تب خونریزیدهنده کریمه کنگو مهمترین و گستردهترین بیماری ویروسی منتقل شونده از طریق کنه است. این بیماری در بیش از ۳۰ کشور دنیا وجود داشته و در قارههای آفریقا، اروپا و آسیا اندمیک است.
به گزارش ایسنا، میزان مرگ و میر این بیماری میتواند قابل توجه باشد؛ به طوری که متوسط میزان کشندگی آن بین ۳۰ تا ۵۰ درصد تخمین زده شده است و برخی منابع حتی میزان آن را تا ۸۰ درصد در زمان طغیانها نیز گزارش کردهاند.
یکی از راههای انتقال بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو تماس با خون و ترشحات و لاشه دام آلوده در هنگام ذبح یا دوره زمانی کوتاهی پس از ذبح است؛ بر همین اساس ذبح کنندگان، قصابان، کارگران کشتارگاهها، دامداران، چوپانان، دامپزشکان و زنان خانهدار به دنبال تماس با دام تازه ذبح شده یا گوشت آلوده در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.
از نشانههای اولیه بیماری میتوان به بروز ناگهانی تب، سردرد شدید، لرز و درد عضلانی اشاره کرد که معمولا بین ۳ تا ۱۳ روز پس از تماس با ویروس (بسته به راه انتقال بیماری) در فرد ظاهر میشود، اشاره کرد. سپس علائم بیماری به سمت وخامت رفته و خونریزی در نقاط مختلف بدن بروز میکند.
بنابر اعلام دفتر مدیریت بیماریهای واگیردار وزارت بهداشت، از سال ۱۳۷۸ تا پایان سال ۱۴۰۱، استان سیستان و بلوچستان با شناسایی ۹۴۹ مورد، خراسان رضوی ۱۷۹ مورد، کرمان ۱۰۴ مورد، اصفهان ۷۶ مورد و فارس ۶۸ مورد از موارد قطعی بیماری، بیشترین استانهای گزارش کننده موارد قطعی بیماری در کشور را تشکیل دادهاند.
مصرف فرآوردههای حیوانی به صورت خام از نظر انتقال بسیاری از بیماریها خطرناک است و افراد باید از مصرف گوشت و جگر خام خودداری کنند. فرآورده دامی باید به صورت پخته مصرف شود تا مطمئن شویم عامل بیماریزا کاملا از بین رفته است. گوشت دام ذبح شده را باید قبل از قطعه قطعه کردن و مصرف، حداقل ۲۴ساعت در دمای ۴ درجه سانتیگراد در یخچال نگهداری کرد. جگر و سایر امعا و احشای دام نیز قبل از مصرف باید ۴۸ ساعت در دمای ۴ درجه سانتیگراد در یخچال باشد.
بنابر اعلام دفتر مدیریت بیماریهای واگیردار وزارت بهداشت، چالشهای برنامه تب خونریزی دهنده کریمه کنگو شامل موارد زیر است:
- تامین ناکافی و عدم تخصیص به موقع اعتبارات برای اجرای برنامه مدیریت پیشگیری و کنترل بیماری
- نگهداری دام در مجاورت اماکن مسکونی در مناطق روستایی
- کشتار غیر مجاز و غیر بهداشتی دام در حاشیه شهرها
- ناکافی بودن اقدامات کنترلی دامپزشکی در کانونهای آلوده دامی
- اطلاعات ناکافی دامپروران در اصول پیشگیری و کنترل بیماری
- مشارکت ضعیف سازمانهای غیر دولتی و داوطلب در برنامههای کنترل و پیشگیری بیماری
- ناکافی بودن آموزش پزشکان در تشخیص بالینی بیماری در انسان بویژه در مناطق با بروز کمتر بیماری
- تردد و نقل و انتقال غیر مجاز از مرزهای داخلی بین استانی و خارجی با کشورهای همجوار
- آگاهی ناکافی در تشخیص افتراقی علائم بالینی بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو با بیماری کووید۱۹ و عدم تشخیص و درمان به موقع بیماری توسط پزشکان
وضعیت بیماری تب کریمه کنگو در کشور در تصویر بالا قابل مشاهده است. استانهای هرمزگان، کرمان، سیستان و بلوچستان، گیلان، خراسان رضوی، اردبیل و خوزستان دارای بیشترین موارد مثبت این بیماری هستند.