amargo گرفته شده است که به معنای "تلخ" است. انتخاب چنین نامی کاملا مناسب بوده است چرا که پوست درخت حاوی کواسین است؛ ماده‌ای ۵۰ برابر تلخ‌تر از کینین.

در واقع، این تلخ‌ترین ماده شیمیایی طبیعی است که تاکنون کشف شده است. علاوه بر این که پوست گیاه در مقادیر متوسط به عنوان تلخ کننده گیاهی استفاده می‌شود، وجود ترکیب فیتوشیمیایی بسیار تلخ آن باعث می‌شود که محصولات تهیه شده با آن حشره کش طبیعی بسیار موثری باشند. پوست درخت کواسیا آمارا به صورت محلی در طب گیاهی و هومئوپاتی کاربرد دارد.

پوست این گیاه عموما به صورت آسیاب شده به فروش می‌رسد و برای تولید تونیک یا تنتور‌های مختلف استفاده می‌شود. لازم به ذکر است که تونیک‌ها و تنتور‌ها معمولا با خیساندن پوست در آب سرد برای مدت طولانی تهیه می‌شوند. رزین درخت نیز یکی از تلخ‌ترین مواد روی کره زمین است، بدین ترتیب می‌توان از آن برای طعم دادن به انواع مربا و پودینگ استفاده کرد. تکه‌های ریز شده پوست گیاه در ترکیب با گیاهان دیگر به منظور تهیه دمنوش کاربرد دارند.

دو نوع گیاه کواسیا آمارا وجود دارد که برای اهداف دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرند و پرورش می‌یابند. نوع هندی غربی می‌تواند به ارتفاع ۳۰.۵ متر برسد، در حالی که گونه آمریکای جنوبی کوچکتر است و اغلب حدود ۵.۵ متر ارتفاع دارد. هر دو نوع درختان برگریز هستند، با پوست خاکستری صاف و گل‌های کوچک که میوه‌های سیاه و نخودی شکل تولید می‌کنند. این درختان تقریبا هرگز توسط حشرات خورده نمی‌شوند، زیرا رزین به شدت تلخ در پوست آن‌ها چنین اجازه‌ای را نمی‌دهد.

کاربرد‌های سنتی و مزایای کواسیا

- از جوشانده ریشه می‌توان برای کاهش تب مالاریا استفاده کرد.

- پوست درخت را می‌جوشانند و عصاره آن را به عنوان ترکیب ضد اسهال و ضد مالاریا می‌نوشند.

- پوست داخلی نرم و جوشانده می‌شود تا عصاره آن برای درمان سرماخوردگی مورد استفاده قرار گیرد.

- پوست و برگ‌ها را می‌جوشانند و عصاره حاصل را به عنوان تب بر می‌نوشند.

- چوب آسیاب شده به شکل پماد یا مرهم برای زخم‌های مقاربتی مزمن استفاده می‌شود.

- دم کرده چوب و ریشه تازه برای تب‌های مقاوم و به عنوان مقوی مصرف می‌شود.

- از ساقه در درمان بیماری‌های طحال، کبد (سیروز) و مجاری ادراری استفاده می‌شود.

- از پوست گیاه به عنوان تصفیه کننده خون کمک گرفته می‌شود.

- در سورینام از قسمت ساقه نیز برای کاهش تب استفاده می‌شود.

- نشان داده شده که کواسیا باعث تحریک ترشح شیره معده، افزایش اشتها و کمک به هضم غذا می‌شود.

- این گیاه در درمان بی اشتهایی عصبی به طرز موفقیت آمیزی استفاده شده است.

- تمام قسمت‌های گیاه را می‌توان به تنهایی یا به صورت ترکیبی برای بازگرداندن اشتها، تحریک هضم غذا و مبارزه با تب مالاریا استفاده کرد.

- چای تهیه شده از برگ‌های دم کرده برای پاکسازی پوست بیماران مبتلا به سرخک سودمند است.

- کواسیا به عنوان دهانشویه بعد از کشیدن دندان استفاده می‌شود.

- جوشانده پوست و برگ گیاه به عنوان شوینده برای از بین بردن آلودگی‌های انگلی مانند شپش کارایی دارد.

مزایای چوب تلخ در آیورودا برای سلامتی

- روماتیسم: از دم کرده چوب تلخ کواسیا به صورت موضعی استفاده می‌شود.

- اعتیاد به الکل: چای تهیه شده از برگ تلخ کواسیا و مصرف یک فنجان از آن به طور منظم، تمایل به مصرف الکل را از بین می‌برد.

- شوره سر: یک تکه چوب تلخ کواسیا را بردارید و آن را به مدت یک شب در مقداری آب خیس کنید. سپس از این آب به عنوان محلول پاکسازی پوست سر از شوره استفاده کنید.

- مشکلات معده: از فنجانی ساخته شده از چوب کواسیا کمک بگیرید. مقداری آب در آن بریزید و بگذارید یک شب بماند. صبح روز بعد آب را با معده خالی بنوشید. این محلول مقوی تلخ فوق العاده‌ای برای معده است.

درمان کرم: یک قاشق غذاخوری از چوب کواسیا را به یک فنجان آب جوش اضافه می‌کنند و به مدت ۱۵ دقیقه دم می‌شود. مصرف یک فنجان از این جوشانده به طور منظم و به مدت یک هفته برای از بین بردن عفونت‌های انگلی توصیه می‌شود.

پیش از مصرف هر گونه نسخه گیاهی یا شیمیایی حتما با پزشک متخصص یا داروساز آگاه، مشورت کنید.